Nummer 50.
Donderdag 22 Juni 1882
5e Jaargang
MI,
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Het Hoekstelsel.
IV.
Uitgever: ANTOON TIELEN te Waalwijk
Gemeenteraad van Waalwijk.
OPENBARE VERGADERING
De Echo van het Zuiden,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00, franco per post door
het geheele rijk f 1,15. Brieven, ingezonden stukken, gelden
enz., franco te zenden aan den Uitgever.
71 M
Wij zijn nu gekomen tot het patroon van
een laars met een hak. Hierbij zal blijken
welken invloed de hoogte van den hak op
het patroon heeft en tevens dat bij een
laars, ook met een hoogen hak, de lijn i. e.
achter de hoofdlijn blijft en niet er voor
komt te vallen. (zie slot vorig artikel).
Ik meende eerst eene aparte teekening te
maken voor de constructie van een patroon
behoorende bij een laars met een hak, gelijk
we thans besprekendoch ik ben er zeker
van, dat hij die de vorige constructie goed
begrepen heeft zijne verbeelding wel zooveel
zal kunnen laten werken om ook het vol
gende te verstaan met behulp der behandelde
teekening, die daarom ook aan het hoofd
van dit opstel geplaatst is.
Door den hak wordt de voet opgelicht en
wel zooveel als de hak hoog is. Beschou
wen we nu deze opheffing van den voet wat
nader dan zullen wij zien dat niet de gan-
sclie voet maar slechts een gedeelte opgetild
wordt en wel het achterste gedeelte van af
den bal. Natuurlijk moet nu een patroon
voor hakkenschoeisels ook achter omhoog
gaan gelijk de voet geheven is en nu is het
de lijn a. c., die wij van uit den bal achter
moeten opheffen.
Strikt genomen zou hieruit volgendat
voor iederen anderen hak een ander patroon
noodig zou zijn men kan nochtans zeer goed
volstaan met bijv. patronen voor laarzen
zonder hakkenvoor laarzen met lage, mid
delmatige en hooge hakken.
Laat nu gevraagd worden een patroon te
maken van een geregen of knooplaars gewone
hoogte met een hak van 3y2 centimeter hoog
voor een voet als in ons vorig opstel bedoeld.
Constructie. Maken we dan eerst een
rechten hoek a. c. d. en nemen we de lijn
c. a. gelijk 24 dat is de lengte van den voet.
Hielwijdte. De hak moet 31/2 centimeter
hoog zijnmeet nu op de lijn c. d. de hoogte
van den hak af zoodat c. eb gelijk 31/2
centimeter isvereenig dan b. met c\ dan
wordt de gebroken lijn a. b. c\ voor het
patroondat we nu onder handen hebben
wat de rechte lijn a. b. c. was voor het
patroon van den laars zonder hak a. c. is
de lengte van den voet maar de gebroken
lijn a. b. c\ is natuurlijk langer dan de
rechte lijn a. b. c. en bij een hoogen hak
zou dit veel verschil kunnen maken. Neem
daarom b. c'. gelijk aan b. c. en gelijk we
bij de eerste constructie een hoek a. c. e.
van 45 graden maakten zoo construeeren we
nu een hoek a. c\ e. van 45 graden en al
wat nu volgt is letterlijk hetzelfde als bij de
constructie van een patroon van een laars
zonder hak.
Advertentiën 17 regels ƒ0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Ad ver ten tien 3 maal terplaat
sing opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor
Duitschland worden alleen aangenomen door het advertentie
bureau van Adolf Steiner,Hamburg. .Reclames 15 cent perregel
Is nu gebleken dat de lijn i. e. niet
voor de hoofdlijn komt te vallen Ja, want
het been c\ e. van hoek a. c\ e. reikt van
zelf verder naar voren dan het been c. e. en
derhalve schiet ook de hoofdlijn vooruit en
met deze geheel het bovenpatroon.
HBnpnnnnttEMmBBMBanMHnHBMBMBHin
van Zaterdag 17 Juni voorm. 11 uur.
Afwezig de heeren van Riel en Zijlmans.
De voorzitter opent de vergadering.
