Nummer 35.
Donderdag 2 Mei 1889
12e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
FEUILLETON.
"VHsT IE T.A
ANTOON TIELEN,
De graanmarkt.
Staatkundig overzicht.
UITGEVER:
Waalwijk.
70
E. Werner.
en liiiiifflilraalsclie Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden /1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
De Weener „Neue Presse" zeide in een
harer laatste nummers, na den toestand der
internationale graanmarkt onderzocht te heb
ben, dat Europa binnenkort getuige kan zijn
van een „wilde stijging* der broodprijzen.
De oogst van 1889 is nog veraf. Tot dan
toe zal Europa te voorzien hebben in groote
behoeften, en te Berlijn, te Weenen, zoowel
als elders vindt men lieden die zich ver
beeldendat het moeilijk zal z'jn den hon
ger te stillen. Wel spreekt men het woord
hongersnood niet uit, dat uit het economisch
woordenboek schijnt te kunnen worden ge
schrapt, maar toch vreest' men dat de werk
man de bevrediging van zijn eetlust zeer
duur zal moeten betalen.
Laat ons den toestand eens nagaan.
Sedert de maand Maart zijn de wegen
zoowel over zee als door de binnenwateren
van de landen van waar het graan komt
weder open.
Sedert het begin van het handelsjaar
1888/89 dat is te zeggen van 1 September
1888 tot 9 Maart j.l., heeft Groot-Bril tannie
aan tarwe en bloem ingevoerd dit laatste
berekend in koren 29,243,471 hectoliter.
Van 9—16 Maart zijn op de kust aangeko
men 881,000 hectoliter en 5,742,000 heet.
waren aangekondigd.
In 't geheel dus heeft Engeland van 1
September 1888 tot half Maart 1889 ont
vangen 35,886,000 heet. tarwe en bloem
waarvan het ongeveer 15^ zal hebben uit
gevoerd. Er blijven dus ongeveer 30 millioen
hectoliter over.
Volgens de officieele gegevens der statis
tiek heef: Frankrijk van 1 Augustus 1838 tot
1 Maart 1889 ingevoerd 10.490,000 hecto
liter tarwe en bloem, berekend als graan.
Op 1 Maart waren daarenboven in de en
trepots der douane aanwezig 4,293,000 HL.,
op weg 1.107,000 HL, zoodat in het tijds
verloop van 1 Augustus 1888 tot 1 Maart
DOOK
Vastberadenheid en kracht spraken uit deze
voorden. De roode gloed van het vuur bescheen
Waldemar's gelaatstrekken, die op dit oogenblik
als uit metaal gegoten waren. De vorstin moest
het wederom toestemmen, dat 't haar zoon was,
die daarvoor haar stond, met die onheilspellende
blauwe ader nan de slapen, met dien blik en die
houding „alsof men de moeder zelve zag." Ze
had zich tot hiertoe tevergeefs een voorstelling
trachten te maken, hoe het mogelijk was dat
Waldemar, die koele, sombere Waldemar met zijn
terugstootend uiterlijk, boven haar Leo kon wor
den voorgetrokken, dat hij zijn schoonen, galan
ten broeder in het hart eener vrouw kon ver
dringenmaar op,dit oogenblik begreep zij het.
//Hebt gij vergeten wie uw tegenstander is?"
vroeg zij ernstig. „Broeder tegen broeder! Moet
ik die vijandige, wellicht bloedige ontmoeting
tusschen mijDe beide zonen mede aanzien? Denkt
ge dan in het geheel niet aan mij en wat ik
daarbij moet uitstaan
„Uwe zonen herhaalde Waldemar. „Die moe
derlijke angst en tederheid gelden in elk geval
maar één van uwe zonen. Gij vergeeft mij niet,
dat ik het geluk van uw lieveling heb verstoord]
en ik weet eene oplossing, die u weinig tranen
zou kosten. Maar houd u bedaard! Wat ik kan
doen om een noodlottigen afloop te voorkomen,
dat zal geschieden; zorg alleen dat Leo het mij
mogelijk blijft maken een broeder in hem té
zien. Gij hebt een onbeperkten invloed op hem
naar u zal hij liooren ge weet, ik heb geleerd
mijn natuur in bedwang te houden, maar mijne
zelfbeheerscliing heeft haar grenzen maakt Leo
het al te erg, aan sta ik voor niets meer in. Hij
heeft er weinig slag van, de eer van een ander
te ontzien, als hij zich beleedigd acht
Hier werden zij gestoord. Een onderofficier van
het detachement, dat Wilicza den vorigen da"
gepasseerd was, verlangde den eigenaar van het
Advertentiön 1 7 regels J 0,60 daarbO/eu 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, morden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
1889 Frankrijk van het buitenland ontvangen
heeft 15,901,000 HL. graan en bloem.
