Nummer 63. Donderdag 11 Augustus 1887. 10eJaarga
ng.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
GEWAAGD SPEL,
CeLm.
ANTOON TIELEN,
BUITENLAND.
Belgie.
UITGEVER:
Waalwijk.
De Echo van het Zuiden,
s- li Jtwiu «k lm fjin, tan» h in
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ./1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
RAPPORT omtrent den toestand der leder
industrie te Waalwijk, gezonden door
de commissie aldaar aan de kamer
van koophandel enz. te Waalwijk.
LEERLOOIERIJ.
De ondergeteekenden, uitmakende de com
missie benoemd in de vergadering van be
langhebbenden bij de lederindustrie gehou
den te Waalwijk den 21 Juli j.l. ten einde
rapport uit te brengen omtrent den toestand
van dien nijverheidstak te Waalwijk, hebben
de eer het volgende mede te deelen:
Zooileder. Het jaar 1872, dat beschouwd
kan worden als het meest voordeelige voor
de leerlooierij, werd opgevolgd door andere,
hoe langer hoe minder gunstige. Er kwam
minder vraag naar zooileder, de prijzen liepen
achtereenvolgens terug, onder de overal
heerschende malaise ging de looierij ten
zeerste gedrukt en door het sluiten der
grenzen van Duitschland geraakte zij in zeer
slechten toestand.
Dientengevolge werden verscheiden looie-
njen gesloten, hier door looiers, die door den
slechten gang van zaken hun kapitaal te klein
bevonden dAar door anderen die sinds»
eenigen tijd gewoon aan gemakkelijk gemaakte
winsten, zich niet meer konden tevreden
stellen met karige verdiensten bij zwaren,
arbeid.
Een gedeelte echter der looiers liet zich
niet ontmoedigen; dezen vonden in den be-
staanden toestand geen aanleiding om hunne
zaken in te krimpenmaar wèl integendeel,
om uit te zien naar middelen om hunne
belangrijke industrie voor ondergang te be
waren en daarin verbetering te brengen.
Aan eenigen hunner gelukte dit. Door
zich toe te leggen op de nieuwere looiwijze,
door het bedachtzaam en oordeelkundig ge
bruik van vreemde looistoffen slaagden zij er
in een deugdelijk stuk leder te maken in
korteren tijd en aan minder prijs dan vroeger.
Op deze wijze werd het in de looierij gestoken
kapitaal veel vlugger omgezetde productie
nam aanmerkelijk toe en hoewel per huid
veel minder wordt verdiend dan vroeger
Vrij naar het Hoogduitsch van HER MINE
FRANKENSTEIN,
18 door LUCIFER.
wordt dit eenigszins vergoed door het veel
grooter aantal dat verwerkt wordt.
Hieruit blijkt intusschen dat de looierij in
die jaren een standpunt heeft ingenomen,
geheel onbereikbaar voor personen zonder
beduidend kapitaal. Velen zijn daardoor
verplicht geweesteen ander middel van
bestaan te zoeken.
Indien met deze groote productie echter
aldus wordt voortgegaan, zullen wij in den
loop van korten tijd voor een overproductie
staan, die onze industrie in een waarschijnlijk
onhoudbaren toestand dompelen zal. Waren
de grenzen van het buitenland niet voor ons
geslotenbestond hiervoor geen vrees en
konden wij op betere tijden hopen.
Overleder. Het vervaardigen van overleder,
dat vroeger hier in nog al beduidende mate
geschieddeheeft geheel opgehouden ten
gevolge der hooge invoerrechten van het
buitenland. De looiersdie zich vroeger
daarmede bezig hieldenbepalen zich thans
uitsluitend tot zoolleder, waardoor de produc
tie van dit artikel ook al weder is toegenomen.
Paardcnleder. De paardenlederlooierijen
gaan betrekkelijk goed ofschoon deze ook
zeer veel te kampen hebben met de concur
rentie van het buitenland. Tengevolge der
moeiten en opofferingen, die onze fabrikanten
zich hebben getroost om hunne fabrieken
naar de eischen des tijds in te richten kon
hun fabrikaat, wat qualiteit betreft, zeer goed
den strijd met het buitenland aanbinden.
