Plaatselijk Nieuws Ingezonden. ANDEL. Het plan. bestaat, om naast de bestaande Vrouwen/ereen., een Herv. Zendings'krans op te richten. In de Ned. Herv. kerk werd een extra-gift ontvangen voor het Consistoriefcnds van f 100. Tot ouderling' der Nederl. Herv. kerk is gekozen dhr. j. Boilman en herkozen dhr. H. de Fijter; .tot diaken is herkozen de heer A. v. Andel. 17 Eec. is alhier een land- boüwliuishuidcursus geopend Tot ouderling en diaken der Geref. Kerk alhier zijn geko zen de heer en W. Versteeg! en J. Visser Prettig en leerzaam, zijn de beide adjectieven, die we moeten plaatsen voor J?/aarfeest der Herv. Jonge Meisjesvereen:ging'alhier, gehouden oj) Maandagavond j.l. Ce leiding dezer vergladering berustte bij ris. Klerkx. Het rijk gevulde programma, met mi'nler aan 37 punten bevattend, werd op vlotte wijze afgewikkeld. Opstellen en voordrachten wisselden elkaar in gepaste volgorde af. Ce hoofd schotel vormde wel de uit 3 series bestaande voordrachten wedstrijd, waaraan heel aardige prijzen waren verbonden Alle deelnemers ken den het gedicht prompt uil het hoofd, wat. gezen de vaak respec tabele lengte dezer letterkundige" producten, een heele prestatie mag genoemd worden. Om kort te g'aan verwierven uit de ie serie B. Hak de iste prijs, A. v. Berk el de 2e prijs en C. Sterrenburg de 3de prijs. 2e serie ie pr. M. Vos, 2e ptr. A. Verwijs, 3e pr. B. Naayen. 3e serie: ie pr. j. Sterrenburg, 2e pr. J. Treffers, 3e pr. T. Bou- man en G. de Fijter. 4e serie ie pr. L. Hartingsvelt. 2e pr. A. v. Eetenf 3e pr. MJ Kraay. Ce overige deelnemers kre gen troostprijzen. Ce belangste l ng was, onclan'ks het koude winterweer, zeer be vredigend te noemen. Een gehou den collecte, ten bate der kas der vereeniging' bracht ruim ƒ.43 pp. Zeer zeker een pracht-bedrag!, dat rot dankbaarheid stemt. Ce Herv. Jonge Meisjes- vereen. zal een Kerstavond houden in besloten kring. De heer L. A. v. Eeten al hier is herkozen als bestuurslid van de Afd. Noordbrabant van De Centrale Candbouw-Onderlinge Bedrijfsvereeniging. DUSSEN Tot „ouderling der Geref. kerk alhier is gekozen de heer W. Pellikaan en tpt diaken G. de Peuter. De Geref. Jongel. Vereen, kreeg gepasseerden Zen lag bonds- bezoek. Ce afgevaard gden van het Bondsbestuur, dhr. J. Besheuvel, sprak over Wat bedoelen wij met ons Geref. Jeugdwerk? Wegens den plotseFng in gevallen vorst hebben zich 200 personen voor een overbrugg:ngs- uitkee ing ter gemeente-secretarie aangemeld. De echtgenoote van M. B. viel een dezer dagen van den zol der, waardoor zif zware lichame lijke kneuz ngen opliep en een arm brak. De heer A. M. Jans, amb tenaar ter secretarie alhier, is be noemd tot Gomm es ter gemecnle- secretar'e te Eersel (N.Br.). Enkele weken geleden is in deze gemeente een ijsclub aan de Korn opgericht. Het bestuur was nog met de voorbereidingen be zig, om het terrein zoo goed mor gelijk door pen kie ne dijk in te sluiten, toen onverwachts de vorst inviel. Het is jammer voor de schaatsF'efhebbers, dat ze thans nog .geen gebruik van hun ter rein kunaen maken, daar het ge heel droog is komen te ligjgen Veen, 9 December 1946. Mijnheer de Redacteur. Gaarne eenige plaatsruimte, in dien. mogelijk. Nog steeds, en meer en meer gespannen staat in het middelpunt onzer belangstelling Onze Oost, Nederlandsch-Oost-lndië. De erfe nis onzer vaderen, de <zeevaarders van de kleine republiek der' Vier- eenigde Nederlanden, wélke geen moeite en offers te groot hebben geacht, om een handelsweg te vin den naar het schoone Jndië. Hoe htebben wii Indië verkre gen? Geroofd, zooais men biet wel eens wil voorstellen? Een onjuiste voorstelling. 