Men heeft uitgerekend dat gedurende het
handelsjaar 1888/89 Engeland noodig zou
hebben 50 millioen HL. en Frankrijk 22
millioen. In öj/g maandvan 15 Maart tot
1 September zal Engeland dus nog moeten
invoeren 20 millioen HL. en Frankrijk in 5
maanden, van 1 Maart tot 1 Augustus, na
genoeg 6 millioen HL., samen dus 26 mil
lioen HL.
Bij die 26 millioen HL. moet men voegen
de behoefte der andere invoerlanden Italië,
Nederland, Belgie, ZwitserlandSpanje en
Portugal, bedragende 15 millioen HL.
In 't geheel zijn er dus noodig 41 mil
lioen HL.
Het departement van Landbouw te Was
hington heeft den stock bij de farmers der
Unie op 1 Maart geschat op 39 millioen
HL., terwijl de handelswereld de hoegroot
heid van dien voorraad veel lager heeft ge
taxeerd. In Engeland gelooft men dat de
Vereenigde Staten tot September nog 6 mil
lioen H. L. naar Europa zullen kunnen zen
den.
Wat Rusland aangaat, dat van 1 Januari
tot 15 Maart 51,663,000 pud heeft uitgevoerd
van 1 Augustus 1888 tot 1 Maart 1889
heeft het uitgevoerd 189/10 millioen hectoliter
dus 2?/]o millioen per maand terwijl vanaf
einde December tot half Februari, de meeste
zijner uitvoerhavens door het ijs'gesloten zijn
geweest.
Blijft deze hoeveelheid van 27/10 millioen
per maand aanhouden van 1 Maart tot 1
Septemberdan zal de uitvoer van Rusland
nog bedragen 16 millioen HL. Verleden jaar
heeft Rusland gedurende hetzelfde tijdsver
loop van 1 Maart tot 1 September alleen
naar Engeland 63/4 millioen HL. uitgevoerd.
De Indiën hebben verleden jaar van 1
Maart tot l September bij de 2!/o millioen
HL. geleverd en zullen dit waarschijnlijk ook
van 't jaar doen. De bijdrage van Chili en
Australië voor de Europeesche behoefte be
droeg verleden jaar van 1 Maart tot 1 Sep-
kasteel terstond t,e spreken. Waldemar begaf zich
naar hem toe. Hij was er in de laatste dagen
aan gewoon, dat zulke onverwachte stoornissen
zich juist dan voordeden, als hij het minst in de
stemming verkeerde om er zich mede op te
houden.
De onderofficier bevond zich in de voorkamer,
llij bracht den landheer een groet en een ver
zoek van zijn chef over. Terstond naaat het de
tachement op zijn post was aangekomen, had
deze zich verplicht gezien de rust te handhaven.
Gedurende den nacht had er aan gene zijde van de
grenzen een heltig gevecht plaats gehad, dat met
de nederlaag van de opstandelingen eindigde
zij vloden in de grootste wanorde, terwijl de
overwinnaars lien met verbittering nazetten. Een
deel van de vluchtelingen was de grenzen over
getrokken. Hier hadden zij een patrouille ont
moet, die hun de wapens had ontnomen en naar
L. zou voeren.
Onder deze bevonden zich echter eenige zwaar
gewonden, die, zooals men vreesde, het transport
niet konden verdragen; zouden ze voorloopig in het
naburig Wilicza mogen opgenomen worden De
wagen met de zieken was reeds onder in het
dorp. Waldemar verklaarde zich terstond bereid
aan dit verzoek te voldoen en liet onmiddellijk
in de woning van den administrateur de noodige
aanstalten maken om de gewonden te ontvangen.
In pei'soon ging hij derwaarts, door den onder
officier gevolgd.
De vorstin was onderwijl alleen achtergebleven.
Zij had deze tijding niet gehoord en geen notitie
genomen van de reden, waarom haar zoon haar
verliet ze was met geheel andere gedachten
bezield.
Wat nu? Die vraag doemde telkens weer als
een dreigend spook voor haar op, dat zich door
niets liet verbannen; indien de beslissing ook
mocht uitgesteld worden, hiermede werd ze niet
opgeheven. De vorstin kende hare zonen le goed,
om niet te weten wat het gevolg zou zijn als
ze elkaar als vijanden ontmoetten, en doodvijan
den moesten ze worden van het oogenblik al'
dat Leo de waarheid ontdekte. Hij, wiens ijver
zucht reeds bij de eerste losse verdenking zoozeer
werd opgewekt, dat ze hem bijna zijn plicht uit
het oog deed verliezen, als hij thans vernam dat
zijn broeder hem inderdaad het hart zijner aan
staande had ontroofd, als Waldemar's slechts uit-
tember l1/* millioen HL.
