Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
BEKENDMAKING.
MENGELWERK.
rp.
llLi
ANTOON TIELEN,
Een Wereldtaal.
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
UITGEVER:
Waalwijk.
lie Echo van het Zuiden,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels ƒ0,60 daarboven 8 cent per re^el,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolp Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
SCHUTTER IJ.
De burgemeester van de gemeente Waalwijk
maakt aan de belanghebbenden bekend, dat de
commissie, ingevolge art. 15 der wet belast met
het onderzoek nopens de al ol' niet gegrondheid
der redenen, welke tot vrijstelling ol' uitsluiting
van den dienst der schutterij zijn ingebracht, hare
tweede gewone jaarlijksche zitting zal beginnen
op Maandag den 18 juli aanstaande, des voorm.
om elf uur, tot onderzoek van alle reclames dooi
de ingeschrevenen en geloot hebbende personen
van dit jaar, en door de reeds vroeger ingelijl'den
ingebracht, alsmede tot liet onderzoek der num-
merverwisselaarszullende zij, die van het voor
recht van substitutie gebruik willen maken, daar
van, met opgave der voor te stellen personen,
binnen acht dagen na dato dezes, en dus vóór of
op den 16n Juli, kennis behooren te geven aan
de voormelde commissie.
Wijders worden de daarbij betrokken personen
geintormeerd, dat zij, die bij de vorige schutterijen
ingelijfd zijnde, hunnen vijfjarigen dienst, te re
kenen van het tijdstip hunner primitieve inlijving
bij de thans bestaande schutterijen, hebben vol
bracht, alsmede zij, die langer dan vijf en minder
dan zeven jaren bij de oude schutterijen hebben
gediend, of inplaat's van dien persoonlijken dienst,
gedurende vijf jaren of langer eene verhoogde
contributie hebben betaald, des verlangende da
delijk kunnen worden overgeschreven bij de
schutterij; terwijl zij, die hun 34e jaar hebben
volbracht en bij de eerste daargestelde schutterijen
In de middeleeuwen, toen het vreedzaam
verkeer tusschen de verschillende natiën vrij
beperkt was, had het wetenschappelijk Europa
eene algemeene taal in het Latijn. Alle
geleerde boeken, werden in die taal geschre
ven alle briefwisseling werd daarin gevoerd.
De oorzaak hiervan lag daarindat de
Roomsch Catholieke kerk het Latijn als hare
officieele taal aannam en de wetenschap
wederom hare beoefenaren vond in de kloos
ters. Tot de 16 eeuw duurde dat voort.
Toen bracht de boekdrukkunst de weten
schap meer onder ieders bereik. Toch bleef
nogtot op het einde van de vorige eeuw,
het Latijn als de taal der wetenschap ge
handhaafd. Eerst in onze eeuwwaarin
juist de behoefte aan eene algemeene taal
steeds grooter wordtis ieder geleerde gaan
schrijven in zijn eigen taal, zoodat de
kennis van minstens drie talen, Duitsch,
Eransch en Engelsch, onontbeerlijk geworden
is. Voor een deel wordt daarin echter te
gemoet gekomen door vertalingen zoodat
de geleerde wereld nog niet zoo ernstig aan
eene oplossing van deze moeielijkheid ge
dacht heeft. Een sterker streven naar ver
eenvoudiging op dit punt valt waar te nemen
in het handelsverkeerdat wel door de
wereldpost in verbinding gebracht ismaar
nog geen wereldtaal heeft, om van gedachten
te wisselen.
Yoor den Eransch-Duitschen oorlog scheen
op het vasteland het Eransch langzamerhand
de plaats van eene algemeene taal in te nemen.
