Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
Spanje.
Engeland.
Duitschland.
Italië.
Oostenrijk-TT ongarije.
Bulgarije.
Rusland.
BINNENLAND.
doen hooren. Daarom zou 't van zeer veel
belang zijn, indien onze regeering eens een
woordje meesprak. Zij zou, na officieele in
formation genomen te hebben, ons volk kunnen
wijzen op het voor en tegen van een
emigratie en daardoor velen voor een niet
te herstellen teleurstelling kunnen behoeden.
In de tweede kamer heeft de afgevaar
digde Domela Nieuwenhuis gezegd dat hij
het op grond van rooskleurige voorspiege
lingen aan de arbeiders, noodig acht, dat de
Nederlanders goed ingelicht worden, opdat
zij zich niet laten verleiden door niet steek
houdende toezeggingen. Volledige inlichtingen
van wege de regeering zijn voor het publiek
noodig.
Tot zoolang schorte men zijn oordeel op,
of Argentinië werkelijk ishet land der be
lofte.
Geene enkele staatkundige gebeurtenis is
de algeloopen week komen storen. Men
heeft gesproken over den weinig voldoenden
toestand van den Duitschen keizer, zonder dat
die nochtans ernstige bezorgdheid gebaard
heeft. De regeeringen der verschillende lan
den houden zich maar voortdurend bezig
met de uitbreiding hunner strijdmacht. Na
Italië dat aan de kamers enorme credieten
vraagt voor het leger in weerwil van den
uiterst hachelijken toestand van zijne finan
cien wil Duitschland zijne reeds zoo ge
duchte wapeningen noch vermeerderenzelfs
Spanjedat het buitenkansje heeft bijna ge
heel buiten de verwikkelingen der Europee-
sche staatkunde te liggen heeft thans eene
ernstige ministerieele crisis naar aanleiding
der militaire hervormingen. De andere na
ties zullen spoedig nog verder willen gaan
ten einde niet achter te blijven, 't Is waar,
de volkeren schijnen zich te gewennen aan
de eischen van een toestand waaraan geen
andere uitgang is dan het onvoorziene, dat
een zoo vreeselijke rol speelt in de men-
schelijke zaken.
^,Voor 't oogenblik is het te vreezen dat de
regeeringen om de gevraagde nieuwe offers
te krijgenliare toevlucht zullen nemen tot
de eene of andere nieuwe onrustwekkend
tijding of eenige campagne van kwade ge
ruchten een middel dat steeds gelukt, maar
dat de openbare meening diep schokt.
Over 't geheel zitten de slechte vooruitzichten
nog steeds in de betrekkingen tusschen
de volkeren en tusschen de regeeringen en
de vrede van Europa berust op zeer broze
en zeer onzekere grondslagen.
Zooals wij boven reeds even aanstipten, is
het Spaansche ministerie uiteengespatwat
wegens de oneenighedenontstaan over
verschillende aangelegenheden, met name
over de militaire hervormingen en de tarief
wetgevingen, die de verschillende groepen der
liberale partij in beweging brachten reeds
geruimen tijd voorzien was. De eerste af
brokkeling van het ministerie is begonnen
met de weigering van generaal Cassola om
langer deel te blijven uitmaken van het be
wind. Zijn opvolger generaal O'Ryan, heeft
onlangs dit voorbeeld gevolgden na dezen
hebben andere ministers hun ontslag aan
geboden. De stoot aan de ministerieele crisis
is ook gegeven door de houding, door den hr.
Canovas del Castillohet hoofrl der conser
vatieve partij .plotseling tegenover het kabinet
aangenomen dat hij tot dusverreter
wille van het monarchaal beginsel, gelijk hij
verklaard had niet heeft willen bestrijden
maar dat hijnaar hij zeidewegens de
democratische* wetten die het kabinet ge
reed had gemaaktnu niet meer mocht ont
zien.
