pjjilfêleren in de folklore
De Sirene loeitII
Politiek van de week.
waarin opgenomen„NIEUWSBLAD voor het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard"
3E JAARGANG, No. 25
DONDERDAG 6 JUNI 1946
^ND y/\N
Uitgever: K. VELTMAN, Drunen Algem. Redacteur: J. H. ROZA, Heusden Drukkerij: FIRMA L. J. VEERMAN, Heusden - Tel. 19, Giro 61525
Verschijnt Maandag en Donderdag Abonnementsprijs: f 1.95 per 3 maanden; per week 15 ct.losse nummers 10 ct Advertentiën 20 cent per regel
Advertentiën en berichten worden ingewacht: Voor het Maandagnummer tot Zaterdagmorgen uiterlijk 10 uur; voor het Donderdagnummer tot Woensdagmiddag uiterlijk 2 uur
Vijftig dagen na Christus' ver
rijzenis in Jozefs hoef, werd. de
H. Geest op de Apostelen uitge
stort, de Geest, die de harten der
geloovigjen vult met hartstochte-
lijke liefde.
.Eerdjds gold de Eerste Pink
sterdag als een geluksdagAlle
kinderen op dezen dag geboren,
zouden gelukskinderen worden.
In Zuid-Duitsehland echter be
schouwde men de week vlak vóór
Pinksteren, als de „zwarte \veek",
als een ongeluksperiode, waarin
men niet gaarne b.v. een huwelijk'
zou aangaan.
Evenjals op Hemelvaartsdag,
stond men oudtijds ook met Pink
steren zeer vroeg op pm van de
natuur te genieten.
Ook rond het Pinksterfeest .con
centreerden zich tal van folklo
ristische gebruiken, in hoofdzaak
in het leven geroepen door lente
en Mei, maar die zich 'hebben vast
geknoopt aan het Pinksterfeest.
Goeddeels zijn deze volks gebrui
ken echter uitgesleten, al leven er
enkele hier en daar, vooral ten
plattelande, nog voort.
In sommige plaatsen bieden de
meisjes met Pasehen hun verloof -
den Paaseheieren aan, die met
Pinksteren door gebak werden ver
vangen.
In Tirol bracht men op Zaterdag
voor Pinksteren de heerlijke Mjei-
boter ter tafel.
Drijver verhaalt ons, dat voor
al voor de herders de Pinkster-
tijd een tijd van jolijt en Vreugd
de was. Dan drijven zij hun vee
op vroegen Pinksterochtend in de
sedert Pasehen gereserveerde wei
de, welke heilzaam is voor de
melk gift der dieren.
Op andere plaatsen werd de te
slachten os tegen Pinksteren langs
de huizen gevoerd. Het dier was
voor dezen rondgang feestelijk ver
sierd met kleurige doeken en strik
ken. Den geleider werden giften
in de hand gestopt.
Ligt in deze ceremonie een re
miniscentie aan de oeroude plech
tige dier offers aan de Germaan-
sche goden?
Ook in de Franse he stad Mar
seille werd de Pinksteros rond-
k geleid. Voor die gelegenheid was
deze met kleeden behangen en liep
hij in de prachtige sacramentspro
cessie vooraan.
In Noordbrabant, zooals te
Dommelen, Riethoven enz. werden
op Eersten Pinksterdag aan tie
kinderen Pinks terko eken uitge
deeld in den vorm van krenten
broodjes, maar dan aanzienlijk
grooter.
En tusschen de respectieve moe
ders ontstaat een wedijver wie het
mooist de kinderen kan uitdossen.
Zelfs de kleine peuter in de kinder
wagen is in dezen wedstrijd op
genomen.
„De Burgemeester houdt een
korte een der meisjes
spreekt het gebruikelijke gebed uit,
het hoofd der school leest de na
men van de huisgenooten af en
het aantal Piriksterkoeken, dat elk
gezin ontvangt, waarna de veld
wachter uitdeelt*.'.
Op Marken heerschte de ge
woonte om met Pinksteren uit de
garderobe de kleeren te voorschijn
te halen, die hun voorouders een
maal droegen. Met deze antiqui
teiten kleedden deze eilandbewo
ners zich dan.
Volgens Ter Gouw bracht bij
een verkooping in het jaar 1869
op Marken, een hemd, dat al ja
ren en jaren in eenzelfde familie
was geweest, nog vijf en dertig
gulden op.
Bij een ander folkloristisch ge
bruik, kleedden jonge meisjes een
van haar vriendinnetjes in het wit
en sierden haar als „Pinkster-
bruid".
De Pinks terblom" der fabrieks
arbeiders te Makkum, zooals deze
nog werd rondgeleid, is wel de
merkwaardigste.