Sedert heeft zich echter het Duitsch krach
tiger doen geldenzoodat er thans minder
dan ooit sprake van kan zijn het Eransch
als wereldtaal te doen optreden. Buitendien
komt het Eransch zeer weinig daarvoor in
aanmerking, omdat het slechts door 40
millioen menschen als moedertaal gesproken
wordt, terwijl in DuitschlandOostenrijk,
Zwitserland en de Oostzeeprovinciën bijna
het dubbel aantal Duitschers wonen. Maar
buitendien is de spraakkunstzoowel van
het Duitschals van het Eranschte
moeielijkom een dezer talen tot eene
werkelijk algemeene taal te maken.
zijn ingelijfd geworden, of door zevenjarigen
dienst aan de vroegere vret op de schutterijen
hebben voldaan, of in 1877 bij de schutterij zijn
gedesigneerd en dus thans tien jaren hebben ge
diend, zulks verkiezende finaal kunnen worden
ontslagen.
Wordende de belanghebbenden ten overvloede
uitgenoodied, de schriftelijke bewijzen tot staving
hunner redenen van vrijstelling, bij de wet ge
vorderd, alsnog, voor vooverre zulks niet alreeds
is geschied, drie dagen te voren ter secretarie
alhier over te leggen.
Kunnende bij hunne inschrijving ongehuwden,
voor zoover zij nog niet op eene der bijzondere
rollen zijn gebracht geworden, ingeval zij sedert
dien tijd mochten zijn gehuwd, de bewijzen voor
hun huwelijk alsnog uiterlijk voor den ln Au
gustus eerstkomende, aan de commissie, volgens
art. 14 der wet met het opmaken der rollen be
last, ter hand stellen.
En zij eindelijk aan de betrokken personen
kennelijk gemaakt, dat zij stiptelijk op de dooi
de gedachte commissie van onderzoek daartoe be
paalde tijdstippen, voor dezelve zullen hebben te
verschijnen, ais zullende degenen, welke zulks
mochten verzuimen, gehouden worden geene re
denen tot vr, stelling te hebben, en voor zoover
zij dienstplichtige noramers getrokken hebbende,
niet vallen in de termen van artikel 3, a, b, c,
1 en m en artikel 4 der wet, bij de schutterij
worden ingelijfd, tot zij in een volgend jaar hunne
reclames, op voorschreven voet ingericht, zullen
hebben doen gelden.
En opdat niemand hieromtrent eenige onwe
tendheid zou kunnen voorwenden, zal deze wor-
Daarbij komt, dat de kleinere staten op
het vasteland van Europa vreezen hun zelf
standig bestaan te verliezen indien zij de
taal van een aangrenzend groot rijk burger
recht verschatten en deze aldus langzamer
hand invoeren. Toch zou het juist voor
kleinere natiën een groot voorrecht zijn
indien zij met het aanleeren van ééne we
reldtaal konden volstaan.
Buiten het vaste land van Europa, langs
de kusten van alle groote zeeën speelt reeds
het Engelsch de rol van algemeene taal, van
welke de handel zich bedient, terwijl buiten
dien in Engeland, ISf.-AmerikaIndië en
Nieuw-Holland meer dan 100 mill, menschen
het Engelsch als hunne moedertaal spreken.
Ook onderscheidt zich het Engelsch door
eene eenvoudige spraakkunst, zoodat zelfs
de negers zeer gemakkelijk de taal aanleeren.
Om al deze redenen komt geen taal meer
in aanmerking voor wereldtaal als Engelsch.
Tot deze slotsom was ook de priester J.
M. Schleyer te Litzelstetten in Baden ge
komen nadat hij 40 talen beoefend had
van welke hij er 28 spreekt en schrijft. Hij
ging echter verder en nam wel het Engelsch
tot grondslag, maar vereenvoudigde dat en
vulde het aan met woorden uit het Duitsch
Eransch, Spaansch en Italiaansch, zoodat
hij ten slotte een spraakkunst en woorden
boek van eene nieuw taal heeft samengesteld,
die den naam draagt van Volapükd". i. het
het woord „wereldtaal" in die taal taal zelf.
Vol is wereld, Vola van de wereld, Pük taal.
