Nummer 43
.Donderdag' 28 Mei 1885.
8e Jaargang.
Dg Nederlandsche Drankwet,
Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON ÏIELEN
BUITENLAND.
Frankrijk.
Engeland.
UITGEVER:
Waalwijk.
JWUJ .UÜllillWU,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15.
.Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco tc zenden
aan den Uitgever.
^vertentien 17 regels 0,60 daarboven 8£cent per regel;
gioo e letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsin g
°Pgegeven, worden 2maal berekend. Adrertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
A.dolf Steineb, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Het is zeker heel grappig dat men thans in
de bladen van 1 1 !/2 en 2 lieemskerkjes leest,
zooals men tijden lang van een of twee schaep-
mannetjes heeft gehoord. Beide benamingen
zullen nog jaren lang ee.i zeker burgerrecht be
houden. Terwijl men bij eer» schaep r.annetje
aan een ouderwetschen borrel zal denken zal
men aan een heemskerkje de voorstelling ver
binden van een borrel in een fleschje met beu
gelsluiting, stop of kurk.
lie N. R. O. heeft onlangs den wensch geuit,
dat na de jongste wijziging onze reguering zich
vooreerst niet meer met de drankwet bemoeien
mocht. Juist de jongste wijziging maakt dat
men eerder dan vroeger geneigd zou zijn om met
den heer Fransen van de Putte mee te gaan en
de geheele drankwet zou willen afschaffen.
Niemand kan ontkennen, dat de wet zegenrijk
heeft gewerkt voor zoover ze de openbare
dronkenschap ten deele reeds heeft beteugeld.
Maar die zegen ivo dt een vloek wanneer men
nagaat hoe noodlottig en het doel voerbijstrevend
de wet werkt èn tot welke absurditeiten zij leidt
wat betreft de gecombineerde neringen.
De gecombineerde bedrijven moeten het vooral
ontgelden. Zij schijnen de oorzaak van veel
kwaad te zijn. Men heeft hier een geheel an
dere opinie dan in andere landen, waar men ook
gezegend is met een drankwetdaar is gecom
bineerd bedrijf verplichtend. Ed daar is veel voor
te zeggen.
De gecombineerde bedrijven waar iets ver
kocht en waar tevens getapt wordt, mogen hier
binnenshuis geen gemeenschap hebben. Alle
mogelijke en onmogelijke vertimmeringen zag
men in de laatste dagen. Welk een last onder
vinden die menschen iu hun door den staat ge
patenteerd en dus alleszins geoorloofd bedrijf!
't Wordt hun bijna onmogelijk gemaakt. Dan
moeten ze hun bedrijf maar staken Heel ge
makkelijk gezegd. In dit geval verkeeren ze in
dezelfde positie als de staatja nog in veel
moeielijker. Indien de helft waar was wat op
rekening var. den sterken drank wordt gezet
indien werkelijk 't kwaad in den drank zat, dan
moest dc staat de fabricage verbiedeu en den
invoer beletten, en de drank alleen in de ver-
gifkas van den apotheker een plaats vinden.
Niemand durft dit voorstellen, zelfs mr. H. Goe
man Borgesius niet. De staat kan de 40 millioen
accijns van het gedistilleerd niet missen. Maar
kan een burger zijn inkomen dan wèl missen
De staat kan zich nieuwe inkomsten scheppen
maar kan de burger dat ook in deze dagen van
algemeene malaise? Dat die neringdoenden nu
de publieke straat over moeten om hunne beide
takken van bestaan aan te houden en ouophou-
lijk van het eene in het andere lokaal moeten
loopen dat doen ze niet voor hun pleizier, ook
niet om de wet te trotsecren maar eenvoudig
omdat ze dit middel van bestaan nog niet kunnen
missen. Vooral ten platte landewaar alleen
gecombineerde bedrijven kunnen bestaan ziet
menig neringdoende zich in zijn rechten bedroe
vend verkort.
't Algemeen belang gaat boven het particu
liere redeneert men. En dat is waar. Maar
't algemeen belang wordt door deze wet niet ge
baat. Men kan gerust zijn, de 40 millioen zul
len onder deze wet evengoed in de schatkist
blijven vloeien. Het zal er eer slimmer op wor
den, omdat het gebruik en misbruik in de huis
gezinnen zal worden overgebracht.
