Loopjongen.
JAARMARKT
TE WAALWIJK,
op Vrijdag 12
Abonnees vooi een half jaar.
De Kleine Courant
A. Kemperman.
u
u,
ADVERTENTIËN.
GETROUWD:
JOSEPH SWAGEMAKERS,
ADRIANA DE SCHAMPS,
De Ondergeteekende
bericht het reizend publiek, dat
hij geregeld van en naar eiken
trein station Waalwijk) rijdt.
Boodschappen ter afhaling te
bezorgen aan het Hotel Verwiel.
Hoogachtend
Waalwijk, 6 November.
lil
U IJ IJ
3)
EEN FLINKE
Adres HöTEL VERWIEL
te Waalwijk.
felen dan ook niet of beiden gaan thans eene
schoone toekomst te gemoetals men maar
met de noodige energie de zaken aanpakt.
jl. Donderdag werden op naam van
een inwoner dezer gemeente bij een manu-
facturier alhier twee wollen doeken gehaald
door een onbekend meisje van 15 d 16 jaar,
dat voorgaf bij de door haar genoemde la-
milie in dienst te zijn. Toevallig had eene
dienstbode van dien ingezetene eenige dagen
te voren doeken wezen zien, maar geen keus
gemaakt. De winkelier gaf daarom te goeder
trouw het gevraagde mede maar vernam er
verder niets van. Spoedig bleek het toen,
dat hij door een oplichtster was bedrogen.
Hij gaf hiervan kennis aan de politie die
weldra de verdachtete Baardwijk woon
achtig wist op te sporen die haar nnsdrijt
bekende.
Beide doeken waarvan een reeds was te
gelde gemaakt, zijn in beslag genomen.
Deze week zijn'uit eene kooi, staande
op een afgesloten erf alhiergedurende den
nacht drie konijnen vermist.
Alles wettigt de veronderstelling dat zij
gsstolen zijn. De politie onderzoekt.
Het ook door ons medegedeelde bericht,
dat de paus voornemens was onderhandelin
gen aan te knoopen met de Nederlandsche
regeering over de benoeming van een Neder-
landsch-gezant bij het Vaticaan,was afkomstig
van den „Moniteur de Rome/' Thans ver
klaart dit bladdat het door een correspon
dent verkeerd onderricht was. Het zou de
wensch geweest zijn van eene partij in Ne
derland aan de kamer een voorstel van die
strekking te doenmaar vooruitzicht op het
tot stand komen van de zaak was er niet.
De heeren E. A. R. Woltering, J. N.
Rouba, A. Christiaans en A. Gr. Schuil her
dachten hunne 25-jarige ambtsbediening
als leeraars aan de kweekschool voor
onderwijzers te 's Bosch. Onder vele andere
blijken van sympathie werd in eene plechtige
vergadering van directeur en mede-onderwij
zers aan genoemde inrichting verbonden
aan ieder der jubilarissen eene prachtige
aquarel aangebodenvervaardigd door den
gunstig bekenden kunstschilder H. der Kin
deren van Amsterdam.
slacht die vervolgens ontdaan van vacht, kop,
pooten en ingewanden worden medegenofnen
zonder dat er in den regel eenig spoor van te
vinden is. Zoo is ook nu weder i:i de vorige
week dit ongeoorloofd bedrijf uitgeoefend ten
nadeele van den landbouwer T. Hansma te Wit
veen onder Oostermeerdie hierdoor een best
melkschaap is kwijt geraakt. Aan de ijverige
nasporingen der politie is het te danken dat
men reeds eene hoeveelheid vet heeft gevonden,
waardoor men thans de hoop koestert ook den
dader te zullen ontdekken.
Dinsdag morgen vertoonde zich een polder
gast in de school der buurtschap Tengebij
Twelloo. Hij verhaalde dat hij eerstdaags een
brief met geldswaarde zou ontvangen. Aangezien
hij echter naar Amsterdam ging wonen, verzocht
hij aan het hoofd der school den brief in ontvangst
te nemen want hij had geen bepaald adres. Het
hoofd der school zou vervolgens dien brief naar
Amsterdam verzenden. Zoo genoemde poldergast
nu slechts het adres van den onderwijzer had
zou hij hem de te betalen port terugzenden. De
onderwijzer geeft zijn adres. Met dit adres gaat
(ie bedrieger echter naar eene vrouw, aan wie
hij vertelt een neef te zijn van den onderwijzer.