Het tegenwoordig alhier gefabriceerd wor
dend leder in 't algemeen iswat qualiteit
en deugdelijkheid aangaateven goed als
vroeger en behoeft in geen opzicht voor de
meest gerenommeerde buitenlandsche produc
ten onder te doen.
De productiekosten zijn niet hooger dan
in t buitenlanddank den vrijen invoer van
ruwe huiden en vreemde looistoffen.
Het arbeidsloon is even hoog als vroeger.
Met het oog op de daling der levensmiddelen
mag de werkman zich in een zekere mate
van welstand verheugen.
^^ADOiJ&TEiMEB^^barg. Reclames 15 cent per regel.
Hoofdstuk IX.
EENE SPOEDIG OPGELOSTE VRAAG.
Ralph's hart werd hoe langer hoe meer be
klemd en de vreesdie zich van hem had
meester gemaakt, nam steeds toe terwijl hij
met den sneltrein de reis naar Canterbury maakte.
Hij zat bij het portier, en vier of vijf reizigers
waren met hem in de coupé; maar hij gevoelde
zich even eenzaam alsof niemand bij hem be
zeten had.
Zijn reisgezellen praatten, iachten en schertsten
met elkander, terwijl hij door het raampje naar
het landschap keek en de armoede en ontberin
gen gedachtdie hem en zijn jonge vrouw te
wachten stonden.
„Als 't mij alleen betrof", dacht hij vol bit
terheid, „dan zou ik het kunnen verdragen
maar 't vali mij zoo zwaar Lilly te zien lijden'-
en ik weet dat zij lijdt, ofschoon zij zich moedig
en opgeruimd toont. Mijn arm, klein vrouwtje.
Ach welke piaats neem ik in in deze wereld
van vroolijke lediggangers en menschen die zwaar
arbeiden.Ik ben noch het een noch het ander.
Wat zal 't einde van dit alles zijn
Afgunstig beschouwde hij eeuige werklieden
bezig aan een gebouw waarlangs de trein heen-
vloog. 't Waren ruwe, onwetende, maar sterke,
krachtvolle mannen en er waren ook kinderen
onder, jongens en meisjes van jeugdigen leeftijd,
die vlijtig voor een karig loon arbeiddenmaar
zij werkten allen en zagen er uit alsof zij met
hun lot tevreden waren.
„Met al mijn academische opleiding" dacht
de jonge man met bitterheid, „ben ik veel min
der in staat voor mijn levensonderhoud te zor»en
dan deze onwetende metselaars. Waarom heeft
mijn vader mij opgevoed met kostbare neigingen
en als den erfgenaam van een groot vermogen,
als hij mij op 't eerste oogenblik dat ik iets
tegen zijnen wil deed, verstiet en aan den honger
prijs gaf. Wat beteekeut de bloote naam van
gentleman, als men hem geen eer kan aandoen
en ook geen werkman kan zijn Had hij mij
een of andar ambacht laten leeren, dan was ik
nu niet half zoo ellendig. Ik ben een en twin
tig jaar oud en mijn leven is reeds bij den
aauvang verloren." En voort vloog de trein,
steeds andere beelden vertoonende; maar hoewel
de gedachten des jongen mans een andere
richting namen waren zij toch even bitter als
vroeger. „Ik zou wel willen weter. wat mijn
vader van mij kan verlangen" vroeg hij zich
zelve plotseling af. „Hoe kan hij mij aan een
vermogen helpen. Hi; beloofde mij advocaat
te laten worden, maar vergat zijn belofte. Kende
ik een beroepdan kon ik mij eeu positie
scheppen.
Wellicht heeft hij mij bij zich ontboden om
mij daarover te spreken. Waarlijk, hij kan toch
niet verlangen en de joage man kleurde
dat ik^ een speler worde zooals hij is geweest.
