Nummer 13, Donderdag 14 Februari 1889. 12e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
FEUILLETON.
^"HsTET'jês-,
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht
UITGEVER:
Waalwijk.
51
E. "Werner.
De Echo van het Zuiden.
en Lufsirulsrbf Vonnnt,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden J 1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertenticn 17 regels j Ü,6U daart o en c in per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden Ümaal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Zooals wij reeds in ons vorig nummer
mededeelden heeft, kolonel Senart een offi-
cieele berisping ontvangen met inschrijving op
zijn dossier en daarmede zal het incident wel
zijn afgeloopen.
De officieuse „Nord. Allgem. Ztg." heeft
zich gehaast dit feit als een bewijs aan te
halen van den steeds toenemenden haat. tegen
Duitschland voornamelijk door de pers ge
voed. Zij (de pers) stelt zich volgens genoemd
blad aan het hoofd dergenen die eenig in
cident willen uitlokken. »Zij zal niemand
meer bedriegen met haar zoogenaamde vre
delievende gevoelens.*
De Fransche minister van oorlog De Frey-
cinet heeft aan de militaire gouverneurs van
Parijs en Lyon en de generaals, die aan het
hootd van een legerkorps staan, de volgende
circulaire gericht
Waarde generaalik verzoek u de mili
tairen die onder uwe bevelen staan, te wil
len herinneren dat politieke manifestation
van welken aard ook nadrukkelijk verboden
zijn. De chefs moeten zich wanneer zij
hetzij mondeling hetzij schriftelijk zich tot
hunne troepen richten onthouden van elke
zinspeling op de politiek, zoowel binnenland-
sche als buitenlandsche. Ik heb de zeldzame
afwijkingendie zich hebben voorgedaan
onderdruktmaar zal diewelke zich op
nieuw mochten voordoen nog strenger on
derdrukken.
Ik reken op den goeden geest van allen
ora maatregelen te voorkomen die ik
met leedwezenmaar zonder aarzelen zou
nemen.
Zaterdag heeft de Fransche kamer over
eenkomstig den wensch der regeering, be
sloten dat het wetsontwerp tot wederin
voering van kleine kiesdistricten (scrutin
d'arrondissement) aan de orde zal worden ge
steld voor het ontwerp betreffende de grond
wetsherziening. Met 308 tegen 243 stemmen
is besloten het eerstgenoemde ontwerp heden,
(Maandag) in behandeling te nemen, en met
504 tegen 9 stemmen is goedgekeurd, dat
Donderdag het grondwet-herzienings-ontwerp
aan de orde komt.
Bij monde van Floquet heeft in den loop
der beraadslaging de regeering verklaard
dat ze er op rekent beide ontwerpen nog
deze week te zien afgehandeld en dat ze bij
beide de quaestie van vertrouwen stellen zal.
Haars inziens is de taak der kamer nog
geenszins afgeloopen. Haar rest nog de be
grooting en zij moet voorts nog Frankrijk's
vertegenwoordiging zijn gedurende de ten
toonstelling. Floquet deed ten slotte een
beroep op zijne vrienden om hun stem te
geven aati de ingediende ontwerpen, opdat een
indrukwekkende meerderheid ook den senaat
tot toestemming nope. (Zie onder Frankrijk.)
Het gaat in Ierland een gangentje, de regee
ring neemt gevangen en veroordeelt iedereen,
die geen ja en amen zegt bij haar optreden
tegen de boeren. Een opsomming van één
enkelen dag volgt hier
Het parlementslid Coubon is tot twee maan
den gevangenisstraf veroordeeld omdat hij
een redevoering gehouden heeft ten gunste
der nationale liga
dokter Rearny is veroordeeld tot vier
manden dwangarbeid wegens inbreuk op de
voorschriften der Crime's Act
het parlementslid Kilbride wordt eveneens
vervolgd wegens inbreuk op de Crime's Act
en het proces zal verscheiden dagen duren
de afgevaardigde O'Brien eindelijk zal op
nieuw voor de rechtbank van Killarney moe
ten verschijnen wegens ophitsing der boeren
tegen de wet.
De Engelsche kabinetsraad is bijeen ge
weest en men verwacht als eerste zaak in
het parlement de quaestie der nationale
verdediging in 't bijzonder aangaande de
zeemacht.
Uit Rome zijn berichten ontvangen van
ernstige ongeregeldheden. Opgehitst door
een socialistisch blad en tengevolg eener cri-
DOOR
Toen ik het plan maakte, dat gij hier bij mij
zoudt blijven, geloofde ik onvoorwaardelijk zeker
van u te zijn nu zou ik het inderdaad niet
meer voor Leo kunnen verantwoorden en geel u
groot gelijk, als gij de proef liever niet wilt
wagen.'