In 1880 verscheen het ontwerp dezer taal,
welke langzamerhand beoefenaars heeft ge
vonden ook in ons land. In weinig maan
den kan men die taal aanleeren zoo wordt
gezegdwant alle moeielijkheden en uit
zonderingen zijn zorgvuldig vermeden. Geen
lidwoordengeen geslachtenslechts één
meervoudsvorm door toevoeging eener s, vaste
naamvalsuitgangen vaste vormen voor ver
kleiningen, voor den vergelijkenden en den
overtrettenden trap enz.geen onregelma
tige werkwoorden en slechts één wijze van
vervoeging. Daarbij wordt veel gebruik ge
maakt van voor- en achtervoegsels met vaste
beteekeniszoo beteekent „be" een maken;
„le„ een versterking (b. v. „galvreugde
„legal„ verrukking)„li", achter een vorm
van een werkwoordeen vraagals in het
Russisch (b. v. „liibadom-li„ zegent hij?)
den afgekondigd en aangeplakt, waar zulks te
doen binnen deze gemeente gebruikelijk is.
Waalwijk, den 9 Juli 1887.
De Burgemeester,
AUG. VAN GROTENHUIS.
Er is nu te Antwerpen een inrichting geopend
voor het bewaren van bevroren vleesch. Om te
beginnen werden er uit Nieuw-Zeelaud 9000
bevroren schapen aaugevoerd. Het vleesch is
smakelijk en malsch en blijft bij de koopers
verscheidene dagen goed. De prijs is ondanks
de hooge kosten aan den invoer verbonden, fr.
1,16 (55 a 56 cents) per kilogram.
De manifestaties, die men bij het vertrek van
generaal Boulanger naar Clermont-Ferrand vrees
de hebben de verwachtingen rog verre over
troffen. Uit berichten aan de Indépendance beige
blijktdat reeds U/s tiur voordat de generaal
zijn buis verliet eenige honderd personen op
den ui'kijk stonden om kenc te zien weggaan.
Van oogenblik tot oogenblik groeide die massa
„al" een afgetrokken begrip (b. v. „kap"
hoofd „kapal" verstand.
Dus met eenige stamwoorden als gegevens
door den heer Schley er naar zijn goed
vinden bijeenverzameld, grootendeels uit
het Engelsch maar ook uit andere talen
en eene door hem vastgestelde spraakkunst,
is eene taal gemaakt, die niet is gegroeid,
maar gemaakt. Zij heeft alle uitwendige
vormenmaar mist het levenzij ontvangt
eerst levenwanneer zij geschreven en ge
sproken wordt en zal dan, evengoed als
andere talenbij hare ontwikkeling vele
veranderingen ondergaan, in overeenstem
ming met het leven der menschen, die haar
gebruiken.
Er doet zich echter een groot gevaar voor.
Geen taal ter wereld kan haar tegenwoordig
samenstel onveranderd handhaven. De inhoud
van den woordenschat en de klanken veran
deren, de uitgangen krijgen gaandeweg andere
vormen. Die veranderingen worden door
allerlei omstandighedeu beheerscht. Bij de
eene menschenmassa zijn geheel andere
woorden en klanken noodig dan bij de an
dere. Dit zal ten gevolge hebben, dat de
uitgedachte wereldtaal na verloop van eenige
jaren in Zuid-Amerika een geheel ander
uiterlijk zal krijgen, dan bij ons, dat Vola
pük van den Russischen boer voor den
Parijzenaar hoogst moeilijk te verstaan zal
zijn. Vermeerdering der menschenaard
rijkskundige scheiding heeft tongval-splitsing
ten gevolge. Aan deze oorzaken hebben
wij mede de groote scheidingen te danken,
die de dialecten tot talen hebben doen
worden. En deze tongval-splitsing is reeds
in het individu gelegen. Ieder toch heeft
zijn lievelingswoorden, zijn wijze van spreken,
woorden, die door beroep of omstandigheden
meer door hem dan door anderen of in ge
wijzigde beteekenis en vorm gebruikt worden.
De aandoeningen, de ervaringen, de hersen-
werking van den eenen mensch is niet gelijk
aan die van den ander. Zoo verschillen ook
de volken en deze verschillen werken, zelfs
waar eenmaal eenheid heerschte, langzamer
hand verschil van taal uit.
Veelvuldige aanraking geeft overneming
en op veel punten overeenstemming. Bij
Volapük is die echter niet mogelijkwant
het is een taal voor de geheele wereld.