Dit jaar verwacht men van die twee stre
ken in hetzelfde tijdsverloop slechts 1/2 mil
lioen HL.
Tot dekking der behoeften van Engeland
en Frankrijk, zijnde 26 millioen HL. zullen
Amerika Rusland Indie Chili en Australië
25 millioen HL. kunnen leveren; het overige
1 millioen zal kunnen komen van Egypte en
Argentie.
In de behoefte van Italië, Nederland
Belgie, Duitschland Zwitserland Spanje en
Portugal, in 'tgeheel 15 millioen HL., kan
voorzien worden door RumenieServie en
OostenrijkHongarije die zelfs 2 millioen
HL. meer zouden kunnen uitvoeren niette
genstaande deze drie landen dit jaar nieuwe
afzetmarkten gevonden hebben. Oostenrijk
is er in geslaagd graan in natura naar Brazi
lië te zenden wat zonder precedent is.
Hieruit valt af te leiden dat de landen
van voortbrenging in staat zullen zijn aan
Westelijke Europa al het graan te leveren,
dat het noodig zal hebben. Misschien zullen
de prijzen omhoog gaan, maar van hongers
nood kan er geen sprake zijn de voor ver
bruik noodige hoeveelheid bestaatdit is het
voornaamste.
Maar wat tegenover deze cijfers die te
nauwernood een evenwicht constaieerente
zeggen van hen die door kunstmiddelen
den internationalen graanhandel trachten te
bemoeilijken
Van het onderzoek, ingesteld door de com
missie van instructie uit den Franschen se
naat als hooggerechtshof, gaat de aardigheid
ook al af, incidenten komen niet voor en
alleen daardoor zou de aandacht van het
publiek op de „faits et gestes" van de com
missie van negen gevestigd zijn gebleven;
het hooggerechtshof zelf is niet populair en
de tentoonstelling neemt aller belangstel
ling in beslag. Alles saamgenomen bestaat
wendig beteugelde woestheid weer met al hare
vroegere kracht in dien strijd uitbarstte de
moeder sidderde voor den "afgrond, die zich bij
deze gedachte voor haar opende. Ze wist dat zij
dan machteloos zou zijn, ook tegenover haar
jongstgeborene, dat haar invloed op hem in dit
opzicht te kort schoot. Waldemar zoowel als
Leo stroomde het bloed hunner vaders door de
aderen, en welke contrasten Nordeck en vorst
Baratowski ook mochten geweest zijn, in eene
zaak stemden zij overeen: het was beiden even
onmogelijk geweest de eens geprikkelde harts
tochten te bedwingen.
De deur van het zijvertrek werd geopend. Mis
schien kwam Waldemar terug; maar neen, 't
was een sneller, onrustiger voetstap dan de zijne.
_<u ruischten de plooien der portiere, die haastig
door den binnentredende ter zijde werd gescho
ven, en met een uitroep van schrik en blijdschap
snelde de vorstin van haar zetel op.
„Leo! Gij hier?"
Vorst Baratowski lag in de armen zijner moe
der. Hij beantwoordde hare omhelzing wel, maar
uitte geen woord ter harer begroeting. Zwijgend
drukte hij haar aan zijn bor-stde beweging
verried niet dat hij blij was haar terug te zien.
„Van waar komt ge?" vroeg de vorstin, bij
wie de bezorgdheid reeds spoedig de overhand
verkreeg over de verassing. „Zoo eensklaps, zoo
onverwachts! En hoe kunt ge zoo onvoorzichtig
zijn u bij lichten dag op het kasteel te laten zien?
Ge weet immers, dat ge hier overal met gevan
genneming bedreigd wordt. De patrouilles gaan
overal rond. Waarom hebt ge niet gewacht tot
dat het donker werd
Leo richtte zich uit hare armen op. „Ik heb
lang genoeg gewacht. Sedert gisteren avond ben
ik op de been den geheelen nacht heb ik op
de pijnbank gelegen, 't was onmogelijk de gren
zen te passeeren ik moest mij verborgen hou
den. Eindelijk, bij het aanbreken van den dag,
gelukte mij dit en heb ik de bosschen van Wi
licza bereikt maar toen kostte het nieuwe in
spanning tot het kasteel door te dringen.
Hij stiet dit alles opgewonden en met afge
broken volzinnen uit. Zijne moeder ontdekte eerst
thans, hoe bleek en ontroerd hij er uitzag. Met
zacht geweld liet ze hem op een stoel plaats
nemen.
„Bekom eerst wat! Dat waagstuk heeft u doo-
er dus wel grond voor het bericht van de
XlXe Siècle, dat de commissie voornemens
is ongeveer 20 Mei het onderzoek te sluiten.
