Donderdag 4 1878, 1® Jaargang. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. BINNENSLAND. O Staat van Brieven Iets over de Electrische Verlichting. I. Dit blad verschil ™Woen<<da£ eu Zaterdag avond. Abonnemtsprijs per 3 maanden J 1,00, franco per post door het gehesle rijk f 1,15 Brieven gelden enz francoin te zender^aan den uitgerer Anfnnn TipIpti to Waalwiik of bii de redactie L. G van der Donck, te Tilburg. Brieven, ingezonden stukken enz., uitsluitend de redactie betreffende, aan de redactie te Tilburg. iSentlënvin7 ^"t per regel, groote letter! naar plaatsruimte. Advertentiën, driemaal ter plaatsing opgegeven, worden slechts tweemaal mrekening gebracht. Reclames of aanbevelingen beneden de rubriek Binnenland 15 cent per gewonenregel. TILBURGSCHE SPAARBANK. Aan inbrengers wordt opmerkzaam gemaakt, dat als naar gewoonte van af eersten Zaterdag in April tot en met laatsten Zaterdag in September, de" Spaarbank hare zittingen houdt Zaterdag-avond van 7 tot 9 uur op het stadhuis en van 7 tot 8 uur aan 't Goicke in de Fraterschool; tevens wordt herinnerd aan de Algemceue Vergadering op 8 April, des avonds 7 uur op het Stadhuis. Tilburg, 1 April 187.8. Het Bestuur der Spaarbank, JANSEN, Voorzitter. W. P. A. MUTSAERS, Secr. Penn. geadresseerd aan onbekenden, gedurende de 1 d e h e 1 f t der maand M a a r t 1878. Van WaalwijkF. van Bork, Rotterdam, die door tussclienkomst van het Postkantoor te Waalwijk kunnen teruggevraagd worden.. De Directeur BAGGERMAN. Waalwijk, April 1878. Aanstaanden Donderdag 4 Aprildes namid dags te zes uren, openbare Vergadering van dei! Gemeenteraad van Waalwijk, waarin zal werden gehandeld over 1. Ilavenbeschoeiïng. 2. Keiweg in de Kloosterstraat met bijdrage van den polder. 3. Rapport der raadscommissie voor het lo caal voor lijders aan besmettelijke ziekte. 4. Ingekomen stukken. Ontegenzeggelijk heeft de wetenschap in de laatste jaren groote schreden gedaan op de baan van vooruitgang. Onvermoeid streeft men er naar om de natuurkrachten dienst baar te maken aan den voorspoed der maat schappij en ook dan alleen mag de wetenschap met1 recht de weldoenster der menschheid genoemd worden. Onder de vele uitvindingen der laatste jaren bekleedt voorzeker de electrische ver lichting eene eerste plaats, om de groote voordeelen daaraan verbonden. De electrische verlichting heeft dat vooral boven de andere wijzen van verlichting voor, dat een enkele lichtbron, waarover zeer ge makkelijk toezicht is te houden, op grook afstanden en naar alle zijden een sterk licht verspreidtterwijl de kosten van het electrische licht beduidend minder zijn dan die van de tot dusver gevolgde wijze van verlichting. Een tweede en niet minder belangrijk voordeel bestaat daarindat de arbeiders beter kunnen werken door bet meer felle, heldere licht, terwijl de kleuren bijna dezelfde tinten behouden als bij het daglicht. Dit is vooral voor sommige bedrijven een uiterst gewichtig voordeelterwijl eindelijk alle gevaar van brand en ontploffing wordt weggenomen, even als alle beschadiging door walm. Door deze eigenschappen komt de elec trische verlichting voor fabrieken, werkplaatsen en in het algemeen voor groote zalen, pleinen en straten meer en meer in zwang en reeds is dikwerf de voorspelling geuitdat deze verlichting, althans voor groote inrichtingen, weldra elke andere zal verdringen, hetgeen thans reeds op vele plaatsen in Frankrijk 1 het geval is. Ook in Tilburg is op de fabriek van de heeren F. A. Swagemakers en Zonen eene dergelijke verlichting in ge- j bruik. Deze firmadoor haar alom aller gunstigst bekend fabriekaat en haar onver- Imoeid streven naar vooruitgang op de baan der industrie zeer geroemd, had nog onlangs de eer een bezoek te ontvangen van de offi cieren der krijgsschool te Bredavergezeld door den secretaris van het departement van Nijverheid aldaar. In Frankrijk wordt, voor de electrische verlichting meestal de lamp van Serrin ge bruikt, in werking gebracht door den electro- magnetischen toestel van Gramme. De toe steilen zijn spoedig geplaatst; na verloop van twee of drie dagen kan de regeling en opstelling aan een handig werkman worden overgelaten, terwijl voor ontreddering of be schadiging geen aanleiding bestaatzoodat in vele fabrieken in Frankrijk de toestellen j drie a vier maanden werken, zonder