N?. 23.
Zondag 24 Maart 1878.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
BINNENLAND.
e
aan den uitïeyer
Reclames of aanbevelingen beneden' dé rubriek Binnenland 15 cent' por gewonen8 regel. P "rUlmte* tentien, dnemaal ter plaatsing opgegeven, worden slechts tweemaal in rekening gebracht.
Zij, die voor het volgend
kwartaal een abonnement op
deze courant nemenontvangen de nog deze
maand verschijnende nummers gratis.
Getrouw aan onze gewoonte, om alles in
ous blad op te nemen, wat betrekking heeft
op den spoorweg ZwaluweVBoscli, die
question Irulante voor de Langstraat, plaatsen
wij ook onderstaand adres van lieeren Burge
meesters uit het Land van Heusden en
Altena.
Wij doen dit des te gereeder, omdat uit
dat stuk blijkt, hoe onze Noordelijke naburen
alles inspannen om hun doel te bereiken, en
opdat hun voorbeeld ons zoude aansporen
geene loyale middelen onbeproefd te laten,
om den Minister te bewe'gen de lijn door
de Langstraat te leggen.
Wat het adres zelve betreft, bij eenigzins
aandachtige lezing zal het spoedig iederen
onbevooroordeelde duidelijk zijn, dat de gron
den, waarop het steunt, voor het grootste
gedeelte, zoo niet allen, valsch zijn en reeds
wederlegd door D. in „de kunst om cijfers
te grocpcercn"voorkomende in Nos. 13 en
14 van dit blad, waarnaar wij onze Lezers
verwijzen.
Hot adres luidt als volgt
Aan
Zijne Excellentie den Heer Minister van
Witer staat, Handel en Nijverheid.
Excellentie
De uitbakening der spoorweglijn Zwaluwe
's-Boscli over Dussen langs Iieusden, is door
de bewoners van het Land van Heusden en
Altena met groote ingenomenheid begroetde
vrees dat de richting van den spoorweg ook
niet aan hunne belangen zoude tegemoet komen,
heeft plaats gemaakt voor de blijde verwachting,
dat in het genot van het spoorwegverkeer ook
door hunne streek kan worden gedeeld.
Ligt in het besluit Uwer Excellentie tot
uitbakening der lijn langs Dussen, alzoo ten
Noorden van het Oude Maasje het bewijs
voor de hand, dat de aandacht van Uwe Excel
lentie op de belangen van het Land van Heusden
en Altena is gevestigd en waarvoor de bewoners
U in hooge mate dankbaar zijn ook met de
uitkomst daarvan, zal men tot de vergelijking
kunnen komen, welke der opgemeten richtingen
(Noord of Zuid) het meest aan de bijzondere
belangen der bewoners zal len goede komen.
De strijd, welke er door de laatste traceering
ontstaan is tusschen de zuidelijke en noordelijke
bewoners der twee concureerende richtingen, zal
het voordeel opleveren, dat wederzijds met ij^er
de bouwstoffen zullen worden aangebracht, welke
ter vergelijking en beslissing kunnen gelden.
De ondergeteekende besturen der gemeenten
Dussen, Almkerk, Emraikhoven, Werkendam,
Sleeuwïjk, Woudrichem, Andel, Wijk, Veen,
Heusden, Oud—Heusden, Eethen, Drongelen en
Meeuwen, alle belanghebbenden bij de richting
langs Dussen over Heusden, komen bij deze op
voor de belangen der inwoners hunner gemeen
ten en nemen met bescheidenheid de vrijheid
Uwe Excellentie op het volgende te wijzen
Toen door de Tweede Kamer der Staten-Ge-
neraal de lijn Zwaluwe's-Bosch in de Wet
tot aanleg van Staatsspoorwegen werd opgenomen,
was het de algemeene wensch der Kamer, dat
die lijn zou worden dienstbaar gemaakt aan de
belangen van de Langstraat en het Land van
Heusden en Altena. De thans opgemeten rich
ting ten Noorden, voldoet aan dien wonsch
immers de Langstraat en het Land van Hensden
en Altena worden beiden gebaatde eene plaats
wel is waar in meerdere mate dan de andere
maar beiden toch zijn aan de lijn verbonden.
