De fruitvooruitzichten in
het Land van Altena
Plaatselijk Nieuws
Voetöalsport
waarin opgenomen„NIEUWSBLAD voor lie! Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard"
2E JAARGANG. NO. 57
MAANDAG 24 SEPTEMBER 1945
uND VAN AlTeHA
Uitgever: K. VELTMAN te Drunen Algemeen Redacteur: J. H. ROZA te Heusden Drukkerij: FIRMA L. J. VEERMAN te Heusden
Verschijnt Maandag en Vrijdag Abonnementsprijs: f 1.95 per 3 maanden; per week 15 ct.losse nummers 10 ct. Advertentiën 20 cent per regel
Naast het landbouwbedrijf nemen
tuinbouw en fruitteelt in het Land van
Altena, een aanzienlijke plaats in. En
al vindt men dan in de kweekerskas-
sen van het Land van Altena nog niet
zoo zeer de heel fijne asperges, die
reeds het gehemelte van de Egypte-*
naren moeten gestreeld hebben, als men
tenminste geloof kan slaan aan wat
op de pyramiden staat afgebeeld, toch
kan men in deze streken, wat de .groen
teteelt aangaat, te kust en te keur gaan.
En al moge er dan, door de omstan
digheden, waaronder wij nu nog leven,
soms een schaarschte zijn aan een of
andere groente, dit bezwaar wordt in
den regel nog al spoedig overbrugd.
Naast den tuinbouw ontwikkelde zich
ook in meerdere mate de fruitteelt en
door de rationeele behandeling der
boomgaarden, steeg de opbrengst, in
normale jaren althans, geregeld.
Betere verzorging van den aanplant,
was het parool. Ter illustratie kan
dienen, dat de Ned. Heidemaatschappij
in 1921 een aanplanting onder zijn lei
ding kreeg, die dateerde uit het jaar
1878. Gedurende de jaren 19051921
bracht deze aanplanting niet meer op
dan f216 per ha, per jaar berekend.
Na overname, ma betere verzorging,
steeg de opbrengst met sprongenwerd
gemiddeld f 610 per ha, per jaar. En
dan had men nog niet eens stalbemes-
ting, maar slechts kunstbemesting ge
bruikt.
Ook door rationeele ziektebestrijding
was de opbrengst zeer verhoogd.
Helaas kon door de oorlogsomstan
digheden de laatste jaren, van een ra
tioneele ziektebestrijding en van een
flinke bemesting der boomgaarden moei
lijk sprake zijn.
Gevolg hiervan is, dat de kwaliteit
van het fruit wel niet zoo goed zal zjjn,,
als in de jaren voor den wereldoorlog.
Ook andere factoren spelen hier een
rol. Er is letterlijk gebrek aan lal les.
Vooreerst aan arbeidskrachten, verder
aan transportmiddelen, verpakkingsma
teriaal, enz. Wat soorten fruit betreft,
vindt men in het Land van Altena veel
peren, appels, ook pruimen en kersen.
Kersenboomgaarden zijn er slechts
enkele o.a. te Meeuwen en te Wijk.
Voor vele menschen is de kersenoogst
voorbijgegaan, zonder, dat ze een en
kele kers hebben geproefd.
Al is voor deze malsche, sappige
vrucht de Betuwe het eigenlijke cen
trum, in normale jaren werden zooveel
kersen naar alle deelen van ons land
vervoerd, dat elke Nederlander zijmi
aandeel kon krijgen.
Thans was er, naast de verkeers-
moeilijkheid, ook de geringe kersen-
oogst, die in de Betuwe op ongeveer
het vierde deel geschat wordt, van in
normale jaren.
In het Land van Altena, met name
te Wijk werden kersen 'wel gedistribu
eerd, maar ook hierbij was van „over
vloedig eten" geen sprake.
Wel zijn er dit jaar veel pruimen.
Vele boomen stonden zóó volgeladen,
dat het noodzakelijk was ze te onder
stutten wilden ze niet breken.
Het was ook noodzakelijk de prui
men te „krenten", om daardoor de'
kwaliteit der vruchten op te voeren.
Waarschijnlijk is de goede opbrengst
der pruimen te danken aan het schoo-
ne voorjaarsweer.
