Nummer 75. Zondag 18 September 1887. 10e Jaargang
m
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN,
BUÏÊNLAND.
Belgie.
Frankrijk.
Spanje.
Engeland.
Duitschland.
Italië.
Bulgarije.
-
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1,00.
Tranco per post door het geheele rijk f 1,15.
rieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
den Uitgever.
UITGEVER:
Waalwijk.
Advertentiën 17 regels f 0,60 daarbo /eu 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
OPROER TE ROTTERDAM.
juw is de treurige waarheid gebleken,
Nederland de ware beschaving zelfs
centrums der bevolking, de brand
en der maatschappelijke verlichting, nog
>nig of geen toegang heeft verkregen bij
dat gedeelte der inwoners, hetwelk zeer
eigenaardig en teekenachtig vroeger werd
aangeduid als de smalle gemeente, en thans
kortweg liet volk genoemd wordt. In het
jaar 1887 verbaasde zich de vreemdeling, die
getuige was van de baldadige verwoestingen
te Rotterdam aangerichtover de plompe
domheid van het Hollandsche plebs, dat hij
waarschijnlijk irit de boeken had leeren be
schouwen, als een wijze, rustige burgerij, een
voorbeeld van wettelijke orde en gehoorzaam
heid, en dat hij door den invloed van den
wereldberuchten Schiedammer veranderd zag
in een troep wolven, die* razend en huilend
langs 's Heeren straten, zich vergrepen aan
datgene, wat voor de wet het heiligst is
de persoonlijke veiligheid en de particuliere
eigendom.
Wij voor ons kunnen de betreurenswaar
dige feiten, welke dezer dagen te Botterdam
zijn gepleegd, volstrekt niet meer beschou
wen als een demonstratie tegen de socialis
ten, en al was de komst van Domein Nieu-
wenhuis c.s. een z.oogenaamde en wellicht
voor velen een welkome aanleiding tot op
roer toch moet de oorzaak daarvan ner
gens anders gezocht worden, dan in de be
geerte onzer lagere volksklasse om kabaal en
publiek schandaal te verwekken om de nie
tigste redenen, in den aangeboren lust om
de handhavers der openbare orde te sarren
en uit te jouwen, en in de botte onwetend
heid omtrent onze wetgeving en den staat
kundigen en maatschappelijken toestand des
lands. Van de honderden dronken sjouwer
lieden te Rotterdam, die deuren verbrijzelden,
glazen inwierpen en menschen mishandelde i
of dood steenigden, was er niet een, die ook
maar het geringste begrip had van het
socialisme, niet één, die het minste idéé
omdroeg van deze waarheiddat er een
maatschappelijk vraagstuk ligt in alle rijken
der aarde, over welks oplossing de edelsten
en verstandigsten onder ons menschen
tot heden, wel is waar vergeefs! blijven
nadenken. Die benden waren te dierlijk dom
om slechts een oogenblik te kunnen stilstaan
bij de toch zeer eenvoudige vraag, of het
socialisme eene natuurlijke verschijning, dan
wel de incarnatie is van het slechtste in den
inensch, en of die socialen dan toch wezen
lijk allen duivelen in menschengedaanti zou
den kunnen zijnte dierlijk dom om te
beseffen, dat het recht van den sterkste on
recht is, en dat er voor alle eeuwen, voor
alle menschen ook voor socialen geschreven
staat//wie zonder zonden iswerpe den
eersten steen op hen
Het Rotterdamsche grauw heeft afkeer
verwekt bij iederen weldenkende, ook al
heeft het den schijn, dat zijne haudelwijze
gericht was tegen de socialisten, en men voelt
walging, als men bedenkt, dat het gerinkel
van ingeworpen glasruiten gepaard ging met
den kreet//leve de politiewalging,
als men weet. dat de nationale vlag gebruikt
werd als dekmantel voor zooveel vuile snood
heden. Huichelarij de hand reikende aan
opgezweepte domheid is er afzichtelijker
schouwspel denkbaar P
Het staat te vreezen, dat in meer dan
één opzicht deze wanordelijkheden in de
toekomst treurige gevolgen na zich zullen
slepen. Allerminst hebben we medelijden
met de volgelingen van Domela Nieuwenhuis:
deze mannen, die zich niet zouden ontzien
door geweld, doodslag en verwoesting de
bestaande orde van zaken omver te werpen,
hebben nog veel minder geledendan zij
anderen zouden doen lijden, indien het hun
gelukken mocht meester te worden van den
toestand des lands. Des niettemin is de
majesteit der wet geschonden, en als zulke
wandaad straffeloos kan geschieden, onver
schillig tegenover wien, dan zal welhaast bij
het domme volk de tneening geboren worden,
dat het zijn eigen rechter mag zijn. Wat
zal er dan worden van de maatschappelijke
orde, de publieke veiligheid, waarop de gan-
sche samenleving rust P
We zullen de laatsten zijn om in zulke
moeielijke dagen de handelingen der politie
te critiseerengedachtig het spreekwoord,
dat de beste stuurlui aan wal staan. We
begrijpen welk een zware, schier boven-
menschelijke inspanning er dan gevorderd
wordt van de mannen, die zoo vaak in Ne
derland, zoo niet erger, met den nek worden
aangezien, en zonder wier waakzaamheid we
geen dag beschermd waren tegen de uit
spattingen van het verstandeloos gepeupel.
