u rn ui er 1.
1 Januari 1889.
12e Jaargang
1888-1889
Toe n Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
EEUILIi
YHsTETA,
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
UITGEVER:
Waalwijk.
.tw.» ir«i.r.
it blad verschijnt Woensdag Zaterdag m,i
Abonnementsprijs per 3 maanden 00.
Franco per post door het. geheel 1,15
JVrieven, ingezonden stukken, peeien enz., franco te
cjcin den Uitgever.
Advertentiën 1—7 regels J 0,60 daart o en 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal Ier plaatsing
opgegeven, worden' 2inaal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land°worden alleen aangriomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Stein er, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Een terugblik op het afgelegde juni geef-;
voor onze streek, zoo al geen o. rei-ed!
reden tot tevredenheid, toch ook geen aan
leiding tot bitter gejammer over 'en :ieso«
laten toestand der Langstraatscho nijverheid.
Die toestand is in den loop van het jaar
1888 verbeterd noch verslimmerdal
zullen zonder twijfel ook velen onzer indus-
tritelen in niet geringe mate druk ge
voelen der alom aanwezige m.ilai toch
stemt het in onze dagen tot blijdschap te
wet^n, dat werkeloosheid, stilstand van 2,ukeu
en de daaruit vloeiende ontev lonheid hier
tot heden onbekend bleven on indiwerk-
raaii, ,iip. arbeiden wil en ai beiden kan, nog
wel gelegenuoH^heeft voor b en zijne n
in de niet geringe behoeft,.ie voorzien.
Moest enkele jaren gel-• de fraagbeid
in den gang van zaken,, wat on:-,e Treken
betreft, voor een aanzietdlik deel worden
toegeschreven aan den aan/demi, keu invoer
van buitenlandsche produ. r>beden is het
ons een genoegen te kunnen coustafceeren
dat schoen- en lederwerk uit do Langstraat
niet alleen met eere hun goeden naam har,.
haven, maar door hunne soliditeit en h
smaakvolle bewerking het Duitsche
kaat, dat ons wel de scherpste concurrentie
aandeed, voor een niet gering gedeelte over
de grenzen teruggedrongen hebben.
Zulk middel wij hebben b
meermalen als onze ov rtuiging uitgesproken
zal blijken van nun- dty lij kon duur-
zamen aard te zijn, dan eei kuisimitige
DOOK.
40 E. W E R N E II.
Van al deze dingen werd oclilei d)or geen dei-
beide lieeren een woord
doctor Fabian mocht volstrekt nie' merken, dat
dit bezoek bij hem eigenlijk sleeiL zijn oor-
sprong had in het brandend
del ijk eens toegang tot het k sree' te verkrijgen,
en zoo moest er dus een viorw i I.-.-j worden
gevonden, dat zeker voer de i as-eu-or niet van
belang ontbloot was maar lat U j echter ook
bij den administrateur ter sorake 'had kunnen
brengen, waar hij en Fabian
moetten.
«Ik kom met een ver/.o ïk .'Dor," be '"on
hij, nadat de eerste begroetu g waren \uge?oo-
pen, yen reken hierbij op i.\\ ejv. .-.iVu id.
t Geldt niet zoozeer mij zei wei ci< familie
Frank, bij wie ge van li,.. j;.:m 'huis
komt. Als gewezen gouve nivan
Nordeck ltent gij waarschijn ij! ,-!
y Ik ben er tam ei ijk wei mei' vcrtroin. an;
woordde de doctor, „maar in laatste jaren
'heeft het mij aan .ie nood-'ge Aniug oihbro
ker.. Mijnheer Nordeck snoekt iet nie, gaarne
en hier op Wilicza is men zoo li.ic-eld voor zijn
en mijn genoegen Duitseh t sprtaen."
Ja.Juist, de noodige oefening viel de asses
sor hier in „dat. is liet wat j iffY. a i,. j,r,
ook ontbreekt. Ze sprak aljerliefs Fransch, toen
ze een paar jaar geled< n
kwam, maar hi, on iano k, kaar
daartoe alle gelegenheid, t Is u.auoir;, d:,t ik u
wilde verzoeken vap tij
te willen lezen of
ontbreekt u daarto» nie n ge zo t x ij hier
mede bijzonder verplichte
,,U, mijnheer?" vroeg "ubian '.hulst. „Ik
moet bekennen, dr.; het n, wel bev-eeny
zulk een vooi u n ui ei u .bp j, vl"
Frank of de j. 'cy»
besphermiug vanwege den staat, waardoor in
bijna allo gevallen een klein deel der be
volking lióvooriboii wordt teil koste van
het overige gedeeltewaardoor alle energie
vordi uitgedoofd en de kracht verloren gaat
ou: het „hdp u zelvein toepassing te
brengen.