De minister president Sagasta tracht nu
een ministerie te vormen met andere be-
standdeelen. Hij zalals hij wil slagen
tenzij tot de ontbinding der kamer besloten
wordtwaarop van zekere zijde wordt aan
gedrongen bezwaarlijk kunnen nalaten aan
het protectionistisch element een. overwicht
te geven in de nieuwe combinatie want
ook de protectionistische beweging is voor
een goed deel oorzaak van de ministerieele
crisis. (Zie onder Spanje
tiet socialisme maakt in Duitschland schrik
barende vorderingen ondanks de gestrenge
bepalingen, die moeten dienen om het socia
listische drijven paal en perk te stellen. Tot
zelfs in vereenigingen van oude soldaten
dringen de beginselen der socialisten door en
het is met het oog daarop, dat de keizer heeft
bevolen, dat alle dergelijke vereenigingen,
hetzij oude óf nieuwe niet tot het dragen
van vlaggen zullen worden gemachtigd
tenzij zij in haar statuten een artikel opne
men in dien zin dat zij ten doel hebben,
zoa in eigen kring als daarbuiten de toe
wijding en de gehechtheid aan den keizer
te versterken en zij alle discussien over po
litieke of godsdienstige q u a e s t i e s bui
tensluiten.
Nu is er voor de socialisten geen vrucht
baarder veld ter bearbeiding denkbaar dan
de ontevredenheid en die wordt op het oogen
blik in verschillende streken van het Duit-
sche rijk onder den arbeidersstand gevonden.
Wat daarvan de oorzaak is? Voor een groot
deel de verhooging der broodprijzen, al zoe
ken de conservatieve bladen dat ook al te
ontkennen, en dan de lage lqonen.
Zoo verdient b.v. een flink wever in Saksen
5 hoogstens voor 65 uur arbeid, en voor de
zulken is de prijsverhooging van brood, welke
door meer welgestelden niet wordt gevoeld,
een ware ramp.
Ook uit de Rijnlanden komen klachten over
de verhoogde broodprijzen en als men dan
denkt dat men in Duitschland eerst aan
het begin staat van de uitwerking der invoer
rechten op het koren, dan moet men zeggen
dat 't ernstig genoeg is. De opmerking van
conservatieve bladen als zou dat alles het
gevolg zijn van het misgewas heeft vol
strekt geen grond want in de grensdistric
ten staan de broodprijzen ver boven die in
de grensdistricten van de andere landen
waar toch de oogst denzelfden uitslag heeft
gegeven.
Men bemerkt in Duitschland tot nog toe
niets van de zegeningen der protectiewel
het tegendeel.
Het valt doorgaans moeielijk een juist
denkbeeld te vormen van de dingen die
voorvallen op het Balkan-schiereiland en uit
Servie luiden zij dan ook doorgaans zeer ver
schillend het nieuwsdat de bladen den
eenen dag brengen, wordt den volgenden dag
weder herroepen.
Zooveel is echter voor 't oogenblik zeker
dat koning Milan er niet gunstig bijstaat, zijn
laatste handelswijze met betrekking tot de
geheele nietig-verklaring van de verkiezing
in den eersten graad, is niet in goede aarde
gevallenmen vreestdat het naderende
onweer li£m te machtig zal zijn. Of hij on
danks alle moeiten zijn doel zal bereiken
om de in Skouptchina geen radicale meer
derheid te hebbenvalt zeer te betwijfelen
en 's konings gevoelens verschillen hemels
breed met die der radicalen welke groote
verandering in zake binnenlandsche aange
legenheden bedoelen en met betrekking tot
het buitenland den Russischen invloed voor
slaan.
In enkele bladen der groote Europeesche
pers wordt er reeds over gesproken, dat Ser
vie wel eens de twistappel zou kunnen wor
den tusschen de Europeesche mogendheden,
ja zelfs noemt men het waarschijnlijkdat
men het wel en het wee van Europa eenigs-
zins moet afmeten naar koning Milans lot
gevallen.
Een dergelijke veronderstelling is wel wat
overdreven maar toch is er een kantje van
waarheid aanwant het is te verwachten
dat Oostenrijk zich zoo noodig het lot van
koning Milan zou aantrekken door hem ma-
terieelen steun te verleenen en Rusland zou
Oostenrijks tusschenkomst in geen geval ge-
doogenmen weetdat Oostenrijks eerste
stap op het Balkan-schiereiland Rusland de
wapenen zou doen-opvatten.