Dezen zegt hijheeft hij al veel moeite ver
oorzaakt om daarmede niet voort te gaan zal
de goede vrouw hem zeker geen gulden geen
jas en geen paar laarzen weigeren; aangezien de
onderwijzer wel weet, dat hij het terug zal geven.
Da vrouw geen kwaad vermoedende, geeft het
verlangdedoch moest den volgenden dag van
den onderwijzer vernemen, dat zij het slachtoffer
is geweest van eene oplichterij.
De man zelf, die verschillende namen heeft
opgegeven was natuurlijk verdwenen.
(N. v. d. D.)
De vroeger medegedeelde hoofdpunten,
door de commissie voor de arbeids enquete
opgesteld, zijn toegezonden aan de kamers
van koophandel, de werkliedenverenigingen
en verschillende andere maatschappijen ge
nootschappen en vereenigingen op nijverheids-
en onderwijsgebied. In een bij de schets
gezonden brief wordt verzocht om zakelijke
inlichtingen, waartoe de werkkriug dier veree
nigingen ze in staat stelt, en om mededee-
lingen van daarin niet vermelde onderwerpen
zoo zij binnen den kring van het onderzoek
vallen. Ook wordt eene opgave der personen
o-evraagd die naar het oordeel der vereeni
gingen in aanmerking komen om te worden
gehoord. Antwoorden worden ingewacht liefst
voor 20 uiterlijk voor 30 Nov.
De arrond.-rechtbank te 's Bosch heeft
bevel tot gevangenneming en rechtsingang
uitgevaardigd tegen A. J. J. v. W., diens vrouw
en de inwonende vrouw G. v. H., ter zake
van diefstal met geweld in eene woning ge
durende den voor nachtrust bestemden tijd.
Iu den nacht van 2 op 3 dezer, had v. W.
een onbekend schipper naar zijne herberg ge
lokt nadat hij te voren had. gezien dat de
schipper in het bezit was van een portemo-
naie met ongeveer f90. De onbekende werd
bij het binnenkomen door het drietal aange
grepen tegen den grond geworpen, mishan
deld en verwoudterwijl de vrouwen hem
den mond met een doek dicht hielden, werd
hij door v. W. van zijn geld beroofd.
Xe Waspik is Vrijdagnacht brand ont
staan bij Adrianus Musterswonende in de
wijk Benedenkerk.
Het gebouw met bijna den geheelen inboe
del werd een prooi der vlammen, doch het
gelukte de brandweer, die spoedig aanwezig
was de naastbij gelegen panden te behouden.
De schade bedraagt aan 't huisje f 700 en
aan inboedel f500. Alles was verzekerd.
De oorzaak is onbekend.
Uit Bergen op Zoom wordt gemeld van
7 Nov.
In den afgeloopen nacht is, tengevolge van
den hevigen stormeen gedeelte van het
muurwerk van de in aanbow zijnde maltose-
fabriek met donderend geraas ingestort. Per
soonlijke ongelukken hebben niet plaatsge
had, doch de schade is vrij aanzienlijk. Ten
aanschouwe van honderden is men druk bezig
met wegruimen terwijl de staande gebleven
gedeelten verankerd worden.
De beruchte dief Vermeire, dietelJzen-
dijke en te Ekelo diefstal eu brandstichting
pleegdeis te Rijssel aangehouden. De Bel
gische en Nederlandsche regeeringen vragen
beide zijne uitlevering.
Uit Rottevalle wordt gemeld
Sedert tal van jaren doet zich hier en in den
omtrek omstreeks dezen tijd het geval voor, (lat
er de3 nachts schapen in de weide woroen ge-
DE NIJVERHEID EN DE ZONDAGSRUST.