1 Naar onze overtuiging is het verkrijgen van Indië, onafscheide lijk verbonden aan die oorzaken van de opkom'st, bloei en groot heid der zeven Geünieerde Puo- vinciën. We we ten uit 's lands historie bladen, hoe ons volk in een lange en dikwerf bange worsteling yan 80 jaren, voor hlun vrghe d en zeker niet in de laatste p.aals voor vrijheid van geweten, om! God te mogen dienen overeenkomstig Zijn Woord, uit zwakheid krachten heb ben verkreglen, in, den krijg sterk zijn geworden. Menigmaal in onzen tijd wordt het zoo voorgesteld alsof .liet toen maar alleen ging 0111 behioud van vrijheden óf ui tb eiding van pre vi le giën. Hiertegen het volgende „De oorsprong' der grootheid van de republiek is geweest niet eene vrijheid, die dikwijls meer in naam dan 'in werkelijkheid be stond, maar 'het geloof onafschei delijk van de zegeningen IGods". (Groen v. Prinsterer. Geschiedenis des Vaderlands). „Men eischt 'het verlaten van Gods Woord, wat Gode zij dank,; niemand wil, 'liever alles ;te wa gen, dan dezen schat :te verliezen". (Willem van Oranje 1580). „Zii trachten niet anders dan in vrijheid v.aii 'geweten, den -Naam' Gods, door den een: gen mndde- laar Jezus 'Chr: stiis aan te roepen". (Emanuel v. Meteren, Nederland- sche Historiën). "Deze zaak en dit werk zijn niet van de menschen. .maar /uit God". (Jan van Nassau). „Wij v e r wepe n den k o n: ng, ook1 dewijl hij gezworen vijand van de' ware Religie en van Gods Woord, in geenerlei manier het bestuur des Lands hebben wil dan op voor waarde van het Rijk van }ezu.s Christus te kunnen uitroeien". (Marnix van St. Aldegonde). „Maar des te meer zijn wij be gaan met die wakkere mannen die alles op hfet Spel zetten voor het geloof, dat hun allies was". (R. hruin. Voorspel van den tach- t'gjarigen oorlog). „Voor Godes Woord geprezen Heb ik vrij onversaagt Als een hield zonder vreezen Mijn edel bloed gewaagd". (Wilhelmuslied). Hoe hebben wij Indië dan ver kregen? i Jn de 1 5e eeuw .ontdekten Portu- geesche zeevaarders Bartholomeus Liaz en Vasco di Gama den zee weg' naar Indië om de Kaap de Goede Hoop. Hollandsche zeevaar ders dreven in dien tijd handel met Portugal en haalden indische koop waren uit de haven van Lissabon, de hoofdstad van Portugal naar ons land en voeren jer ook mlede naar de Noordelijke Europeesche landen. In 1580 veroverde .de in onze Vaderlandsche Gesch:edenis beruchte Hertog van Alva Por tugal voor den Spaansehen ko ndig Fi.ips II. Na verloop van enkeie jaren verbood de kon ng van Spanje aan de Hollandslehe schepen de haven van Lissabon meer aan te doen en ook de an dere havens van het dberische sch erei.and. Onze zeevaarders, voor geen klein geruchtje vervjaard, zochten nu zelf den weg naar Indië. Ee be kende Jan Huygen Linschoten voer 13 jar en als matroos op de Portugeesche handelsschepen naar Indië, teneinde de vaart «en ^de handelswijze te leeren kennen. ^Po gingen werden aangewend om langs de Noord Indië te bereiken. Over wintering der Hollanders op Nova- Zembla 1 5961597. In den zelf den tijd ongeveer landden Hout man en de Keyzer, na een reis van 446 dagen te Bantam en wapperde voor het eerst het Oranje, blanje, bleu onder den blauwen hemel van Indië. (23 Juni .1596). Spoedig volgden meerdere rei zen en lag Indië open voor den ondernemenden Hollandsc'hen han delsgeest, terwijl het als een natio- nalen plicht werd beschouwd, tuize vijanden die door allerlei knevela rijen de inlandsc'he bevolking trachtten uit te buiten en zich op vele plaatsen gis hieersehers geves tigd hadden, in het Oosten aan te tasten. 