Nummer 81. Donderdag 12 October 1882. 5e Jaargang.
I
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Uitgever: ANTOON TIELEN te Waalwijk.
De Amsterdamsche Tentoonstelling.
XGemeenteraad van Waalwijk.
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden/1,00, franco per post door
het geheele rijk f 1,15. Brieven, ingezonden,stukken, gelden,
enz., franco te zenden aan den Uitgever.
Advertentiën 1—7 regels 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal terplaat-
sino- opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor
Duitschland worden alleen aangenomen door het advertentie
bureau van Adolf Steiner,Hamburg. Reclames 15 cent perregel
Den 31 dezer maand is de tijd van aan
gifte tot deelneming aan bovengenoemde
tentoonstelling verstreken en loopt men ge
vaar na dien tijd afgewezen te worden of
zich met eene minder geschikte plaats te
moeten behelpen.
Het wordt dns hoog tijd, dat men er
eens ernstig over beginne te denken wat te
doen. 't Is tot dusver stilbijzonder stil
geweest; van de zijde der plaatselijke com
missie ontbrak het niet aan ijver tot opwek
king maar van de overzijde vernamen wij nog
weinigalleen Baardwijk toonde leven, ver
schillende industriëelen dier gemeente schijnen
te begrijpen van hoe groote beteekenis voor
hen deze tentoonstelling is.
Ofschoon in Waalwijk tot dusver nog
geene bepaalde deelnemers genoemd worden
hebben wij toch een te hoog idee van de
industriëelen dezer gemeente dan dat wij
zouden vreezen, dat ook zij deze uitnemende
gelegenheid niet zullen te baat nemen om
op de Amsterdamsche wereldtentoonstelling
voor de belangen onzer gunstig bekende nij
verheid op te komen.
Wij drukken op het woord Amsterdamsche
op Amsterdam de hoofdplaats van ons va
derland van ons eigen land, binnen welks
grenzen ons fabrikaat bijna zonder uitzon
dering zijn debouché vindt, op Amsterdam
als het hartje van Holland, waar bijna al
onze afnemers zitten op Amsterdam dat
voor zich zelf jaarlijks zoovele duizenden en
nogmaals duizenden paren schoeisel uit onze
gemeente tot zich trekt.
En zullen wij in ons Nederland, in Hol
land, waar de vreemdelingen ons reeds zulk
een zwaren strijd levert, zullen wij daar dien
vreemdeling op de tentoonstelling gewonnen
spel geven zullen wij daar in de schoenen
en laarzen-afdeeling Waalwijk missen P Zul
len daar slechts Duitsche, Eransche en verdere
vreemde schoenfabriekanten hunne waar aan
onze vrienden aanprijzen Doch neenook
Baardwijkwij zeiden het reeds met respect
voor de corypheën zijner industrieook
Baardwijk dat reeds in het schoenenvak
zulk een goeden naam wist te verwerven
die gemeente zal niet achterblijven en zal
ten minste, wat ook Waalwijk doe, zorgen
dat de vreemdeling daar niet alleen sta.
Doch laten wij onze naburige vakbroeders
niet alleen staan, maar hen ten voorbeeld
nemende, ons met elkaar verstaan oin elkaar
de eervolle taak makkelijk te maken.
Er is schier geen redelijke twijfel meer
over of de regering zal de gevraagde rijks
subsidie van f150.000 ten bate der inland-
sche exposanten toestaan. Behalve, dat
dientegevolge de kosten van plaatsruimte
40% minder worden, ligt in deze subsidie
het beste bewijs, welke groote waarde aan de
tentoonstelling opgehecht wordt. Deze waar
dering zij ons een wenk om de verdiensten
der tentoonstelling voor onze nijverheid niet
over het hoofd te zien.
Zouden wij op de tentoonstelling slechts
door onze afwezigheid schitterenzouden
onze Hollandsche vrienden te vergeefs naar
Waalwijk zoekenvoorzeker wij zullen er
niet op vooruitgaan. En 'tis ontegenspre
kelijk wel noodig, dat alles aangewend wordt
om onze clientèle in Holland te behouden
door onzen ouden roem aldaar te handhaven
en te verhoogen. Zoo rustig als wij lang
in Holland gevestigd geweest zijnzijn wij
er helaas niet meer en wij kunnen er van
verzekerd zijn, dat de vreemdeling, die tot
ons nadeel reeds voet in Holland zette, ook
op de tentoonstelling op effect maken be
dacht zal zijn.