Dit is zeker, dat de kabinetten zich ernstig
met Servie bezig houden en het is te hopen
dat beide partijen van elkander worden ge
houden.
In Rusland openbaart zich weêr eene sterke
anti-Engeische beweging wegens hetgeen in
Perzie gebeurd is, waar, gelijk reeds met een
enkel woord is gemeldde Britsche
gezant Drummond Wolff, tijdens de afwezig
heid van den Russischen gezantprins
Dolgorouky, van de Perzische regeering heeft
weten te verkrijgendat de rivier Karoen
voor het internationale verkeer geopend is.
Aangezien de Russische handel van dien weg
weinig gebruik zal kunnen maken en Engel-
sche goederen nu van de Perzische Golf
langs die rivier het binnenland kunnen be
reiken meenen de Russen dat zij in dit
geval niet alleen eene diplomotieke nederlaag
geleden hebben maar ook gevoelige schade
in hunne handelsbelangen, die bij Perzie nauw
betrokken zijn.
Daarbij komt nog, dat de Perzische regee
ring bezwaren maakt om een Russischen con
sul-generaal te Rescht toe te latenhetgeen
almede aan Engelschen invloed toegeschre
ven wordt.
Men verwacht nu eerstdaags eene afdoende
nota van de Russische regeering omtrent deze
zaak en zelfs de terugroeping van den gezant
Prins Dolgorouky uit Teheran, om hem door
een meer handelend optredenclen diplomaat
te vervangen.
Ernstige berichten worden uit Zanzibar
gezonden aan The Thimes. Volgens dit blad
is een inlandsch hoofd met twee kanonnen
en 2500 manallen met achterladers ge
wapend er in geslaagd Bagamoyo te ver
schansen tevens den aftocht afsnijdend aan
de agenten der Duitsche handelsvereeni-
gingdie zich daar in een fortje hebben ver
schanst.
Ook hebben ze beletdat de Duitsche
schepen troepen aan land zetten. Deze
hebben daarom een bombardement geopend.
Er zijn belangrijke gebeurtenissen op til.
De berichten nit Henegouwen zijn niet on
gunstiger. Wederom zijn een zestal rad
draaiers in hechtenis genomen en op uitdruk
kelijk verzoek van de goedgezinde arbeiders,
om tegen het terrorisme der socialistische
leiders beschermd te worden zijn twee ba
taljons van het 7e linie-regiment van Ant
werpen naar la Louvière vertrekken. Van
Brussel zijn alle beschikbare gendarmesten
getale van 60, naar Mariemont gegaan, even
eens met het doel om de vrijheid van ar
beid tegen de socialistische ontruststokers te
beschermen.
In het departemeut Var is Zondag bij de
herstemming Cluseret, de commune-generaal,
tot afgevaardigde gekozen.
In verband met aanbiedingen uit Ame
rika wordt door de Fransche regeering het
plan overwogen de Panama kanaal-maat
schappij te hulp komen en daardoor het
kapitaal te redden, dat de kleine Fransche
kapitalisten aan de onderneming toevertrouw
den. Zonder dat de primitieve aandeelhou
ders benadeeld zouden worden zou de
maatschappij in Fransche handen blijven.
In de Fransche grensstad Armentières
heeft men dezer dagen beslaggelegd op een
uit IJperen (Belgie) komende kar met brooden
welke alle hol en gevuld bleken metkruiten
dynamiet.
Het nieuwe ministerie is samengesteld als
volgt
Sagasta minister-president; Vega d'Armyo
buitenlandsche zakenCapdepon binnen
landsche zaken Canalejas justitie Gonzalès
financien generaal Chinchinla oorlog ad
miraal Arias marineBecevra koloniën
Xiquena openbare werken.
De Times verneemt uit Zanzibar dat
eeu Britsche stoomer 70 Britsch-Indische
vluchtelingen heeft weggevoerd uit Bagamoyo,
hetwelk is neergebrand en geplunderd door
Arabieren die ijlings naar het binnenland
zijn teruggetrokken, op het gerucht, dat de
Duitschers overal torpedo's hebben neerge
legd. De Arabieren lieten hunne kanonnen
in den steek en verloren 100 man aan doo-
den en gewonden.
