N airliner 22,
Zondag 17 Maart 1889
12e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
YINETA,
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
UITGEVER:
Waalwijk.
'Zij, die zich voor het
volgend kwartaal op
dit blad abonneeren, ontvangen de
nog deze maand verschijnende
nummers gratis.
60
E. Weener.
en Langs! raalsche Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag: en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels ƒ0,60 daarbocu 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2raaal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen loor het advertentiebureau van
Adolf Steintsr, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
De Fransche senaat heeft met 212 stem
men tegen 58 machtiging verleend tot het
vervolgen van den heer Naquet.
In de kamer zeide Laguerre dat de Ligue
des patriotes geen geheime vereeniging van
samenzweerders is, en voegde hij de regee
ring toe: Gij zijt het die in opstand komt
tegen het algemeen stemrecht. Vervolgens
zeide hij nog: eene kliek heeft zich meester
gemaakt van de regeering, en de vervolging
van de Ligue zal het uur bespoedigen, waarop
het volk de kamer met walging zal wegjagen.
Hier werd Laguerre tot orde geroepen.
De rapporteur over het voorstel betreffende
de Ligue, de afgevaardigde Arène, verweet
aan hen, die zich republikeinen noemen, dat
zij deel uitmaken van het praetoriaansche
leger van Boulanger. Daarop stond deze op,
en maakte een gebaardat beduiddeik
geef den brui van de meerderheid.
Tot de sluiting der beraadslaging werd be
sloten met 318 tegen 214 stemmen.
De kamer heeft de vervolgingen betreffende
de Ligue des patriotes goedgekeurd met 331
tegen 227 stemmen. Verscheidene uitdagingen
hadden na de zitting plaats.
De huiszoekingen bij leden van de Ligue
des patriotes is voortgezet. De République
FranQaise zegt, dat de huiszoekingen aan
het licht hebben gebracht, dat de regeling
voor eene mobilisatie, waarvan Déroulède
sprak, niet maar eene pocherij is geweest
maar dat er werkelijk gemaakt was een al
gemeen plan voor opstand en oproer, waarin
alles voorzien en geregeld is.
DOOR
Ook thans stond het eensklaps weer voor haar,
als door de hand van eeti geest te voorschijn
geroepen en als in gouden glans gehuld. En
toch had Wanda met al de geestkracht, die haar
ten dienste stond, hiertegen gestreden. Zij had
scheiding en verwijdering gezocht en verkregen
tusschen haar en den man, dien ze haten wilde,
omdat hij geen vriend van haar volk wasze
had in den strijddie thans met vernieuwde
woede tusschen de beide vijandige naties was
losgebarstenhare redding gezocht maar wat
baatte haar nu die wenhopige worsteling? de
zege was immers toch niet behaald. Nu was er
geen sprake meer van droomen of zelfbedrog.
Zij wist thans welk een toovernet het was geweest
dat haar destijds op den Beukenheuvel had om
vangen, welks hall' vaneengereten draden aan den
oever van dat kleine meer in het boscli en dit
maal onverbrekelijk waren vastgeknoopt ze
kende eindelijk de schattendie de oude stad
zoo rijk aan wonderen haar slechts voor enkele
oogenblikken had laten zien, om ze vervolgens
weer met zich in de diepte te nemen. Slechts
in een opzicht had de sage waarheid gasproken:
de herinnering wilde zich niet laten uitvvisschen
het verlangen zich niet tot zwijgen laten brengen,
en te midden van al dien haat en dien strijd
van al dien kamp en tegenstand scheen liefelijk
en geheimzinnig het klokgelui van Vineta uit de
diepte der zee op te stijgen.
Wanda verhief zich langzaam van haar zetel.
De vreeselijke weifeling, de kamp tusschen plicht
en liefde was ten eind. De laatste minuten had
den hem beslecht, Zij zette zich niet aan de
schrijftafel en nam de pen niet ter hand. Zij
dacht niet meer aan bericht of waarschuwing
ze schoof slechts den grendel van de deur en
het volgend oogenblik weerklonk de schel, waar
mede zij den knecht binnenriep. Freule Mo-
Admiraal Jaurès, minister van marine, is
aan eene beroerte overleden.
Freycinet zal tijdelijk optreden als minister
van marine.
Sir. Mal et, de gezant te Londen, verricht
eene ernstiger zending, dat men vermoedde.