Dat de Zondagswet van 1815 eene grondige
herziening behoeftis buiten tegenspraaken
zeer terecht zegt de minister van justitie in de
memorie vaa toelichting gevoegd bij het thans
ingediende wetsontwerp, houdende bepalingen ter
bevordering van Zondagsrust, dat in dien toestand
op verschillende wijze verandering kan worden
gebracht, maar niet iedere wijze van verandering
eene verbetering zoude zijn.
Is de voorgestelde regeling eene verbetering?
Met het oog op de belangen der Nijverheid,
waarmede wij ons alleen hebben bezig te houden,
zeker niet. Wij maken den minister van justitie
daarvan geen verwijttenzij die van nijverheid
een advies over het wetsontwerp hadde uitge
bracht op welks inhoud men niet of te weinig
heeft gelieven te letten.
De minister van justitie is de eenige onder
teekenaar der voordracht, en hij draagt dus alleen
de verantwoordelijkheid. Als wij dan in de M.
v. T. lezen
„De eischen van het tegenwoordig maatschap
pelijk leven dulden niet een volstrekt verbod
„van openbaren arbeid
en voorts
„Ook bij de meest mogelijke beperking van
„het begrip „openbare arbeid", vallen nog tal
„van werkzaamheden daaronderdie ook op
„Zondag noode kunnen worden nagelaten".
„„En zulk eene beperkte opvatting, aan den
„eenen kant toch reeds, ondanks hare beperkt
heid in onverzoenlijken strijd met de eischen
„van ons maatschappelijk verkeer en zelfs met
„die der natuur leidt aan den anderen kant
"juist door hare beperktheid, tot eene bevoor
rechting van hen wier Zondagsarbeid niet be
antwoordt aan de criteria door de jurisprudentie
„voor „openbaren arbeid" aangenomenmet
name van allen, wier werkzaamheden binnenshuis
„worden verricht en toch evenzeer in strijd zijn
„met het uitgedrukte doel der bestaande wet."
„Immers, die onderscheiding in wat men ziet,
„eit wat men niet ziet is onmogelijk te rijmen
„met de considerans (der wet van 1815), vol-
„geos welke beoogd wordt de plichtmatige vie
ring van Zon- en bepaalde feestdagen te verze-
kcTGQ
Welken weg dan meent de regeering dat de
wetgever van 1886 zou moeten inslaan? De
mem. v, tool, antwoordt
Hij heeft voor de leden der kerkgenootschap
pen alleen de algemeeue voorwaarden te scheppen,
zonder welke de ongestoorde uitoefening van eere-
dieast onmogeUjk zou zijn. „Met het voorkomen
„van hinder aan die uitoefening eindigt dus de
„taak, die de staat tegenover de kerkgenoot
schappen heeft te vervullen en biijft alleen nog
„het tweede gedeelte van zijne taak dat
„den mensch betreft.
„Waar deze, tengevolge van economische
„en maatschappelijke toestanden door mach-
„tigeren dan hij gedwongen wordt zijne gods
dienstige neigingen en lichamelijke behoeften
„op te offeren voor zijn onmiddellijk ma
terieel belang, moet de staat tusschenbeiden
„treden om dien maatschappelijk zwakkeren
„te beschermen en zijne natuurlijke rechten
„te doen eerbiedigen." (Wij cursieveeren.)
„Om intusschen aan ieder gedurende den ge
heelen Zondag allen arbeid te verbieden zou te
ver gaan en niet zijn overeen te brengen met de
eischen der hedendaagsche samenleving.
„Het verbod van arbeid moet steeds blijven
f*ï De M. v. T. wijst op de middelen van ver
keer', zoo openbare 'als bijzondere, straatverlich
ting bezorging van brieven en telegrammen
verzorging van melkvee in de weide, rondbren
ging van levens- en geneesmiddelen. Waarom
hierbij niet genoemd de verrichtingen van allen
arbeid, aar. de uitoefeningvan den openb. eeredienst
verbonden? Men denke slechts aan organisten,
orgeltrappers, stovenzetters en klokkcluiders. Be
toelichting bij art 1 schijnt op dit punt tamelijk
zwak.
beantwoorden aan het doel der wet„bevorde
ring van Zondagsrust."