De notulen der vorige openbare vergadering
worden voorgelezen en daarnamet gesloten
deuren die van het verhandelde in de geheime
vergaderingna opening der deuren worden de
notulen goedgekeurd.
De voorzitter deelt mede dat eenige af- en
overschrijvingen Roodig zijn op de begrooting
van 1881; na voorlezing zonder stemming goed
gekeurd.
De voorzitter brengt ter tafel het rapport der
schoolcommissie.
(Ten einde onze lezers in staat te stellen het
volgende te begrijpen meenen wij eenige inlich
tingen te moeten laten voorafgaan, die' zoo wij
meenen, juist zullen zijn.
De onderwijzer Smijers had twee brieven ge
schreven aan den burgemeester, waarin hij te kennen
gaf vermeerdering van tractement te verlangen
ten bedrage van f300 'sjaars; werd die verhoo
ging toegestaan zou hij het onderwijs aan de
openbare school alhier hervormen en uitbreiden
euz., zoo niet zou hij zich verplicht zien elders
betere positie te zoeken de burgemeester kon
natuurlijk in deze niets doen maar vroeg aan
den heer Smijers of hij den raad met die brieven
in keunis mocht stellen hetgeen goed gevonden
werd.
Deze brieven maakten nu het onderwerp uit
der besprekingen in de laatste vergadering met
gesloten deuren.
Toen moet besloten zijn de schoolcommissie te
verzoeken den raad in deze voor te lichten. (IIed.)
Het rapport wordt voorgelezen.
De commissie zegt het pro en contra nauw
gezet te hebben overwogen. Zij erkent, dal het
onderwijs aan de openbare school alhier hervor
ming en uitbreiding noodig heeftde ouders
hebben het recht meer te vorderen dan daar tot
nu toe gegeven wordt.
De heer Smijers is echter nog te kort hier
om te kunnen oordeelen of hij juist de geschikte
man is om die verbetering tot stand te brengen.
Mocht hij weg willen gaan en de gemeente
heeft er f1100 'sjaars voor over, dan zullen er
wel anderen te vinden zijn. De commissie stelt
voorals de heer Smijers aan de verwachting
voldoetzijn tractement jaarlijks met f 50 te
verhoogen tot f 1100mocht hij intusschen
aanteekeniüg voor het Engelsch krijgen dan
met f.100 's jaars tot f 1100.
De commissie brengt tevens hulde aan de
bijzondere school der zusters alhierwaar het
wetenschappelijkzoowel als het godsdienstig
onderwijs uitstekend is.
De voorzitter is het niet eens met de com
missie, om het traktement geleidelijk te verhoogen;
de toestand is tegenwoordig van dien aard dat
er f700 gegeven wordt voor een onderwijzer
met aanteekening enkel voor Fransch; hij erkent
met de commissie dat uitbreiding van het onder
wijs in onze gemeente dringend noodig is; daarbij
is het hoogst waarschijnlijk dat er spoedig een
wenk of een last van hooger hand in dien geest
zal komen. Hij wenschte in eens iemand aan
het hoofd eener klas voor meer uitgebreid onder
wijs te stellen die alle vereischten bezitmen
kan dan een evenredig schoolgeld heffen, zoodat
de financieele zijde geen bezwaar kan opleveren,
terwijl men de ouders tevreden stelt.
De heer Van Heijst zegt dat de commissie
de zaak van Smijers ampel besproken heeft.