Als hij met zulk een voorstel voor den dag
komt weiger ik beslist. Ter wille van mijne
onschuldige Lilly wil ik mij vrijhouden van
zijne ondeugden."
Dit besluit stond bij hem vast, toen hij te
Canterburry uit deu trein stapte en een rijtuig
nam om hem naar Rookham tc brengen.
Gedurende den tamelijk langen rit Jacht hij
er onafgebroken over na wat zijn vader toch
Op welke wijze in de hierboven beschreven
toestanden nog verbetering zou zijn te bren
gen wagen wij niet uit te maken. Eenigen
zullen dezen gang van zaken toeschrijven aan
de hooge invoerrechten van het buitenland
en de daarmede niet in verband staande in
voerrechten van ons landanderen zijn een
tegenovergesteld gevoelen toegedaan.
Aldus opgemaakt te Waalwijk den 2 Augus-
stus 1887.
De commissie
Get. L. MOMBERS.
FICQ Co.
T. GRAGTMANS.
H. WITLOX.
SCHOENMARERIJ.
In de vergadering van 21 Juli j.l., door
uwe kamer belegd, ontvingen ondergeteeken-
de schoenfabrikanten alhier, in commissie de
opdracht gegevens te verzamelen waaruit kan
blijken of en zoo ja welken invloed door de
buitenlandsche handelspolitiek wordt uitge
oefend op den staat onzer nijverheid.
Zij hebben de eer u mede te deelen, dat
de commiss:e in de onmogelijkheid verkeert
met cijfers den waren toestand van nu en
van voor de wet van 15 Juli 1879 (Duitsch
tariet) aan te geven zij meenen echter te
moeten rapporteeren dat onze industrie na
het inwerking treden van bedoeld tarief en
de daarop gevolgde invoeren van Duitsch
schoeisel in kwijnenden toestand kwam en de
fabrikanten alhier, zich ernstig bedreigd zien
de, langzamerhand tot de overtuiging kwamen
dat het dringend noodig was zich door het
aanschaffen van alle hulpmiddelen, die nieuwe
vindingen op hun terrein aanboden, in staat
te stellen de concurrentie het hoofd te bieden;
dit geluktezonder dat loonsvermindering
noodig wasde toestand van patroons en
werklieden mag hier dus zeer bevredigend
genoemd worden.
Onder de hulpmiddelen moet in de eerste
plaats verstaan worden
het uitbreiden van zaken door eenige firma's
en het daaruit gevolgd grooter verbruik van
grondstoffen, waardoor deze uit de eerste hand
konden worden aangekocht; het in hun zaken
opnemen van bekwame en ontwikkelde bin-
nenlandsche en buitenlandsche coupeurs;
het aansporen der werklieden tof het meer
nauwkeurig uitvoeren hunner verplichtingen
als zoodanigdoor hen te wijzen op de
sierlijkheid en soliditeit van het buitenland
sche fabrikaat en het daardoor opwekken van
een geest van naijver, waardoor de gunstigste
resultaten zijn verkregen."
Een grooten steun vonden de schoenfabri
kanten hierbij in de teekenschoolwaar de
jongelui, zoowel werklieden als zoons van
patroons, onderricht krijgen in de juiste kennis
van den vorm van den menschelijken voet
smaak, en het scheppen van nieuwe modellen
enz waardoor hun schoonheidsgevoel wordt
ontwikkeld. Een en ander heeft een gunstigen
invloed uitgeoefend op onzen tak van nijver
heid zoodat de concurrentie van het buitenland
zich minder scherp doet gevoelen en het
binnenlandsche fabrikaat meer en meer het
buitenlandsche verdringt. Zij zouden zich
zeer benadeeld gevoelenindien van het
benoodigde buitenlandsche leder en andere
grondstoffen invoerrechten werden geheven
integendeel dringen zij bij uwe kamer aan
pogingen aan te wenden om den vrijen invoer
te verkrijgen van eenige artikelen, als: Engel-
sche elastiek. serges enz. Fransche gekleurde
en fijne ledersoorten Duitsche pluche, trijp
en viltwaren; hierdoor zoude onze industrie
gebaat worden en onze uitvoeren naar Indie
en de koloniën vergemakkelijkt.
