Nummer 57. Woensdag 17 Juli 1889.
12e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
FEUILLETON.
"V"I2SrET^
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
l
UITGEVER:
Waalwijk.
86
E. Werner
en Langstraatsche Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00.
Franco per post door het gekeele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels 0,60 daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Striker, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Frankrijk heeft Zondag het glanspunt ge
vierd van het eeuwfeest der revolutieden
tot nationaal feest verheven gedenkdag van
de bestorming der Bastille, die eigenlijk - en
wij mogen zeggen gelukkig voor de natie -
voor de Franschen een symbolische beteekenis
heeft, 't Zou dan ook al te treurig zijn als
men feestelijk de gruwelen en schanddaden
zou willen herdenken, die op de bestorming
en inneming der Bastille den 14 Juli 1789
zijn gevolgd. De val van de Bastille is voor
den Franschman het zinnebeeld van den val
van het „ancien régime", de overwinning van
het gelijk recht voor allen over de héerschappij
der willekeur; als zoodanig wordt die dag
gevierd.
De feestviering is zonder belangrijke inci
denten afgeloopen de boulangisten, die be
loofd hadden de feesten ter gelegenheid van
het jubileum der revolutie niet te verstoren,
maar, zoo als men weet hun woord niet
hebben gehouden, hadden reeds mooie plan
netjes gemaakt om een manifestatie te ver
wekken ter verheerlijking van hun afgod, maar
die pogingen hebben schipbreuk geleden even
als de poging om de Franschen in het
buitenland door een banket ter eere van den
grooten generaal te Londen tot geestdrift te
stemmen. Wel is er braaf gescholden op de
regeeringspersonen en heeft Boulanger de
heeren ministers in zijne verbeelding naar
het bagno gezonden, maar dat alles maakt
op ieder weldenkende juist een tegenoverge-
stelden indruk, die er mee bedoeld wordt.
„Schelden doet geen zeer" zeggen de kinde
ren, maar willen wij er bijvoegen
toont aan, dat hij die het doet op een laag
peil van beschaving en ontwikkeling staat.
't Gaat in de Fransche kamer waarlijk al
lerprettigst toe. Vrijdag moest don boulan-
gist Laur het woord worden ontnomen
en in de couloirs mishandelde de afge-
DOOR
„Ik dacht niet, dat die bitterheid zeif9 dit oogen-
blilt zou vergallen,* zeide Waldemar met eenig
verwijt in zijn toon.
De vorstin glimlachte droevig. „Ze heeft geen
betrekking op u, maar op het noodlot, dat ons
tot den ondergang heelt veroordeeld. Zoowel over
de Baratowski's als over de Morynski's heeft het
den staf gebroken. Met Leo ging het edele Pool-
sclie geslacht te gronde, dat zich eeuwen lang
in de geschiedenis van ons volk roemrijk heeft
onderscheiden. Ook mijn broeder is de laatste
van zijn stam. Met Wanda sterft zijn naam uit;
hij gaat thans in den uwen over. Wanda is jong;
zij heeft u lief; misschien zal zij eens te boven
leeren komen, wat ons beiden onmogelijk is.
Het leven en de toekomst staan voor u en haar
open ons behoort nog slechts het verledene."
„Jadwiga heeft gelijk," dus nam graaf Morynski
thans het woord. „ïk mag niet nier blijven en
zij wil dat niet. De verbintenis met uw vader,
Walderaar, heeft haar geen geluk aangebracht,
en het komt mij voor, dat een Nordeck en een
Morynski niet licht gelukkig met elkaar kunnen
worden. Ook tusschen u zal het verschil van
volksaard, dat zulke noodlottige gevolgen voor
uwe ouders heeft gehad, een rampzalige slag
boom zijn en blijven; wai t ook VVanda is een
kind van haar volk en kan den geest van dat
volk niet verloochenen, evenmin als gij dien van
het uwe. 't Is een waagstuk dat ge met dat hu
welijk onderneemt, maar ge hebt het gewild
ik verzet er mij niet langer tegen.*
Het was geen vroolijke verlooving, die het jonge
aar vierde. De scheiding, waarop de moeder hen
!iad voorbereid, de sombere berusting van den
vader en zijne waarschuwende woorden wieipen
een donkere schaduw op dit uur, dat anders zoo
licht en helder voor twee jeugdige harten pleegt
te zijn. 't Scheen inderdaad alsof die liefde, die
zooveel strijd en worsteling had moeten doorstaan,
die zooveel hindernissen had moeten overwinnen,
vaardigde Thompson zijn collega Laur
beestachtig, waarvan den procureur-generaal
kennis is gegeven.
