Nummer 68. Zondag 29 Augustus 1886.
9e Jaargang.
li li*
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN,
Iets over „het Geld".
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden j 1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
UITGEVER:
Waalwijk.
Advertentiën 17 regels f 0,60 daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentieu 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscli-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel
De vermelding van het volgende curieuse
voorval strekke, om de waarde, de diensten
en de belangrijkheid voor den handel van
het geld als ruilmiddel in 't licht te stellen
en wel op eene meer duidelijke wijze dan
geschieden kan door een laogeafgetrokken
redeneeriug.
Eenige jaren geleden woonde te Parijs eene
schoone gevierde opera-zangeres wier zucht
naar roem en fortuin haar dreef over den
wijden oceaan naar Australië. Ongelukkig
leed het vaaituigwaarop zij zich bevond
schipbreuk bij een der Cooks-eilanden door
negers bewoond. Er schoot haar niets over
dan met haar gevolg de gastvrijheid in te
roepen van den vorstdie over het eilandje
regeerde. Dezedie een weinigje Etigelsch
verstond begreep weldrawie die schoone,
blanke vrouw wasontving haar zeer vrien
delijk in zijne hut des konings paleis
en gaf zijn verlangen te kennen om de zangeres
te hooren. Een bamboezen loodswaarin
men sinds jaren visch droogdewerd leeg
geruimd de geur er van liet men er in
en in weinige uren was alles voor de
uitvoering gereed. De negerkoning, omringd
door zijne vrouwenwelke zich met ringen
in neus en ooren op hun Zondagsch hadden
uitgedostomgeven door de hoogste autori
teiten van het eilandzat met zijn gevolg
natuurlijk op den eersten rangterwijl het
minder voorname publiek het overige deel
der /yZaaP' vulde. De verschijning reeds der
zangers op ,/het toon eel" maakte de aanwe-
vooral de mannelijke opgetogen
zigen
en
ook de vorst staarde haar aan met uit-
gerekten hals en fonkelend oog en half ge-
openden mond, tusschen welks vleezige lippen
een breede rij van melkwitte tanden zich
vertoonden juist zooals in die strekeu een
luipaard van uit het struikgewas een lammetje
beloert. Maar nadat zij gezongen had werd
het spektakel zoo luidruchtigdat zij zich
onder bescherming van 's konings lijfwacht
moest stellenten einde zich te vrijwaren
voor al te verregaande bewondering en veree
ring. Na afloop der uitvoering riep de koning
de wijzen van het eiland bijeen om te be
raadslagen over het honorarium, der zangeres
tce te kennen. Het duurde geruimen tijd
eer deze zaak geregeld waswant in klin
kende munt werd daar niets ook de kunst
derhalve niet betaald om de afdoende
redendat Geld er geheel onbekend was.
Eindelijk werd de raad het eens: een opera
stuk werd geschat op een vet varkentje, een
romance op vijf kalkoenen of hoenders en een
liedje op vijf en twintig meloenen. Na een
verblijf van een paar dagen was de zangeres
met haar gezelschap reeds in het bezit van
een half dozijn biggetjesruim dertig kal
koenen vier en veertig hoenders, vijfduizend
kokosnotentwaalfhonderd ananassen, hon
derd en twintig schepels bananen en vijftien
honderd oranjeappelen. Een aardige recette,
voorzekerwelke dadelijk omgezet op een
der groote marktenminstens een waarde
vertegenwoordigde van vierduizend francs.
Daarvan kon echter ginds geen sprake zijn;
zij had bovendien geen hokken of kooien
voor haar dieren en moest henwilde er
ten minste iets van te recht komen, gedurende
eenigen tijd voeden met hare vruchten, waar
van een ander deel bedierf, en toen eindelijk
een vaartuig het eiland aandeeden zij in
de gelegenheid was gesteld de opbrengst van
haar optreden om te zetten in geld, ontving
ze daarvoor nog geen vijfhonderd francs.
