li
it
i i
Duitschland.
Italië.
Oostenrijk,
Turkije.
Rusland.
BINNENLAND.
|M
sivi :i
Er is voor verscheidene dagen gemeld dat
de regeering mei het bestuur der Propaganda
fide aan het onderhandelen was over eene schik
king betreffende de quaesti der omwisseling van
de vaste goedereD dier inrichting, De Osserva-
tore Romanoeen vertrouwbaar blad aangaande
de zaken der curie, logenstraft thans dit be
richt.
v
Deze laatste heeft El-Obeid than9 verlaten.
Hij beschiktzegt de berichtgever van Daily
Newsthans zeker over eene strijdmacht van
10 0,000 ruiters, waarmede hij hoogstwaarschijn
lijk naar Khartoum wil.
Uit Assouan wordt aan Daily News ge
meld dat Cuzzide Britsche agent te Berber,
en een neef van Hussein-pacha Kalifa op hun
vlucht uit Berber dicht bij Abulhamed door
Arabieren zijn aangevallen en als gevangenen
weggevoerd.
Betreffende de Egyptische conferentie zijn
de berichten der Engeïsche bladen zeer tegen
strijdig. Volgens de Standaard zouden de ka
binetten van Londen en Parijs het eens zijn
geworden en de groote mogendheden uitgeuoodigd
zijn zoo spoedig mogelijk hare gevolmachtigden
te benoemen. De Daily News daarentegen be
weert, dat bij het departement van buitenlar.dsche
zaken sedert tien dagen geen enkele mededeeling
van het Fransche kabinet is ontvangen. De
Times van haren kant meldt dat de Britsche
regeering Frankrijk heeft uitgenoodigd zich nader
te verklaren over den aard en de uitgebreidheid
van het te stellen toezicht.
In het hoogverraadsproces te Leipzig heeft het
openbaar ministerie schuldig verklaring van de
beide aangeklaagden geëischt en veroordeeling
van Hentsch tot 10 jaren en van Kraszewski tot
5 jaren tuchthuisstraf, respectievelijk met 10 en
5 jaren verlies van eer. De verdediging conclu
deerde wat Hentsch aangaattot vrijspraak
en wees op de verzachtende omstandigheden voor
zoover Kraszewski betreft. Het openb. min. persis
teerde bij zijn eisch.
De gewezen kapitein Hentsch is tot 9 jaren
tuchthuisstraf en Kraszewski tot 3x/2 jaar vesting
straf veroordeeld.
Van het vraagstuk der bestuurbare lucht
schepen heeft nu een Duitsch ingenieur, dc heer
Albin Wald, naar hij beweert, de oplossing
gevonden. Hij heeft te Berlijn een //bureau voor
depractische luchtscheepvaart" opgericht en tracht
nu de noodige gelden (300,000 mark) bijeen te
krijgen voor het bouwen van twee groote bestuur
bare luchtschepen volgens het door hem uitge
vonden systeem. Hoe grootervolgens hem
de luchtschepen zijn des te veiliger zullen zij
wezen. Men zou ze zelfs voor duizenden men-
schen kunnen inrichten.
De heer Wald gelooft zoo vast aan het wel
slagen zijner ondernemingdat hij den aandeel
houders een tantième van 100% in de jaarlijks
te behalen winst belooften dan nog rekent
een aanzienlijk bedrag voor zich zeiven over te
houden. Alle jaren worden er aandeelen uit
geloot en de gelden der aandeelhouders zouden
bij een bankiershuis belegd worden hetwelk er
voor instaat dat er niets voor een ander doel
dan de enderneming gebruikt zal worden.
In Duitschland schijnt men over het algemeen
de groote verwachtingen van den heer Wald
niet te deelen. Althans hij kon in zijo vaderland,
dat hij gaarne uitsluitend de eer der invoering
van zijn nieuwe uitvinding had gegund, de noo
dige gelden niet bijeenkrijgen en hij wendt zich
nu tot belangstellenden in het buitenland.
