Heusden ontvangt zijn geliefde Koningin en Kroonprinsen I I onder de moeilijkste omstandighe den en zonder de noodige hulpmid delen. Deze doctoren komt een woord van lof toe voor de accura te wijze waarop dit werd verricht. Donderdag 2 November beschoten de geallieerden de Putterstraat. In de woning van den heer C. J. M. Mërkx, hadden de duitschers een officierensociëteit gevestigd, ver moed wordt dat de beschieting op deze sociëteit was gericht. De wo ning van den heer Merkx en naast gelegen woningen in de Putterstraat werden meermalen getroffen, oa. ook de woning van de wed van Bladel4 waarin ook gehuisvest was de heer en mevr. v. d. Snoek, evacué's uit den Haag. Mevrouw v. d. Snoek, die zich op de boven verdieping bevond werd op slag gredood, eveneens Mej. Verschure evacué, die zich in een naastgele gen woning bevond Verder werd gedood de heer D. de Boer van de Scheepswerf en Hesselmans uit de Putterstraat. Inmiddels waren de soldaten van de Duitsche weermacht vertrokken er waren weer SS-troepen aangeko men. Door de weermacht waren wij voor deze troepen de zgn. ver nielingstroepen reeds gewaar schuwd, zooals later is gebleken niet ten onrechte. Deze vernielings troepen zijn menschelijke duivels gebleken, die er niet voor schroom den in de grootste koelbloedigheid, tal van onschuldige menschen in den dood te drijven eipi te vermoor den. In stadhuis, toren der Prot. Kerk en R K Kerk, alsmede in den ouden molen op den wal, werden manden met zakken zand naar boven ge bracht, zooals ir/en beweerde met he4 oog op uitkijkposten die er in zouden worden/ gevestigd. Zooals achteraf is gebleken bevatten die zandzak jes dvyiamiet of ontploffings middelen, r'fie in den nacht van 7otaèrlo«rtvy op Zondag 5 November ffing werden gebracht, deze gebouwen werden e Katholieke kerk vloog .■iiMi,""or,g in brand, welke ^versloegen op de schuur Kuijpers en de woning van C. Verhoeven, die In vlammen opgingen. De :he brandweer deed wat aan haar is hpt dan ook n dat het R K. gesticht jj i"föt verdere gebouwen voor de vlammen werden gespaard. De hevige ontploffingen veroor zaakten belangrijke schade aan de woningen die in de omgeving van de vernielde gebouwen stonden. In de Breestraat, Botermarkt, Pelsestraat en hun omgeving bleef geen enkele woning onbeschadigd, daken werden vernield, ruiten sloegen vaak met kozijnen en al naar buiten. Het vreeselijkste van alles was echter, dat van de on geveer 200 personen, die onder het stadhuis een schuilplaats voor de inslaande granaten hadden gezocht er 134 onmiddellijk werden gedood De bewoners van de Ridderstraat kwamen zoo goed als allen om het leven, slechts één gezin dat een andere schuilplaats had gevonden, bleef gespaard. Geheele gezinnen werden onder de puinhopen van ons mooie stadhuis bedolven. In den loop der eeuwen is Heusden door tal van rampen getroffen, doch geen was zoo vreeselijk als deze. En dan te weten dat deze ramp werd veroorzaakt door dui vels in menschengedaante, die de bewoners naar deze, volgens hun bewering, zoo veilige ^schuilplaats hadden gedreven, hadden zij hun zin gekregen, dan zou het aantal slachtoffers vermoedelijk nog groo- ter zijn geweest. Verschillende personen hebben zich bij het reddingswerk onder scheiden. Om de echtgenoote van den heer Nefkens te bevrijden b.v. w^as een arbeid van 36 uur noodig, aar bij de bevrijders telkens het evaar beliepen onder neerstortend