Men mag zeggen dat met de vlucht, die
de handel in de laatste eeuwen genomen heeft,
de belangrijkheid van het geld als ruilmiddel
dermate is toegenomendat het raderwerk
onzer beschaafde maatschappij zou stilstaan
indien het mogelijk ware de munten plotse
ling van de aarde te doen verdwijnen. Waaraan
hebben deze die belangrijkheid voornamelijk
ontleend In de eerste plaats voorzeker aan
de groote mate van standvastigheid in hare
waarde goud en zilver zijn in het geheel
niet onderhevig aan roest en door hunne
bijzondere hardheid zeer weinig aan slijtage.
Al aanstonds dient hier echter opgemerkt te
wordendathoewel de waarde ervan
vergeleken met die van andere producten,
slechts weinig onderworpen is aan rijzing en
daling zij daarom toch volstrekt niet volko
men standvastig mag heetenomdat Geld
niet alleen een bewijs van waardemaar
tegelijk ook handelsartikel blijft. Nog geen
vijftig jaar geleden kon men voor 1 KG.
goud bekomen 15 KG. zilver en op 't oogen-
blik voor 1 KG. goud 19 KG. zilver. Is
het wel noodig de oorzaak daarvan op te
geven en te zeggen dat in dien verloopen
tijd de hoeveelheid zilver in grootere mate
is toegenomen dan die van het goud, en dus
in waarde meer is afgenomen, dan het laatste?
Voor 10 gouden tientjes kan men op 't oo-
genblik niet meer inwisselen dan 100 guldens.
Nu weegt 1 gouden tientje 672 c G. dus
honderd gouden tientjes 100 X 672 c G.
67200 c G. Volgens de hedendaagsche
verhouding zou men derhalve daarvoor in
zilver moeten ontvangen 19 x 67200 c G.
1276800 c G. Honderd guldens wegen
echter slechts 100 x 10000 c G. 1000000
c G. of 276800 c G. zilver minder, waaruit
nog geslagen zouden kunnen worden 27
guldenstukken. Overeenkomstig de marktprijs
van zilver en goud zou men dus voor 10
gouden tientjes recht hebben op 127 guldens.
De bestaande wanverhouding treft te meer
omdat zij sinds betrekkelijk weinig jaren eerst
is in 't leven geroepen.
Wordt vervolgd.
Te Manage, bij Morlanwelz in Henegouwen,
is op klaarlichten dag eene brutale misdaad ge
pleegd. Twee personen zijn de woning van een
80-jarigen grijsaard binnengedrongen, hebben
hem met bijislageu vermoord, en toen zij bij het
verbreken van kasten en kisten gestoord werden
door de dienstbode, hebben zij ook deze trachten
te vermoorden. Eene buurvrouwdie op de
angstkreten der dienstbode toesneldewerd ook
mishandeldmaar wist aan de handen der
moordenaars te ontkomen. Zij hebben alle zaken
van waarde medegenomen maar werden reeds
gisteren avond opgespoord en in hechtenis ge
nomen.
Twee brutale dieven zijn te Brussel door
de politie opgepakt en gevangen grzet. Zij waren
binnengebroken in een onbewoond huis. Daar
braken zij alle meubels open en verzamelden
alles van waarde. Hiermede waren zij echter
tot 5s morgens acht uur bezig geweestzoodat
zij toen onmogelijk naar buiten konden gaan.
Den dag brachten zij daarom slapende in het
huis door en 's nachts verlieten zij het met hun
buit. De politie ontmoette een der dieven met
twee groote pakken dit kwam haar verdacht
voor en zij arresteerde hem. De arrestatie van
den medeplichtige volgde reeds spoedig.
Le XIX Siècle sprekende van het onrust
barende bericht omtrent den gezondheidstoestand
van den president der republiek, dat den vorigen
dag in Figaro was verschenen en omtrent des
presidents voornemen om zijn ontslag in te die
nen mits hij zekerheid krijgt dat de heer de
Freycinet zijn opvolger zij zegt dat de ver
dienste van dit sensatie-nieuwtje niet aan Figaro
toekomt. De Parijsche correspondent van de
Times heeft in het nomreer van den 18eu van
dat blad reeds iets dergelijks doen opnemen, en
Figaro dient het nu opgewarmd voor.
Le XIX Siècle laat er op volgen dat er r.iet
de minste ongerustheid ten aanzien van. den
De Echo van het Zuiden,