Of hij daar slagen zalen of men wer
kelijk eerlangzooals hij verwachtte, met vol
komen gerustheid maandenlange reizen door de
lucht zal kunnen ondernemenWie weet het?
In onzen tijd van wetenschappelijke wonderen
is niets onmogelijk te achten.
In een dezer dagen te Nordhausen (Pruisen)
behandeld proces wegens moord op een hout
vestersleerling heeft ook een bloedhond getuigd,
die den vermoordezijn meestervergezelde
toen deze aangevallen en doodgeschoten werd.
Het dier, dat jegens anderen goedig was, vloog
woedend op twee der beschuldigden aan en bij
het verschijnen van den derde liet hij een zacht
gebrom hooren.
Andere bewijzen bevestigden het getuigenis
van dezen onbeëedigden getuige. De twee voor
naamste schuldigen werden ter dood en de derde
werd tot 10 jaren tuchthuisstraf veroordeeld.
In den Pruisischen landdag is Zaterdag
andermaal een voorstel van den heer Windthorst
verworpen strekkende tot organieke herziening
der Mei-wetten. De regeericg verklaarde, schoon
tot verzoening bereid, zich er tegen. De ver
werping geschiedde met 168 tegen 116 stemmen,
en voor stemden alleen het centrumde Polen
en zeven conservatieven.
Uit Rome wordt gemeld dat bijna al de
ïbogendheden Italië 's uitnoodiging hebben aan
genomen tot het houden eener conferentie voor
het ten uitvoer leggen van vonnissen in den
vreemde gewezen op den grondslag van het
besluitdoor de Association pour la réforme et
codification de la loi des nations in hare bij
eenkomst van September van het vorige jaar te
Milaan goedgekeurd. De conferentie zal te Rome
gehouden worden.
De brand in het Stadtheater te Weenen brak
8 nachts te 4 uren uit, op een der galerijen.
De oorzaak was vermoedelijk onvoorzichtigheid
van een werkman die er bezig was geweest. Het
vuur rr.oet lang gesmeuld hebben. Een oogenblik
nadat de torenwachter den rook ontdekt en alarm
gemaakt hadbraken de vlammen met kracht
uiten zij verspreidden zich door een hevigen
wind aangewakkerd met groote snelheid, vooral
toen zij den kleederen- en schermen-voorraad
bereikt hadden. Toen sloegen vlammen van 30
a 40 voet hoogte boven het dak uit. De gloed
was zeer hevig en deed vaak zelfs de brandweer
de wijk nemen.
Het ijzeren brandschcrm beschermde het too-
neel ongeveer een uurtoen begon het te gloeien
en het smolt gedeeltelijk
De brandweer werd betrekkelijk laat naar het
brandende gebouw ontboden en hoewel zij zich
later wakker weerde in het begin was haar hulp
onvoldoende door gemis aan orde en watergebrek
In het geheel zijn er 18 personen gewond
dooden zijn er niet.
Zaterdagmiddag waren er nog een paar stoom
spuiten op de plaats des onheils aan het werk
Het geheele gebouw is een puinhoop, en behalve
de gaiderobe van een paar tooneelspelers en de
boeken der directie, werd niets gered.
De bewaarder van het gebouw en de brand-
wachterdie men beweert dat niet op hun post
waren zijn voorloopig in hechtenis genomen.
De schouwburg was verzekerd voor welk be
drag weet men niet juist. Hij zal waarschijnlijk
niet herbouwd worden de aandeelhouders gaan
liever tot liquidatie over.
In het Galicische district Buczacs is een
zesvoudige moord gepleegd. Een herbergier
kruidenier, Tennenhaus genaamd zijne vrouw,
zijne moeder, twee zoons een van 16, de
andere van 5 jaren en eene joodsche dienstmeid
werden allen terwijl zij sliepen gedood. Een
achtjarige knaap sliep bij zijne grootmoeder, doch
verborg zich onder de matras en werd niet op
gemerkt. Yan de moordenaarsdie 300 florijn
stalen is geen spoor te vinden.
