Nummer 37.
Donderdag 9 Mei 1889.
12e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
FEUILLETON.
YINETA,
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Luxemburg.
Frankrijk.
UITGEVER:
Waalwijk.
72 E. Werner.
Echo van het Zuiden,
Waalwtyksche en Langstraatsclie Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels ƒ0,60 daarbo /eu 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
De val van het Comptoir d'Escompte te
Parijs is voor Frankrijk een ramp zonder
voorbeeld.
In 't kort gezegdvan de bank blijft niets
over, noch het kapitaal noch de reserve.
Behalve de verbintenissen met mijn-maat
schappijen aangegaan, had de disconto-bank
aan de metaal-maatschappij 146.480.615 fr.
voorgeschoten50 millioen meer dan het
geheele kapitaal en de reserve.
Als waarborg was gegeven 67,827 ton ko
per tegen den koers van 40 pond sterling
(960 francs) dus zou er toch reeds een verlies
zijn van 78 millioen, maar of tegen 40 pond
sterling een kooper kan worden gevonden,
terwijl het koper op het oogenblik op 36
staat, is de vraag.
De koper-speculatie heeft aardig wat geld
verslonden; de bank heeft 170.00b ton ge
kocht voor 325 millioen, en zelfs als men nu
40 pond st. per ton kon maken, zou het
verlies nog ruim 155 millioen bedragen.
Dit verlies is betaald door het geheele
kapitaal van de Bank, door het geheele kapi
taal van de metaal-maatschappij (aandeelen
en obligatien) en door 22 millioen van de
kapitalisten door deelneming aan de specula
tie.
De feestelijkheden ter herdenking van het
100-jarig jubileum der groote Fransche revo
lutie, hebben Zondag in Frankrijk een aan
vang genomen en ook de internationale
tentoonstelling ter viering van dat jubileum,
de wedstrijd, waarop de volkeren der wereld
proeven komen afleggen van hun bekwaam
heid en ontwikkeling, van de hoogte waarop
kunst, nijverheid en wetenschap staan, is ge
opend.
De plechtigheid van Zondag te Versailles
is niet bijgewoond door de leden der rech
terzijde zoo van Kamer als Senaat, maar de
boulangisten schijnen het volk beter te ken
nen, want zij hebben in een opzettelijk daar
toe belegde vergadering het besluit genomen
deel te nemen aan de herinneringsfeesten en
DOOR
Zwijgend zag Waldemar eenige seconden zijne
moeder aan, die liem eer van een leugen beschul
digde dan dat ze aan een misslag van zijn broe
der geloofdeen misschien was het dit, dat zijne
stem zoo kil en onmeedoogend maakte, toen hij
hernam
Vorst Baratowski was een gewichtige post
toevertrouwd, met streng bevel dien niet te ver
laten. Met zijn schaar dekte hij zijn oom den
rug. Vorst Baratowski ontbrak op dien post,
toen de nachtelijke overval plaats had; de aan
voerder ontbrak en de overigen waren niet tegen
die overrompeling bestand. Ze verweerden zich
in het wild, zonder eenig overleg het eindigde
met een bloedbad. Omstreeks twintig man red
den hun leven, door op ons gebied te vluchten,
maar vielen onze patrouilles in handen drie van
de vluchtelingen zijn zwaar gewond bij Frank
onder dak gebracht. Van hen vernam ik het
voorgevallene de overigen zijn allen verstrooid
of gedood.'
//En mijn broeder?' vroeg de vorstin met uit
wendige kalmte, maar er lag iets aangrijpends
in die gedwongen bedaardheid. „En het Moryns-
kisclie corps Hoe is het daarmede afgeloopen
„Ik weet het niet," antwoordde Waldemar.
„Men zegt dat de overwinnaars in de richting
van W. zijn doorgedrongen. De berichten van
hetgeen daar is voorgevallenontbreken tot
dusver."
Hij zweeg. Een onheilspellende stilte volgde.
Leo had het gelaat in beide handen verborgen
en liet een dof gesteun liooren. De vorstin stond
voor hem, het oog onafgewend op hem gericht
naar adem hijgende.
„Laat ons alleen, Waldemar," zeide zij einde
lijk met heesche stem, maar met de haar eigen
vastberadenheid.
zich tot de opening van de aanstaande kies
campagne te onthouden van elke manifesta
tie, die de tentoonstelling zou kunnen schaden.