Zeven groote jongens droegen
de Pinksterbloem een ventje van
een jaar of zes, in triomf door
het dorp. Het was een potsierlijke
optocht. De jongens droegen hoo-
ge mutsen van •gekleurd papier,
die spits toeliepen en waarop klei
ne vaantjes gestoken waren. Hun
gezicht en handen waren zwart
gemaakt met roet en vaak nog
waren ze verder toegetakeld met
klodders verf. Twee hunner droe
gen een ladder plat op hun schou
ders en midden op die ladder
stond een soort tempeltje van lat
werk waarin de Pinksterblom
troonde, trotseh op zijn verheven
zetel". 1
Dit tempeltje, dat meer op een
kerk geleek, had men kunstig
met groen en papieren bloemen
versierd. Op den toren prijkte een
gouden vaantje. Het gjeheefe ge
val was omhangen met uitgebla
zen eieren, die diverse kleuren
hadden. .1
De lange stoet ging zoo door
het dorp en hield voor elke wo
ning even stil, om een giift te
ontvangen, die door de Pinkster
blom werd geïnd. Alle geldstukken
werden in het mandje gedeponeerd
van den heksluiter.
In den namiddag trok de op
tocht naar buiten de plaats, om
de boerderijen langs te gfaan.
Vele gebruiken zijn voor de
macht van den tijd bezweken. Mr..
J. v. Lennep spreekt hierover in
een brief van 6 Jan. 1867
„Ach. Klisse'boer en Pinxterblom,
Geen hunner zien wij ooit weerom.
Zoo gaat het, laas! met de aard-
sche dingen!
Zoo, en de .suiker is weer duur
geworden. Ongetwijfeld heeft ze
reeds een prijsniveau bereikt, dat
ongekend is in de normale samen
leving. Vroeger bezigde men de
uitdrukking, dat iets peperduur
was ,maar dit kan onjder de hui
dige omstandigheden gevoeglijk
gewijzigd worden in suikerduur.
Lieftinck heeft gesaneerd, ofte
wel gezuiverd. Hij Jiad gedacht
de O.W.ers en zwarte pieten een
poot uit te draaien, maar onte
genzeggelijk zijn hem velen te link
af geweest. De salarissen van
rijks-, gemeente- en overigje amb
tenaren worden gewijzigd en' her
zien, maar ze laten nog veel te
wenschen over. Ze zjjn over het
algemeen te laag om behoorlijk
van te leven en juist nieft laag g!e-
noeg om er van te sterven. Ook
de arbeidersklasse is het, met het
hen toegekende, niet ^altijd eens,
waar ze vaak groot gelijk in heeft.
Wanneer we de binnerilatnidsehe
toestand in oogenschouw nemen,
dan zouden we hieruit moeten con-
cludeeren, dat de financieele ver
houding één grootte Chaos is.
De havenarbeiders, evenals de
zeevarenden, die de repatriëer enden
uit „onze?" Oost moesten .halen,
legden het bijltje er ,bij peer.Mas
sa's levensmiddelen en genotsarti
kelen gingen hierdoor vóór .ons
verloren.
Met 'bezorgde gezichten is de
prijs van de 7 war te sulkier be
sproken.
Een dezer dagen, toen 'ik mij jn
Amsterdam op de tram bevond,
durfde men mij rpet zekerheid te
beweren, dat die regeerinjg deze
stakingen in de handwerkte, daar
hun aandeelen in die suiker dan pp
zouden loopen. Ik trachtte dit te-
ge n te spreken, doch terwillie van
mijn persoonlijke gezondheid heb
ik uiteindelijk mijn mond maar
wijselijk dicht gehouden.
Hoe het ook zij, en wie pr de
schuld ook van is, het staken pp
zichzelf is en blijft een a-sociale
daad. Niet' alleen de gemeenschap
heeft hieronder te lijden, maar ook
de stakers op zichzelf maken een
moeilijke rijd door. Ookf nu zullen
weer honderden arbeiders ontsla
gen worden en naar een ahdere
betrekking moeten omzien, waar
bij ze dan meestaj éonstateeren,
dat elke verandering nog geen
verbetering is, met andere woor
den dat ze er niet beter, maar
vaak wel slechter van geworden
zijn. Over het algemeen zijn
er slechts enkelen, die er op voor
uit gaan en, dat zijn dan dikwijls
nog de raddraaiers Zijdie het
heele geval in el klaar gezet en ge
leid hebben. We zien. bier dus,
dat de leiders, die rneestal achter
de schermen blijvert, winnen, en
de winbaars, die in feite gestaakt
hebben en, dus de kastanjes uit hpt
vuur hebben gehaald, lijdenf.