Officieel heet het, dat hij voor familieaange
legenheden over was, doch nu blijkt uit her
haalde conferentiën met lord Salisbury aan
het ministerie van buitenlandsche zaken, dat
gewichtige plannen beraamd worden. Volgens
officieus bericht heeft de gezant een formeel
voorstel van Bismarck in handen, betreffende
een Engelsch Duitsch verbond. De vriend
schappelijke betrekkingen tusschen Frankrijk
en Engeland zouden daar niets onder lijden,
doch feitelijk beoogt Bismarck door Engel-
sche hulp tot toenadering met Frankrijk te
geraken.
In Londen loopen geruchten, dat de regee
ring er reeds aan zou denken het marine-
voorstel in te trekken met het oog op de
geringe sympathie, die het bij het volk ont
moet.
De zittingen der Parnell-commissie zullen
nog eenige dagen duren. De zitting van
Woensdag heeft een nieuw incident opgele
verd. Timothey Coffey, reporter en getuige
van de Times, heeft in December, voor de
eerste maal ondervraagd wordende, verklaard,
dat hij stukken in handen had gehad, waarbij
't bleek, dat de agrarische parnellistische liga
geld verschaft had aan de moordenaars, om
de bekende misdaden in het Phoenix-park te
plegen. Thans door den advocaat van
Parnell op nieuw hierover gevraagd wordend,
bekende Coffey ten slotte, dat hij vroeger
gelogen heeft en dat er van zijn verklaringen,
in December gedaan, geen woord waar is.
Het is te begrijpen datna hetgeen van
Pigott bekend is deze mededeeling groote
sentalie maakte.
In eene openbare bijeenkomst kondigde
de voorzitter, Morly, aan, dat de oppositie
Maandag in de kamer zal uitlokken eene
discussie over de roldoor den advocaat-
generaal vervuld in het proces van de Times.
rynski leunde tegen de tafel waarbij zij stor.d
hare hand sidderde, maar haar gelaat was kalm
en getutgde, dat ze een onherroepelijk besluit
had genomen.
,En als liet inderdaad tot het uiterste komt,
dan bemoei ik er mij mede," zeide zij met tril
lende lippen. //Zijne moeder laat hem koel en
onverschillig het gevaar tegemoet gaan wel
nu, dan zal ik hem redden."
De bewuste houtvesterswoning lag, zooals wij
.leeds gezegd hebben, slechts een halfuur van de
grenzen verwijderd, te midden van de dichtste
bosschen op Wilicza. Het tamelijk groote en
hooge woonhuis was door den overleden Nor
deck gebouwd, die het met niet geringe kosten
had laten optrekken maar nu zag het er woest
en vervallen uit, daar er sedert twiniig jaren
noch door den eigenaar, noch door de bewoners
iets aan zijn onderhoud te kosten was gelegd.
De tegenwoordige houtvester had zijne betrek
king uitsluitend aan den invloed der vorstin Ba-
ratowski te danken, die zich den dood van zijn
voorganger ten nutte had gemaakt, om hem door
een barer gunstelingen te doen opvolgen. Osiecki
had dien post reeds sedert drie jaren vervuld en
zijn herhaald wangedrag, zoowel als zijn vrij
nalatig bestuur werden door zijne meesteres icn
eencnraale over het hoofd gezien, omdat zij wist
dat de houtvester haar met hart en ziel onder
worpen was en zij in alle omstandigheden op
hem kon rekenen. In het begin was Osiecki wei
nig in aanraking gekomen met zijn jongen mees
ter en had zich over het geliefd naar diens be
velen gevoegd. Waldemar zelf kwam slechts
uiterst zelden in de eenzame en afgelegen hout
vesterswoning; eerst sedert de laatste weken
hadden de herhaalde botsingen tusschen de hout
vesters en de aan de grenzen gestationueerde
militairen hem gedwongen zich persoonlijk met
de zaak te bemoeien.
Buiten zag alles er uit alsof het midden in den
winter was. Somber staken het met een dikke
laag sueeuw bedekte bosch en üoutvestershuis af
tegen het vale licht van den grauwen hemel. In
de groote benedenkamer bevond zich de houtves
ter met al zijne onderhoorigen, drie of vier bosch
wachters en eenige knechts. Zij hadden allen
Men verneemt, dat de Saruoa-conferentie
nog vóór 1 April te Berlijn zal kunnen samen
komen, daar over enkele dagen de Ameri-
kaansche afgevaardigden te Berlijn worden
verwacht.
De Samoa-aangelegenheden zijn ook weder
ten sprake gekomen in het Engelsche lager
huis, naar aanleiding van een mededeeling
in de Times als zouden de Duitschers zich
op Samoa tegenover een Engelsch onderdaan
hebben schuldig gemaakt aan ongeoorloofde
handelingen.