Een wetgevende maatregel van groot be
lang als toevoeging aan de onderwijswet in
Engeland, is door Chamberlain in een rede
voering aangekondigd.
Volgens de bestaande wetgeving hebben
al de Engelsche gemeenteraden het recht
binnen hun grenzen het onderwijs verplich
tend te stellen of facultatief te maken. De
meesten hebben de verplichting ingevoerd
Chamberlain nu heeft aangekondigd, dat
binnen korter of langer tijd bij de verplichting
de kosteloosheid zal worden gevoegd. Voor
Engeland is een wetsvoorstel in dien zin
reeds in bewerking en latet zullen de wel
daden ervan ook tot Schotland en Wales
worden uitgebreid.
De Duitsche regeering zal zorg dragen
dat de zaak Wohlgemuth ondanks den
gemoedelijken naam van den betrokken po
litie beambte een hoogst „ungemüthliche"
zaak nog een staartje heeft Terwijl men
in Bern volhoudt, dat alle bewijzen voorhanden
zijn dat Wohlgemuth zich heeft schuldig ge
maakt aan politie-spionnage en agitatie-wek
kende woelingen, heeft Duitschlads regeering
uit het haar toegezonden materiaal die over
tuiging nog niet verkregen, maar meent in
tegendeel, dat er niet de minste grond was
voor 'smans arrestatie, ja zelfs wil men het
geheele verloop der zaak niets anders noemen
dan eene socialistische manoeuvre, terwijl de
politieman niets heeft gedaan, wat niet ge
oorloofd was.
Volgens den Bondsraad kreeg Lutz geld
van Wohlgemuth en moest daarvoor agitatie
onder de werklieden wekken te Bazel, in den
Elzas en Baden, en daarvan bericht zenden
aan Wohlgemuth.
De mededeelingen der Norddeutsche All-
gemeine, dat Zwitserland door een zwak
politietoezicht de naburen noodzaakt op zijn
grondgebied voor hun eigen belangen te
waken, maakt daar intusschen geen indruk,
daar uit het geheel blijkt, dat de Duitsche
regeering niet op de hoogte der details is.
Hij aarzelde, altijd had zijne moeder een kon
den, dikwijls genoeg een vijandigen indruk op
hem gemaakt. Hier, op deze zelfde plek, had
zij zien als zijne verbitterdste tegenstandster doen
kennen, toen de strijd om de heerschappij op
Wilicza tusschen hen was uitgebarsten; maar
zoo als op dit oogenblik had hij haar nog nooit
gezien, en hij, de harde, ongevoelige Nordeck,
kon een opwelling vau angst en mededoogen
niet bedwingen, toen hij het vonnis van zijn
broeder in die trekken las.
„Moederzeide hij zacht.
„Ga heen herhaalde zij. „Ik heb met vorst
Baratowski te spreken. Een derde is daarbij over
bodig. Laat ons alleen
Waldemar gehoorzaamde en verliet het vertrek,
hoewel het opnieuw in zijn binnenste kookte,
toen hij heenging. Hij werd verbannen, als zijn
moeder met zijn broeder wilde spreken. Indien
ze dezen nu al haar toorn deed ondervinden,
zooals ze hem zoo menigmaal hare tederheid
had betoond, zoo bleef haar oudste zoon niette
min een vreemde daarbijhem werd gelast heen
te gaan hij was „overbodig" voor moeder en
broeder, hetzij deze elkaar liefderijk of haatdra
gend tegemoet kwamen. Een bittere gewaarwor
ding welde in Nordeck's ziel op en toch gevoelde
hij, dat dit uur hem op zijne moeder had ge
wroken voor de tederheiddie ze hem had ont
houden, en dat zij thans in haar lievelingszoon,
haar afgod, de zwaarste straf onderging, die haar
kon worden opgelegd.
Waldemar liet de portière achter zich dicht
vallen. Hij bleef in de zijkamer om, indien het
noodig mocht zijn, den toegang te bewaken, daar
hij maar al te goed begreep, aan welk gevaar
Leo zich blootstelde. Vorst Baratowski had een
te openlijk en te beslissend aandeel in den op
stand genomen om ook niet hier vogelvrij ver
klaard te zijnook hier werd hij met veruor-
deeling en gevangenneming bedreigd. Hij was,
onvoorzichtig genoeg, bij lichten dag op het kas
teel aangekomennog bevond zich de escorte,
die de gewonden gebracht had, in het dorp en
elk oogenblik kon liet gewapend geleide met de
overige vluchtelingen Wilicza passeeren 'twas
inderdaad geraden voorzichtigheidsmaatregelen te
gebruiken,
In het Oostenrijksche Huis van Afgevaar
digden is geinterpelleerd over de houding
der regeering tegenover de manifestaties,
met betrekking tot het herstel van het wereld
lijk gezag des Pausen, en de vraag gesteld
of de regeering in deze een verklaring kan
geven, die de Italiaansche regeering volko
men bevredigt.