Ook peren zijn er in het Land van
Altena veel. De pereboomien draglen
rijk. Ook dit is te danken aan het
mooie voorjaarsweer, tijdens den bloei
der boomen.
Minder rijk dragen in het Land van
Altena de appels, maar ook hier is
weer verschil in opbrengst, naar gelang
het „gehalte" van den boomgaard.
Onze opmerkingen hebben alleen be
trekking op de boomgaarden. Noorde
lijk van het eigenlijke frontgebiedj
Daar toch hebben de boomgaarden
(langs de Bergsche Maas), sterk gele
den, hetzij door granaatvuur, hetzij door
inundatiewater, hetzij door vernieling
en kapping door de moffen.
Meerdere boomgaarden zijn totaal
vernield. Te Waardhuizen ligt een boom
gaard gekapt: de boomen waren ge
storven door het water. Onder Andel
werd een jonge boomgaard gekapt, on
der voorwendsel, dat juist op die plek
een verdedigingswerk door de moffen
moest worden gebouwd. Elders werden
vruchtboomen gekapt voor verwarming.
Het inundatiewater in de boomgaar-
te Nieuwendijk en Almkerk is nog
heel lang verdwenen en uit
[ingaarden komt natuurlijk haast
t. Uit de boomgaarden langs
de Bergsche Maas is ook haast geen
fruit te verwachten.
Globaal genomen is de fruitoogst in
het Land van Altena goed te noemen,
vooral nu er geen export meer is naar
Duitschland.
ALMKEItk.
Onder het prachtigste zomerweer
werd j.l. Woensdag 12 en Donderdag
13 Sept. alhier het Oranjefeest met
grooten luister gevierd, waarop Alm-
kerks burgerij met trots kan neerzien.
Woensdag 12 Sept. te 9.30 uur wer
den de kinderen aan de scholen, door
de muziekvereen. „Nooit Gedacht" al
hier afgehaald, voorafgegaan door het
bestuur der Oranjevereen. Allereerst
werden door de kinderen, onder lei
ding van den heer Koekkoek voor het
Gemeentehuis enkele vaderlandsche lie
deren gezongen. Vandaar werd naar het
terrein gemarcheerd, alwaar verschil
lende spelletjes door de kinderen wer
den uitgevoerd en waar hen een trac-
tatie ten deel viel.
Des n.m. om 2 uur hadden verschil
lende volksspelen plaats, waarvoor veel
liefhebberij bestond.
Des avonds werd een concert ge
geven door de Kon. Harmonie „De Ba
zuin" van Gorinchem, dat door een
talrijk publiek werd bijgewoond.
Donderdag 13 Sept. de 2e feestdag,
vond de historische optocht plaats, wel
ke voorstelde: De Spaansche overheer-
sching, tot het tijdperk van Prins Wil
len 111. Voor het vertrek, werd de
heer Jac. Kolff, door den voorzitter
der oranjevereeniging gehuldigd, ook
werd een woord van waardeering ge
sproken in verband met het feit, dat
genoemde Kolff in 1898 de schoolkin
deren in den optocht voor 't eerst
heeft gereden en hiervoor thans weder
bereid was gevonden. Spr. hoopte^,
dat de heer Kolff nog tal van jaren
zal kunnen meewerken, waarna hem
een krans werd omgehangen met de ge
borduurde woordenH|ulde voor de
trouwe diensten.
De heer Kolff dankte met enkele
woorden.
Hierna had het vertrek plaats van
de historische optocht, daarachter de
rnuziekwagen, gevolgd door de allego
rische wagens, waarvoor veel deelne
ming bestond, allen om 't mooist ver
sierd en uitgedoscht, het was te zien,
aan dezen optocht dat de leiding hier
van in goede handen was. De jury had
geen gemakkelijke taak bij het toeken
nen der prijzen.
Velen uit de omgeving hadden zich
naar Almkerk begeven om dezen op
tocht te zien.