Al bij al is het een affaire,
die weinig voor-, miaar veel Fa
de elen heeft. 1
Ook thans weer heeft, men ons
voorspeld, dat zelfs het. kleine rant
soentje suiker, waarmee we van
de eene veertien dagen in de an
dere moesten tobbe.n, ons nog
ontnomen zal worden.
Het onvoorwaardelijke gevolg,
dat hieruit voortvloeit is, dat de
zwarthandel hier slechts mee ge
baat is. Zij, die thans over een
voorraad suiker beschikken en dit
zijn natuurlijk de ^personen die hun
geld op dezelfde manier verdiend
hebben ,zien nu weer kans, dertig
en vijf en dertig gulden per kg.
voor dit artikel ,te vragen.
Ree'ds in normale tijden is het
staken een afkeurenswaardige han
deling, hoe veel meer niet in deze
rijd, nu wij voor de groote taak
staan te bouwen aan een nieuwe
toekomst van ons land. Dit laat
ste thema lijkt wel erg afgezaagd,
maar de zaak &elf blijft nog steeds
actueel.
Staken ibeteekent nu vooral ach
teruitgang, afbraak. En dit is toch
wel het laatste wat men van een
verstandig volk mag verwachten.
Laten wij daarom tegenover de
landen die ons bereidwillig de .hel
pende hand hebben toegestoken
toonen, dat wij niet alleen voor
een verstandig volk willen door
gaan, maar piit ook metterdaad
zijn, en laten de stakers .trachten
hun eischen op een andere wijze
ingewilligd te krijgen, zonder dat
zijzelf en de geheele bevolking er
de dupe van worden. 1
(Onder verantwoordelijkheid van
den Uitgever).
Er is nieuwe belangstellinigi voor
den Veiligheidsraad. Thans van de
zijde van Si am, dat een brief heeft
gezonden aan den secretaris-gjene-
raai der .UNO, waarin Frankrijk
wordt beschuldigd van inbreuk op
de Siameesche souvereiniteit, met
het verzoek deze kwestie voor den
Veiligheidsraad te laten behande
len. I 1
Door het .hoofdkwartier van het
Frans che expeditieleger te Saigpn
werd echter met klem ontkend,
dat grensincidenten zouden zijn
voorgevallen. Later werd medege
deeld, dat Ibij enkele schermutse
lingen met Annamietische guerilla-
strijders 'twintig Fransche solda
ten, zeven Annamieten en een Sia
mees werden gedood, maar (dat
alles inmiddels .weer rustig was.
De Siameesche zaakgelastigde
overhandigde Vrijdag aan Trygve
Lie een memorandum van zijn re
geer ing, waarin deze de Franschen
beschuldigde van girensschending
en plundering van Siamees ghond-
ge'bied. Ditmaal werd niet ge
vraagd de kwestie voor te leggen
aan den Veiligheidsraad, terwijl
Lie dit tot nu toe ook niet heeft
willen doen, daar Siam geen lid
is van ,de Vereenjgdel Naties.
Frankrijk van zijn kant heeftom
tus sc henkomst verzocht van de
Britsche en Amerikaansche regee
ringen om het grensgeschil te re
gelen. Het werkelijke probleem zou
ni. zijn, de teruggave aan Frank
rijk van het gebied in de .provin
cies Laos en Cambodsja, dat door
Siam in 1941 met -Japansche hulp
is overgenomen. Door het over
drijven der grensincidenten tracht
Siam dit probleem naar den ach
tergrond te dringen. Ook .verleent
het hulp en bescherming aan de
Laos-rebellen. Aldus de Fransche
w oordvoerders.
Ook Spanje is weer even ter
sprake gekomen in den Veilig
heidsraad. De betreffende subcom
missie heeft n.l. rapport uitge
bracht. Hieruit blijkt, dat het Fran
co-regiem op het oogenblik .geen
bedreiging voor den vrede vormt4
maar dat zijn optreden van dien
aard j,sl dat het gemakkelijk een
bedreiging kan worden.
Derhalve werd aan den Veilig
heidsraad aangeraden, de zaak te
verwijzen naar de algemeene ver
gadering óp ..3 September a.s. te
New York. Geadviseerd werd, dat
deze vergadering allé leden zou
verzoeken de diplomatieke betrek
kingen met Spanje te yerbreken,
tot het Franco-regiem zal zijn ver
dwenen. k
De afgevaardigde van Polen
wenschte een onmiddellijke bedrei
ging van de wereldvrede opgeno
men te zien in het rapport.
De Spanjaarden zelf hébben ver
klaard het advies voor kennisge
ving aan te nemen.
De Amerikaansche Staatssecre
taris Stettinus is afgetreden als
in