Een tweede interpellatie had betrekking
op de werkstaking der tramkoetsiers; de in-
terpellant wilde weten in hoeverre de geruch
ten aangaande anti-semitische manifestaties
met betrekking tot die werkstaking en het
daarmede samengaande, juist waren en of
de regeering plan had voortaan zorg te dra
gen voor een gelijke toepassing der wet.
Er zijn toch lui, die alles willen weten.
Lastig voor de regeering
Op de interpellatien in de Italiaansche
Kamer tot Crispi gericht naar aanleiding van
het aan den gezant te Parijs verleende verlof
juist gedurende de tentoonstellingsfeesten,
heeft de premier geantwoord, dat de buiten-
landsche gezanten niet uitgenoodigd zijn door
de Fransche regeering en dus tegen de ver
leening van een verlof geen bezwaren be
stonden.
De interpellanten verklaarden zich hier
mede niet voldaan, maar hebben toch geen
motien gesteld, zoodat Crispi er goedkoop is
afgekomen.
Volgens de Köln. Zeit. zou Rusland een
tweetal maanden eens poolshoogte hebben
genomen in Bulgarije, door Stambouloft, den
Bulgaarschen premier, te doen verstaan dat
bij de verwijdering van vorst Ferdinand, Rus
land Bulgarije in geenen deelen zou lastig
vallen of zich in binnenlandsche aangelegen
heden mengen.
De premier moet Ferdinand met het voor
stel hebben bekend gemaakt en beiden moeten
het verworpen hebben, omdat Rusland reeds
hetzelfde heeft beloofd bij de aftreding van
vorst Alexander, maar niet gehouden.
Waldemar stond aan het venster, zoo ver mo
gelijk van de deur verwijderd. Hij wilde niets
hooren van het gesprek, waarvan men hem had
uitgesloten, en dit was ook niet mogelijk de
dikke, fluweelen plooien der portière vingen elk
geluid op. De tijd drong echter. Meer dan een
half uur was verloopen en het onderhoud daar
binnen duurde nog altijd voort. Noch de vorstin,
noch Leo scheen te bedenken, dat het gevaar
voor den laatste met elke minuut toenam. Wal
demar besloot eindelijk het gesprek af te breken.
Hij trad weer het salon binnen, maar bleef ver
wonderd aan den ingang staan, daar hij in plaats
van het opgewonden tooneel, dat hij hier had
denken aan te treffen, alles in diepe rust vond.
De vorstin was verdwenen en de straks open
staande deur van haar schrijfkabinet gesloten.
Leo bevond zich alleen in de kamer. Hij lag in
een leunstoel met het hoofd in de kussens gedo
ken, zonder zich te bewegen, zonder den binnen
tredende te bemerken, het beeld van smart en
wanhoop. Waldemar stapte op hem toe en riep
hem bij zijn naam.
„Verman nklonk zijne zachte en dringende
vermaning. „Uwe veiligheid staat op het spel.
Wij staan thans in allerlei betrekkingen met L.
ik kan het kasteel niet vrijwaren voor bezoekers
die u gevaarlijk zijn. Trek u althans in uwe
eigen vertrekken terug. Ze kunnen evenals vroe
ger voor gesloten doorgaan en Pawlick is te ver
trouwen. Kom mede!"
Langzaam hief Leo het gelaat ophet was
vaalbleek elke droppel bloed scheen er uit
geweken. Met wijd geopende, strakke oogen zag
hij zijn broeder aan, zonder hem te verstaan.
Zijn oor ving slechts werktuiglijk het laatste
woord op.
„Waarheen?" vroeg hij.
„Zoo schielijk mogelijk weg uit deze vertrek
ken, waar ieder kan binnenkomen. Ga mede
ik smeek het u."