De Amerikaansche gezant Phelps ver
trekt half Januari. Hij heeft te kennen gege
ven dat zijne positie onhoudbaar geworden
is door de wijze waarop in Amerika het
incident-Sackville behandeld is. Hij weiger
de uitdrukkelijk op zijn post te blijven tot
de nieuwe president zijnen opvolger benoemd
had.
De rijksdag heeft het wetsontwerp betref
fende de verzekeringskas van ouden van da
gen en invaliden na langdurige beraadslagin
gen aan eene bijzondere commissie van 28
leden verzonden.
De Russische gezant Schuwalow is on
verwacht naar Petersburg vertrokken ter
bespreking der maatregelen, die het Russische
ministerie voorstelde tegen Duitschland te
nemen wegens het tegenwerken der nieuwe
Russische leening. De gezant zal mede
trachten den czaar kalmer te stemmen die,
verstoord over het Duitsche drijven, zijn con
tra-bezoek weigerde te brengen aan het Duit
sche hof.
Het maakt in de politieke kringen eenig
opzien dat de officieele Reichs-Anzeiger
heden eene zeer hartelijke briefwisseling tus
schen de keizers Wilhelm en Frans Josef
openbaar maaktnaar aanleiding van het
regeerings-jubileum van laatstgenoemden vorst.
De onverstoorbare vriendschap tusschen beide
souvereinen en hunne gezindheid tot hand
having van den vrede in Europa worden
daarin uitgesproken. Tegelijkertijd vindt men
in de „Norddeulsche Allgemeine Zeitung
Bismarcks blad, eene bepaaldelijk als officieuse
aangeduide mededeeling behelzende dat in
de Duitsche ambtelijke kringen zoo min de
oorsprong als het doel bekend is van de
aanvallen, in den jongsten tijd door Duitsche
dagbladen op Oostenrijk dat is tegen den
kroonprins Rudolf enz. gericht en dat
men te vergeefs getracht heeft daaromtrent
opheldering te verkrijgen.
Te Altenheim aan de oevers van den
Rijn gelegen, heeft een treurig ongeluk plaats
gehad. De burgemeester der plaats had zich
met vijf gemeenteraadsleden en twee bosch
wachters per bootje naar een nabijgelegen
bosch begeven, teneinde de boomen aan te
wijzen welke gehakt moesten worden. Op
de terugkomst geraakte het bootje tenge
volge van den mist in het ongereede en zeven
van de acht personen kwamen in het water
om. Een gemeenteraadslid heeft zich door
zwemmen kunnen redden.
De Osservatore Romano zegt, dat het be
richt, betreffende het bijeenroepen der katho
lieke vereenigingen te Rome, onwaar is.
De financieele commissie der kamer
heeft het rapport, dat tot verwerping van het
ontwerp des ministers concludeert, goedge
keurd.
Grove onregelmatigheden zijn ontdekt
in het militaire beheer te Masowah, 100,000
gulden aan kasgeld is ontvreemd. Verschil
lende officieren der administratie zijn ont
slagen, doch blijven daar ter plaatse tot het
geheele onderzoek over leverantien en con
tracten is afgeloopen.
Da studenten te Pressburg hebben eenige
ongeregeldheden veroorzaakt en de ruiten
in de woning des burgemeesters ingeworpen,
omdat bij een feestvoorstelling in den schouw
burg de buste van keizer Frans Jozef met
zwartgele kleuren gedrapeerd was. De poli
tie dreef de menigte uiteen.
Bij het spoorwegstation Grunbach is
een poging gedaan om den sneltrein van
Weenen naar Briïnn en Praag te doen ont
sporen.
De aanslag werd nog tijdig ontdekt door
een gendarme-officier, Sticha genaamd. Deze
betrapte een viertal mannen op het losma
ken en wegnemen van rails. De misdadigers
namen, bij zijn komst, de vlucht. Sticha
wilde hen nazettenmaar hij bezon zich,
dat weldra de trein uit Weenen komen zou,
en hij snelde heen in de richting van Grun
bach, om te waarschuwen voor het dreigend
gevaar. De trein, waarin 250 personen waren
werd nog in tijds tot staan gebracht, en zoo
was door de tegenwoordigheid van geest van
den gendarme een noodlottig ongeluk voor
komen.