De gecombineerde bedrijven waar niet getapt
wordt (dat zijn de meest fatsoenlijke inrichtin
gen, waar men met open deuren en ramen ver
koopt) mogen elke hoeveelheid verkoopen mits
in gesloten flesschen zij mogen in hun winkel
geen aangebroken vaten kannen of kruiken in
voorraad hebben. Dit laatste vooral is een veel
te ver gaand inbreuk maken op de vrijheid van
bedrijfsuitoefening. Ook is hierin een groote
tegenstrijdigheid met de bestaande drankwet.
Als kleinhandelaar heeft men vergunning noodig
en mag men geen vaten in den winkel hebben;
men is tevens groothandelaar of slijter en heeft
als zoodanig met de drankwet niets te maken
en men mag wel vaten in den winkel hebben.
Dus het mag niet en het mag wel.
Stel eens dat iemand een gecombineerd bedrijf
uitoefent iu een groote stad waar de woningen
niet altijd uitmunten door veel ruimte, en geen
andere opslagplaats heeft als zijn winkel. Het
is hem natuurlijk onmogelijk om zijn verschillende
vloeibare artikelen vooruit af te meten in die
hoeveelheden welke zijn afnemers respectievelijk
zullen verlangen zoodat hij daarmede moet
wachten tot dc artikelen worden besteld. Heeft
bij nu in zijn buis behalve zijn daartoe inge-
richten winkel geen andere plaats beschikbaar
dan zal hij gedwongen zijn een pakhuis in de
Sjuurt te huren altijd als hij dat kan krijgen.
Deze maatregel staat echter gelijk met ondergang
van zijn debietwant de kooper zal telkens 10
a 15 minuten moeten wachten wanneer hij een
quantum verlangtdat nu juist niet afgemeten
voorhanden is.
Zeer velen leggen hunne vaten in een aan
grenzende kameren moeten telkens om een
hoekje om de bestelling klaar te maken. Wat
nut nu die bepaling heeft is moeielijk te vatten.
Alleen de knoeierij kan er door bevorderd worden
nu meu niet meer voor het oog van het publiek
de orders mag klaar maken. Het vordert meer
bediening en is in de practijk allerbelachelijkst.
Die bepaling wordt nu toegepast op de netste
zaken terwijl de kroeghouderswier bedrijf
dikwijls ergernis verwekt en voor wie men zou
denken dat de wet gemaakt is alle mogelijke
vrijheid genieten terwijl hun daarenboven een
zakelijk recht van 20 jaren wordt toegekend.
Waarom dit zakelijk recht ook niet aan dc
gecombineerde neringen toegekend? Allengs
waren dar. die gelegenheden verminderd en de
uitvoering der wet had een rustig verloop. Indien
die rustige afloop den voorstanders der wet niet
vlug genoeg gingwaarom dan niet zooveel
mogelijk die zaken aangekocht, waartoe dagelijks
gelegenheid bestaat, en wat volstrekt niet zoo
kostbaar is als het oppervlakkig schijnt, omdat
die gebouwen voor andere doeleinden kunnen
worden bestemd. Men voegde dan de daad bij
bet woord en het was veel edeler dan pogingen
aan te wenden om de maatschappij te hervormen
ten koste van het bestaan van anderen. Ook het
rechtsgevoel van menigeen werd niet zoo pijnlijk
aangedaan.
Een en ander zal er echter toe leiden zeker
zeer tegen den geest der wet dat de gecom
bineerde neringen wanneer hun andere artikelen
zijn opgeruimd de plagerijen" een andere
naam is er niet voor de bepalingen der drankwet
moeuitsluitend drankzaken en tapperijen
zullen worden. De wet dwingt er hen toe en
neemt hen alsdan bovendien in bescherming.
Die nadeelige ommekeer had misschien al plaats
gehad indien niet de gecombineerde bedrijven
met te grooten voorraad van andere artikelen
zaten. Ze hadden geen enkelen dag voor over
gang. Wrel heeft hun het zwaard 4 jaren boven
het hoofd gehangen maar niemand geloofde dat
deze onmogelijke wet ooit in toepassing zou
worden gebrachtte meer omdat men in den
laatsten tijd reden had om le gelooven dal de
jenever-politiek onzer regeering „om" was. Op
de Congo-conferentie, onlangs te Berlijn gehouden,
was het vooral aan den invloed der Nederlandsche
diplomatieke vertegenwoordigers te danken of te
wijten dat de maatregelon tot wering van den
handel in sterken drank op de Afrikaansche
kust zijr» afgesprongen. Hoe dit met de Neder
landsche drankwet is te rijmen laat zich niet
licht vatten.