Een verschrikkelijk brand, die door een sterken
wind werd aangewakkerdis Zaterdag te Beï-
bazar bij Angora uitgebarsten. 1500 woningen
zijn verbrand waaronder elf moskeeën, een zes
tigtal godsdienstige instellingen enz. Er zijn elf
menschen bij omgekomen.
Te St. Petersburg hadden Zondag en Zaterdag
feesten plaats ter viering der meerderjarig-ver-
klaring van den grootvorst-troonopvolger. Geheel
volgens het programma, heeft deze in de kerk
van het paleisin tegenwoordigheid van den
keizerde vorstelijke gasten de leden van het
keizerlijk huis en het corps diplomatique den
eed van trouw aan den keizer en het vaderland
gedaan en gezworen de wettelijke bepalingen op
de troonopvolging te handhaven.
Gedurende de plechtigheid der aflegging van
den eed weerklonken 301 kanonschoten.
Uit de kerk begaf zich de stoet naar de
Georgezaalwaar de troonopvolger op drn stand
aard van het 9e kozakken-regiment, welks hetman
hij is, den militairen eed aflegde.
Ter viering van den dag werd Zondag een
groot volksfeest gegeven dat door eene zeer
groote menigte werd bijgewoond en in de beste
orde afliep. Toen de keizer en de troonopvolger
in een open rijtuig door de Newskystraat naar
het paleis Anitskow terugkeerden werden zij
door het publiek met geestdrift toegejuicht. Alle
gebouwen in den omtrek van het winterpaleis,
in de Newskystraat en alle nabijgelegen straten
waren met vlaggen, bloemen, kransen, groen en
's keizers borstbeelden getooid, 's Avonds was
de geheele stad schitterend verlicht en in de
schouwburgen werden feestvooistellingen gegeven.
Prins Wilhelm van Pruisen overhandigde den
jubilaris de insigniën der orde van den Zwarten
Adelaar. Ook legde hij een krans op het graf
van keizer Alexander II.
Waalwijk, 21 Mei 1884.
In 't geheel hebben zich voor de betrekking
van directeur der gasfabriek alhier aangemeld
13 sollicitantenonder welke ook de tegen
woordige titularis.
Xr Bij gelegenheid van den vijfendertigsten
vérjaardag der troonsbestijging van Z. M. koning
Willem III, gaf de liedertafel/. Oefening en Ver
maak" van Waalwijk en Besoijen op Zondag
11 Mei jl. een groote matinee, waarop enkel
vaderlandsche stukken werden gezongen.
Het bestuur der liedertafel deed. met hare
gelukwenschen aan Z. M. toekomen een pro
gramma van de uit te voeren stukken.
Zondag mocht de liedertafel de voldoening
smaken een schrijven te ontvangen van 's ko-
nings particulieren secretaris, kapitein de Ranitz,
waarin Zr. Ms. welgemeende dank wordt betuigd
voor de aangeboden gelukwenschen en voor de
toezending van het programma.
Aanstaanden Vrijdag zal te Baardwijk de
feestelijke intocht plaats hebben van den onlangs
gehuwden burgemeester den edelachtbaren heer
J. A. J. van Heijst, en zijne echtgenoote, mevrouw
A. C. van Heijstgeboren van Dijk die dien
dag van hunne huwlijksreis lerugkeeren.
Ten 1.19 nm. zullen de jonggehuwden aan
het station te Helvoirt aankomen waar zij door
estafettes zullen worden ontvangen. Eene eere-
wacht te paard zal hen aan den dijk te Nieuw-
kuik opwachten en begeleiden naar den Baard-
wijkschen overlaatwaar zij aan de grens der
gemeente plechtig zullen worden ontvangen en
in optocht naar hunne woning geleid.
Verdere bijzonderheden vindt men in de pro
gramma's.
De uitreiking der bekroningenaan de
Nederlandsche inzenders op de internationale
koloniale en uitvoerhandel tentoonstelling van
Amsterdam in 1883 toegekend, zal plaats hebben
op Zaterdag 24 Mei 1884 in het gebouw der
vereeniging „de Vrije Gemeente" Weteringschans
te Amsterdam des namiddags ten 2 ure. HH.