Maar wat ons bevreemdt is, dat in de Ne-
derlandsche persorganen over het algemeen
zoo weinig te merken is van verontwaardi
ging over de gewelddadige aanranding van
het hooge gezag dor wet. Het is te hopen,
dat dit onbegrijpelijk zwijgen geen aanleiding
zal geven tot herhaling van het gebeurde,
of tot toegeven aan een oproer, ook al zou
het dan schijnbaar of werkelijk gericht zijn
tegen de socialisten.
Naar men uit Ramsgate bericht, is op de
Noordzee een Engelsch visschersvaartuig
door een visschersschuit van Ostende aan
gevaren en gezonkén.
Volgens een ander bericht is de Engelsche
schuit met zware averij de haven binnenge-
loopen.
Het gebeurde strekt natuurlijk om de ver
bittering tusschen de Engelsche en Ostender
visschers nog grooter te maken. Onder
de inwoners van Ramsgate heerscht groote
opgewondenheid en men vreest voor onge
regeldheden.
Een telegram uit Brussel van 16 dezer
zegt dienaangaande het volgende
Volgens inlichtingen, uit de beste bronnen
geput, bepaalt het voorval, met veel ophef
door zekere bladen vermeld, omtrent eene
aanvaring, gevolgd door schipbreuk, tusschen
eene Engelsche en eene Belgische visch-
schuit, zich tot eene eenvoudige botsing,
veroorzaakt door de onachtzaamheid van den
Engelschen schipper, die de lichten aan zijne
schuit niet ontstoken had. De opgewonden
heid der Belgische visschers is geheel gewe
ken, en Engelsche schuiten brengen, zonder
eenigen overlast te vinden, hare visch te Os
tende aan de markt. Eene levendige wisse
ling van diplomatieke stukken heeft er tus
schen het Belgische en Engelsche kabinet
plaats, ten einde tot eene wederzijdsche be
vrediging en eene schikking te geraken met
betrekking tot het betreurenwaardige conflict
tusschen Belgische en Engelsche visschers.
Te Turnhout woonde sinds eenige
jaren eene juffrouw B., afkomstig uit Til
burg, die onder allerlei schoonschijnende
voorwendsels, daar men haar voor zeer rijk
hield, gelden wist ter leen te krijgen, waar
onder zelfs spaarpenningen van werklieden
enz. tot bedragen van frs. 2 frs. 10.000.
Verleden week werd zij ziek en stierf, en nu
kwam het uit, dat er in plaats van groote
sommen gelds een deficit van f 60,000 was.
Zoodra dit ruchtbaar werd, bestormden de
schuldeischers de woning en moest men het lijk
's nachts begraven om het aan de woede van
het volk te onttrekken. De teleurgestelde
erfgenamen, meestal te Tilburg woonachtig
hebben de erfenis niet dan onder voorrecht
van boedelbeschrijving aanvaard.
De graaf van Parijs heeft een manifest
uitgevaardigd, waarin hij den monarchisten
hunne gedragslijn voorschrijft. Hij gelooft
dat het algemeen stemrecht op wettige wijze
tot de monarchie kan terugvoeren. Die mo
narchie zal naar hij verder verklaait, op vrij
zinnige grondslagen gevestigd zijn zij zal
waken voor het werkelijk herstel van het
parlementaire stelselzij zal op vredelieven
de wijze aan Frankrijk den stand teruggeven,
welke het in Europa toekomtzij zal met
de mogendheden kunnen onderhandelen, ge
lijktijdige verlichting brengen in de militaire
lasten, welke Europa drukken, en den vrede
op kerkelijk en maatschappelijk gebied her
stellen.
Bij de verkiezing van een lid van den ar-
rondissementsraad te Bastia is het woelig toe
gegaan. De bonapartistische advocaat en iour-
nalist Leander door zijn jongste proces alom
bekend geworden, was gekozen. De republi
keinen, wier candidaat het onderspit delfde,
schreeuwden over knoeierijen en mishande
ling van de republikeinen door de gendar
merie. De bonapartisten vierden de over
winning feestelijk.
De Fransche a itoriteiten maken thans
druk werk van het uitroeien van het roovers-
wezen op het eiland Corsica. Verleden week
werd de bandiet Olmo te Guagno door gen
darmen in een hinderlaag gelokt en doodge
schoten. Deze week maakten zij zich te
Caura meester van een anderen beruchten
bandiet, Xavier Rocchini, bijgenaamd het
wild varken. In de laatste maand zijn er
een 10-tal van zulke patroons onschadelijk
gemaakt, zeer ten genoege van de ordelie
vende bevolking.
Bij het eiland Tompé, aan de noord
kust van Frankrijk, is de jonge Graaf De
Lorgeril met zijn jacht «Madonna» en vier
bedienden, die daar aan boord waren, ver
ongelukt. De graat was 25 jaren oud en
eenige weken geleden gehuwd.