„Dit verbod (zoo lezen wij ir. de toelichting
op art. 1) mag zich Diet uitstrekken tot zooda-
nigen arbeid waardoor do rust der ingezetenen
Diet wordt gestoord, zooals door werkzaamheden
binnen gehouwen en afgesloten plaatsen verricht
tot zoover gaat alles goed, maar wat verder
volgt draagt o. i. nog te zeer de kenmerken
der wet van 1815 die van den machtigen be
vorderaar van arbeid en voortbrenging, den stoom,
geen kennis droeg, noch vermoeden kon welk
gewicht deze nieuwe beweegkracht op de eco
nomische en maatschappelijke verhoudingen zou
uitoefeuen „mits die (werkzaamheden) niet
„van den openbaren weg zichtbaar of hoorbaar
zijn."
Als stoombooten en spoortreinen niet m bunne
geregelde diensten mogen worden gestoord omdat
een geboden stilstand groote schade zou te weeg
brengen geldt dar. hetzelfde omdat niet bij
fabrieken, wier werkzaamheden mede niet kun
nen stilstaan „zonder aanmerkelijke schade."
I-Iet gesloten houden van gebouwen en werk
plaatsen niet onder alle omstandigheden uil
voerbaar is een criteriumdat niet meer past
aan onzen tijd maar aangenomen eens, dal
het doorgaans uitvoerbaar waie, het voorkomen
dat de werkzaamheden niet van den openbaren
weg zichtbaar of hoorbaar zouden zijn is onmo
gelijk niet toepasselijkheid van het verbod daar
van afhankelijk te maken schijnt ons eene
ongerijmdheid.
Meel- en broodfabrieken om ons vooreerst
tot een der meest begrijpelijke voorbeelden te
bepalen, kunnen hare werkzaamheden geen enke
len dag doen stilstaaD.
Aan een enkele meelfabriek ons bekend, zou
dit stilstaan een verlies berokkenen van f 30 a 40
duizend gulden 'sjaars; hoe zou het mogelijk
zijn bij een geldelijk verlies van dat bedrag
met den buitenlanrlschen produceut te blijven
mededingen? In Engeland mogen des Zondags
geen meelfabrieken in werking zijn 't kan waar
wezen maar dat doet hier niets af, want Engeland
voert bij ous geen meel in, wel de omliggende
staten van Europa's vasteland en daar wordt
des Zondags even hard gemalen als de overige
dagen der week.
Bovendien, wat zal het verlies aan werkkracht
bedragen, ais telken zes dagen ook aan werktui
gen en ketels en vuren een zevende dag en nacht
van rust van stilstand van uitdoving moet
toegevoegd worden
Vuren stoken zonder dat naar buiten de rook
zichtbaar worde is tot nog toe hiertelande niet
in praktijk gebracht.
Met stoomwerktuigen arbeiden zonder naar
buiten eenig gerucht te geven is in de meeste
gevallen ondenkbaar.
Zoo waar als 'tnu is, dat om brood te kunnen
verkoopen en de hongerigen te spijzen brood
moet gebakken woriian en om brood te kunnen
bakken moei in toereikenden voorraad moet
voorhanden zijn, zoowaar is het ook, dat med
en broodfabrieken niet minder dan stoomvaart
en spoorwegdienst onafwijsbare eischen zijn van
den tegeowoordigen economischen en maatschap-
pelijken toestand. i
Maar wat wij hier van meel- en broodfabrieken
zeidenomdat dit voorbeeld onder het bereik
valt ook van den meest kortzichtigen, geldt niet
minder van andere fabrieken die evenmin om
de zes dagen één dag kunnen stilstaan. Met
zoodanig verlies van arbeid en productie staat
haar bestaan haar levensvatbaarheid bij de ge
spannen concuner.tic met het buitenland, evenzeer
op 't spel. Brouwerijen, branderijen, smeltovens
steenovens kalkbranderijen en, in het algemeen
alle fabrieken, die met groote stoomkracht moeten
werken, kunnen niet aan dezen gedwongen stil
stand worden onderworpen zelfs niet met liet
oog op de lichamelijke behoeften van den maat-
scliappelijk-zwakkere, waaromlreni de wetgever
vooral zich wachten moet overdreven denkbeelden
aan te nemen en voort te planten.