E.E. de ministers van binnenlandsche zaken
van koloniën van waterstaathandel en nij
verheid hebben hun voornemen te kennen gegeven
om deze plechtigheid bij te wonen. Ten gevolge
van het groote aantal bekroningen aan Neder
landers in de verschillende afdeelingen toegewezen,
is besloten alleen de eerediploma's en afdrukken
der „gouden medaille" deze laatste zelfs
zonder het daarbij behoorend diploma uit te
reiken. Het getal der bekroningen van de beide
genoemde soorten bedraagt reeds p. m. 500.
Men zal alleen de namen oplezen van hen aan
wie zilveren-, bronzen medailles of eervolle
vermeldingen zijn toegekend. De diploma's en
medailles die niet op 24 dezer uitgereikt zullen
wordenzullen aan de inzenders zoo spoedig
mogelijk toegezonden wordenhetzij direct
hetzij door tusschenkomst van de coramissiën
en correspondenten in de provinciën cn in de
koloniën.
Door de katholieke leden der eerste en der
tweede kamer is de aandacht der regeering ge
vestigd op de conversie van de vaste goederen
der Propaganda door de Italiaansche regeering.
Vooral als katholieke Nederlanders achten zij
zich verplicht haar op deze zaak te wijzen. Im
mers de betrekkingen tusschen den H. Stoel
en de katholieken van Nederland en zijn kolo
niën worden door de Congregatio de Propaganda
Fide bemiddeld. Het is dus voor hen van het
hoogste belang, dat de vrijheid en onafhanke
lijkheid dezer congregatie boven allen twijfel
verheven en zelfs boven iedere verdenking ge
waarborgd zijn. In vrij bezit en vrij beheer vindt
men echter de eerste voorwaarden eener volle en
ware onafhankelijkheid. Het is om deze redenen,
dat zij de verwachting uitspreken dat het 'sko-
nings regeeriug moge behagen in deze zaak
't zij in overleg met andere mogendheden 't zij
zelfstandig zoodanige maatregelen te nemen als
haar nuttig en noodig schijnen ,om de belangen
harer katholieke onderdanen te verzekeren en te
beschermen.
Het is thans gebleken, dat de voortvluch
tige gebroeders Tobias uit Amsterdam te Ham
burg plaats genomen hebben naar Braziliëwaar
zij bij aankomst hoogst waarschijnlijk in handen
der justitie zullen vallen aangezien een assu
rantie- maatschappij te Havre, waarvan de jongste
Tobias agent was, aldaar een agentschap heeft
en niets onbeproefd zal laten om de de voort-
vluchtigen in handen te krijgen.
In de Vrijdag gehouden vergadering van
den Bosschen gemeenteraad was aan de orde
een adres van de stoomtramwegmaatschappij
's - Bosch —Helmond om vergunning tot staking
van de ritten naar het spoorwegstation.
Zooals bekend is levert de dienst van den tram
weg binnen de stad 's-Bosch een aanzienlijk
nadeel op; daarentegen de lijnen 's BoschVucht
en die van 's Bosch—Helmond voordeel. De
maatschappij wenschte nu in de stad de lijn
tusschen de Vuchter- en Hinthamerpoort te
behouden opdat gemeenschap zou bestaan tus
schen den dienst 's Bosch—Vught en 's Bosch
Helmonddoch de ritten naar het spoorweg
station wilde zij doen vervallen.
De leden Sweens en Van Meerwijk verklaarden
zich tegen de inwilliging van het verzoek, voor
namelijk omdatnu een gedeelte der lijnen
behouden blijftde ingezetenen voornamelijk
de handelaren die langs de lijn wonenwel
den last van den tram zullen hebben, maar
weinig of geen genot. Burg. en weth. stelden
voor het verzoek in te willigen op grond dat
door eene afwijzing van het verzoek aan de
maatschappij de middelen zouden ontnomen
worden om zich uit de financieele moeielijkheden,
waarin zij thans verkeert, te redden.