Geteekend:
J. LEIJTENS.
A. H. VAN SCHIJNDEL.
FRIE VAN IERSEL.
TIMMERMANS VAN TURENHÖ'Ü
wel van hem zou verlangen en lette niet op de
streek waardoor hij reed totdat de koetsier
zich omkeerde en met de hand links wijzende
zeide
„Dat huis daar op den heuvel, mijnheer, is
Rookhurst, het verblijf der familie Rokeby. Sir
Henry Rokeby is verleden jaar in Indie gestorven,
en de bezitting behoort thans aan zijn eenig
kind eene dochter. Eene mijl van hier is
het dorp Rookham."
Ralph Borne wendde zijne blikken naar de
heerlijke bezitting der Rokeby's, Zoover zijne
oogen reikten strekte zij zich aan beide zijden
van den weg uit.
Het trotsche slot met zijn grootsche neven
gebouwen en zijn heerlijke omgeving van park
en weilanden, vormde het allerschoonste tafereel
dat Raiph ooit had gezien.
„Hoe heerlijk zeide hij onwillekeurig. „En
dat alles behoort aan eene dame!"
„Ja, mijnheer een zeer jong meisje," hernam
de koetsier. Zij is nog in Frankrijk op school.
Dat Rookhurst is een heerlyk goed."
Hij zweeg weder.
Ralph keek echter onafgewend met nijdige
blikken naar het prachtige slot.
Waarom moest dat alles aan een enkel wezen
behooren terwijl hem het allernoodigste ontbrak.
Zijne ziel werd met bitterheid vervuld en
somber staarde hij voor zich uit.
Eenige minuten later was het rijtuig in het
dorp Rookham aangekomen en hield stil voor
het logement, dat Ralph den koetsier had op
gegeven.
Hij sprong uit het rijtuig; de dikke waard
kwam aanloopen en vroeg hem waarmede hij
hem kon dienen.
De jonge man vroeg naar zijn vader en men
antwoordde hem dat deze waarschijnlijk op zijn
kamer wa.s in het logement."
Op het terrein voor den internationalen wed
strijd voor nijverheid en kunst ie Brussel is
alles druk in de weer. Honderden arbeiders
vinden daar werk, men heeft alle hoop dat alles
op den bepaalden tijd hereed zal zijn.
Ralph zond den koeteier weg na hem te
hebben betaald en volgde den waard in huis.
Deze geleidde hem de trappen op naar eene'
kamerwaar Ralph dadelijk aanklopte.
Toen hy geen antwoord kreeg opende Ralph
zonder zich te bedenken de deur, trad binnen
en deed dezelve achter zich dicht.
't Was een vroolijke vriendelijke kamer, de
zonnestralen drongen door het venster binnen
en beschenen de bloemendie op het kozijn
slondon te bloeien.
Mijnheer Digby was niet te huis, maar overal
vertoonden zich sporen, dat hij hier woonde.
Zijn elegante toiletdoos voor den spiegel, zijn
kostbare rooktafel, zijn prachtvolle schrijfmappe
verrieden, dat hij zich zeer reel in deze kamer
ophield. Al die voorwerpen bewezen echter
ook duidelijk (lat Digby Borne zich geene weelde
ontzegde, welke in staat was hem het leven te
veraangenamen.
Ralph's lippen plooiden zich tot een bitteren
lach toen hij berekende welke waarde deze
kostbaarheden vertegenwoordigden.
Hij was nog in deze berekening verdiept,
toen zijn vader binnenkwam met een met goud
gestikt fluweelen mutsje op het hoofd en in
elegante huiskleeding gekleed.
Zijne lichte oogen openden zich iets meer
dan gewoonlijk, toen hij zyne zoon gewaar werd
en een onheilspellende lach speelde orii zijnen
mond.
Wordt vervolgd.