Dit is echter zekerwanneer alle leden dei-
tweede kamer zich zoo goed op de hoogte hadden
gesteld als b. v. de hh. v. d. Feltzv. d. Kaay
Lieftinck en De Bruyn Kopsdan ware dit
uitvloeisel van een „ziekelijke volksverbravings-
manie" nimmer wet geworden en waren er ten
minste bij de behaudeling der voorstellen geen
16 leden afwezig geweest, toen er over de wel
vaart van duizenden in den lande werd beslist.
Aan kinderen beneden den leeftijd van 16
jaren mag voorts geen sterke drank toegediend of
verkocht worden. Dit is een gunstige bepaling
maar had moeten toegepast worden op lokaliteiten
waar geschonken en gedronken wordt. Dat b. v.
een 15jarig dienstmeisje geen l/% flescii likeur of
cognac voor mevrouw mag halen maar daar
entegen de 13jarige loopjongen van den verkooper
het wel mag bezorgen is nogal vermakelijk.
Hier echter kan men zich wel bij neerleggen, 't
Ware echter beier geweest den kooper in plaats
van den verkooper strafbaar te stellen, 't Gaat
moeielijk den leeftijd altijd aan 't gezicht te zien,
en een artikel, dat ieder beneden den leeftijd van
16 jaren een geboorte-extract in den zak moet
dragen staat niet in de wet.
Het is daD ook te hopen dat de wensch van
den heer Fransen v. d. Putte, dat de geheele
drankwet spoedig moge verdwijnen bewaarheid
wordt. Zulke wetten maken het volk slechter.
Zij doen den eerbied voor den wetgever verliezen
en leeren op alle manieren de wet te ontduiken.
Het volk gevoelt dat die wet voor hem gemaakt
is en is zich bewust en durft het uit le spreken,
dat de onmatigheid en onzedelijkheid bij het
volk op geen lager trap staat dan in de hoogere
standen al neemt het kwaad in die kringen ook
fijnere vormen aan. Men wil het wel doen voor
komen dat die 40 millioen accijns bijna geheel
door deu werkenden stand wordt opgebracht. Die
't meent is de plank glad mis. Men vergeet
de groote hoeveelheid belastbare spiritus, die als
parfumerie door de dames wordt gebruikt; men
vergeet wat voor andere industrieele doeleinden
noodig is mou vergeet de belangrijke cognac
accijns een artikel den werkmap, slechts bij
name bekend.
Wordt dan door den werkman niet te veel
sterke drank gebruikt? Helaas ja! verschillende
omstandigheden werken daartoe mede. Maar
wij kenner» groote werkgevers, die nimmer hebben
te klagen over misbruik van sterken drank bij
hunne minderen. Hunne meerdere kennis, hunne
hoogeie zedelijke positie hun leven met en voor
hel volkoefent daarop zulk een weldadigen
invloed.
Dien weg moeten op. Er moet meer gedaan
worden voor de zedelijke ontwikkeling van het
volk opdat het door een gevoel van eigenwaarde
worde terug gehouden zich te stellen beneden
het redelooze dier.
Met voor alle volkszonden wetten te maken
komen wij er nietten minste niet met wetten
van het gehalte als de Nederlandsche drankwet.
Dan is het geneesmiddel veel slimmer dan de
kwaal. V.
Parijs is geheel onder den indruk van Victor
Hugo's overlijden. De dagbladen waarvan do
meeste met oen rouwrand verschenen, zijn bijna
geheel gewijd aan de terdiensten van deu grooten
dichter wiens dood betreurd wordt en aan wiens
nagedachtenis men hulde brengt.
President Grcvy zond aan Hugo's schoonzoon,
den afgevaardigde Lockroy een brief van rouw
beklag en de ministers stelden zich met de
familie in betrekking tot regeling der begrafenis,
die van staatswege zal geschieden.
Het stoffelijk overschot is gedurende drie
dagen onder den Are de triomphe tentoongesteld.
Bij uitersten wil vermaakte de dichter aan de
armen 50,000 francs. Hij bepaalde voorts, dat
bij begraven wil worden in den wagen die bij
de teraardebestelling der armen dienst doet en,
schoon aan God geloovende zonder den bijstand
der kerk.
De kardinaal-aartsbisschop van Parijs heeft
den 21sten dezer aan mevrouw Lockroy die in
eerste huwelijk getrouwd was met eer.'zoon van
Victor Hugo deu volgenden brief geschreven
//Ik neem innig deel aan het lijden van den
heer Victor Hugo en aan de bekommering zijner
familie. Ik heb bij het heilig misoffer gebeden
voor den beroemden zieke. Indien hij een
dienaar van onzen heiligen godsdienst verlangt
te zien dan zou ik hoewel zelf nog zwak en
herstellende van eene ziektedie veel overeen
komst heeft met de zijoehet mij tot een zeer
aangenamen plicht rekenenhem den bijstand
ea de troostredenen te bieden waaraan men in
zulke harde beproevingen zoo groote behoefte
heeft.
