Nummer 103.
Zondag 30 December 1888. lle Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
FEUILLETON.
"VIjSTETA
i
ANTOON TIELEN,
NIEUWJAAR.
Staatkundig overzich.
UITGEVER:
Waalwijk.
39
E. Werner.
De Echo van het Zuiden,
Waiilwijliselif en Langstraalsche Courant,
it blad verschijnt Woensdag en Zasrdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden j ij).
Franco per post door het geheele rij f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden mz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels J 0,60 duari en 8 ceni per regeJ,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden Smaal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen ioor het iidvertentiebnreau van
A do lp Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent- per regel.
Even nis vorige jaren stellen wij i het
No., dat op Dinsdag 1 J a n u a r ia. s.
zal verschijnen, voor belanghebbenden «der
de gelegenheid open hunne HEILWENSk&N
te doen plaatsen, tegen betaling van Sti&nt.
Advertentiën voor dat Nummer befcnjri
worden uiterlijk ingewacht tot M a a id a g
middag 12 uur.
De feestdagen, die achter ons liggenkon-
den uit een politiek oogpunt met meer (ge
rustheid worden gevierd, dan het vorigeaar,
want, hoewel de po'itieke wereld langfaiet
van alle zorg bevrijd is, moet toch erend
worden dat de algemeene toestand bere-
digend is; er is een zekere kalmeerend'in
vloed merkbaar in den toestand van Euipa,
die met de agitatie van de eerste maaien
dezes jaars een hoogst gunstige tegensteing
vormt.
De radicale Fransche regeering heeft het
hard te verduren de redevoering van Cal-
lemelLacour de vorige weekin den seaot
gehouden is gevolgd door redevoeringejin
denzelfden geest van Rcuvier, Ferry en Sul-
Ier die het allen noodig schenen te aclen
de radicalen eens terdege de ooren te vis-
schen. Al de plannen die terecht als si»k-
paardjes der regeering worden aangeraeii
werden geducht afgetakeld als grondwip-
herzieningopheffing van den senaat ïn
het presidentschapintrekking van de br
grooting voor den openbaren godsdienst ez.
Zooals meer gezegd alle die punten vn
verschilwelke een aaneensluiting van rad-
calen en republikeinen onmogelijk maken. Tfe
republikeinen verzetten zich tegen de politik
DOOR
De beide kamers, die doctor Fabian in liet kas
teel bewoonde, hadden het uitzicht op het pari-
en lagen min of meer afgezonderd. Het had ziel
hiermede op de volgende wijs toegedragen. Toer.
de vorstin de tot dusver onbewoond gebleven
vertrekken van haar eersten echtgenoot voor
diens zoon in gereedheid liet brengen, was er
natuurlijk ook gedacht aan den voormaligen gou
verneur, die hem vergezelde, en een aangrenzend
vertrek voor dezen ingericht, 't Was wel is waar
wat klein en alles behalve rustig, daar het vlak
naast de groote trap lag, maar volgens het ge
voelen der vorstin juist geschikt voor den doctor;
ze wist immers dat er op den Oldenhof, en wel
in het bijzonder door zijn voormaligen kweeke-
ling, nooit veel omslag met hem was gemaakt.
Hierin scheen echter een groote verandering te
zijn gekomen, want Waldemar had die kamer
weinige dagen na zijne aankomst als volkomen
ongeschikt afgekeurd, de daar tegenover gelegen
logeerkamers laten ontsluiten en twee daarvan
onmiddellijk voor zijn leermeester in beslag ge
nomen. Nu was deze zelfde reeks voor graaf
Morynski en zijne dochter ingericht, die dikwijls
dagen en zelts weken lang op Wilicza doorbrach
ten maar de jonge landheer kon dit wel is waar
niet weten. Toen Pawlick, die tot hofmeester
van liet kasteel was opgeklommen, nu een enkel
woord tegen deze beschikking poogde in te bren
gen, vroeg Waldemar hem kortaf of de bewuste
kamers soms door de vorstin of vorst Leo in ge
bruik waren genomen, terwijl hij op het ont
kennend antwoord verklaarde: „Dan zal doctor
Fabian ze van dezen dag af betrekken." Nog
dienzelfden dag was de hieraan grenzende over
loop, dien de dienstboden dikwijls passeerden,
afgesloten en bevel gegeven, voortaan den omweg
over de trap te nemen, opdat het onophoudelijk
heen- en weerloopen den doctor niet zou hinde
ren. En hierbij was het gebleven.
van tweedracht, van afbreking van grondwet
telijke instellingen en opbouwing van lucht-
kasteelen, tegen de politiekwelke reeds
tweemaal de Fransche republiek ten gronde
richtte en haar bij voortgang ten derde male
zou doen vallen.