Een vreeselijk onweder is eergisteren bo
ven Barcelona losgebarsten. De bliksem is
op verschillende plaatsen ingeslagen, ond^r
anderen in het klooster Monte Sion, en heeft
groote schade veroorzaakt. Een persoon
is gedood.
Boven de stad Oliana, in de provincie Le-
rida, sloeg tijdens een onweder de bliksem
in de kerk. Een kind werd gedood en 5
personen zijn zwaar gewond.
Na het omwerken van de dwangwet is in
Ierland het vechten aan de orde van den
dag. Er zal geruimen tijd noodig zijn voor de
gemoederen tot rust gekomen zullen zijn, en
dit zal niet eer geschieden voor de parle-
mentszitting verdaagd is. Thans toch wordt
eiken dag door de Iersche afgevaardigden
op den onhoudbaren toestand in Ierland ge
wezen en het is met de Ieren evenals met
ieder ander: hoe meer men beklaagd wordt,
hoe ongelukkiger men zich gevoelt.
Over het gevecht tusschen eene Moon-
lightbende en de politie te Lisdoonvarna,
graafschap Clare, verneemt men nader, dat
Zondagavond tusschen 10 en 11 uur zeven
vermomde mannen het huis van Thomas
Sexton aanvielen en toegang verlangden. In
het huis bevonden zich 12 politieambtenaren,
die gewaarschuwd waren dat een dergelijke
aanval beraamd was. De Moonlighters wer
den binnengelaten en liepen letterlijk in den
val. Er ontstond een woedend gevecht. Scho
ten werden door niemand gelost, maar de
opperconstable Whelehan kreeg een slag met
een scherp werktuig, waarop de dood spoe
dig volgde. Nog andere vechtenden aan
weerszijden werden zwaar venwond en 5
Moonlighters in verzekerde bewaring geno
men. De overigen, die gevlucht waren, wer
den later gearresteerd.
Omtrent de aanleiding tot dezen aanval
verneemt men, dat de bewoner beloofd had,
het bezit van eene door hem gepachte hoeve
op te geven, omdat van die plaats de vroe
gere pachter was afgezet. Daar hij zijne be
lofte niet was nagekomen, hadden de Moon
lighters hem willen doodschieten. Sexton
had van dit voornemen zijner lieve buren de
politie in kennis gesteld.
Generaal von Werder, een der voornaam
ste legerhoofden in den oorlog met Frankrijk
is op zijn landgoed in Pommeren overleden.
Hij was in den oorlog van 1870 eerst be
velhebber van het Badensch-Wurtemburgsche
legerkorpsdat Straatsburg belegerdeen
werdna de overgave dier vestingbelast
met het bevel over de 14e divisiewelke
gevormd werd met het doelde Fransche
troepen die zich in het Oosten van Frank
rijk weder verzameld hadden, uiteen te drij
ven. Bij Villersexel versloeg hij Bourbaki
diena een strijd van drie dagen, nagenoeg
zijn geheele leger aan Von Werder moest
overgeven.
Voor dit wapenfeit werd Von Werder door
den keizer persoonlijk bedankten begiftigd
met het grootkruis van den rooden adelaar.
Een der nieuwe forten van Straatsburg is
naar hem genoemd. Von Werder werd in
1879 op pensioen gesteld en tot graaf ver
heven.
Hij stierf juist op zijn 79sten verjaardag.
Te Palermo maakt men zich zeer ongerust
over het plotseling toenemen van de cholera
te Messina, daar geheele treinen met vluch
telingen uit Messina aldaar aankomen. De
gezondheidscommissien zouden juist ontbon
den worden toen de ziekte opnieuw op he
vige wijze uitbrak.
Onder de troepen, die hebben deelgenomen
aan de manoeuvres tusschen Rome en Napels
kwamen dezer dagen twintig verdachte ziek
tegevallen voor met 10 sterfgevallen.
De lichting van 1886 zal in de militaire
districten Napels, Palermo, Rome, Frosinone,
Cagliari, FoggiaBarletta en Reggio-Cala-
brie uithoofde van dejcholera, vooreerst niet
onder de wapenen worden geroepen.
De gisting in Bulgarije duurt voort en is
blijkbaar na de opheffing van den staat van
beleg nog toegenomen.
De taal der weder verschenen oppositie
bladen is zoo heftigdat de regeering reeds
heeft moeten besluiten het blad De Bulgaar
te schorsen en tegen den hoofdredacteur eene
gerechtelijke vervolging in te stellen.
Dit moet het blad van Radoslavoff wezen,
den gewezen minister en persoonlijken te
genstander van Stambouloff. Want Kara-
veloft's orgaan welks eerste artikel zoo hef
tig tegen den nieuwen vorst washeet De
Grondwet. Dat artikel heeft geweldige sen
satie gemaakt en voor Karaveloff, zeer on
aangename gevolgen gehad.
De Echo van het Zuiden.
tnTffTiaainnTmiTar b—biim—a—