Dit voorstel werd door de leden mr. Tilman
en jhr. mr. L. van Meeuwen gesteund. Laatst-
gemelde stelde een amendement voorwaarbij
de opheffing van den rit naar het station werd
toegestaan voor den tijd van 3 jaren. Dit ge
amendeerd voorstel werd met 8 tegen 2 stemmen
door de vergadering aangenomen. Daarna werd
nog met J tegen 3 stemmeu op voorstel van
den voorzitter besloten dat het goederenvervoer
van en naar het spoorwegstation door de tram-
wegmaalschappij zal mogen voortgezet worden.
Eindelijk was aan de orde de beslissing op
de aanbesteding van de machines voor het
stoomgemaal. Minste inschrijver was de maat
schappij de Atlas, te Amsterdam, voor f25,600,
aan wie de levering werd gegund.
De Zweedsche telegraaf-directeur der rijks
spoorwegen J. Storckheeft, eene uitvinding
gedaandie van groot nut bij de spoorwegen
belooft te zijn. Hij heeft nl. een apparaat ge
maakt waarmee men aan een station op een
wijzerplaat kan aflezen waar een in gang zijnde
trein zich op den weg bevindt en met welke
snelheid deze zich beweegt. Het apparaat zelf,
datwat de constructie aangaathet gemakke
lijkst bij een schredenteller te vergelijken is
wordt aan den onderkant van de rail of een
drempel vastgemaakt en staat door een tele
graafdraad in verbinding met de op het station
aanwezige wijzerplaat. Door de stootendie
de wielen op de rails doen, wordt een electricke
stroom door het apparaatden telegraafdraad
en de wijzerplaat op het station, wier wijzer in
beweging komtgesloten. Men heeft met het
apparaat proeven genomen die volkomen ge
slaagd zijn. Zelfs heeft men het getal der wagens
die op een zeker gedeelte der lijn passeerden
kunnen tellen.
Woensdag 14 Mei jl. stond voor het ge
rechtshof te 's Hertogenbosch rechtsprekende
in hooger beroepterecht Jacobus Petrus
Johannes de Rooij34 jaren oud gewezen op
zichter der in aanbouw zijnde roomsch katho
lieke kerk te Vught, thans bouwkundig opzichter,
geboren te Oegstgeestwonende te Amsterdam,
door de rechtbank te 's Bosch bij vonnis van
15 Januari jl. schuldig verklaaid aan het on
willig veroorzaken van den dood van acht per
sonen en van kwetsuren van twee personen
door onbedrevenheid, onvoorzichtigheid en gebrek
aan voorzorg.
In deze zaak werden vijf getuigen gehoord
door het openbaar ministerie opgeroepenen
zeven door de verdediging voorgebracht.
Uit de verklaringen der getuigen vloeide voort:
dat de pastoor van Vught door den architect
Weber te Roermond het plan eener kerk had
laten ontwerpen en met dezen een contract had
gesloten om tegen eene vastgestelde belooning
onder diens verantwoordelijkheid den bouw dier
kerk te surveilleeren dat Weberdie volgens
het contract slechts 12 malen het werk in per
soon moest komen bezichtigen den bekl. De
Rooy als opzichter had aangestelddat bekl,
geheel stond onder toezicht van Weber en van
geen ander persoon bevelen had te ontvangen
dat de pastoor zich nooit met de uitvoering
van het werk rechtstreeks had bemoeid en
alleen tot spoed had aangespoord, doch nimmer
van bekl. de opmerking had vernomendat dit
voor de soliditeit van den bouw nadeelig zou
zijn.