De leden Bink en Van Heijst waren tegen ver
hooging in éénshet lid Van d. Klokken er
voorterwijl het lid Bern. Timmermans aan
maande tot voorzichtigheid. De argumenten
van de heeren Bink en Van Heijst waren dat
Smijers pas hier was en men hem als 't ware
nog niet aan 't werk had gezien men kon dus
zijn onderwijs nog niet beoordeelen en er was
dus geene reden tot verhoogingSmijers had
geschreven dat hij haast had, daar er verschillende
vacatures waren maar 't is nog altijd onzeker
of hij die plaatsen zal krijgen daarbij heeft hij
hier nog kans om leeraar te worden aan de
normaalschool; dat geeft ook weer f300. Ook
mist Smijers nog het diploma voor het Engelsch,
welke taal in ons land minstens van eveu veel
belang is als het Duitsch heeft hij dat diploma
verkregen dan zou de commissie hem 's jaarlijks
met f 100 verhoogen tot f 1100 als hij dan dat
salaris heeft, daarbij nog f300 als leeraar van
de normaalschoel eu dan nog privaatlessen geeft,
heeft hij omtrent zooveel als b. v. een officier
van justitiemaar in alle geval moet hij eerst
bewijzen die verhoogde bezoldiging te verdienen;
al die gezegden van het onderwijs uit te breiden,
te verbeteren enz. zijn alle heel mooimaar
wij kunnen daarover niet oordeelen. Ook is
die verhooging van f 300 weer een heele accroc
voor de gemeenteaan goed onderwijs is zeker
meer gelegen clan aan andere zaken 't is het
schoonste kleinnood voor de jeugd maar „est
modus in rebus". Daarbij, wie zegt dat Smijers
zal blijven als men zijn salaris verhoogt men
moet hem op zijn woord gelooven. Maar als
hij beter kan is het hem niet kwalijk te nemen
dat hij heengaat. Een gevolg van verhooging
van zijn traktement zal zijn dat een tweede ook
niet met zijn traktement tevreden is.
De heer Van der Heijden zegt dat hij niet
graag het precedent gesteld zon zien (lat men
het traktement van een onderwijzer verhoogt
omdat hij zegt ambitie te hebben. Als de raad
f 1100 vil geven om het onderwijs op de ge-
wenschte hoogte te brengen zou hij eene op
roeping doen legen die bezoldiging en clan na
een vergelijkend examen dengene nemen die
getoond zou hebben de meeste capaciteiten te
bezitten.
De heer Van Es merkt op dat vroeger f 600
gegeven werdtoen is om bijzondere redenen
aan den heer Tijsscn f 800 toegestaan; toen die
na een vijfjarig verblijf alhier vertrok heeft er
eene oproeping plaats gehad waarep zich 10 a
1 knappe lui heben opgedaan waaronder ook
de heer Oudenhoven die te Druoen met den
besten uitslag werkzaam isSmijers is nu een
half jaar hierde eerste gelegenheid de beste
die er komtsolliciteert hij reeds namelijk in
Geertruidenberg nu dit niet gelukt issollici
teert hij weer om Besoijen en naar spreker meent
nog om eene andere plaats. Het gaat niet aan
om zijn salaris zoo maar op eens van f800 op
f 1100 te brengen. Daarbij hij zal misschen nog
lang kunnen solliciteeren.
De voorzitter geeft toe, dat Sm. nog geen proeven
heeftgeleverd; maar dat gaat niet in 6 maanden.
De raad heeft hem indertijd aangenomen
omdat hij bij zijne acte als hoofdonderwijzer
aanteekeningen bezat voor Fransch, Duitsch en
en wiskunde benevens de beste attesten omtrent
gedrag en tact van onderwijzen.
Aan zijne diploma's valt niet te twijfelen en
op de gegevens van knappe en geloofswaardige
:r:enschen meent spreker wel te mogen afgaan
als hij weg gaat staan we weer voor dezelfde
moeielijkheid en voor weinig heeft men tegen
woordig niet meer wat men wenscht. De be
paling der wet, die geene examens voor vreemde
talen meer toelaatalvorens het examen voor
hoofdonderwijzer is afgelegd, zal ook hare werking
doen gevoelen. Wal overigens de pedanterie
van Smijers betreftwaarover gesproken is, moet
de voorzitter opmerken dat de brieven niet aan
den raad gericht zijn maar vertrouwelijk aan hem
burgemeesterhij heeft er in den raad geen
gebruik van gemaakt dan na bekomen machti
ging. Gevoelen wij behoefte om het onderwijs
uit te breiden dan moeten wij ook de middelen
gebruikeu en met f 50 of f 100 'sjaars verhooging
zal men dat doel niet bereiken.
Dat Smijers naar andere plaatsen solliciteert
om zijne positie te verbeteren is hem niet kwa
lijk te nemen. Spreker veronderstelt dat eer»
onderwijzer met toelating voor Fransch, Duitsch
en Engelsch niet met t 1100 zal genoegen nemen.