Wanda was opgestaan. Doodsbleekniet in
staat een enkel woord uit te brengen, staarde
zij de spreekster aan zij had een gevoel alsof
zich op eens een afgrond voor hare voeten opende
en, als door een duizeling overvallen, leunde ze
tegen de sofa.
„Ge bedriegt u," bracht zij eindelijk met moeite
uit, „of ge wilt mij bedriegen. Dat heb ik niet
verdiend/'
De vorstin hield de oogen onafgewend op het
gelaat harer nicht gevestigd. „Ik weet dat het
uzelve onbewust is en juist daarom maak ik cru
attent op. Nachtwandelaars moet men wakker
roepen, eer zij de gevaarlijke hoogte bereiken.
Als zij plotseling ontwaken, is de val onvermij
delijk. Van jongsaf hebt ge energie, ijzeren wils
kracht als het hoogst in den jnan gewaardeerd
dit alleen dwingt u bewondering af. Ik weet
echter, helaas, dat Leo dit eene, ondanks al zijn
schitterende eigenschappen niet bezit, en ik loo
chen ook niet meer, dat Walderaar 't wel heeft
pas dus op met uw -- haat tegen hem. Daaruit
kon zich vroeger of later eens iets anders ont
wikkelen. Ik open u thans de oogen, terwijl het
nog tijd is, en ik geloof dat ge er mij dankbaar
voor zult zijn."
„Ja/' antwoordde Wanda met een gesmoorde
stem. „Ik dank u."
„Dan zullen wij die zaak nu verder laten rus
ten; er is nog geen direct gevaar bij, willen we
hopen, en morgen breng ik zelve u naar Rako-
wicz terug.—Nu moet ik echter zorgen, dat ook
heden avond de noodige omzichtigheid hier in
acht wordt genomen, opdat ons nog niet den
sis in het bouwvak, gingen eenige duizenden
werkloozen tot feitelijkheden overdie de
politie niet in staat was te bedwingen en eerst
tegen den avond door de troepen onderdrukt
konden worden.
De oproerlingen beschadigden eenige
openbare gebouwen, waaronder de opera, en
plunderden of vernielden vele huizen, winkels
en koffiehuizen. Bij het vechten met de po
litie werden een dertigtal agenten gewond.
De troepen omsingelden ten laatste de buurt,
waar de oproerlingen "onder leiding van be
kende socialisten o. a. den redacteur van
het blad Messagero, verzameld waren.
Een honderdtal hunner werden genomen.
De troepen bleven in de straten patrouilleeren,
terwijl de meeste winkels en koffiehuizen ge
sloten bleven,
In de kamer interpelleerde de afgevaar
digde Ferrari de regeering over het gebeurde.
Namens haar verklaarde Chrispi, dat hij de
uitspattingen ten zeerste betreurt en maatre
gelen heeft genomen om herhaling te voor
komen. Alle openbare vergaderingenook
die een vredelievend karakter dragen zullen
verboden worden.
De socialist Corti riep toen dat de re
geering niet het recht had de grondwet te
schorsen.
Hij kwam op tegen de bewering, als zou
den de «vrienden van den vrede» de wanor
delijkheden hebben uitgelokten tegen het
verbod om openbare vergaderingen te hou
den. Dit maakte eene levendige beweging
onder de leden gaande.
De heer Bonghi constateerde, dat tot zelfs
in de kamer van afgevaardigden personen
werden gevonden die de oproerlingen in be
scherming namen.
Crispi verklaarde ten slotte met vertrouwen
het oordeel der kamer af te wachten.
Bonghi stelde nu de volgende motie voor
„De kamer, het voorgevallene betreurende,
vertrouwt op de geestkracht der regeering
tot onderdrukking der wanordelijkhedenen
gaat over tot de orde van den dag."
laatsten dag eenig onheil overkomt. Ik zal Paw-
lick zeggen wat hij doen moet en persoonlijk
nagaan of mijne bevelen worden nagekomen."
Dit zeggende verliet de vorstin de kamer, vast
overtuigd dat zij niets anders dan haar plicht
gedaan en een toekomstig onheil afgewend had,
door vastberaden en onmeedoogend zooals altijd
den sluier te verscheuren, die het hart der jonge
gravin nog voor haarzelve verborg. Had zij ge
zien, hoe Wanda na haar vertrek in elkander
zonk, ze zou misschien begrepen hebben, dat hier
de gevaarlijke hoogte al bereikt was, waar het
wakker roepen dooaelijke gevolgen kan hebben.