De subcommissie toont hare taak breed
op te vatten door zich de moeite te geven
tot bijeenroeping onzer industriëelen om met
hen deze gewichtige aangelegenheid te be
handelen.
Moge hare roepstem weerklank vinden en
de zaal van „Musis Sacrum" Donderdag
avond door eene talrijke opkomst getuigen
dat de geestdrift voor het vak nog levendig is.
Men behoeft om de groote kosten zich
niet te laten afschrikken.
Laatom eens een raming te maken
10 schoenfabrikanten met elkaar overeenko
men gezamenlijk te exposeeren. Door zulk'
collectief optreden wordt veel gewonnen. In
de eerste plaats kan men evengoed met
minder paren volstaan2 of 3 paar is dan
voor elk genoeg, dan verkrijgt men nog
eene collectie van 20 a -30 paar. Nu laat
men eene kast maken en reken die op f 100,
dat is naar wij geïnformeerd zijn ruim ge
rekend. Die kast van f100 wordt er op
ingericht dat zij na de tentoonstelling nog
waarde heeft en wij gelooven niet te over
drijven zulk eene kast op f 30 verkoops-
waarde te schattenrest dus eene uitgaaf
van f70. De kosten van plaatsruimte voor
zoodanige kast zijn naar het verminderd
tarief f 30.
Het vervoer heen en weer geschiedt groo-
tendeels gratis. De verdere kosten zullen
zich hoofdzakelijk bepalen tot reiskosten en
kleine uitgavendie doordien zij om tien
personen worden omgeslagen, voor ieder weinig
kunnen bedragen.
Met grond mag men dus als maximum
per hoofd circa f 20 nemen.
Geldt het bovenstaande hoofdzakelijk de
schoenfabrikantenhet spreekt van zelf, dat
oök het aanverwante vak de looierij zijne
eischen stelt. De Waalwijksche zoolleer
looierijen staan al te gunstig bekend en
kunnen te goed concureeren dan dat zij
achterwege zouden mogen blijven om zich
door de tentoonstelling in nog wijder kring
naams te maken. Grauw overleder moge
hier minder gefabriceerd wordenwat er
bereid wordt blijft toch altijd gezocht en kan
best mededingen, terwijl de paardenleerlooie-
rijen alhier niet alleen in 't binnenland maar
daar buiten zeer gunstig bekend staan en in
alle opzichten met haar fabrikaat voor den
dag kunnen komen.
Na de hoofd-industrieën schoenmakerij en
looierij zijn er nog verschillende nijverheids
takken wier ondernemers naar wij vertrouwen
zich evenmin gaarne onbetuigd zullen latem
Wij eindigen met den wensch, dat Waal-
wijks industriëelen met de commissie zullen
medewerken om onze nijvere gemeente waardig
op de tentoonstelling vertegenwoordigd te
doen zijn.
OPENBARE VERGADERING
op Maandag 9 October 1882, nam. 0 uur.
Tegenwoordig alle leden.
De voorzitter opent de vergadering.
De notulen der vorige worden voorgelezen en
goedgekeurd.
Nog worden voorgelezen de notulen eener
vergaderingwaaruit blijkt dat door den raad
besloten is den heer P. R. van Heijst bij gele
genheid dat deze den dag dag herdenktdat
hij gedurende 60 jaar bij de gemeente admini
stratie werkzaam is, een cadeau te vereeren
bestaande uit een zilveren inkttoestel. Eene
som van honderd twintig gulden is tot dat einde
gevoteerd, en eene commissie benoemd, om dat
cadeau aan te koopen, bestaande uit de heeren
van der Klokken, C. G. van der Heijden, Zijlmans
en van Liempt.
Aan de orde.
I Installatie der twee nieuw benoemde raads
leden de heeren L. Mombers en Th. Hoffmans.