Volgt men de richting ten Zuiden, dan alleen
heeft de Langstraat genot van den spoorweg en
blijft het Land van Iieusden en Altena daarvan
verstoken immers dan is de spoorweg voor de
meeste plaatsen in die streek of op te verren
afstand, of in het geheel niet te bereiken dit
laatste is vooral des winters bij hoogen water
stand het geval, bij overstrooming van het
Boschveld en de werking van den Baardwjjk-
sch.en overlaat (dezen winter reeds voor de derde
maal) is elke gemeenschap te land met de Lang
straat en de hoofdplaats van de provincie voor
onze streek afgesneden, en voegt zich daarbij
nog eene ijsbezetting der rivieren, dan >is de
toestand van isolement volkomen ook met andere
provinciën. Wat daarvan het gevolg is, behoeft
nauwelijks geschetst te worden handel en nij
verheid, het hoofdbestaan onzer streek staan stil
eil eene welvaart wordt onderdrukt, welke ten
koste van ontzettende moeite, arbeid en geld is
verkregen.
En wanneer het nu een niet te loochenen feit
is, dat, door de groote zorg van den Staat, han
del en nijverheid schier overal in den lande op
de meest krachtigste wijze wordt gesteund door
aanleg van allerlei groote en kostbare werken en
verbetering van toestanden die dc ontwikkeling
en den vooruitgang belemmeren, dan toch zal
de opheffing van een toestand van volkomen
isolement, welke, zooals hier, eene regelmatig
terugkeerende is, hoe eerder hoe beter, behooren
te worden bewerkstelligd.
De vergelijking der beide getraceerde richtin
gen in dat opzicht, zal wel uitvallen ten gunste
der eerst bedoelde, omdat met deze aller belan
gen worden behartigd en een toestand wordt
opgeheven welke reeds jaren lang allerverder-
felijkst zich heeft doen gevoelen, terwijl de
andere richting slechts één deel bevredigt, na
melijk Waalwijk en de verdere gemeenten ten
Zuiden.
Gevoelden Waalwijk en de andere gemeenten
ten Zuiden den toestand van afzondering hier,
't welk gelukkig niet zoo is, dan zou de zucht
daar, om voor zich alleen te behouden, waarvan
anderen, zonder hunne schade, mede kunnen
genieten, niet zoo merkbaar zijn. Was met de
Noordelijke richting het belang van de Lang
straat geheel voorbij gezien, het verzoek van de
Kamer van Koophandel van Waalwijk aan Uwe
Excellentie om de lijn door de onbewoonde
heidestreek HelvoirtCromvoirt te brengen, zou
van haar standpunt, als meer in het bijzonder
optredende voor de belangen harcr plaats be
grijpelijk zijn maar nu de belangen der Lang
straat met die onzer streek worden vereenigd,
schijnt ons dat verzoek niet billijk toe. Ook
de Kamer van Koophandel te 's-Bosch deelt in
ons gevoelen immers bij haar adres aan Uwe
Excellentie, dezer dagen ingediend, werpt zij
dat verzoek van zich en beveelt de belangen
aan van beide streken.
Wij mogen niet ontveinzen, dat de Langstraat
eene streek is, waar handel en nijverheid welig
tieren maar toch gelooven wij dat het Land
van Heusden en Altena op dat gebied daarvoor
zeker niet behoeft onder te doen daar bestaat
hoofdzakelijk de leder- en schoenhandelhier
de aanzienlijke veehandelde belangrijke pro
ducten van den landbouw en den fruithandel
J en waar nu zal, met het oog op den aard der
j handels-producten, grooter behoeften bestaan aan
spoedig en geregeld vervoer? Ongetwijfeld
1 hier.