Des namiddags weer volksspelen en
een gecostuineerde voetbalwedstrijd,
welke zeer in den smaak van het pu
bliek viel en bij velen de lachtlust
opwekte. Hierna volgde een demonstra
tie van de Oranje-Garde, Vendel uit
Woudriehem, welke met spanning werd
gevolgd. Nadat des avonds door de
Oranje-Garde de taptoe was ten beste
gegeven, werd om 8 uur een concert
gegeven door de muziekvereen. „Over
winning na Strijd" van Nieuwendijk,
directeur de heer O. Walraven, wat
veel belangstelling trok.
Tot slot vuurwerk en een openlucht
film „Het wilde Westen", die even
eens met belangstelling werd gevolgd.
Was de eerste avond de belangstelling
groot, de tweede avond was dit niet
minder. Almkerks burgerij heeft op
waardige wijze feestgevierd. Een woord
van dank aan allen, die op welke wij
ze dan ook, hun medewerking hebben
verleend, om dit grootsch feest te hel
pen slagen is hier zeker niet mis
plaatst.
Tijdens de optocht van het al
hier gehouden Oranjefeest op 13 Sept.
j.l.. bracht de collecte van de Zigeu
nerwagen, tijdens de route op f 135.40.
Dit bedrag is door de personen, welke
dezen wagen vertegenwoordigden, ge
stort in het fonds 1940-1945.
AALBURG.
Vrijdag j.l. vierde het echtpaar
E. Nieuwkoop en E. Nieuwkoop-van
Helden onder groote belangstelling zijn
40-jarig huwelijksfeest.
GENDEREN.
Het gebouw ^Qer Chr. School,
hoofd de heer Blom, is zoodanig door
het oorlogsgeweld getroffen, dat eerst
met 1 Oct. a.s. het onderwijs zal kun
nen worden hervat.
GIESSEN.
Inlevering der munt- en bank
biljetten kan plaats hebben op:
26 Sept., huisnummmers 125; op
27 Sept. 2650; 28 Sept. 5175;
29 Sept. 76—100; 1 Oct. 101—115;
2 Oct. 116—128.
Verschillende N.S.B.-krachten,
gedetineerd op het fort alhier, zijn in
geschakeld bij den. aardappeloogst.
LAND VAN ALTENA.
De jacht op klein wild is ge
opend van 1 Oct. tot 31 Dec. a.s., be
halve op fazanten hanen- en hennen,
hazen, houtsnippen en korhanen en voor
patrijzen vanaf 1 Sept. tot 31 Dec. a.s.
De landbouwers moeten alle
vrijkomende eindjes bindtouw, bij het
dorschen van granen, die met een graan-
maaier-zelfbinder gemaaid zijn. inleve
ren bij den touwhandelaar en moeten
daarbij een officieel ioleveringsbewijs
overgeven.
Alleen zij, die voldoende touw hebben
ingeleverd, kunnen voor het volgend
seizoen op een toewijzing voor bind
touw rekenen.
NEDERIIEMERT.
Zaterdag 15 Sept. hield in de
kerk aan de Noordzijde onze vroegen
re dorpsgenoot, dokter Krijger, eemi
lezing over zijn belevenissen in Duit-
sche concentratiekampen, waarin spreker
27 maanden doorgebracht heeft. Na het
openingswoord door den heer Rose-
boom, begon dokter Krijger voor een
talrijk gehoor zijn lezing. Ter inleiding
gaf hij eerst een overzicht van del
krankzinnige en misdadige ideeën van
Hitier, zooals deze zich voorgesteld*
had de wereld te reorganiseeren.
Vervolgens vertelde spr. van zijn
gevangenneming, wegens het niet-inle
veren van metalen, van zijn verblijf in
Scheveningen en Amersfoort en van het
transport naar Oraniënburg SaChsenhau-
sen met al de verschrikkingen daar-;
aan verbonden. De behandeling den'
gevangenen tijdens zijn verblijf in dat
kamp, was beestachtig, de martelingen
en de slachtoffers daarvan waren vele.