Eerstdaags zal in het Engelsche parlement
een blauw boek inkomen over Samoa.
De berichten uit Zanzibar lulden gunstiger
voor Duitschland de troepen van het opper
hoofd Buschiri zouden zich landwaarts in te
rugtrekken en onderhandelingen willen aan-
knoopen een gevolg van zijn nederlaag
bij Bagamoyo.
Men make zich echter niet al te spoedig
blijde, 't zou best een list kunnen zijn van
de sluwe inboorlingen.
CrispiItaliës premier-, behoeft zich waar
lijk geen illussiën te vormeu en het lijdt geen
twijfeldat hij zijn buitenlandsche politiek
geleidelijk zal moeten wijzigen, hij moet la-
veeren door een tweetal stroomingen de een
(die van hemzelven uitgaat) is de politiek
van stand-ophouding tegenover de andere
groote mogendheden; voor het buitenland niet
willen onderdoenwaar offers worden ge-
ëischt voor den gewapenden vrede en de
andere (die van de meerderheid der afge
vaardigden) is de politiek der bezuiniging
die tort et a travers wil bezuinigen zelfs
al zou Bismarck er al eens minder lief om
kijken en al zou men een toontje lager moe
ten gaan zingen in 't concert der groote mo
gendheden.
Enkele bladen zien in dat die stand-op
houding ten slotte Duitschland en Oostenrijk
ten goede komtmaar andere officieuse or
ganen meenen dat Italië alleen als lid van
de triple-alliantie zijn positie als Europeeschen
factor zal kunnen handhaven.
Crispi heeft herhaaldelijk bijeenkomsten
het geweer op schouder en wachtten blijkbaar
op de komst van hun landheer, maar van gehoor
zaamheid of een vreedzaam verlaten van ae hout
vesterswoning was geen sprake. De zwaarmoe
dige, stuursche aangezichten dier mannen verrie
den niets goeds, en het uiterlijk van den hout
vester rechtvaardigde volkomen de onderstelling,
dat hij #tot alles in staat was." Die menschen
die dag op dag in hun eenzame bosschen door
brachten, namen het zoo nauw niet met datgene,
wat orde en wet van hen eischten, en Osiecki
bovenal was wijd en zijd om zijne willekeurige
handelingen berucht.
Nochtans was aller houding voor het oogenblik
zeer onderdanigwant voor hen stond de jonge
gravin Morynski. Zij had den kap van haar
mantal naar achteren geworpen en het schoone
bleeke gelaat verried niets meer van den strijd
en de spanning, die liet nog slecjits weinige uren
geleden ontsierd hadden; alleen een strenge, koele
ernst lag er thans over verspreid.
//Ge hebt ons in een lastig parket gebracht
Osiecki/' zeide zij. „In plaats van te zorgen dat
er zoo min mogelijk over uwe woning gedacht
en gesproken wordt, zoekt ge twist met de pa
trouilles en brengt ons allen door die onbezon
nenheid in gevaar. De vorstin is geducht boos
op u; ik kom van harentwege, om u nogmaals
en ditmaal zeer nadrukkelijk elke gewelddaad,
tegen wier» 'took zij, te verbieden. En ge moet
doen wat zij u beveelt, Uw eigenmachtige han
delingen hebben reeds kwaad genoeg gesticht."
Dit verwijt maakte blijkbaar indruk op den
houtvester. Hij zag voor zich en zijn toon klonk
min of meer verontschuldigend, toen hij met een
mengeling van trots en berouw antwoordde:
't Is nu eens geschied. Ik heb mijn volk dit
maal niet in bedwang kunnen houden en mijzelf
ook niet. Mevrouw de vorstin en de freule moes
ten eens weten hoe men zich voelt, als men dag
op dag verplicht is, zich hier aan de grenzen stil
te houden, terwijl daar ginds wordt gestreden,
al dat oorlogsrumoer meae aan te zien en zich
niet te mogen verroeren, al heeft men het gela
den geweer in de hand. Dun vergaat iemand het
geduld, en met ons was 't eergisteren zoover.
Wist ik niet dat we hier noodig waren, dan zou
den we allen tezamen reeds lang over de gren
zen zijn getrokken en hadden we ons bij de on-
met de gezanten van Duitschland en Oos
tenrijk daar hel nieuwe kabinet verminde
ring van militaire uitgaven eischt.