eenige| herstelling te vereischen. Ter vergelijking der kosten met d e van gasverlichting wordt de bekende Carcollamp gewoonlijk als eenheid aangenomen. Zulk een lamp, brandende met eene vlam, ter hoogte van 35 mm. en een olieverbruik van 42 gr. per uur, levert dezelfde hoeveel heid licht als 7 steariue-kaarsen, die elk per uur 10 gr. verbranden of als een gewone gasvlam, die per uur 105 liter gas verbrandt. Iu het jaar 1875 bestond de electrische verlichting slechts in twee inrichtingen, na melijk te Muhlhausen in de gieterij van Ducommun en in de werkplaatsen van Gramme te Parijs. Thans is deze verlichting op vele plaatsen in gebruik zelfs zijn vele Engeische schepen van zulke toestellen voor zien. Ook in ons land werd de electrische verlichting reeds voor lang in toepassing gebracht voor de verlichting der werken aan de spoorwegbrug bij Zevenbergen. In de mechanische weverij van Poijer- Quertier te Isle-Dieu, heeft de werkzaal eene oppervlakte van 600 vierkante meter en eene hoogte van 4,2 M. In deze zaal zijn 140 weefmachinen geplaatst, terwijl de gan- sche uitgestrektheid verlicht wordt door vier toestellen van Gramme, waardoor 8 lampen branden. Deze liclitkracht is geheelvol doende voor de groote werkzaal. Gp vele plaatsen wordt het electrische licht ook bij kustlichten gebruikt en voor zeker zijn daaraan niet onbelangrijke voor deelen verbonden. De lichtbron toch heeft weinig uitgebreidheid en hierdoor is het mo gelijk den vorm der lsnzen en ringen met, groote nauwkeurigheid te berekenenterwijl door de meerdere kracht van het licht dit tot op verren afstand kan gezien worden. moeten dus in dien geest worden gewijzigdde Minister meent dat het onderwijs in de schei kunde ingekrompen en'.dat in de natuurkunde uiigebreid moet worden. De Nieuwe Rott. Courant meldt, dat de'heer S. de Lange Jr., tegenwoordig leeraar aan het conservatorium te Keulen, vroeger te Rotterdam woonachtig, officieel uitgenoodigd is bij de Parijsche 'Tentoonstelling Nederland als organist te vertegenwoordigen. Iu het land van Maas en Waal, met. zijn hoogst gebrekkige waterloozing, zijn de vooruit zichten voor den landbouwer weer zeer ongun stig. De polders staan voor ver het grootste gedeelte nog diep onder en de korenakkers heb ben 't. zwaar te verantwoorden. Veel graan is nu als verloren te beschouwen. Te Heusden heeft eene bijeenkomst plaats gehad van ingezetenen dier gemeente om te be raadslagen over een adres in zake den spoorweg Zwaluwe's-Bosch, dat opgezonden zal worden n-iu den Minister van Waterstaat., Handel en Nijverheid. Velen hadden aan de oproeping voldaan. Met een kort woord opende de heer C. Malingré de vergadering en gaf daarna het presidium over aan den heer Burgemeester. Deze zette duidelijk en beknopt het doel der bijeenkomst uit een, zeide, dat in deze zaak door de betrokken gemeentebesturen reeds veel was verricht om de lijn langs Heusden te krij gen, en noodigde de aanwezigen uit om door de onderteekening van het adres de zaak te steunen. Daarop las de heer Scholten het adres voor en werd gelegenheid gegeven het te teeke nen. Allen, die tegenwoordig waren, teekenden het, terwijl den volgenden dag ook zij, die niet ter vergadering tegenwoordig waren geweest, ge- legenh ;id kregen om hun naam er onder te plaatsen. Ook door ingezetenen van Eethen c. a. en Drongelen c. a. is een dergelijk adres aan den Minister van Waterstaat enz. opgezonden. De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft, na adries van de inspecteurs bij het M. O. be paald, dat het onderwijs op de Rijks-Hoogere Burgerscholen met 5-jarigen curcus zóó zal moe ten worden gegeven, dat de leerlingen, die met vrucht het onderwijs in de drie laagste klassen hebben bijgewoond, geschikt zijn tot liet doen van admissie-examen voor de Kon. Mil. Acade mie te Breda. De programma's dier scholen De Koninklijke fabriek van waskaarsen zal hare industrie op zeer luisterrijke wijze verte genwoordigen op de aanstaande Parijsche we reld tentoonstelling. In de fabriek is, volgens het ontwerp van den architect, den heer J. L. Springer, en onder leiding van den heer Sanches, ingenieur der fabriek, een tempel vervaardigd van Stearine, op natuurlijke grootte, waarin het fabrikaat der waskaarsen in verschillende verpakking, nevens de vele bekrooningen reeds op andere tentoon