Ten onrechte en niet zeer vleiend noemen de
besturen van Waalwijk en omstreken in hun
adres aan Uwe Excellentie van Februari jl., de
gemeenten in het Land van Heusden en Altena,
onbeduidende gemeenten het tegendeel daarvan
te bewijzen is gemakkelijk maar hier overbodig,
om het doel waarmede deze geringschatting
samenvalt. Men heeft meermalen als eene dei-
hoofdvoorwaarden tot aanleg van spoorwegen er
op gewezendat de lijn eene richting moet
volgen door de meest bevolkte strekenook
verschillende leden der Tweede Kamer bij de
behandeling der spoorwegwet hebben daarop ge
wezen en de toenmalige Minister van Binnen-
landsche Zaken, in zijne verdediging der Wet,
zeide „dat het verkeer op die wegen en de
voordeelen, zoowel direct als indirectdaardoor
te weeg gebrachtin rechte reden staan tot
de dichtheid van bevolking van die plaat
sen, waarheen de spoorweg strektverder
„hoe meer punten van verkeer en van bevolking
in de lijn kunnen worden opgenomen des te
wenschelijker."
Ons schijnen die hoofdvoorwaarden en de op
merkingen van den toenmaligen Minister van
Binnenlandsche Zaken zeer juist toe en daaraan
ook beantwoordt de tracé ten Noorden der Oude
Maas.
Uit de hierbij overgelegde staten A. B. en
C. zal het Uwe Excellentie duidelijk blijken,
I dat ook het bevolkings-cijfer spreekt ten voor-
deele der door ons bedoelde richtingde ver
houding toch der bevolking is 2 op 1.
Duidelijk is het ons derhalve nietop welke
gronden door de besturen van Waalwijk en om
streken in huil boven vermeld adres, de bevol
king wordt aangehaald als een argument in het
belang hunner voorgestane richting.
ExcellentieIn het adres der besturen ten
Zuiden van het Oude Maasjevinden wij geen
enkelen grond bijgebracht, die het. wenscheiijke
aantoont, om de spoorweglijn Zwaluwe's-Bosch
te projecteeren zooals door hen wordt verzocht,
daar, waar verschillende belangen te zamen kun
nen vereenigd worden, komt het ons billijk voor,
dat zulks geschiedt, en hieraan beantwoordt,
naar onze bescheiden meening, de getraceerde
Noordelijke richting: èn de Langstraat èn het
land van Heusden en Altena genieten gelijkelijk
voordeel; aan den toestand van isolement,
waarop wij boven hebben gedoeld en die de
welvaart van eene der rijkste streken van Noord-
brabant onderdrukt, komt. een einde, en de een
als de ander is voorzien in tic behoefte aan het
spoorwegverkeer, dat ongetwijfeld een machtigen
invloed zal hebben op de stoffelijke ontwikke
ling en den vooruitgang van twee streken, die
op het gebied van handel en nijverheid in deze
provincie eene voorname plaats innemen.
Met vertrouwen, Excellentie wachten wij de
beslissing af, die de onderwerpelijke zaak voor
onze streek hebben zalde verkleining onzer
belangen door een teleurgestelden nabuur om
daarmede de zijne te vergrooten, zal zeker geen
afbreuk doen aan het voordeeldat de Staat
wil schenken aan zijne onderdeden, welke too-
nen in staat te zijnom daarmede werkzaam
te wezen ter bevordering en uitbreiding der al
gemeene welvaart.