Als de verschijnselen ons niet bedriegen,
dan zijn de et'-te teekenen zichtbaar van
raad voor de schoenmakerij.
Meer en raeec 1 int zij in handen van solide
mannen, die met kennis van zaken toege
rust, den moed aan de middelen paren om
met gegronde iioop op goeden uitslag nog
den tijd te dooi worstelen, waarop verbetering
volgen moei. En bij het begin van liet
nieuwe jaar i> 'iet ons een behoefte hun in
dë eerste plaats een gelukkig en spoedig
welslagen Loc te wenschen bij deze hunne
pogingen, een welslagen, dat natuurlijk ook
onmiddellijk zijn gunstigeu" invloed zal doen
gelden op de. leerlooierij en den algemeenen
gang van Uanjal en nijverheid. Het zal ons
steeds eene vreugde zijn, als de ,/Eoho van
het Zuiden" daartoe iets, hoe gering ook,
bijdragen kan en we durven zeggen, dat ons
streven, en de stoffelijke belangen onzer streek
e v'tn wij .'kg loopen.
Niet minder voelen wij ons gedrongen
open.ijk dank te betuigen voor de vele her
haalde en niet zelden treffende bewijzen van
belangstelling en steun, die ons in het- af—
geloopen jaar van verschillende zijden zijn
to beurt gevallenen ons een aansporing
zullen zij u om met onverzwakten lust voort
te gaan in het volgen van het vastgestelde
program.
aswawaaasa?
*Dat heeft zijn goeden grond," zeide Hubert
op gewichtige» toon. „Ge zult misschien wel ge
merkt, hebben ik maak er volstrekt geen ge
heim van dat ik zekere wenschen en bedoe
lingen koester, die zich, naar ik hoop, binnen
korter of langer tijd zullen verwezenlijken. Öin
kort te gaan ik beschouw juffrouw \largaretha
als mijne aanstaande vrouw."
De doctor bukte zich schielijk, om een blad
papier op te rapen, dat op den grond was ge-
vailen en dat hij vol aandacht bekeek, hoewel
het onbeschreven was. «Ik wensch u geluk." ant
woordde hij kortaf.
„O, e .t mag ik voorloopig nog niet aanne?
men,- lifernam de assessor met. een welbehaaglijk
lachje. ,'YVeerkeerig zijn we nog niet voor onze
gevoelens uitgekomen, al durf ik mij vrij zekei
met het jawoord vleien. Onder ons gezegd eerst
daags hoop ik regeèringsraad te worden en zou
dan m. t mijn aanzoek voor den dag wenschen
te komen zulk een positie legt toch altijd eenig
gewicht in de schaal, want ge moet weten, dut
juffrouw Frank een zeer goeue partij is."
Wezenlijk
//Een uitstekend goede partij I De administra
teur is ongetwijfeld een rijk man. Hoeveel in
komst on en percenten heeft hij in die twintig
jaren hier alleen genoten! 't Blijkt immers ook,
nu hij zijne betrekking hier laat varen, om zelf'
landeigenaar te worden, en ik weet dat hij aan
zienlijke kapitalen tot dit doel losmaakt. Juffrouw
Margaretha cn haar broeder, die tegenwoordig
aan de landhuishoudkundige school studeert, zijn
zijue eenige kinderen; ik mag op een vrij aan
zienlijn erfdeel rekenen. Bovendien is het jonge
meisje even lief als bekoorlijk én houd ik innig
veel van liaar."