De deskundigen vier architecten, verklaarden
eenstemmig dat het bouwplan van den architect
Weber zeer gewaagd en onsolide was en alléén
bij zeer zorgvuldige en langzame uitvoering was
te verwezenlijkendat het instorten van een
gedeelte dier kerk kan veroorzaakt zijn (hoewel
dit niet noodwendig moest plaats hebben
omdat nog andere onbekende redenen daartoe
kunnen hebben bijgedragen) doorte vlug
werkenhet ongunstige wederden aard van
het materiaalde afmetingen en constructie der
kolommen in de apsiden en het niet voldoende
rekening houden met de functie van deontlast-
bogendat de geheele bouw der kerk getuigt
van groote slordigheid daar de kalk van slechte
qualiteit bleek te zijnniet versteende en met
te veel zand vermengddat verschillende muren
uit het lood waren gezakt, verschillende pijlers
waren gebarsten of krom gebogen enz.dat de
pijlers van hardsteen hadden moeten zijn gebouwd,
in plaats van baksteen van binnen met brokken
of stukken steen opgevuld't geen geen vol
doende verbinding teweegbracht; dat het gebruik
van witte aarde was af te keuren en men grof
of zoogenaamd scherp rivierzand had moeten
bezigen dat de groote foutdie waarschijnlijk
het ongeluk heeft veroorzaaktdaarin moet
gezocht wordendat de ontlastboog niet vrij
van den zwakkeren onderboog is gehouden
waardoor hij dezen -bij het vastzetten van het
metselwerkheeft naar beneden gedrukt. Bij
resumtie waren alle deskundigen het daarover
eensdat de nieuwgebouwde kerk te Vught is
een bouwwerk van onsolide constiuctie en zeer
slechte uitvoeringwaaraan geen langdurig be
staan kan worden voorspeld.
De getuigen tot ontlasting opgeroepen ver
klaarden in hoofdzaak dat beklaagde ijverig zijn
plicht had gedaan bij het werk. Twee deskun
digen opzichters, noemden het eene bouwkundige
ketterij om te beweren dat de ontlastboog vrij
van den onderboog moest zijn gebouwd, en waren
van meeningdat als beiden innig saam waren
verbonden geweesthet ongeluk niet zou zijn
voorgevallen.
De beklaagde, ondervraagd wordende, beweerde
geen kalk te hebben gekeurd, omdat zijn archi
tect Weber dat niet had gelast; dat ook deze
het gewone witte akkerzand voor het aanmaken
van de kalk had goedgekeurd dat Weberdie
een gebrekkig, slecht bouwplan heeft geleverd,
de schuld is van het ongeluk en dat hij dit
niet heeft kunnen voorkomen, omdat Weber hem
nooit aaumerkingen heeft gemaaktals hij naar
het werk kwam zien.
De procureur-generaal achtte de ten laste ge
legde feiten bewezen, requireerde bevestiging van
het eerste vonnis, luidende: drie maanden celstraf
en acht boeten van f25 elk, en twee van f8
elkte vervangen iedere boete, bij nict-betalino-,
door één dag celstraf.
Nadat jhr. mr. F. Verheijen de verdediging
had voorgedragen en ten slotte tot vrijspraak
had geconcludeerd bepaalde het hof de uitspraak
op Woensdag 21 Mei e. k.
De koning en de koningin zijn gisteren
van Arnhem naar Brussel vertrokken.
Over de voorbereidselen die gemaakt werden
om het koninklijk paar luisterrijk te ontvangen
schrijft men uit Brussel
België's hoofdstad maakt zich reeds gereed om
H.H. M.M. onzen koning en koningin a. s. Dins
dag op luisterrijke wijze te ontvangen.' Reeds
nu wapperen van 't stadhuis de vlaggen der beide
natiën en ziet men hier en daar in de winkels
reeds strikken en kokardes vau onze nationale
driekleur uitgestald waarmede de geestdriftige
Belgen zich zullen tooien. Langs de boulevards
worden de portretten van Neêrland's koning en
koningin luid roepende te koop gevend en in
het Park dat heden wemelde van wandelaars
en waar Dinsdagavond een volksfeest ter eere
van het verblijf der hooge gasten zal worden
gegeven zijn toebereidselen gemaakt voor eene
schitterende illuminatie. In alle lanen van het