Ten slotte veroorloven wij ons eene opmer
king met betrekking tot het door de Kamer
van Koophandel te 's-Bosch aan Uwe Excellen
tie gedane voorstel om de lijn te doen loopen
van 's-Bosch ten Zuiden van Heusden op Be-
soijen en vandaar naar Zwaluwe en daarbij te
verbinden een waterafvoérend kanaal van 's-Bosch
naar het Oude Maasje. Zij is deze 's-Bosch
wildat de llegeering ten koste van den Staat,
landverbetering daarstelle op groote schaal en
wel van land, dat voor weinig geld per hectare,
is verkregen en dat door een zoodanig kanaal
groote waarde zoude verkrijgen, maar niet anders
dan ten koste van eene rijke streek van af
Vlijmen tot Werkendamdie zich voor hunne
landerijen verheugt in eene vrij goede waterlos
sing uit eigen middelen daargesteld, door kost
bare kunstwerken. Immers door het maken
van een waterafvoerend kanaal van 's-Bosch
naar het Oude Maasje zou de waterlossing onzer
streek geheel verloren gaan en de landerijen
tot buitengewoon lioogen prijs aangekochtten
gronde worden gericht. Vooral op dit punt
vestigen wij met bescheidenheid de aandacht
Uwer Excellentie met het dringend verzoek, dat
bij den aanleg der lijn Zwaluwe's-Bosch daaraan
niet verbonden worde een waterafvoerend kanaal
op het Oude Maasje.
Bij Zr. Ms. besluit is benoemd tot lid der
comm. van adm. over de gevangenissen te's-Her-
togenboseh mr. T. A. van Bommel, officier van
just, bij de arr.-rechtbank aldaar.
Het Dagblad van Donderdag, 21 Maart, meldt:
„Naar wij vernemenzijn de geloofsbrieven
van den heer Diepen lieden bij de Tweede Kamer
ingekomen en is daarbij geblekendat het stem
bureau van Zevenbergen in het proces-verbaal
genoemden heer niet-verkozen had verklaard."
In een Donderdag-voormiddag gehouden open
bare zitting werden die geloofsbrieven ter tai'el
gebracht en met de tegen de verkiezing inge
komen bezwaarschriften voor zoover over (leze
rapport is uitgebrachtin handen gesteld van
een speciale commissie.
Deze zal daarover in een nader te houden
zitting rapport uitbrengen.
De discussie zal echter vermoedelijk eerst in
de volgende week plaats hebben.
De erfgenamen van den in den nacht van 11 op
12 Maart te Nijmegen in de Broddelstraat ver
moorden heer van Yeerssen hebben een premie
van duizend gulden uitgeloofd aan dengene, die
den dader of de daders van den moord weet
aan te wijzen of zoodanige inlichtingen weet te
geven, dat de aanhouding van den dader of de
daders het gevolg daarvan is.
Uit Utrecht wordt gemeld
De ongeregeldheden van de militairen blijven
aanhouden. Vooral de beruchte mineurs spelen
darbij weer een hoofdrol. De Boterstraat is het
brandpunt, van de veohtpnrtijei) tusschen mineurs
en artilleristen. Stérke patrouilles, waarbij zelfs
artilleristen te paardbewogen zich gisteren
avond in deze eu omliggende straten, en slaagden
er in enkele belhamels te arresteeren. Verschei
dene militairen zijn gewond (naar men zegt,
sommige zeer ernstig) in het hospitaal opgeno
men. Het is te hopen, dat men door krachtige
maatregelen deze ongeregeldheden, die tot ern
stiger aanleiding zouden kunnen geven daar ook
de jongens zich hier en daar weer onder gezang
verzamelen, spoedig tracht» te onderdrukken.
Op den straatweg tusschen Drempt en Koppel
heeft eene aanranding plaats gehad. Vier per
sonen, uit een boseh gekomen, dwongen een
boerenknecht, onder bedreiging, zijn geld af te
geven. Otschoon maar een kwartje bezittende,
moest hij liet toch geven. Men vermoedtdat
de bcwon.rs van een reis- of kermiswagen, die
in de nabijheid stond, aan dit geval niet vreemd
zijn. De p ditie doet onderzoek.