Bovendien mom^lde de doctor tusschep de
tanuen, maar met eeie V00r hem buitengewone
bitterheid. De assessor merkte dien zachten uit-
f- af j °Pr,gf ]V1 j ligen t(;0n ging" hij voort:
C heeft bij de opvoeding zijner kinderen
pocnir6. n0c!1. ,kosfcen bespaard zijne dochter is
f'ZT\' J'd,0p/?r der eel'3te kostscholen te
Gn r e®sfc en heeft lijfir tot mijn groote voldoe
ning al liet mogelijke geleerd, want ge zult wel
:i ij pen doctor, dat-iemand van mijne toe
komstige positie een- mcei dan gewoon ontwik-
W en beschaafde vrouw rnuethebben. Men moet
't Is waar, ook wij ondervinden, hoe on
mogelijk het is, alle menschen het naar den
zin te maken. Doeltmag dit voor een
eerlijk mandie er karakter op nahoudt
een reden zijn om personen en zaken met
in het ware daglicht te stellen, om toestan
den en gebeurtenissen anders te schetsen
dan zij werkelijk zijn En schuilt er ook
tegenwoordig nog niet een beetje waarheid
in het spreekwoord //Het zijn de slechtste
vruchten niet, waaraan de wespen knagen!"
We wenschen onze talrijke lezers en le
zeressen eu allen, die ons op eenige wijze
steunden, een gelukkig, een zalig nieuwjaar,
e hundie bet niet dedengeen haar
minder
De Redactie.
Sedert Donderdag staan de mogendheden
van den vredebond op volkomen gelijken
voet wat hun wapeningen aangaat. Donderdag
heeft namelijk de Italiaansche senaat zonder
eenige discussie de voorstellen aangenomen
aangaande de buitengewone plannen voor
het legerde vloot en de strategische spoor
wegen.
Het is te hopendat die millioenen den
oorlog voorkomen in plaats van bevorderen
maar mag gevraagd worden als men nu
allerwegen zoo verzot is op den vrede
waarom dan het volk 'zulke hooge lasten op
gelegd die noodwendig tot staatsbankroeten
moeten voeren of tot erger nog. Ook in
Frankrijk schijnt men 770 millioen als bui
tengewoon krediet voor militaire doeleinden
nog niet genoeg te vinden, want de «Fi
garo» weet mede te dcclen, dat de regee
ring nog 200 millioen noodig acht voor den
aanleg van een strategischen spoorweg Vitry-
Lerouville ter snelle verplaatsing van troepen
zijne betrekking waardig weten te vertegenwoor
digen en ik acht mij dus verplicht, nu reeds zorg
te dragen, dat de maatschappelijke éischen, zoo
als piano spelen en Fransch spreken, niet in het
vergeetboek geraken. Als gij dus met betrekking
tot dit laatste de goedheid zoudt willen heb
ben
„Met genoegen, als ook mijnheer Frank en
zijn dochter het verlangen," zeide Fabian op ge-
drukten toon.
//Zeker verlangen zij het, maar eigenlijk was
ik het, die in dit opzicht op uwe welwillendheid
rekende," verklaarde Hubert, die zich blijkbaar
niet weinig op zijn verstandigen inval liet voor
staan. „Toen juffrouw Greta zich onlangs be
klaagde, dat ze een mooi eind op weg was om
al haar Fransch te vergeten, opperde de adminis
trateur het denkbeeld, om den taalmeester uit
de stad een paar malen per week te laten over
komen. Verbeeld u! Een jonge Fransekman, die
zijn leerling van het eerste oogenblik af het hof
zou maken! Frank denkt aan niets dan aan land
huishoudkunde en bekommert zich niet om der
gelijke zaken, maar ik was voorzichtiger. Ik
wilde voor geen geld van de wereld dien galan
ten Franschman met het meisje in aanraking
brengen iemand van uwe jaren evenwel
„Ik ben zevenendertig," viel de doctor hem in
de rede.
dat heeft geen bezwaar," hernam Hubert
glimlachend, „voor u heb ik geen zorg, maar
toch had ik gedacht, dat ge onder waart Ja, dat
komt van die kamerlucht en al die boeken. Ze"
eens, doctor, waarvoor hebt ge toch eigenlijk die
massa boeken medegebracht, die ik hier óveral
iri het rond zie staan, en wat studeert ge toch
Paedagogie waarschijnlijk; mag ik eens rond
kijken
Hij stond op en wilde de schrijftafel naderen,
maar doctor Fabian voorkwam hem. Met een bij
na angstige beweging wierp hij een opengeslagen
courant over eenige ingebonden boeken, die op
de tafel lagen, en posteerde z'ch hiervoor.
t Is van met veel belang," verzekerde hij,
terwijl een donkere blos hem naar het gelaat
steeg, "t zijn maar historische studies
„Aha, historische studies! herhaalde de asses
sor. A propos, kent ge dan soms professor
Schwarz ook, den grooten man op dat gebied P
naar de, grenzen. Daar reeds onderhande
lingen zijn aangeknoopt over onteigeningen,
schijnt de regeering van haar zaak zeker te
zijn.