In den ministerraad heeft Crispi reeds toe
gegeven dat bij de hervatting der kamer
zitting op 18 Maart de finantiëele ontwerpen
zullen teruggenomen wordenwaarop het
vorige ministerie viel.
Volgens een nog niet nader bevestigd ge
rucht zal Italië over een strook van de kust
van Zanguebar (tegenover Zanzibag) eerst
daags zijn protectoraat uitspreken in over
eenstemming met de belanghebbende mo
gendheden.
In de) kamer te Budapest heeft bij de
discussie over de militaire wet graaf Eugen
Zichy gezegd dat de geheele kamer met de
politiek van den bond met Duitschland en
Italië instemt dientengevolge is de oppositie
bereid aan de verdedigingsmiddelen van het
rijk alle mogelijkd offers te brengen. Zonder
de artikelen 24 en 25die den grootsten
strijd hebben uitgeloktzou de behandeling
van het wetsvoorstel in enkele dagen afge-
loopen zijn geweest.
Uit Pest wordt aan de „Standard" ge
seinddat volgens mededeeling van authen
tieke zijde de regeeering besloten heeft op
vier punten aan de Servische grenzen een
observatie-leger op te stellen met Semlin als
basis. Voor dit troepenvervoer moeten de
noodige Donau -vaartuigen worden gereed ge
houden terwijl de spoorwegbesturen te Te-
mes var en elders instructien hebben ontvan
gen spoorwegmaterieel tot het vervoer van
20,000 man troepen gereed te houden to;
leveringTrinnen 12 uur na den eisch daartoe.
Het wordt bevestigddat koning Milan
niet vrijwillig is teruggetreden, doch dat eene
paleisrevolutie hem daartoe noodzaakte.
Gruicsde minister, moet den koning toe
gevoegd hebbendat hij geen vertrouwen
meer in zij woorden stelde. Na deze ver
klaring der radicale partij was regeeren met
een ministerie van die kleur feitelijk onmo
gelijk en bleek het Milandat zoo hij niet
vreedzaam afscheid namhij gewelddadig
onttroond zou worden.
zen gevoegd, Vorst Baratowski ligt slechts twee
uren van daar en de weg naar hem toe is ge
makkelijk te vinden."
//Ge blijft hier hernam VVanda vastberaden.
z/Ge weet wat mijn vader u heeft bevolen. Hij
verlagt dat gij hier den omtrek blijft bewaken
en daarmede kunt ge ons beter diensten bewij
zen dan ginds in den oorlog. Vorst Baratowski
heeft menschen genoeg onder zijn bevelen. Maar
nu het voornaamste mijnheer Nordeck komt
vandaag hier."
*Ja wel," zeide de houtvester op hoonenden
toon. „Hij wil zichzelf gehoorzaamheid verschaf
fen, heeft hij gezegd. Wij moeten naar Wilicza
gaan, waar hij voortdurend een oog up ons kan
houdenwaar wij ons niet kunnen bewegeu,
zonder dat hij achter ons staat en ons op de
hapden ziet ja, bevelen kan die Nordeck wel,
't is maar de vraag of er tegenwoordig nog een
enkele wordt gevonden die hem gehoorzaamt?
Hij moet maar meteen een geheel regiment sol
daten meebrengen als hij ons hier het huis wil
uitdrijven, anders kan de zaak slecht genoeg voor
hem afloopen."
,/VVat bedoelt ge daarmede?" vroeg de jonge
gravin langzaam. //Vergeet ge, dat Waldemar
Nordeck de zoon van uwe meesteres is."
hVorst Baratowski is haar zoon en onze ge
bieder," barstte de houtvester uit. En 't is schande
dat zij en wij allen dien Duitscher moeten ge
hoorzamen, omdat zijn vader zich voor twintig
jaren hier heeft ingedrongen en zich met de goe
deren van de Morynski's ook terstond van een
gravin Morynski wist meester te maken, 't Was
al ellendig genoeg, dat zij jaren lang met dien
Nordeck zat opgescheept, en h iar zoon geeft haar
nu nog wel iets anders te ondervinden; we we
ten immers allen, hoe zij over hem denkt. Als
ze dien ook verloor, zou ze hem waar-chtig niet
meer betreuren dan zijn vader, en dat zou in
alle opzichten nog het beste zijn voor de geheele
heerlijkheid. Dan behoefden de orders van het
kasteel niet meer in het geheim te worden afge
zonden, dan regeerde de vorstin en zou onze jonge
vorst de erfgenaam en meester van Wilicza zijn,
zooals hem van rechtswege toekomt."
(Wordt vervolgd.)