Daarna sprak spreker over zijn ver
blijf in, Duisburg bij een puinruimers-
commanldo en vervolgens van zijn over
brenging naar het Engelsche kanaalei
land Alderney, waar de gevangenen als
dwangarbeiders, onder toezicht der SS,
mee moesten bouwen aan den Atlantic-
wall. Hoe zij wegenis de invasie, welke
intmiddels had plaats gewonden, terug
werden gebracht naar St. Malo om
vandaar weer naar duitschland terug
te keeren, en hoe hij er in slaagde om
met andere gevangenen in België te ont
snappen. Met afschuw werd vernomen
welke duivelsche wreedheden door die
SS begaan zijn en hoe vele millioenen
daarvan het slachtoffer zijn gewon
den gedurende den tijd dat deze offw
ciëel aangestelde moordenaars hun prak
tijk uitgeoefend hebben.
Na het beëindigen van deze rede,1
welke twee uur en en kwartier duurde,
werd een oogenblik stilte in acht ge
nomen om allen te herdenken, die voor
onze vrijheid hun leven gegeven heb
ben. Hierna werd staande het le en
6e couplet van het Wilhelmus gezongen.
De heer Roseboom bedankte den spr.
voor zijn welwillendheid, om in zijn
vroegere woonplaats opk een en ander
te willen vertellen en sloot mfet een.
passend woord de bijeenkomst.
Aan den ingang werd een collecte
gehouden ten bate van de stichting-
1940-1945.
RIJSWIJK.
Van 26 Sept.4 Oct. a.s. be
staat er gelegenheid van 917 uur
behalve 's Zonduags, gelden te storten
op de Spaarrekening der Coop. Boeren
leenbank „Rijswijk", alhier.
Op initiatief van de Zuivelfabr.
^Altena" te Nieuwendijk - is door de
veehouders te Rijswijk eenparig beslo
ten hun melkkoeien en jongvee te laten
inenten tegen de geviieesde ziektel
mond- en klauwzeer, welke ziekte in
Frankrijk reeds vele slachtoffers
eischte.
Door de afd. Rijswijk van de
C.B.T.B. is voor dezen winter een
Tuinbouwcursus georganiseerd. Als lee
raren fungeeren de hennen Donk uiü
Veen en Verduin uit Sleefuwijk.
De eerste bijeenkomst is vastgesteld
op hedenavond 7 uur in het Vereeni-
gingslokaal.
De heer J. v. Gammeren alhier,
is ïjenoemd tot opperwachtmeester.
SPRANG.
Onder leiding van haar voorz.
de heer M. Kruif kwam de J. V. en
Meisjesvereen. op G.G. in gecombineer
de vergadering bijeen. Na gebruikelijke
opening werd door den heer P. Dalmaij-
er als onderwerp ter bespreking inge
leid: Opvoeding der Geref. Jeugd."
waarin spr. waarschuwde voor bioscoop,
dans, tooneel, enz. Op dit onder-i
werp Volgde een leerzame bespreking.
Enkele voordrachten werden ten bes
te gegeven, terwijl de heer Gcnuït uit
Rotterdam de aanwezigen boeide met
zijn schitterend orgelspel. Ds. v. Lum
mel sprak een opwekkend slotwoord
en eindigde met dankgebed.
SPRANG-CAPELLE.
Ter gelegenheid van de eerste
openbare vergadering van den tijdelij-
ken gemeenteraad van Sprang-Capelle,
bracht burgemeester A. Smit in zijn
uitvoerig openingswoord bijzonder, hul
de aan het werk van de ondergronüsche
uit die gemeente. Zoo zei de hij o.m.:
Een zeer klein percentage van de man
nelijke bevolking heeft slechts in
Duitschland gewerkt. Ook in dit opzicht
steekt de gemeente gunstig af, wederom
als gevolg van den intensieven arbeid
van de ondergrondsche, die door inge
spannen arbeid (soms niet nader te
kwalificeeren „arbeid") aan gelden voor
ondersteuning en aan bonkaarten voor
voeding kwam. In verband met den ar
beidsinzet voor Duitschland was het
eveneens noodzakelijk dat het bevol
kingsregister werd gestolen. Ik kan U
mededeelen dat ina de bevrijding dit
bevolkingsregister wederom compleet in
het raadhuis is teruggebracht.