In de Fransche kamer heeft minister Flo-
quet een rede gehouden, om het nut te
betoogen van de pogingen der republiek om
de scholen van eiken kerkelijken invloed vrij
te maken.
Met 276 tegen 166 stemmen is besloten
de rede in geheel Frankrijk door aanplak
king bekend te maken.
De senaat heeft de begrooting onveranderd
aangenomen. Floquet las daarop het besluit
van den president voor, waarbij de zitting
wordt gesloten.
Het proces-Geffcken begint weder meer de
aandacht te trekkennu het blijktdat
Bismarck het zelfs tegen de aanbieding van
den keizer lot staking vvenscht door te zet
ten. Men verwacht staatkundige onthullingen.
Was Bismarck volgens het dagboek van kei
zer Frederik de tweede of derde persoon in
zake d<= etictiting van het Duitsche rijk, waar
keizer Wilhelm hem steeds alle eer gunde
die den feitelijken ontwerper toekwam het
was den rijkskanselier niet naar den zin, dat
de zuivere denkbeelden van den kroonprins
in deze algemeen goedgekeurd werden. In
dit proces zal getracht worden Bismarck
weder als in vroegere grootte te doen pralen.
De keizerin-weduwe Frederik zal niet ge
spaard worden.
Reeds sedert enkele dagen liepen in de
pers vage geruchtendat de Italiaansche
minister van financiën zijn portefeuille had
neergelegd.
Thans meldt het Agentschap Stefani dat
de koning het ontslag van Magliani heeft
aangenomen, nadat deze zich had beroepen op
den slechten staat van zijne gezondheid. Bij
besluit van Zaterdag is Grimaldithans mi
nister van landbouwbenoemd tot minister
van financienPeragi tot minister van de
schatkist en Micelli tot minister van land
bouw. i
Hij is mijn oom. Ja, ge kent hem zeker, daar hij
colleges geeft aan de academie te J., waar mijn
heer Nordeck heeft gestudeerd
yIk heb het genoegen," zeide Fabian bedrem
meld en met een schuwen blik op de courant.
.Dat spreekt van zeil!" riep de assessor, „Mijn
oom is een beroemdheid, een eerste autoriteit;
we hebben alle reden om trotsch te zijn op die
bloedverwantschap, al kan onze familie nog op
menig lid bogen, dat zich onderscheiding heeft
verworven. Nu, ook ik hoop haar geen schande
aan te doen."
De doctor stond nog altijd met ee n angstig
wakenden blik voor zijn schrijftafel, alsof hij
zich tegen een aanslag van de zijde des assessors
trachtte te beveiligen, maar deze had zich al te
zeer verdiept in de belangrijkheid zijner familie
in het algemeen en die van zijn beroemden oom
in het bijzonder, om het geschrijf van een een
voudig huisonderwijzer eenige aandacht waardig
ie keuren. Niettemin voelde hij zich gedrongen
dezen een beleefdheid te zeggen.
y't Is echter altijd verdienstelijk, als ook lee-
ken zich voor dergelijke studies interesseeren,"
merkte hij minzaam aan. „Ik vrees alleen dat de
noodige tijd u hiertoe zal ontbreken. Is 't niet
vreeselijk onrustig in iict kasteel? Komen en
gaan er niet voortdurend allerlei soort van be
zoekers P" Sr
„Dat's wel mogelijk," antwoordde Fabian ar
geloos en zonder eenig vermoeden dat er iets
achter deze vraag kon steken, „maar ik merk er
niets van. Waldemar heeft de goedheid gehad de
stilste en afgelegen-te kamers voor mij uit te
kiezen, omdat hij iuijn neiging in dat"opzicht
kénde."
„Natuurlijk, natuurlijk!" Hubert stond tl
aan het venster en trachtte van hier de
ving te verkennen. „Maar ik zou toch
dit zulk een eeuwenoud gebouw als d,.'£j
met zijn historische herinneringen
van groot belang moest zijn. Afdir Pp
pen en gangen En welke onderaf
ven moet zoo'n kasteel hebbenj ji
in die kelders geweest
„In de kelders?" vroeg, de
verbaasd. „Neen, mijnU
daar doen. I