Door het overlijden van den Parijschen
afgevaardigde Hude is in de vertegenwoor
diging der hoofdstad in de kamer een vaca
ture gekomen, waarvan de Boulanger-onder
neming zich alweer aanstonds heeft meester
gemaakt. De generaal, dus werd in de jong
ste vergadering van aandeelhouders besloten,
zal zich candidaat stellen. Of hij slagen zal?
Rochefort zweert er opmaar in de laatste
dagen hebben de Boulangisten, als ze verga
deren wilden, hier en daar nog al klop ge
had ook te Parijs in het 12e arrondisse
ment waar werklieden en anarchisten de
vergaderde Bonlangisten uiteenjoegen en hun
afgod voor een „verrader en moordenaar"
uitmaakten.
Voor de eer der hoofdstad is het tc wen-
schen dat „le dernier des hommes", gelijk
Challemel-Lacour hem met innige zielewal-
ging zoo juist heeft genoemd in de minder
heid blijve.
Men verzekert dat een proclamatie van
den graaf van Parijs aan het Fransche volk
zal verschijnen.
Naar men zegt, zal daarin medegedeeld
wordendat de partij van den graaf van
Parijs de relatie met de boulangisten heeft
afgebroken, en dat zij thans zelfstandig bij de
verkiezingen zal optreden.
Hierdoor zou de kans van Boulanger na
tuurlijk veel verminderen.
Maadagmiddag is de zitting van het En-
gelsche parlement gesloten met een troonrede
van de koningin die in hoofdzaak de zaken
in Afrika bespreekt als de blokkade van
Afrika's Oostkust en de overwinning van
generaal Grenfell bij Soeakim, voorafgegaan
door de traditioneele vermelding van de
vriendschapsbetrekkingen. Van het binnen
land bijna geen woord het gelijkt wel of
De vorstin zeide geen woord, toen zij dit voor
gevallene vernam; zij had zich nu eens voorge
nomen haar zoon in dergelijke kleinigheden nooit
tegen te spreken. Terstond liet zij andere ver
trekken voor haar broeder en nicht inrichten, en
hield zich goed, hoe onaangenaam Wal de mar's be
moeiing haar in den grond van de zaak ook
mocht wezen 't was evenwel natuurlijk, dat zij
de onschuldige oorzaak daarvan, den armen Fa
bian, juist niet met vriendelijke oogen aanzag.
Wel is waar liet ze hem dit niet blijken, daar
zij en al de bewoners van het kasteel schielijk
genoeg de ondervinding opdeden, dat Waldemar
zeer gevoelig was ten opzichte van zijn leermees
ter en dat, lioe weinig hij ook voor zichzelf op
bli.,ken van achting en eerbied mocht gesteld zijn,
hem elke tekortkoming hierin met betrekking tot
dezen geweldig hinderde. Slechts in dit uitslui
tend geval liet hij zijn gezag gelden en dit wel
zoo nadrukkelijk, dat allen, van de vorstin af
tot de dienstboden toe, doctor Fabian met de
grootste onderscheiding behandelden.
Dit viel hen nu wel is waar niet moeilijk te
genover den stillen, altijd bescheiden en beleef-
len man, die nooit iemand in den weg zat oi
tond, bijna geen bediening noodig ha'd en elke
dféine attentie, die men hem bewees, dankbaar
',n ontvangst nam. Men zag hem niet veel, daar
ij zich niet anders dan aan tafel vertoonde, den
eheelen dag bij zijne boeken doorbrachten zich
iavonds meestal bij zijn voormaligen pupil op-
ield, met wien hij zeer vertrouwelijk scheen om
e gaan. „Hij is de eenige persoon, die door Wal-
.emar ontzien wordt," zeide de vorstin tot haar
irooder, toen ze hem deze verwisseling van ka-
■ers mededeelde. „We zullen hem die luim wel
iioeten toegeven, al begrijp ik volstrekt niet,
kat die vervelende man voor aantrekkelijks voor
h-m heeftvroeger liet hij hem altijd aan zijn
hc over en nu draagt hij 'hem als liet ware op
d:1 handen."
jWat er ook van de zaak mocht wezen, de totale
-arandering in hun wederkeerige verhouding
lad een onmiskenbaren invloed op doctor Fabian
ïUgcoetend. Zijne schuchterheid en bescheiden-
leid waren hem wel is waar bijgeblevenze
«lakten een deel uit van zijne natuur; maar
]<jt neergedrukte, angstige, dat hem soms eigen
Vjtis, had met zijne veranderde positie opgehouden.
Üijn uiterlijk was veel gezonder en krachtiger
Ierland of liever de Iersche quaestie reeds
uit de wereld is geruim 1.