v Jffi I i ai puin bedolven te worden. De heer Nefkens zelf was gedurende 24 uur, hierbij een der voornaamste. Hij was toen zoo overstuur en over werkt dat hij verwijderd moest worden. Gelukkig voor hem mocht het tenslotte gelukken, zijn echt- echtgenoote, zij het dan al vrij ernstig gewond, te redden, overge bracht naar een ziekenhuis in Tilburg, is zij||jraiis zoo goed als hersteld. Zoo i de morgen van 5 November arj*x, de morgen, dat de Engelsche troepen door het Herptsche- en Oudheusdensche Veld onze gemeente naderden. Na het verrichte van hun vernielingen, hadden de overgebleven Duitschers een goed heenkomen gezocht, zoo dat de Engelschen zonder gevechten onze stad binnen kwamen. Slechts enkelen hier en daar achtergebleven moffen werden gevangen genomen. Hadden wij ons in de voorbije jaren steeds een feestelijke intocht der geallieerden voorgesteld, hoe ge heel anders was deze thans nu hij werkelijkheid was geworden. Zeker er heerschte vreugde over de be vrijding, doch van spontaniteit was niets te bespeuren, dit was immers ook onmogelijk, de wonde door het duitsche barbarisme in onze Heusdensche gemeenschap geslagen was te diep en schrijnde te hevig om aan feest vieren te denken. Slechts rouw vervulde ons hart, rouw over de vermoorde onschul dige burgers en over de vernielingen van onze monumentale gebouwen, vernielingen waardoor Heusdsn zijn schoonheid heeft verloren. 6 Nov 1944 zal als een der zwartste dagen in de geschiedenis van Heusden blijven geboekstaaft, tevens als dag der bevrijding, van 4VS jaar onder drukking en duitsch barbarisme. Met de bevrijding was de ellende voor Heusden nog niet ten einde, zoo mogelijk werd deze zelf nog erger. Immers tot de geheele bevrijding van ons land op 5 Mei, lag Heusden, nü "Ws 'MST dan" weer minder onder duitsch granaat- vuur, waarbij meerdere woningen totaal werden vernield, andere meerdere of mindere schade op liepen, zoodat er thans in geheel Heusden geen enkel huis te vinden is, dat er zonder kleerscheuren is afgekomen. Erger was, dat door die beschietingen nog verschillende stadgenooten het leven moesten laten. Maandag 13 November sloeg een granaat in de woning van den heer v. Laarhoven aan de Vischmarkt en doodde het 10-jarig zoontje van den heer v. Meurs, die een ge deelte van dit huis bewoonde en welk zoontje in den tuin achter de woning zat te spelen Op Zaterdag i8 November sloeg een granaat in het »Wapen van Amsterdam* waarin thans het ge meentehuis was gevestigd, burge meester Steemers liep daarbij lichte verwondingen op en moest naar zijn woning in Waalwijk worden vervoerd. De eerste dagen van December werd het 14-jarig dochtertje van A de Ruiter, wonende aan de scheepswerf door een granaatscherf gedood. Het zoontje van v. Deursen kreeg een aantal scherven in het lichaam, gelukkig geen van ajle doodelijk. Maandag 4 December opnieuw hevige beschieting met zware gra naten, de woning van den heer Hub Baaijens aan de Oudheusden sche straat werd daarbij getroffen. Het 5-jarig zoontje werd daarbij op slag gedood, de echtgenoote van den heer Baaijens kreeg een scherf in den buik en werd naar het ziekenhuis in den Bosch ver voerd Aanvankelijk bestond er hoop op herstel, doch na geruimen tijd aldaar verpleegd te zijn over leed zij. Op denzelfden dag werd de heer A. Toethuis op den Demert doodelijk getroffen. Jan de Wind uit Herpt, opgenomen in het R K. Gasthuis