De heer Van der Heijden zegt (lat traktementen
van f 1100 zoo maar niet opgeschept zijn; daarbij
is hier het vooruitzicht aau de normaalschool
benoemd te worden.
De voorzitter antwoordt dat de minister nie
mand zal benoemen, van wien hij niet zeker is
dat hij eenige jaren in de gemeente zal blijven.
De heer Timmermans oordeelt dat het ver
schil dat er er bestaat tussehen de eerste sprekers
en den voorzitter z. i. daarin gelegen is dat de
eersten er niet tegen op zouden zien als Smijers
goed mocht vinden heen te gaanin weerwil
van de door de schoolcommissie voorgestelde
condities en dat de voorzitter dit wel doet. Naar
sprekers mecning is de commissie zeer toegevend;
hij voor zich is niet bevreesd dat Smijers zal
heengaan als hij bekend is met die gunstige
voorwaardenwant als het b< m erg gemeend
is moet hij om de woorden van den voorzitter
te gebruiken, ook de middelen ter hand nemen,
namelijk successievelijke verhooging; als die heele
verhooging afhankelijk werd gesteld van het ai
of niet behalen van het diploma voor het En
gelsch dan nog zou de raail zich zeer flink
houden,
Spreker houdt het er voor dat men zal slagen
als aan den raad wordt voorgesteld de conclusie
van het rapport aan te nemen als een ander
voorstel gedaan wordt vreest hij dat dit niet het
geval zal zijn.
De voorzitter zegt dat hem door de school
commissie gevraagd is of hij het rapport in den
raad zou verdedigen; hij heeft geantwoord dat-
hij dit niet zou doen daar hij er zich niet mede
kon vereenigeti; in den boezem der commissie is
zeer veel gesproken over onderwijs dat hij hier
niet zal herhalen maar allen stemden daarin
overeen dat het openbaar onderwijs 111 onze ge
meente in verhouding'tot den tijd, gebrekkig
is en dringend voorziening eischt.
Hij blijft de conelussie van het rapport be
strijden maar zal dezelve in stemming orengen.
De heer Van der Heijden wenscht vooraf te
weten ofvoor 't geval de conelussie van 't
rapport wordt aangenomen, Smijers zich dan
verbindt voor eenige jaren b. v. zes. Dit is
vooral noodzakelijk.
De voorzitter zegt dat hij niet i9 een partisan
var. Smijers maar wel van uitbreiding van het
onderwijs.
De heer Van Iersel gelooft dat he„ beste is
alles ter zijde te leggen en de zaken te laten
zooals zij zijn gaat Smijers weg dan maar een
oproeping doen op nader vast te stellen voor
waarden.
De heer Quirijns vindt dit ook beterals hij
nu de gevraagde verhooging krijgt kan hij later
wel weer meer vragen.
De heer Van Heijst spreek niet van de toe
komst alleen is hij er tegen Smijers nu reeds
in eens f 300 meer te geven.
De voorzitter acht het een groot gebrek in
onze gemeente dat elk burger, die zijne kinderen
Fransch Duiisch en Engelsch wil laten leeren,
verplicht is zijne kinderen naar buiten tc zenden;
daarom als f1100 noodig ziju om in dien toe
stand verandering te brengen, zou hij zegeven.
Hij kan zich echter ook vereenigen met het
voorstel van den heer Van Iersel.
De heer v. Iersel zegt dat de noodzakelijkheid
om vreemde talen te laten onderwijzen niet zoo
groot is als men wel wil doen voorkomen
die het betalen kunnen zullen hunne kinderen
toch altijd naar buiten zenden hij is er echter
niet tegen voor anderen.
De heer Van der Heijden zou beter vinden
eene bijzondere school te subsidieeren waar de
kinderen ook buiten de lesuren onder toezicht
konden zijn.
De vooazitter herhaalt dat uitbreiding binnen
kort wel zal gelast worden. Hij beschouwt
Smijers als eeu knap inan zijne neten en an
tecedenten spreken voor hem daarom heeft liij
\eel achting voor hem.
De heer Van der Heijden heeft altijd spijt
dat de raad indertijd Oudenhoven niet beneemd
heeft.
De heer Van IleijsL beaamt dit ten volle. Iiij
heeft Oudenhoven een paar maal met genoegen