De voorzitter wenscht beiden geluk en spreekt
de overtuiging uit dat zij nuttige leden zullen
zijn. Zij leggen in handen van den voorzitter
de bij de wet gevorderde eeden afwaarna zij
zitting nemen.
II Benoeming van een wethouder.
Gekozen den heerxJacq, van Biel met 6
stemmen tegen 5 uitgebracht op den heer 0.
G. van der Heijden.
De voorzitter feliciteert den heer van Biel en
vraagt hem of hij de benoeming aanneemt.
De heer Van Biel dankt voor het in hem
gesteld vertrouwen en zal de benoeming bij wijze
van proefneming aanvaarden. Hij zal trachten
zooveel mogelijk zijn best te doen.
III Vaststelling der gemeenterekening over
1881. De voorzitter laat voorlezing geven van
het rapport der met het onderzoek.belaste raads
commissie. De commissie verklaart dat al de
in de rekening voorkomende cijfers overeenstem
men met de betrekkelijke bijlagen en dat zij
geene aanleiding heeft gevonden tot bedenkingen.
Zij adviseert tot vaststelling tot een bedrag van
Inkomsten f27251.715
Uitgaven f22272.725
Dus met een batig saldo van f 4978.99
Bij acclamatie conform besloten,
IV Armenzaken.
De voorzitter deelt mede dat het armbestuur
geld te kort komt. Reeds dikwijls heeft het
zich tot het gemeentebestuur gewend maar zonder
resultaat. Ook bij den commissaris des konings
is het geweest. In eene conferentie tusschen
gemeente- en armbestuur is besloten dat de
armmeesterde heer Van Doorn, in deze ver
gadering zon verschijnen om de besprekingen
met den comm. des koning mede te deelen en
verantwoording te doen van zijn beheer. De
heer Van Doorn is echter nog niet hier, zoodat
spreker voorstelt met andere zaken voort te gaan.
Hij brengt alsnu ter tafel een adres van de
sub-commissie alhier voor de internationale ko
loniale en uitvoerhandel tentoonstelling te Am
sterdam.
De commissie zegt daarin dat zij verschillende
moeilijkheden ondervindtvooral op financieel
gebied. De kosten voor de noodige plaatsruimte
zouden bedragen f 300; dan had men eene kamer
groot 5 op 4 m. waar dan de inzendingen col
lectief konden worden geexposeerd. Andere
onvermijdelijke kosten worden mede op gelijke
som geraamd. Mocht die som niet gevonden
wordendan is het te vreezen dat er in Waal
wijk geen deelnemers zullen gevonden, worden
daar de fabrikanten door den ongunstigen toe
stand der industrie zelf al de kosten niet kun
nen dragen en vele der iutezenden voorwerpen
ïia de expositie veel van hunne waarde verloren
hebben. Om aangehaalde redenen verzoekt de
commissie in navolging van andere plaatsen
een gemeentesubsidie.
De voorzitter deelt mede dat dit verzoekschrift
eerst heden morgen is ingekomen en er dus nog
geen onderzoek is geschied. In princiep is hij
niet tegen subsidie hij heeft gehoord dat Baard
wijk en Besoijen gecombineerd met Waalwijk
zouden willen exposeeren dit geeft hem aan
leiding om in overweging te geven, de behan
deling van dit adres tot de volgende vergadering
aan te houden.
De heer Van der Heijden zegt dat over die
combinatie wel is gesproken later echter heeft
hij vernomen dat Baardwijk er niet toegenegen
zou zijn. Maar afgezien daarvan verzoekt hij
toch de ouderwerpelijke zaak thans, te behan
delen. De kosten, zoowel bij als zonder sa
menwerking met de genoemde gemeenten, worden
natuurlijk omgeslagenhij wenscht daarom dat
de gemeente zou bijdragen 40% in de kosten
door Waalwijk te maken, met bepaling van een
maximum. Hij voegt er nog bij dat het plan
bestaatom personen die zouden willen expo
seeren en onvermogend zijn in die kosten bij te
dragen, van betaling vrij te laten ook met het
oog op de Donderdag te houden vergadering
van industriëelen is afdoening zeer gewenscht.
De heer Van Es was ook er voor om de zaak
uit te stellen daar het een groot verschil maakt
of er bv. 5 of wel 10 exposeeren, hij was echter
wel voor het in uitzicht stellen eener subsidie.