werd eveneens doodelijk getroffen, eenige personen liepen verder lichte verwondingen op. Dinsdag 12 December wederom inslag van granaten met treurige gevolgen Bij den eersten inslag snelt iedereen naar een schuilge- legenheid, zoo ook de familie Wol vensperger uit de Ridderstraat Toen deze familie vlak bij de schuil plaats bij den heer Vermeulen aan het Burchtplein was genaderd, sloeg een granaat midden tusschen het gezin uit elkaar, doodde onmidde- lijk de 16-jarige dochter en 12-jarige zoon en 1-jarig kindje van een zoon van de familie, die daags te voren eerst in Heusden was aangekomen Zijn jeudige echtgenoote werd zwaar gewond, doch gelukkig herstelde zij na een tijd lang in het zieken huis te zijn verpleegd, een drietal personen liepen minder ernstige ver wondingen op. In den nacht van 4 op 5 December werd de draaibrug over het Heusdensch kanaal opgeblazen. Het landhoofd met woning aan den Aalburgschen kant werd met den grond gelijk gemaakt. Steeds meer gezinnen gingen er toe over, elders een veiliger woonplaats te zoeken. Den 12den December vond wederom een hevig artillerie duel plaats. De eerste projectielen sloegen in op de Vischmarkt; gedood werd de 21-jarige zoon van den heer Gijselhart, gewond werdeR de heeren Gielens en L. J. Wassen, beiden gelukkig niet van ern- stigen aard. Woensdag 13 December werdj.1 Bax achter de Protestantsche kerk do^ jj een granaatscherf in zijn woning g troffen, zoodat hij naar het ziekenhu te 's Bosch moest worden vervoer! Na eenige weken heeft hij dit kig weer hersteld kunnen verlat^ Donderdag 28 December wert»^ verplichte evacuatie van Heusden i gekondigd. Zondag 31 December von deze plaats. Vele ingezetenen zochte, een onderkomen in de omliggen^ gemeenteneen aantal werd met En gelsche wagens eerst naar Tilburg daarna na Breda vervoerd. Hoopï\ men aanvankelijk, dat deze evacuatij slechts enkele weken zou duren, der hoop werd niet bewaarheid de weke werden zelfs maanden en het wer/ 5 Mei voor de ingezetenen mochten té rugkeeren. Bij hun terugkeer sloe de bewoners de schrik om het ha toen zij hun woningen betraden; vt was vernield en gestolen. Men bleef echter niet bij de pakk't neerzitten, met man en macht werj* gewerkt om daken dichtgelegd es ramen dichtgespijkerd te krijgen. Overal lagen bergen met puin afbraak en huisraad. Men is thans nfi-, druk bezig deze op te ruitr$f^n e buiten de stad in de rietv elden 1 deponeeren. Heusden ziet/ér niettemi nog vreeselijk uit en het zal geruime, tijd duren voor het weeSr een eenige zins behoorlijk aanzpen zal hebbel verkregen. Reeds eerder liepen er in Heusden geruchten, dat H. M. de Koningin een bezoek aan onze zwaar geteisterde plaats zou brengen, zoo ook weer Dinsdagmorgen. Ditmaal bleek het geen ijdel gerucht te zijn, een paar officieren kwamen de heugelijke tijding brèngerr^e'n deelde inéde7"*8ai!' vtf&Sr' schijnlijk H K.H. Prinses Juliana, Hare Majesteit zou vergezellen. Om 2 uur zou H M. uit Breda vertrekken zoodat haar aankomst, tus schen drie en half vier werd verwacht, om zich persoonlijk op de hoogte te komen stellen van den toestand in Heusden. Aanstonds verschenen uit de wo ningen de Vaderlandsche driekleur met Oranjewimpel, zoodat Heusden on danks zijn erbarmelijken toestand, in minder dan geen tijd in feestdos ver keerde. Tegen 3 uur gaven verschillende genoodigden zich naar het manufac- turenmagazijn van den heer Joh. de