„Gelief enz.
De heer Edouard Lockroy heeft den prelaat
onmiddellijk het volgende antwoord geschreven:
„Mevrouw Lockroy die het bed van haren
schoonvader niet kan verlaten verzoekt mij u
haren dank te betuigen voor de gevoelens die
gij haar zoo welsprekend en tevens zoo welwil
lend hebt kenbaar gemaakt.
„Wat den heer Victor Hugo aangaathij
heeft nog dezer dagen verklaard dat hij gedu
rende zijne ziekte geen bijstand van een priester
wil. Wij zouden aan al onze plichten te kort
doen indien wij zijn wil niet eerbiedigden."
"Gelief," enz.
Onze lezers vinden hierachter eene korte
levensschets van den grooten dichter.
Op 21 Februari laatstleden begaf Karei
Courtin, oud 19 jaren zich naar Donas (Maine-
en Loire) bij de weduwe Suzanne zijne tante.
Hij had sedert eene maand de gevangenis van
Fontevroult verlaten waar bij twee jaren straf
wegens diefstal had ondergaan. Hij kroop over
den muur eu geraakte binnen. Zijne tante ver
schrikte noemde hem dief en baanstrooper en
dreigde hem mei een hooivork. Courtin ontnam
haar dit werktuig en dreef^haar achterwaarts
tot in het diepste van den kelder. Daar wierp
hij haar op den grondsloeg haar met de
hielen eener laarsbrak haren schouder en
drukte vervolgens hare ribben en hare borst
plat. Daarna sleepte hij de ongelukkige bij de
haren voort en poogde haar den hals af te snijden
met een snoeimes. Het mes, dat verroest en
bot wassneed niet. De moordenaar werd toeo
woedend bracht zijn slachtoffer meer dan dertig
messteken toe en liet zijne tanle stervende in
eenen afgrijselijken bloedplas liggen. Vervolgens
wierp hij door het huis alles overhoop. Hij
zegt slechts 22 fr. gevonden te hebben. Voor
aleer het tooneel dier ijselijke misdaad te ver
laten at de moordenaar zeer gerust van de soep,
welke de wed.Snzanne voor zich had bereid.
Die zaak werd verleden week voor het assisen
hof van Angers behandeld.
Courtin werd ter dood veroordeeld.
PARIJS24 Mei. Heden den verjaardag
van den val der communehebben de revolu
tionairen en de overgebleven aanhangers der
Communne zich naar Père-Lachaise begeven,
om eene manifestatie aan den dag te leggen op
de graven der gesneuvelde soldaten. Er had
een ernstig conflict plaats tusschen de manifes-
teerenden en de politiedie het ontplooien en
tentoonstellen van oproerige zinnebeelden wilde
verhinderen. Verscheidene personen werden ge
wond omstreeks dertig lieden zijn in verzekerde
bewaring genomen.
Ondanks de tegenspraak houdt de Standard
hare berichten omtrent de geschillen tusschen
Engeland en Rusland staande. Deze zijn thans,
naar genoemd blad mededeeltvier in getal
lo. de vestiging van een Russischen agent te
Kaboel2o. de ontruiming van Zoelfikar door
de Russen3o. het opnemen van Meroechab
biunen de Afghaansche grenslijn 4o. het staken
der toerustingen door den emir.
Daily News echter noemt de geschilpunten
van ondergeschikten aard en verklaartdat de
onderhandelingen bepaaldelijk vorderen.
Dit blad bevestigt voorts dat in het Engelsch
ministerie oneenigheid heerscht wegens de lersche
dwaugwet. Een deel van het kabinet wil die
vernieuwd zieneen ander deel wenscht haar
zoo niet geheel afgeschaftdan toch aanmerke
lijk verzacht te hebben. Tot deze laatsten be-
hooren Chamberlain en diens radicale geestver
wanten Charles Dilke vooral. Men gelooft
evenwel aan eene schikkingkrachtens welke
b. v. de wet slechts nog voor een enkel jaar
zou worden vernieuwd. Daarmede zal men evenwel
bezwaarlijk den loom der Homerulcrs kunnen
bezweren die zich nu reeds uit door het stel
selmatig rekken der beraadslagingen, waarvan zij
het geheim hebben.