Degenen, die het bevolkingsregister
deden „duiken" zijn de heeren A. L.
van Wijlen, L. Kuijsten, J. v. Herpen
en degeen die thans het woord tot U
richt. Er zijn menschen in de ge
meente, die ten onrechte beweren, dat
zij de daders van den inbraak in het
raadhuis zijn, daarom heb ik ditmaal van
de gewoonte willen afwijken om geen
namen te noemen.
Sprekend over de eerste dagen van
September, zei de voorzitter, gij weet
allen, dat ma enkele dagen de toestand
zeer hachelijk werd. Het ergste werd
gevreesd. De critiek kwam los en zoo
als altijd, kwam de critiek los van
menschen, die zelf nooit, maar dan
ook nooit iets hadden gedaan voor de
Vaderlandsche zaak. Inderdaad was het
gevaar zeer groot, dat slachtoffers zou
den vallen en het is de onvergetelijke
verdienste van de ondergrondsche, dat
geen enkel slachtoffer is gevallen. Door
een bovenmate wijs besluit van die on
dergrondsche (een besluit waarvan ik
geen details zal meedeelen) is dus, wat
onmogelijk scheen, bereikt. Niemand
immers is, om de gebeurtenissen van
de Septemberdagen gefusilleerd of ge
vangen genomen. Het is daarom zeer
verwonderlijk, dat menschen, van wien
men naar opvoeding en standing anders
zou verwachten, dit eenvoudige nuch
tere feit, zonder meer voorbijzien, ja,
dat zij zich zelfs vermeten domme on
geoorloofde critiek uit te oefenen op
zaken, waaraan zij zelf mede schuldig
waren.
De verzetgroep van Sprang-Capelle
die voor en na de bevrijding zulk ui
terst belangrijk werk heeft verricht en
daardoor tot over de grenzen bekend is,
mag dan ook wel hulde worden ge
bracht in deze eerste gemeenteraads
vergadering.
In dit verband zult gij begrijpen,
dat ik ook hier een onsterfelijken naam
van Jan de Rooij wil memoreeren. Ik
behoef U de verdiensten van dezen jon
geman der Sprang-Capelsche verzets
groep „Andrée" niet te noemen. Gij
kent dien naam. Gij weet allen, dat hij
door zijn werk en opofferende helden
daad, wie weet honderden levens uit
deze gemeente redde en wat meer is,
de Vaderlandsche zaak en de Gealli
eerde zaak onschatbare diensten bewees.
Ik verzoek U zijn heldendaad te
herdenken door U van uwe zetels te
verheffen en een oogenblik van eerbie
dige stilte in acht te nemen.
Tot wethouders werden benoemd de
heeren G. A. S. de Bas en G. J. van
Willigenburg.
SLEEUWIJK.
Een dezer dagen werden aan het
veer alhier, een 50-tal koeien en 5 big
gen gelost, welke als gratis zending'
vanuit de gemeente Berkel was aange
voerd voor de gedupeerde landbouwers
in Dussen en Almkerk. Een commissie
van drie heeren uit Berkel was ovtergle-
komen om persoonlijk voor de over
dracht te zorgen. Mede was aanwezig
de Burgemeester en Wethouder Koek
koek uit Dussen en leden van de Di
strictscommissie. (De Voorzitter van
deze commissie en de P.B.H. waren
verhinderd).
Nadat de Burgemeester de heeren
had dank gebracht voor deze vrijwilli
ge gave, werd het vee aan die nieuwe
eigenaars ter hand gesteld, die dank
baar gestemd huiswaarts keerden.
Onder groote belangstelling
vierde het echtpaar M. de Hoog-van
Breugel zijn 40-jarige echtvereeniging.
Des avonds werd door de muziekvereen.
,>Wilhelmina" een serenade gebracht.
Op het postkantoor alhier, werd
ten behoeve van de Rijkspostspaarbank
over de maand Augustus ingelegd een
bedrag van f 42863,46 en terugbetaald
f695.
VEEN.
Het wegdek van den Iioogen
Maasdijk, is door het dichten van kui
len en gaten, die door het drukke,
verkeer, inzonderheid tijdens de mi
litaire transporten, ontstaan waren, zeer
verbeterd. Thans wordt het gedeelte
van genoemden dijk, vanaf Wijk tot
aan het „Veer-Heusden" onder handen
genomen
WIJK.