Mol aan de Botermarkt alhier, waar tijdelijk het gemeentehuis is onderge bracht. Onder deze genoodigden be vonden zich een delegatie oud-illegale werkers, nl. de heeren H. Ph. Kramer, Oldendorp, dienstgeleider der belas tingen, A. v. d. Pol en K. Veltman. Verder de geestelijken, de pastoors Mommers en Timmermans en de pre dikanten Ds. Vogel en Ds de Tombe, Mevrouw Van Goor en Mevrouw Wa genberg van de H A.R.K. (hulpactie roode kruis), Mevrouw en dokter Schimmel met tandarts Kolkman, ver tegenwoordigende de plaatselijke af- deeling van het Roode Kruis, de heer A. Verschuur, hoofd van den Lucht beschermingsdienst alsmede het secre- tariepersoneel Tegenwoordig was te vens Jhr. de Beaufort, adjudant van Hare Majesteit. .Voor het gemeentehuis, aan den ingang stonden een aantal slachtoffers opgesteld, die den ramp van het ge meentehuis hadden overleefd, bij sommigen waren de sporen van dezen ramp nog duidelijk te constateeren. Op straat stonden de burgers van Heusden en een groot aantal be langstellenden uit de omgeving, allen getooid met oranje en het rood, wit en blauw. Te ruim kwart over drie kondigde een luid gejuich in de verte de komst van de hooge gasten aan. Het pu bliek zong het Wilhelmus. Aan den ingang van het gemeentehuis werd H. M. de Koningin en Prinses Juliana J verwelkomd door burgemeester G. H J. Steemers en diens echtgenoote er door Wethouder Verhoeden uit Herpt. De aanwezigen zongen ht Wilhelmu^ en juichten de vorsten en hartelijj wrfiarit iog.' 'BwgfeMegifcf stelde de Koningin aan de verschil lende aanwezigen voor, Wethoude Verhoeven H K H. Prinses Juliana. Op minzame wijze spraken de vor-> stinnen met elk der aanwezigen en informeerden met groote belangstel ling naar hun wederwaardigheden en hun belevenissen. Hare Majesteit g^/J de verzekering dat de rampspoed vrf/| Heusden haar volle aandacht en b\ langstelling had en alles zou worde gedaan om de vernielingen en het vei nietigde te doen herstellen. Terwijl HM. met Dr Schim ine. sprak, werd deze weggeroepen in ver band met het ernstige ongeluk ir Doeveren (men zie plaatselijk nieuws; Onmiddellijk werd het gesprek beëin digd en werd Dr. Sch vergund te vertrekken. H M. vroeg of nog meer dere personen zifch naar de st**LAiG fers moesten begeven/ waarop Qo tandarts Kolkman vertf Vervolgens begaf qie Koningin e Prinses Juliana zich ;naar buiten er- onderhielden zich miede geredde slachtoffers van het sta$/lu,s en de fa milieleden daarvan. Voor elk had den zij een vriendelijk, woord en een handdruk A'des v/nd plaats in den grootsten eenVöud en op een wijze alsof een moeder tot hare kinderen sprak Eender geredden verklaarde „Alles was zoo gewoon dat het leek of er een Mevrouw uit Heus den tot ons sprak". Nadat de hooge gasten weer naar binnen waren geleid en daar plaats hadden genomen, werd hun thee aan geboden, die door Mevrouw de Mol werd rondgediend Na het gebruiken van de thee wan delde H.M. en de Prinses naar de puinhoopen van het stadhuis, waar Burgemeester Steemers haar toesprak het publiek twee coupletten van he Wilhelmus zong en op aansporing van Burgemeester Steemers een driewerf hoera uitbracht op Koningin, Prins^ en het vorstelijk gezin. Omstuwd door een groote menigte, waarbij de enkel politie beambten die aanw^^M^ met moeite een pad vrijljf i •111 1 llUUUOiOXI, Y

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

De Sirene | 1945 | | pagina 2