Het wetsontwerp kent in art. 3 cn 4 de be
voegdheid toe vrijstellingen te verleeqenen
schrijft voor hoc die moeten gevraagd en kunnen
verleend worden in art. 3 voor vrijstelling der
werken voor eenigen tak van openbaren dienst
in art. 4 voor allen anderen arbeid.
Voor den laatstgenoemden treden wij op. Deze
zal afhankelijk zijn van den burgemeester der
gemeente of van den commissaris des konings,
als de arbeid zich over meer dan eone gemeente
uitstrekt.
Nemen wij nu de fabrieken ten platten lande.
Aan hoeveel bekrompenheid worden deze hier
blootgesteld, in eene wet, die de onvoorzichtigheid
begaat haren arbeid op den rustdag te verbieden,
maar wel zorgtdat de kroegen ten minste van
het middaguur zullen openstaan om de leegloopers
wal afleiding te schenken.
Als het voor de ontheiliging van den rustdag
onschadelijk word geacht, dat de handel met al
zijn vrachtrijders cn vrachtwagens met a! hun
geraa3 en getier ongehinderd zijn bedrijf langs
's Heeren straten en wateren kunne voortzetten,
als 't gefluit van groote en kleine stoombooten
vau spoortreinen en tramwagens als het open
staan van alle mogelijke koffiehuizen den ganschen
Zondagvan alle mogelijke tapperijen na het
middaguurspeciaal tot den verkoop van
sterken drank, met die vereeniging van den
rustdagmet die zorg voor den geestelijken of
lichamelijken mensc'i vereenigbaar iszal dan
eene fabriek haar zedig bedrijf moeten stakeD alleen
omdat men uit hare schoorsteen rook ziet op
gaan of in haar onmiddelijke nabijheid eenig
gerucht verneemtvan 't geen daarbinnen om
gaat
Aan deze diep ingrijpende belangen onzer fa
brieksnijverheid heeft het wetsontwerp s. r. niet
genoeg gedacht.
Moge het „gemeen overleg" hierin helpen voor
zien. (Ned. Industrieel.)
Kc.nrvnuMannBw
AMSTERDAM, 9 November.
Bericht van de makelaars
Brouwer, Ancher Dordrechter.
De afloop der inschrijving was coulant.
Opgehouden werden slechts no 880 tot 42
no 904 tot 40; no 898 tot 53.
ANTWERPEN 9 November.
Wol. De heden geopende 3maandelijksche
veiling was goed bezocht. Aangeboden wer
den 1123 bn. la Plata, 509 Australische
1274 Russische en 107 bn. diversen, waar
van resp. 764, 478, 293 en 80 bn. ioopers
vonden. Voor la Plata werden over list ge
heel de prijzen der Augustus-veiling betaald.
van Tilburg,
met
die mede namens weaerzijdsche familie
hunnen hartelijken dank betuigen voor de
vele bewijzen van belangstelling, bij hun
huwelijk ondervonden.
Kaatsheuvel, 9 November 1886.
'oor de vele blijken van belangstelling,
ondervonden bij de geboorte van onzen
ZOON, betuigen wij onzen hartelijken dank.
O. W. H. VAN TUSSENBROEK.
P. J. VAN TUSSENBROEK-
Huijsman.
Waalwijk, 9 Nov. 1886.
berichtdat met 1 November jl. het
nieuwe contributie] aar ingetreden is,
en VAN AE DIEN DATUM NIET MEER
worden aangenomen
De jaarlijkscbe contributie bedraagt slechts
f 1,50.
van ROTTERDAM
beeft na het „Nieuws vau den Dag" de
grootste oplaag van de Couranten in Neder
land en is dus bet meest aan te bevelen
voor advertentiën.
Advertentieprijs 10 cent per regel. Aan
vragen om werklieden en dienstboden gratis.
Bureau: Schiedamsche singel 66.
goed op de hoogte van bun vak kunnen
terstond vast werk bekomen.
Brieven franco, lett. Z., aan den uitgever
ANTOON TIELEN te Waalwijk.