De schuldigen aan den aanslag vermoe
delijk ontslagen spoorweg arbeiders] zijn
nog niet ontdekt.
Het officieele Bulgaarsche blad Svoboda
voorspelt eenen algemeenen Europeeschen
oorlog en geeft den Balkan-Staten den raad,
met Turkije te confedereeren.
Naar uit St. Petersburg aan de Daily
News wordt gemeld, zal de Russische regee
ring, naar aanleiding van het buitengewone
krediet, dat voor de Duitsche vloot is aan
gevraagd, ook een extra som aanwenden voor
eene belangrijke versterking der vloten in de
Oostzee en de Zwarte zee. De eene dienst
is den anderen waard. Rusland noopt, door
zijn voorbeeld, de Duitsche regeering tot uit
breiding der artillerie en omgekeerd vindt
Rusland in de volmaking der Duitsche ma
rine een welkom voorwendsel weer schatten
voor zijn vloot uit te geven. Waar zal het
einde zijn
De keizerin van Rusland is den schrik,
bij het spoorwegongeluk te Borki doorge
staan, nog niet te boven. Zij verkeert in een
toestand van zenuwlijden, welke in den laat-
sten tijd herhaaldelijk aanleiding gaf tot
ernstige ongerustheid.
WAALWIJK, 12 Dec. 1888.
Bij kon. besluit zijn benoemd tot dijk
graaf van het waterschap de Noordpolder
onder de gem. Ossendrecht en Woensdrecht,
prov. Noordbrabant, J. J. Jacobs Pz.; tot
secretaris penningmeester van het waterschap
de Oude Zeedijk onder Dussen, prov. Noord
brabant, L. Schneider.
Met genoegen kunnen wij mededeelen,
dat de heer R. Hol de toezegging gedaan
heeft, den 23 Januari a.s., op een concert
door de liedertafel „Oefening en Vermaak"
alhier te geven, zelf het stuk te zullen komen
dirigeerendoor hem voor genoemd gezel
schap gecomponeerd.
Vrijdag is in het gebouw van het pro
vinciaal bestuur, te 's Bosch, aanbesteed het
driejarig onderhoud der werken van de ge
kanaliseerde Dieze, prov. Noordbrabant, ra
ming 11.500 per jaar. Minst ingeschreven
door den heer Antonie de Kort, te Baard
wijk, voor 10,589.
De minister van waterstaat, handel en
nijverheid brengt ter algemeene kennis, dat
op aanstaanden Nieuwjaarsdag gelegenheid
zal bestaan tot overbrenging per telegraaf
van nieuwjaarskaarten in het onderling ver
keer der Nederlandsche rijks-telegraafkan
toren.
Formulieren voor deze nieuwjaarskaarten,
voorzien van een stempelafdruk van het kan
toor van afgifte, zijn, te rekenen van 15
December e. k., bij alle rijkstelegraafkanto
ren verkrijgbaar tegen den prijs van tien cent.
De op deze formulieren geschreven nieuw
jaarskaarten kunnen, zonder verdere betaling
of frankeering, op 31 December 1888 en op
1 Januari 1889 bij alle rijkstelegraafkantoren
ter overseining worden aangeboden naar plaat
sen, waar Nederlandsche rijkstelegraaf- of te
lefoonkantoren zijn gevestigd.
Elke nieuwjaarskaart mag ten hoogste tien
woorden bevatten. De naam der plaats van
afzending wordt ambtshalve medegeseind.
De aflevering ter plaatse van bestemming,
ook van de op 31 Dec. aangeboden kaarten,
geschiedt, indien eenigszins mogelijk, op 1
Januari, zonder omslag en zonder ontvang
bewijs te vorderen. Bezorging buiten den ge
wonen bestelkring der kantoren vindt niet
plaats.
In de tweede kamer is ingekomen
een wetsontwerp op de pensioenen voor bur
gerlijke ambtenaren, weduwen en weezen en
op de heffing van kanselarijrechten.
Het debat over hoofdstuk justitie is aan
gevangen.