De gevaren voor verandering en wijziging
aao en toen de generaaldie ir. burgerkleeding
was in een landauer zijn hui8 verliet, verhief
zich uit al die kelen een „hoera!" te zijner eere.
Allerwege langs den weg dien het rijtuig nam
v/aren massa's meuschen op de been. Voor
vele vensterruiten waren biljetten geplaatst waarop
de woorden „Hij zal terugkomen."
In den omtrek van het spoorwegstation wm
er geen houden meer aan. De politie vermocht
niets. De generaal werd bleek hij had het
benauwd hij maakte zijn vest open en toen
hij blijkbaar wat lucht gekregen badmaande
hij de meuigte tot kalmte aan. Maar hij had
evengoed de hol staande zee kunnen aansporen
tot bedaren te komen.
Toen de generaal eindelijk op het perron waa
gekomen maakte het volk dat binnengestormd
was zich meester van alle rijtuigen en voorU
van alles wat maar eene plaats aanbood om hem
te zien. Aan het„Leve Boulangei! Boulanger
moeten wij hebben geen einde. Daarbij en
daartusschen werd de Marseillaise gezongen.
De trein die te 8,07 ure zou vertrekken
kon eerst te 9s/4 ure wegstoomen. Eu toen nog
kon de generaal ziju rijtuig eeiste klasse niet
bereiken zoodat hij om weg te komen, plaat»
heeft moeten nemen op de locomotief. „Leve
Boulanger! werd hem door duizenden nageroepen.
De potttie ontblootte na het vertrek van den
naar ontstaande behoefte blijven dus zeer
groot.
Doch de leerlingdie de Volapük- gaat
aanleerenkan ook in dit opzicht gerust
zijn.
De heer Schleyer heeft ook dat geval voor
zien; een Wereldacademie, uit afgevaardig
den van alle landen samengesteld, zal jaarlijks
te Leipzig vergaderen, om kwestien omtrent
uitspraak en spelling te beslissen.
Terwijl echter thans bij ontwikkelde talen
het niet eens mogelijk is in ieder land door
een academie te laten nitmaken, hoe de taal
zijn zal, omdat het onmogelijk is aldus de
taal aan banden te leggen, zal het zeker
nog moeielijker wezen voor een wereldtaal
zulk een gezaghebbend college te vinden.
Afgenomen echter dat velen die taal aan-
/tóren en dat zij allen zich onderwerpen
aan de uitspraken van zulk eene academie,
wat hebben zij] dan gewonnen Een
voudig dit, dat naast de vele bestaande ta
len eene nieuwe taal in het leven geroepen
is, zonder voldoenden woordenschat, zonder
letterkunde, zonder geschiedenis, zonder wel
luidendheid, ionderden levensstrijd, die an
dere talen medegemaakt hebben, waarschijn
lijk zondei levensvatbaarheid, omdat zij in
een keurslijf van een vooraf samengestelde
door een
r jaar-
doen, en steeds
moeten worden.
spraakkunst is opgesloten
Vobipükacademie niet all<
lijks een sprong vóoNlit ai
bijgeleerd en bijgewerkt Z(
wil de spreker in staat blijven om mee te
praten.
Met even weinig moeite en beter gevolg
zullen dezelfde menschen kunnen overeenko
men eene bepaalde taal, bv. hef Engelsch
aan te nemen als wereldtaal.
Het aanleeren van het Engelsch zal mis
schien minder moeite kosten dan van Vola
pük. Het laatste is in vele opzichten veel
meer samengesteld omdat elke buigings- en
vervoegingsvorm tot zijn recht moet komen:
een groot verschil o. a. met de werkwoord?!*,
in het Engelsch. De moeielijkheid der uit
spraak van het Engelsch maakt in ieder
geval geen bezwaar bij het schrijven. Wat
de uitspraak van Volapük betreft, niettegen
staande o. a. de „h" vermeden wordtzal
een Franschman toch niet gemakkelijk de
nieuwe wereldtaal kunnen uitspreken
(Wordt vervolgd).