Leo stond even werktuiglijk op als hij had ge
luisterd. Hij zag met een wonderlijk vreemden
blik de kamer rond, alsof hij zich eerst moest
herinneren waar hij in de wereld wasmaar
toen zijn oog op de gesloten deur van het bou
doir zijner moeder viel, huiverde hij over het
geheele lichaam.
De hertog van Nassau en de erfprins zijn
Zaterdag te één uur vertrokken. De geheele
stad was op de been. Aan het station be
vond zich eene ontzaglijke menigte. De Ka
mer, de Raad van state en alle hoogge
plaatste ambtenaren waren er bij aanwezig.
Het rijtuig van den hertog werd met bloemen
bestrooid. In den wagen staande riep de
hertog Leve de koning hetgeen de menigte
met toejuichingen beantwoordde totdat de
trein vertrok. De hertog en alle met de orde
begiftigde personen droegen het ridderkruis
der orde van Adolf van Nassau.
Zondag middag te 12 uren isop het
oogenblik dat de president Carnot het Elisée
verliet om zich naar Versailles te begeven
een individu tusschen de ruiters van het
escorte doorgedrongen en heeft een revolver
op den president afgeschoten. Het rijtuig
vervolgde zijnen weg, hetgeen aanduidde dat
Carnot niet gekwetst was.
De dader werd terstond in hechtenis ge
nomen en voor den commissaris van politie
gebracht.
Hij heeft verklaard dat hij slechts de aan
dacht heeft willen trekken omdat hij het
slachtoffer van onrechtvaardigheid en onge
lukkig is. Zijne revolver was slechts met los
kruit geladen.
Carnot werd toegejuicht.
Te twee uur kwam de stoet te Versailles
aan, waar de president door den burgemees
ter werd verwelkomd waarna een gedenk -
steen in het hotel des Menus-Plaisirs werd
geplaatst. Hierbij werden redevoeringen ge
houden door den minister-presidentdoor
Le Royer, door den president der Kamer en
ten slotte door president Carnot. Na een
lunch gebruikt te hebben en een bezoek aan
het paleis, keerden de hooge staatslieden
tegen 8 uur des avonds te Parijs terug.
„Waar is Wanda?" vroeg hij eindelijk.
„In hare kamer. Wilt ge haar zien
De jonge man schudde ontkennend het hoofd.
„Neen, zij zou mij ook met verachting van zich
stooten 't was erg genoeg dat eens te ouder
vinden
Hij leunde achterover in zijn stoelzijne an
ders zoo heldere krachtige stem klonk nu dof
en afgebroken. Men kon het hem aanzien dat
tooneel met zijne moeder had hem tot in de
ziel getroffen.
„Leo," zeide Waldemar ernstig, „hadt gij mij
niet zoo getergd, dan zou ik u dat bericht niet
zoo ruw hebben medegedeeld. Maar gij bracht
mij tot het uiterste met dat afschuwelijke woord."
„Trek het u niet aan. Moeder heeft het mij
betaald gezet. In hare oogen ben ik nu een ver
rader, een eerlooze. Ik heb dat moeten aanhooren
en zwijgen."
Er lag iets akeligs in de strakke, doffe kalmte
van den anders zoo hartstochtelijk opgewonden
jongelingin dat eene halve uur scheen zijn ge
heele natuur een verandering te hebben onder
gaan.
„Volg mijdrong Waldemar aan. „Ge moet
toch vooreerst nog op het kasteel blijven."
„Neen, ik wil naar W., en dat wel terstond.
Ik moet weten, hoe het met oom en de zij oen
is afgeloopen."
„In 's hemels naam!" riep zijn broeder ontsteld.
„Ge zult toch niet zoo dwaas zijn, nu op helder
lichten dag de grenzen over te gaan Dat zou
met een zelfmoord gelijk staan."
„Ik moet," beweerde Leo. „Ik weet een plek
waar ik ze vrij kan passeeren. Heb ik van mor
gen dien weg gevonden, dan zal ik hem ook nu
niet tevergeefs zoeken."
„Ik waarschuw u; ge krijgt het nu niet meer
gedaan. Sedert van morgen zijn de wachten ook
van onzer, kant verdubbeld en aan de overzijde
is een driedubbel kordon getrokken. Ze hebben
bevel gekregen, ieder neer te schieten die het
wachtwoord niet kent. En gij komt in elk ge
val te laat. Te W. is de uitslag van het gevecht
reeds lang beslist."
(Wordt vervolgd.)