De roep vermocht hier niet meer fee.waarschuwen
of te redden. Hel ontwaken kwam te laat.
De winter was in al zijne gestrengheid aange
broken. Een dikke laag sneeuw bedekte bos-
schen en velden een zware ijskorst stremde den
loop der rivier en over de verstijfde aarde lieten
de winterstormen hun killen adem gaan.
Zij hadden ditmaal nog een anderen storm wak
ker geroepen, die nog erger dreigde dan de ele
menten. Aan de andere zijde van de grenzen was
de lang gevreesde opstand eindelijk uitgebarsten
Het geheele naburige land was in rep en oer en
elke dag br.icht nieuwe en treurige berichten
van daar mede. Aan dezen kant was alles nog
rustig gebleven, en het liet zich aanzien dat die
rust ook vooreerst niet verbroken zou worden
maar vreedzaam was de stemming in de grens
districten daarom niet, waar zich duizenderlei
verschillende belangen lieten gelden, waar nau
welijks ééne Poolsche familie woonde, die niet
althans één harer leden mede ten strijde had zien
uitrukken.
Het ergste moest YVilicza hieronder lijden. Reeds
zijne ligging maakte het tot een der gewichtigste
zoo ook al gevaarlijkste punten der geheele pro
vincie. Het speelde niet te vergeefs zulk een be
langrijke rol in de plannen der Morynski's en
Baratowski's. De goederen van den jongen Nor
deck waren uiterst geschikt gelegen, om de ge-
wenschte gemeenschap met de opstandelingen te
onderhouden en toch een veilig verblijf te bieden,
als er soms gevechten op de grenzen pl.-ats had
den, terwijl de zware bosschen het, ondanks schild
wachten en patrouilles, onmogelijk maakten, de
verordineerde strenge bewaking in al haar om
vang toe te passen. Wel is waar was er veel
Over deze motie zal later worden
beraadslaagd.
Men schijnt in Washington zeer gekalmeerd
te zijn want staats-secretaris Bayard heeft
den Amerikaanschen consul Sewall op Samoa
verzocht als zoodanig zijn ontslag te nemen,
daar zijn persoonlijke inzichten niet stroken
met die der regeering.
Al men nu weetdat Sewall de man is
die Duitschland bij zijn regeering zoo zwart
mogelijk heeft gemaaktdan mag dat ont
slag wel gelden als een bewijs, dat de Ame-
rikaansche regeering de zaak langs diploma-
tieken weg met Duitschland wil regelen.
De „New-York Herald" meldt nu dat Se
wall ernstige beschuldigingen tegen den staats
secretaris Bayard inbrengt. Sewall beweert
dat de staats-secretaris verzuimd heeft hem
van instructien te voorzien en deze in| het
algemeen ten opzichte van de Samoa-eilan
den aan den leiband van Bismarck geloopen
heeftniettegenstaande de Duitschers aldaar
hoogst beleedigend tegenover de Amerikanen
optraden. Volgens Sewall zouden de „Duit
schers de Amerikaansche vlag neergehaald
en vertrapten gedreigd hebben den Ame
rikaanschen consul-generaal dood te schieten,
terwijl Duitsche schildwachten het Ameri
kaansche consulaat omsingeld hadden. Een
Duitsch matroos mishandelde een Amerikaan
schen koopman op diens eigen erf, met me
deweten van den Duitschen commandant.
Sewall beweertdat de staatssecretaris hem
ontslaan wilomdat hij aan deze dingen
ruchtbaarheid heeft gegeven.
De Times verneemt uit Philadelphia
dat de commissie uit den Senaat de kre-
dietposten van het marine budget aanmerke
lijk heeft verhoogd voor nieuwe kruisers. Er
zullen er vier extra worden gebouw met bui
tengewone bewapening. Zij kosten ruim vier
millioen dollars.
Veertien staten waaronder Nederland
hebben de uitnoodiging van de regeering der
Unie aangenomen om eene maritieme con
ferentie bij te wonen, welke in den aanstaan_
den herfst te Washington zal plaats hebben
veranderd, sedert de jonge landheer zich kort
voor het vertrek van Morynski en Leo zoo be
slist aan de zijde zijner landslieden geschaard
had, maar met dat uur was ookj.de stille, ver
bitterde strijd begonnen tusschen hem en zijne
moeder een strijd die nog thans niet geëindigd
was. De vorstin hield woord. Zij week geen voet
breed van den grond, waarop zij evenzeer recht
meende te hebben, en Waklemar begreep eerst
thans wat hij gedaan had, met zijne goederen
jaren lang in hare handen te laten. Indien hij
zijne vroegere nalatigheid en onverschilligheid
moest boeten, dan deed hij liet nu in niet ge
ringe mate.