Er bestaat eene dubbele reden voor dat de
vertegenwoordigers der vreemde mogend
heden te Parijs de feestelijkheden van de
opening der tentoonstelling niet bijwonen, ten
eerste omdat het jubileum van de revolutie
er mee in verband staat eri ten tweede omdat
hun staten niet officieel aan de tentoonstel
ling deelnemen.
Men had nog gehoopt, dat de vertegen
woordigers, met uitzondering van dien van
Rusland, zij het dan ook niet officieel, zou
den deelnemen aan het feest van 5 Mei, de
samenroeping der rijksstanden doorLodewijk
XVI, maar ook dit zal niet geschieden; naar
de Köln. Zeitg. meent een gevolg van Frank-
rijks onwelwillende politiek tegenover de an
dere mogendheden behalve Rusland.
Het voorstel van inkomstenbelasting, dat
reeds door Duitschlands keizer is goedge
keurd dus voor dat het in den landdag
komt-— schijnt niet in behandeling te zul
len komen vóór de verkiezingen voor den
ijksdag, naar men van officieuse zijde meldt
met het doel de krachten der volksverte
genwoordiging niet te verdeelen om daardoor
de kans open te stellen, dat de werklieden
pensioenwet nog in deze zitting tot stand
komt.
Deze mededeelingen van officieuse zijde
gaan vergezeld van de opmerking, dat men
het over de grondbeginselen van het voorstel
in den ministerraad volkomen eens is. Is
dit bericht juist, dan rijst de vraag waartoe
men de leden van den landdag dan laat
samenkomen voor een onbeteekenende zitting
van enkele uren.
Over het te verwachten proces tegen de
sociaal-democratische leden van den rijksdag
wordt druk geschreven en de officieuse Hamb.
Korr. heeft ei zelf wat al te veel van gezegd
door als gronden van aanklacht dezelfde te
noemen als die van het proces, dat op het
oogenblik te Elberfeld in behandeling is.
mammmmtmmmm
delijk vermoeid. Hoe roekeloos, leven en vrijheid
op het spel te zetten, ter wille van zulk een
kortstondig weerzien Gij begrijpt toch zelf, dat
onze angst voor u al onze vreugde verstoort.
Het is mij onverklaarbaar hoe Bronislaw u heeft
kunnen laten gaan. De strijd is immers in vol
len gang."
„Neen, neen," viel Leo in. „In de eerste vier
entwintig uren geschiedt er niets bijzonders. Wij
zijn nauwkeurig op de hoogte van de plannen
der tegenpartij. Overmorgen, misschien morgen
al, kan het tot een beslissing komen; zoolang
blijft alles rustig. Als er een gevecht voor de
deur stond, zou ik niet hier zijn; maar nu moest
ik even naar Wilicza, al had het mij leven en
vrijheid gekost."
De vorstin zag hem bezorgd aan. „Ge hebt
toch verlof van uw oom, Leo vroeg zij plot
seling, alsof er een onbestemd vermoeden in hare
ziel oprees.
„Ja, ja wel barstte de jonge vorst uit. Hij
vermeed echter zijne moeder hierbij aan te zien
„Ik zeg u immers dat alles in orde, alles vooraf
berekend is. Ik sta met mijn aldeeling in de
bosschen van A. in volkomen gedekte stelling
Mijn adjudant heelt tot mijne terugkomst het
opperbevel in handen."
„En Bronislaw
„Oom heeft de hoofdmacht bij W. vlak aan de
grenzen samengetrokken. Ik dek hem met de
mimen den rug. Maar vraag mij nu niets meer
moeder! Waar is Waldemar?"
„Uw broeder?" vroeg de vorstin, verbaasd en
ontsteld tegelijk, daar zij den samenhang begon
te vermoeden. „Komt ge soms om hem?"
„Waldemar zoek ik!" barstte Leo thans uit.
„Niemand anders dan hem! Hij is niet op het
kasteel, z.-gt Pawlick, maar Wanda is hier. Dus
heeft hij haar werkelijk naar Wilicza gevoerd
als een buir, die hij veroverd heeft, als zijn eigen
dom, en zij heeft dat toegelaten Maar ik zal
hem toonen, wien Wanda toebehoort en haar
evenzeer."
„Om Godswil, Leo, ge weet
„Wat er in de houtvesterswoning op de gren
zen is voorgevallen? Ja, dat weetik. De knechts
van Osiecki troffen gisteren met mij samen zij
vertelden mij wat zij hadden bijgewoond'Be-
gnjpt ge nu, waarom ik, het kostte wat het wilde
naar Wilicza moest?" (Wordt vervolgd)