In de vergadering van 11 Sept.
1.1. werd een Vendel van de Oranjfe-
Garde opgericht met aanvankelijk .73
leden. Als leider werd benpemd dfe
WelEd. Heer G. Bouman.
Tegen morgen (Dinsdag) is een ver
gadering belegd des avonds om 7 uur
in de kerkzaal, waarbij alle leden, zoo
wel groot als klein worden verzocht
aanwezig te zijn, alsmede ook de hee
ren van den Raad van Toezicht,
levens is uitgenoodigd Hopman Van
Straaten van het Vendel Woudriehem,
waarmee de verschillende problemen
zullen worden besproken. Ieder die be
lang stelt in het doel en streven van
de Oranje-Garde, is dezen avond van
harte welkom.
Op het te Utrecht gehouden
Concous Hippique behaalde de heer
J. de Waal met zijn fokhengst in het
nummer Shetland-ponny's aangespan
nen voor Concourswagen een len prijs.
Voorwaar een mooi resultaat. Naar wij
vernemen is dit de eeuigie fokhiengst
in het Land van Heusden en Altena
en de Langstraat.
WASPIK,
In de maanden September en
October 1944 werd de scheepswerf
van de fa. Ruitenberg alhier, uit de
lucht aangevallen. Een paar loodsen
leden hierbij ernstige schade, maar deze
gebouwen zijn nu weer voor het groot
ste gedeelte hersteld.
De moffen hebben hier veel ge
reedschap gestolen en bovendien nog
drie electromotoren.
De situatie is thans zoo, dat deze
laatste vervangen zijn en dat de ar
beiders zich zooveel mogelijk met het
resteerend gereedschap moeten behel
pen. De dwarshelling bleef intact.
De arbeid voornamelijk bestaande in
reparatiewerk aan schepen, is sinds
April druk aan den gang. Het tempo
echter, waarin de rijksbureaux werken,
is langzaam. Wanneer men tenslotte
een toewijzing heeft, blijft er de moei
lijkheid om aan 't materiaal te komen,
want het buitenland importeert nog
haast niets.
Het electrisch energieverbruik wordt
zooveel mogelijk nog door de autori
teiten beperkt.
Wanneer dit alles zoo blijft, zal de
werkomzet aanzienlijk ingekrompen
moeten worden.
WERKENDAM.
Tot ouderlingen in de Geref.
Kerk alhier, werden gekozen de hee
ren W. Brienen en C. J. Verhorst en
voor diaken de heer G. M. Kortenhoe-
ven.
Dezer dagen ontving Ds. E. v.
Wie ringen, Ned. Herv. predjikant al
hier een beroep naar 's-Gravendeel,
waarvoor hij inmiddels bedankt heeft.
In verband met het indienen
van een opgave, moet van gevorderde
en yerloien gegane visschersvaartuiger
zoo spoedig mogelijk mededeeling ge
daan worden ter gemeente-secretarie
De Geref. Gem. alhier, heeft
een 2-tal gesteld, waarop voorkomei:
Ds. V. d. Berg uit Krabbendijke en
Ds. Lamain uit Rijssen.
De collecte van het Roode Krui:
die tijdens de viering van het Oranje
feest is gehouden, heeft opg/ebracht
f 210.68.
Onze oud-dorpsgenoot, de heei
G. Visser Wzn., theol. candt., is be
noemd als hulpprediker te Delft.
HEUPT.
Zondag vierde de v.v. „Herpt
sche Boys", haar 2e lustrum. Om 2 |uui
trok men met de Harmonie naar hei
voetbalveld. De Z.Eerw. Heer Pastooi
Timmermans opende met een toespraak
waarin hij er op wees, dat „Herptschr
Boys" een R.K. club was en zich als
zoodanig moest gedragen. De Ed.Achtb.
Heer Burgemeester van Heusden, spoor
de in zijn toespraak aan om de spor;
en vooral de voetbalsport hoog te hou
den. Nadat door de Harmonie her
Wilhelmus was gespeeld, bracht de
Burgemeester den bal aan 'trollen. He
laas de wedstrijd duurde niet lang
want doordat twee spelers gelijk te
DE SIRENE