Hij had het gedaan gekregen, dat zijn kasteel
niet langer de hoofdzelel van de woelingen harer
partij was; maar op zijne goederen kon hij dit
zelfde riet niet geweld doordrijven, daar deze
stelselmatig vervreemd van hem waren gewor
den. De onbeperkte heerschappij, die de vorstin
zoolang had uitgeoefend, de uitroeiing van elk
Duitsch element en de vervulling van elke open
gevallen betrekking door Poolsche beambteu
dit alles droeg nu rijke vruchten. Nordeek werd
inderdaa-l op zijn eigen grond verraden en ver
kocht. Men noemde hem den meester, maa1* be
schouwde zijne moeder als de eigenlijke mees
teres. Indien zij zich al wachtte, openlijk als
zoodanig op te treden, zoo kwamen hare bevelen
toch in handen van de ondergeschikten en wer
den onvoorwaardelijk opgevolgd, terwijl geheel
Wilicza zich heimelijk maar onwrikbaar tegen
die van Waldemar aankantte. Alle denkbare kui
perijen en uitvluchten werden tegen hem in het
werk gesteld al wat mogelijk was geschiedde,
om zijne bevelen te dwarsboonien, zijne maatre
gelen te verijdelen, en dit steeds op eene wijs,
die verantwoording zoowel als straf buitensloot.
Niemand weigerde rechtstreeks hem te gehoor
zamen, maar toch wist hij, dat verzet en onge
hoorzaamheid het wachtwoord was, dat dagelijks
tegen hem werd gegeven. Als hij zich op eene
plaats gehoorzaamheid wist te verschaffen, stak
het verzet op tien andere het hoofd op, en als
hij heden zijn wil doordreef, had hij den vol
genden dag weer met nieuwe hinderpalen te
kampen. Met ontslag te dreigen, baatte weinig
hij had in dat geval het geheele beambtenperso-
neel moeten ontslaan en deels werd hij door con
tacten hierin verhinderd, deels ontbraken liem
ook de geschikte plaatsvervangers. Bovendien kon
in zulk een tijd als dezen elke daad van geweld
belangrijke gevolgen hebben.
Zoo werd de jonge landheer gedwongen zich eene
stelling te laten welgevallen, die voor een natuur
als de zijne onuitstaanbaar was, orad.t zij hem
alle vrijheid tot handelen benam en slechts tot
kalm, bedachtzaam afwachten dwong Juist hierop
had de vorstin echter haar plan gebouwd. Wal
demar zou allengs den strijd moede worden, dien
hij tegen haar had ondernomenhij zou leeren
inzien, dat hij toch eigenlijk niets kon uitrichten
in een zaak, waarin hij alleen stond, terwijl ge
heel Wilicza de partij tegen hem had opgeno
men hii zou in zijn wrevel daarover weer de
teugels laten varen, 'die hij haar zoo onverhoeds
uit de hand had gerukt. Geduld had hij immers
nooit bezeten. Maar ze vergiste zich ook ditmaal
in haar zoon, zooals zij zich van jongsaf in hem
had vergist hij gaf thans bewijzen van die
onwankelbare geestkracht, van dien onbuigzamen
wil, die zij gewoon was als hare bijzondere ka
raktertrekken te beschouwen. Geen oogenblik
werd hij ontmoedigd door al de hindernissen en
onaangenaamheden, die zich voor hem opstapel
den de eene na de andere wist hij te overwin
nen. Zijn oog en zijne hand waren overal, en
waar men het werkelijk durfde wagen hem in
het aangezicht te weerstaan, bleef de eerste po
ging ook de laatste, omdat hij op overtuigende
wijs wist te toonen, wie hier heer en meester
was. Dit maakte hem wel is waar niet bemind
bij zijne onderhoorigen indien men vroeger al
leen den Duitscher in hem gehaat had, haatte
men thans Waldemar Nordeck persoonlijkmaar
men was reeds zoover gekomen dat men hem
vreesde, en gewende zich ook langzamerhand om
hem te gehoorzamen. Onder deze omstandigheden
was vrees het eenige, wat gehoorzaamheid af
dwong
De verhouding tusschen moeder en zoon werd
op deze wijs hoe langer hoe meer gespannen,
schoon ze elkander uiterlijk nog met koele be
leefdheid behandelden. Die eerste verklaring tus
schen hen was ook de eenige gebleven. De een
hield evenmin als de ander van noodelooze praat
jes en gevoelde, dat er van geen verzoening of
toenadering sprake kon zijn, jals de karakters en
beginsels zoo hemelsbreed uiteenliepen als bij
hen. (Wordt vervolgd.)