1 In 1602 oprichting der Oost- Indische Compagnie, welke zich ten doel stelde overal in Inciië; handelsbetrekkingen aan te knoo- pen. Zij verlangden slechts gele genheid tot uitoefening van handel en b emoe'den zich weinig' met in landse he aangelegenheden, en liet verkrijgen van souvereiniteitsrech- ten lag niet in de bedoeling!. Eoor allerlei omstandigheden heeft zij die op verscheidene plaatsen en gebieden toch gekregen, deels door verdragen, deels door tu,Sr schenbeiden te komen bii oorlogen van inlandsche vorsten onderling. Meer en meer verloren de Portui- geezen en de Hollanders /vonden bii de Indische volken een veel gunstiger onthaal. Ce Oost-Ind:sche Compagnie had het volstrekte monopolie van de vaart op OostJnd'ië9 en het recht, op naam der ;Staten-Gene- raal met de Oostersche vorsten, overeenkomsten te sluiten, troe pen in dienst te nemen/, sterküen te bouwen en gouverneurs aan te stellen. Een der eerste gouverneurs was Jan Pieterszoon Coen 1619 1623 en 1627 1629). ^Ende Eispereert niet, ontsiet uwe vijan den niet, want als God met o!ns K cslïi daer in Indiën wat g;roots verricht worden". Zijn levenspro'- gram was„God heeft de men schen de kennis der zeevaart niet alleen gegeven, om uit het eene land te halen, wat hem in 't zijne ontbreekt maar ook omdat hij het aardrijk zou vervullen en Zijn Woord over de ge heele wereld verkondigt en verbreidt zou wor den. 't Is meer dan tijd en hloolg- nood;g, dat hier goede leeraren worden gezonden: Tie religie is de sterkste band waarmede de zegen Gods verkregen en behouden wordt". „Eerst religie dan justitie, dan negotie" was de zinspreuk van een late ren gouverneur-generaal. Niet alle gouverneurs en amb tenaren zijn zoo serieus in het waarnemen van de hun toebe- trouwde ambten geweest, maar toch kan onze koloniale politiek de proef met andere mogendhe den, inzake beheer der koloniale gebieden, glansrijk doorstaan. Op de eerste bladzijde van het archief van den stichter der Kaap kolonie staat een gebed van J&n Antonie van Riebeek, dat a,l's de oorkonde der Hollandsche kolonie in Zuid-Afrika kan genoemd wor den en waarin de zegen aijge,- smeekt wordt om bijwomng der Vaderlijke wijsheid en verlichting des harten, opdat aile m'5verstand en gebreken geweerd blijven en in hunne raadslagen n'et anders mo ge besluiten als hetgeen strekken mag tot grootinaking en lof van Uw allerheiligsten Naam, zonder in eeniger mate op eijgenbaat of particulier profijt uit te zijn. Wij b'dden en begeeren in den naam van Uw lieven Zoon, onzen Hei land en zaligmaker, Jezus Chris tus, die ons heeft leeren bidden Onze Vader, enz." (9 April .1652). Vroom, trouw en vroed waren die mannen in Neerlands belden- tiicjperk. Alle onderdrukking der inboorlingen wilde men tegengaan zooals uit het volgende aritikel blijktvZoo wip iemand van de Inwoners kwalijk bejegent, slaat of stoot, hetzij hii gelijk .of ongelijk heeft, zal in het