Dnidelijk laat de regeering uitkomen dat
van een landblokkade barer zijds niets te
wachten is zij zal zich blijven bepalen tot
de blokkade ter zee tot grootste teleurstel
van de Duitsche regeeringdie al haar aan
dacht op Afrika bepaald houdt, en zelfs
wordt gemeld dat Bismarck dadelijk na de
samenkomst van den rijksdag zich in de
koloniale debatten zal mengen om het pro
gramma van actie van de regeering bloot te
leggen.
Crispi, de Italiaansche premier, mag terecht
onder de gunstelingen van Fortuna gerekend
worden, want, terwijl elders het geringste
aanleiding geeft tot een kabinetscrisis, slaat
hij zich overal gelukkig door.
Zoo nu weder bij gelegenheid der discussie
over de buitengewone kredieten voor leger
en marine. Verschillende leden der kamer,
die zich ernstig ongerust maakten over de
gevolgen van de regeeringspolitiek, leden
fiasco, want een motie werd aangenomen met
231 tegen 45 stemmen, waarbij de buiten-
landsche en militaire politiek van de regeering
volkomen werd goedgekeurd, hoewel iedereen
weet, dat het land de zwaré offers bijna niet
meer kan dragen. De buitengewone kredie
ten voor oorlog en marine werden verleden,
Zondag aangenomen met 172 tegen 35 stem
men en die voor de militaire werken aan de
spoorwegen met 165 tegen 32 stemmen. Zoo
als men weetbeloopen die buitengewone
kredieten voor oorlog en marine 146 millioen,
een som, waarvoor de bronnen nog gevonden
moeten worden want de plannen van den
minister van financien vinden, zooals men
weet, weinig ingang.
Vorst Ferdinand van Bulgarije is een ware
geluksvogel: de ingetreden ministerieele crisis
is reeds geëindigd en reeds is een nieuw
kabinet gevormd, doordien de beide conser
vatieve leden er van: de minister van finan
cien Natschowitsch en die van justitie Stoi-
dan vroeger; waarschijnlijk had liet leven in de
academiestadzoowel als de langdurige reizen
het hunne bijgedragen om den zwakken, be-
schrooraden en zich op den achtergrond houdenden
onderwijzer tot een man te vormen, die met zijn
nog altijd bleek, maar innemend gelaat en zijne
zachte, maar welluidende stem op ieder een gun-
stigen indruk maakte en wiens eigen schuld het
was, zoo zijne verlegenheid hem niet toeliet, zich
in het een of ander opzicht te laten gelden.
De doctor had bezoek, wat voor hem iets zeer
buitengewoons was. Nevens hem op de sofa zat
niemand anders dan de regeeringsassessor Hubert
uit L., ditmaal echter blijkbaar met'de vredclie-
vendste bedoelingen en zonder eenige arrestatie
plannen. Die noodlottige vergissing was juist
de aanleiding tot de kennismak! r g. Doctor Fabian
was de eenige geweestdie zich als een vriend
en trooster had doen kennen in den neteligen
toestandwaarin de assessor geraaktetoen de
zaak ruchtbaar werd wat maar al te schielijk
gebeurde. Greta was „onbarmhartig genoeg ge
weest," zooals Hubert zich uitdrukteom het
voorval in alle kleuren en geuren aan hare ken
nissen te L. mede tedeelen. Het gelieele verhaal,
hoe hij den jongen landheer van Wil licza gevan
gen had willen nemen deed de ronde door de
gansche staden indien de president dit al niet
ambtshalve vernam, kwam het zijne excellentie
niettemin ter ooren en ontving de al te ijverige
beambte een ernstige vermaning, voortaan voor
zichtiger te zijn en als hij weer verdachte Pool-
sche agenten zocht, niet de hand te slaan aan de
groote Duitsche grondbezitters uit de provincie
die men juist meer dan ooit behoorde te ontzien.
Ook op Willicza was de zaak bekend geworden.
Waldemar zelf had alles aan de vorstin verteld;
de geheele omtrek praatte er van, en overal, waai
de assessor zich vertoonde, moest hij zich geheime
toespelingen ol openlijken spot laten welgevallen.
Reeds den' volgenden dag had hij den heer
Nordeck een bezoek gebracht om zich bij hem
tc verontschuldigen, maar hem niet thuis getroffen,
en bij die gelegenheid was het de doctor geweest
die, hoewel mede beleedigd, zich van een edel
moedige zijde had doen kennen. Hij ontving den
verpletterden en boetvaardigen Huberttroostte
hein zoo goed mogelijk en nam het bp zich, zijne
verontschuldigingen over te brengen. Nu was
echter des assessors neergedrukte stemming niet
loff door aanhangers van Stambouloff, den
premier, zijn vervangen. De spoedige op
lossing van de crisis mag voor een deel als
bewijs gelden dat de toestanden van het
vorstendom zeer verbeterd zijn in de laatste
maanden en dat ook de positie van vorst
Ferdinand meer en meer wordt bevestigd.