Tegen eene percentsgewijze subsidie heeft hij
echter niets.
Dc heer Van Heijst wensch* te weten of onder
de geraamde kosten ook begrepen zijn reiskosten
voor onvermogenden om de tentoonstelling te
gaan zien. Hij wenscht voor knappe werklieden
een fonds te zien afgezonderd om hendie
leeren willen, naar Amsterdam te zenden.
De heer Van der Heijden is van meening dat
dit ligt op den weg van grooter corporaties.
De" heer Van Es merkt op dat dit wel eens
geschiedt door groote bazen. Het thans bespro
kene is echter eene huishoudelijke zaakdie bij
de commissie te huis behoort.
De heer Timmermans wijst er op dat de tijd
dringt, dat de kennisgevingen einde dezer maand
moeten zijn ingekomenook zou zeker tot alge-
meenc deelneming medewerken als men Donder
dag op de vergadering van eene subsidie zeker
was. Het voorstel van den heer Van der Heijden
om onder bepaling van een maximum 40%
subsidie te geven is ook niet van zulken om
vang om daarvoor de zaak uit te stellen.
De voorzitter vraagt of door de sub-commis
sie ook eene raming der kosten gemaakt is en
hoeveel die beloopt.
De heer Van der Heijden antwoordt dat de
commissie denkt met f 500 ii 600 toe te komen,
ais f300 voor het huren eener kamer en eene
gelijke som voor kosten van etalage, enz.
De voorzitter vindt het in het belang der com
missie en van de gemeente uit te stellen tot een
volgende vergadering spreker denkt verder er
moet bij de etalage iemand zijn om die te be
waken de goederen aan te prijzen er moeten
kaarten gedrukt worden, enz.
De heer Van der Heijden antwoordt dat elk
voor zich voor kaarten moet zorgen, terwijl de
bewaking door de zorg van het hoofdcomitc
geschiedter is veel tegen uitstel daar de tijd
kort isook zal het van het al of niet verleenen
der subsidie veel afhangen of er deelneming zijn
zal. Als alles door de exposanten moet betaald
worden vreest hij dat er r.iet veel deelneming
zal zijn.
De voorzitter zou veel liever alleen blijven
dan met Baardwijk en Besoijen aansluiten. Dit
geeft verwarring.
De heer Van Es vraagt of het plan is eiken
expossant 40 pet. in dc kosten te geven, hetgeen
door den heer Van der Heijden bevestigend
wordt beantwoord.
De heer Van Biel is van oordeel dat er ook
wel exposanten zullen zijn, die geen bijdrage van
de commissie verlangen hij zou dit alles aan
de commissie overlaten.
De heer Van der Heijden merkt nog op dat
bij niet genoegzame deelneming ook geen kamer
zou gehuurd wordenook nog dat Rhijn- en
staatsspoor de goederen vrachtvrij vervoeren.
De voorzitter zegt dat het zou te betreuren
zijn, dat onze industriedie zooveel opbeuring
noodig heeft, om eene geringe financieele moei
lijkheid niet zou kunnen exposeeren. De kosten
voor de expositie zullen slechts f600 bedragen,
natuurlijk reis- en verblijfkosten daar buiten
gelaten. Daar kan niet veel tegen zijn; na de
ophelderingen van den heer Van der Heijden
kan voorzitter zich er mede vereenigen om de
zaak nu te behandelen.
Daar niemand er tegen is stelt de voorzitter
voor uit de gemeentekas eene subsidie te ver
leenen van 40 pet. in een maximum van f 600;
dit voorstel wordt bij acclamatie aangenomen.
De voorzitter deelt mede dat is ingekomen
goedkeuring van Gedep. staten op het raadsbe
sluit, betreffende dc som van f120 vooreen
cadeau aan den heer 1'. B. Van Heijst, bij ge
legenheid dat hij 60 jaar bij de gemeente
administratie alhier werkzaam is.
Aangenomen voor kennisgeving.
De heer Van Heijst vraagt of het cadeau
reeds hier is.
De voorzitter antwoordt dat de commissie
haar best gedaan heeft om het heden avond