stellingen verworven, geëxposeerd zijn. De stearine bootst op bedriegelijke wijze het zachte wit van het marmer na en de zware zuilen in den rijken stijl der Vlaamsche renaissance, waarop de tempel rust, aan wier voet beelden geplaatst zijn van 2 M. hoogte, evenzoo gegoten in stea rine, maken geheel den indruk alsof zij door een kunstenaarshand gehouwen zijn. Zoo zagen wij er het afgietsel eener Polyhymnia, fijn en afgewerkt ah het schoonste wat in dit genre wordt geleverd. De tempel wordt gekroond met een frontispice, voorstellende het Nederlandsche wapen gehouden door de leeuwen. Het monument heeft eene hoogte van 13 M., eene oppervlakte van 16 M. en 10.000 kilos stearne zijn noodig geweest voor den bouw. Het kan niet anders of deze inzending zal in hooge mate de aandacht trekken op de aanstaande tentoonstelling, zoo door de schoone architecto nische uitvoering als de hooge zeldzaamheid van zuilen en klassieke beelden uit een grondstof, waarvan palmolie en talk de hoofdbestanddee- len zijn. Hoe de Turken den vrede van San Stefano uitleggen. Een Tnrkschblad te Smijrna, de Akhbar deelt het volgende mede Er is slechts één God en Mahomed is zijn propheet. Het heeft der schaduw Gods behaagd den Russen vrede toe te staan. De geloovigen weten hoe de gevloekte beeldenaanbidders in opstand zijn gekomen, den schatplicht weigerden, naar de wapens grepen en tegen den beheerscher der geloovigen optraden met alle d.uivelsche uitvindingen van den modernen tijd. God lof! Het goed recht en de godsdienst van den Profeet hebben gezegepraald. Onze genadige Heer, de overwinnende, is ditmaal geheel alleen als over winnaar der ongeloovige honden uit het strijd perk teruggekeerd. Thans was het niet als vroe ger, toen zijn getrouwe vasallende Engrischen, Franschen en Italianen hem ter zijde stonden. Geheel alleen aan het hoofd der talrijke geloo vigen heeft hij de opstandelingen overweldigd. Sultan liamed el Ghazi wilde ook de hulp. der ongeloovigen niet aannemen, dat zou zijn roem hebben verminderdhij wist vooruit dat God* en de profeet met hem waren en zij waren met hem. Jn zijn onbegrijpelijke zachtheid en barmhar tigheid heeft de Sultan den onreinen Christen honden den vrede, waarom zij ootmoedig smeekten, toegestaan. Hoor het, o volk der geloovigen, weder wordt in vrede de wereld van Stamboul uit geregeerd, maar hoort ook gij, ongeloovigen joden, christenen en heidenen, hoort en verneemt den smaad en de voorwaarden welke hij den. oproerlingen oplegde. De Broeder (les beheerschers van Moskon (Rusland) zal terstond met een sterk gevolg bestaande uit de voornaamste uit zijn leger, naar Stamboul komen en in stof en assche aan liet licht der wereld vergeving vragen en boete doen. De gewone en achterstallige schatting zal daarbij overhandigd worden en als dat geschied is zal de beheerscher der geloovigen in zijn onuit puttelijke lankmoedigheid opnieuw den beheer^ scher der Russen in zijn eigenschap als Stad houdervazal bevestigen. Opdat echter niet opnieuw opstand en verzet kunnen uitbreken, heeft (1e Sultan, als opperste Heer der aarde, bevolen dat 50,000 Russen als pand in zijn eigen provincie Bulgarije zullen achterblijven. De overige ongeloovige honden im"-en naar hun vaderland terugkeeren, maar niet voovdat zij in diepen eerbied voorbij Stam boul hebben gedefileerd. Zoo vernedert de Heer allen die tegen den beheerscher der geloovigen opstaan. Vóór eenige dagen werd te Amsterdam op verzoek der ouders, gearresteerd on na het on dergaan van een verhoor voor den politie-com- missaris overgebracht naar de cellulaire gevan genis P. De 11., hun lSjarigen zoonwegens het in dronkenschap op verregaande wijze mis handelen zijner ouders. Tusschen Bussum en Weest is een wiel afge-. loopen van een der passagiers waggons van den Oosterspoorweg, (lie ten 11 uur van /Amsterdam vertrok. De trein stqpte en na eenig opont-. houd, teneinde den wagen uit den trein te verwijderen, werd de reis voortgezet. Ongeluk-, ken zijn niet te betreuren. Uit Berlijn wordt gemeld, dat een aantal der meest bekende zakkenrollers en dieven passen hebben gevraagd voor Frankrijk. Zij willen de Tentoonstelling te Parijs bezoeken. In de Zaterdag te Breda gehouden openbare Raadsvergaadering is eeue commissie benoemd

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1878 | | pagina 1