aanzien .van deze met 50 slagen gelaa,rst worden, opdat zijlieden daaruit mogen be speuren, dat zulks tegen onzen wil zij en wii genegen zijn om met hen in alle vriendelijkheid te ver- keeren volgens last van onze heei- ren princioalen". Een bladzijde uit onze koloniale politiek!. Precies 225 jaren later op den- zelfden dag, 9 April 1877, ontving de wettige opvolger van Van Rie beek, President Burgers van Trans vaal een brief van een dienaar dier koningin van Engeland, waarin hii te kennen geeft, hun la'nd onder Engelsche vlag te brengen en bun zei ven hun politiek bestaan te ont nemen, wat in den lateren Boeren oorlog 1899IJ902 ook is ge beurd. Is hier misschien sprake van roof? Groot was de naijver der JEngel- schen in Indië. Tegen den zin van J. P. Coen werd .een handels - overeenkomst met hen aangegaan. Later hebben zii zich geheel uit onze Oost tie rugjgte trokken. In 1798 gingen de bezittingen der Oost-Indischie Compagnie over aan de Bataafsche rfepubliek. Onze historie bezien bii het licht van Gods Woord, waarin onzé va deren, ook bij hun kolom aal be heer bewezen hebben zondige men schen te zijn, maar waarin d'es te mefer uitkomt de onbedriegelijk heid der Goddelijke belofte. Bij den aanvang der worsteling, 1 568, Spanje rijk en machtig, ons volk! arm1 en eilend:g, geuzen, dat zijn bedelaars. 1648. Spanje, de staat die vroegier naar de wereldmonar- chie dong, machteloos en uitge put en liet zich elke vernedering wélgevallen, en de Zeven Provin ciën voor wie in den aanvang' geen offer der gehoorzaamheid en on derwerping, behoudens vrijheid van ge we ch, te zwaar zou, g'eweest zijn, waren nu, een in alle wereld- deelen geëerbiedigd. i,n de .Euro peesche Christenheid med,e toon gevend Gerneencbest". (Een ieder die daartoe in de gelegenheid its, verzuime niet eens te gaan bezien de plafondschilderirtg.in. de verga derzaal van de Eerste hamer der StatemGeneraal op het Binnenhof te 's Gravenhage). „Dé jeugdge Republiek, gevormd doo-r den moed en de volharding van Evan gelie belijders. Gode meer gehoor zaam dan ipenschen. was .het ge denk teeken van de onbedriegelijk- heid der belofte Zoekt .eerst het Koninkrijk Gods en zijne gerech tigheid en alle deze dingten zullen u toegeworeon worden". (.Groen v. Prinsterer}. En alzoo is onze Oostf Neder- landsch Oost-Indië een erfenis on zer vaderen, dat wij n'et mogen verkwanre en aan een troep revo- lufiopaire elementen Vvelke eerst met den vijand geheuld hébben. Wii mogen dat ook met op grond van de roejrng der over- hed van NederlancL om' het Woord Gods, overal te doen pre diken en dus zeker niet de A*ta- Psche onderdanen van het koning rijk der Nederlanden, meer en meer of geheel prijs »te ge ven aan het He'dendom óf aan het Ainti- chris te 1 ij k e Mohamm e danisme Komt het er evenwel toch van. dan onderschrijven wii geheel de woorden, kort ge'eden gesproken door oud-m'nister Gerbrandv :^,,dat wii dan, den oorlog /ïLsnog verlo ren hebben". En dan denkt onder- geteekende terug aan de .woor den die 'hij fjdens de bezettüng wel eens heeft gebezigd,, bevreesd als hii toen al was. .toen> Tnd'iëf sf>ontaan aan 'de zijde der geali- lieerden in den oorlog „.gegaan, tegen Janaig als stootblok voor Australië, binnen betrekkelijk kor ten tijd in handen der Jjapanmersf

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

De Sirene | 1946 | | pagina 7