Koning Milan van Servie kan waarlijk
jaloersch zijn op prins Ferdinand, want hij
is gedwongen, indien hij niet aan den dijk
wil gezet worden, bij de radicalen zoete
broodjes te bakken.
De eerste zitting van de Skoupchina heeft
plaats gevonden met gesloten deuren en heeft,
naar men meldt, een kalm verloop gehad,
zoodat de regeering alle hoop heeft dat de
grondwet, zooals de commissie die met goed
keuring des konings heeft saamgesteld, zal
worden aangenomen.
In ieder geval was men op alle eventua
liteiten bedacht; een speciaal bataillon is in
Belgrado gevormd en ieder regiment heeft
veertig man naar de hoofdstad moeten zen
den, terwijl het garnizoen geconsigneerd is.
Een delegatie van een vijfiigtal radicalen
is bij koning Milaan ontvangen, die hem een
wijziging voordroeg van het artikel, dat be
trekking heeft op zijn voorrechten. Hij heeft
er in toegestemddat dit artikel aldus ge
wijzigd wordt:
„Geen buitenlandsch leger mag in Servie
komen en het Servische leger mag niet on
der eene vreemde vlag dienen, zonder de
machtiging van de groote Skouptchina," een
wijziging, die gericht is tegen inmenging van
Oostenrijk.
De onzekerheid omtrent Emin-pacha en
Stanley zal nog wel eenigen tijd voortduren,
hoewel mag worden aangenomen, dit Stanley
in veiligheid is, maar dat hetzelfde van Emin-
pacha nog niet kan worden medegedeeld. Te
Londen denkt men, dat Stanley tegen het
eind van September op weg is gegaan naar
de Oostkust, alwaar hij in April of Mei a.s.
zou aankomen. In elk geval moet hij dan
een streek doortrekken tusschen den Congo
en de kust, waar onder de bevolking groote
onverwinnelijk noch van al te langen duur; hij
bezat een veel te groote dosis zelfbewustzijn, om
ooit tot zelfkennis te komen en als een omge
bogen stalen veer sprong hij terstond weer in
zijn vroegere houding terug, zoodra de tegenstand
ophield. De algemeene bespotting ergerde en
krenkte hem, maar zijn zelfbewustheid wist van
wankelen noch bezwijken.
Ieder ander had zich na zulk een voorval zoo
stil mogelijk gehouden, om de zaak in het ver
geetboek tc laten komen, en zich voorloopig niet
met dergelijke commissies bemoeid, maar Hubert
legde er zich juist met koortsaehtigen ijver op
toe. Hij had als het ware het idée-nxe, om zijn
fiasco ten koste van eiken prijs weer te doen
vergeten en zijn collega's, den president en ge
heel L. te toonen, dat hij ondanks alles iemand
van buitengewoon verstand en overleg was. Nu
achtte hij zich verplicht op de eene of andere
manier een paar samenzweerders op te pakken
of een samenzwering te ontdekken.
Dit werd allengs een levenszaak voor hem en
zoo was hij voortdurend op de jacht naar deze
beide voorwerpen. Evenals vroeger bleef Wilicza
ook thans bet hoofddoel van zijn streven, dat
Wilicza van welks gevaarlijkheid men te L. over
tuigd was en waarop men toch nooit eenigen
vat kon krijgen, en zelfs minder dan ooit, sinds
het bleek dat er niets van de aanwezigheid des
jongen land heers viel te hopen. Hoewel een Duit-
scher, liep hij geheel aan den leiband zijner Pool-
sche bloedverwanten en hij was 't of met hun
doen en laten eens, óf hij bekommerde er zich
niet over, zooals hij zicli eigenlijk over niets be
kommerde, wat er op zijne goederen voorviel.
Dit gedrag, dat te L. zeer sterk werd afgekeurd,
vor.u het allerminst genade in de oogen van den
assessor. In zijne plaats zou Hubert natuurlijk
veel krachtiger zijn opgetreden en al die heime
lijke kuiperijen terstond gefnuikt en uitgeroeid
hebben hij zou de geheele provincie een schit-
rend voorbeeld van loyaliteit gegeven, den staat
tot eeuwige dankbaarheid aan zich verplicht en
bovendien de geheele wereld in verb zing ge
bracht hebben. Daar hij echter ongelukkig niet
de heer en meester van Wilicza, ja, niet eens re-
geeringsraad was, bleef hem niets anders over
dan de ontwijfelbaar bestaande samenzwering
voorloopig te ontdekken, en hierop legde hij zich
dan ook met dè borst toe. (Wordt vervolgd.)