Een duel was hiervan 't gevolg maar de
heeren hebben elkander niet geraakt. Uitge
zonderd een voorstel van een der afgevaar
digde Lamartinière om tegen den minister
van buitenlandsche zaken Constans in zijn
hoedanigheid van ex-gouverneur van Indo-
China een gerechtelijke vervolging in te stel
len wegens de verduistering van gelden van
den staat en andere handelingen van on
trouw is er die dag niets bijzonders voor
gevallen. (Dit voorstel is een gevolg van
mededeelingen in de Intransigeant van wijlen
den ex-gouverneur Richauddie is terugge
roepen naar men zegtingevolge de tus
schen hem en minister Constans bestaande
vijandschap). Door de aanneming van de
prealabele quaestie met 343 tegen 179 stem
men werd het voorstel ter zijde gesteld, na
dat Tirard ernstig tegen de belastering van
de leden der regeering had geprotesteerd.
Zaterdag diende Viette in de kamer een
voorstel in betreffende de veelvoudige cau-
didaturen. Dit voorstel werd urgent verklaard.
Herisse diende een tegenontwerp in strek
kende om aan Boulanger te verbieden zich
in eenig kiesdistrict beschikbaar stellen.
(Gelach.) Herisse voortgaande beleedigde
de regeering. Er ontstond tumult. De cen
suur met tijdelijke uitsluiting werd uitgespro
ken. De voorzitter hief de zitiing op.
Terstond na de opheffing der zitting gaf
in de kamer de voorzitter last om Herisse
die nog altijd op de tribune was gebleven
te verwijderen. De commandant van het
paleis kwam de zaal binnen aan het hoofd
van een peleton soldatenbeklom de tribu
ne en noodigde Herisse uit weg te gaan.
Herisse verklaarde, dat hij alleen voor geweld
zou wijken. De kolonel legde daarop de
hand op Herisses schouderHerisse volgde
hem.
De zitting werd te 5 uren hervat. Aan
Susini werd het woord geweigerd.
geen geluk beschoren was.
"Eu na, Bronislaw, laat ons gaan," zeide de
vorstin, de hand op den arm van haar broeder
leggende. „Gij zijt uitgeput door dien langen en
snellen rit en al de aandoeningen van de laatste
dagen. Ge moet noodzakelijk rust nemen, als ge
in staat zult zijn, morgen de reis voort te zetten.
Waldemar en VVanda zullen elkaar wel een half
uur gezelschap willen houden; ze hebben nog
nauwlijks een woord met elkander gesprokenen
elkaar toch zoo heel veel te zeggen."
Zij verliet met den graaf het vertrek, maar
nauwlijks had de deur zich achter hen gesloten,
toen ook de schaduw verdween en Waldemar
met ontstuimige teederheid de eindelijk veroverde
geliefde in zijn armen sloot.
Mijnheer en mevrouw Fabian bevonden zich
nog in de zijkamer, maar Greta was zeer boos
en zag weemoedig naar de theetafel.
„Hoe is het mogelijk, zich zoo aan zijn roman
tische gevoelens toe te geven en hierdoor alle
orde en regel te vergeten zuchtte zij. „Al de
angsten en aandoeningen zijn nu toch voorbij
en het weerzien ook; ze konden nu kalm gere
geld aan tafel gaan zitten, maar daaraan denken
ze in het geheel niet. Ik heb noch de de vorstin,
noch graaf Morynski kunnen overhalen nm iets
te gebruiken, maar freule Wanda zal ik ten minste
een kopje van mijn versch gezette thee aanpra
ten; die moet en zal ze opdrinken. Ik zal zien
ol ze met mijnheer Nordeck nog in het salon is.
Blijft gij maar even hier, Emilius."
Emilius bleef gehoorzaam bij den theepot zit
ten, maar de tijd begon hem toch wat lang te
vallen, want het duurde zeker tien minuten eer
zijne vrouw terugkwam. De professor kon een
gevoel van gemelijkheid niet onderdrukken; hij
kwam zichzelf hier vrij overbodig voor en- om
dus ook iets te doen en zich eenigzins nuttig te
maken, evenals Greta, wier praktische natuur
zich nooit verloochende, nam hij het ingeschon
ken kopje op en begaf zich hiermede naar het
salon. Tot zijn groote verbazing vond hij dit
ledig en zijne vrouw dicht bij de thans gesloten
deur van het schrijfkabinet der vorstin staan.
„Lieve Greta," zeide Fabianterwijl hij het
kopje zoo voorzichtig en angstig op zijne hand
liet balanceeren, alsof 't het kostbaarste levens
elixer bevatte. „Ik breng de thee maar. Ze zou
zoo koud worden, als het nog lang duurde.
De professorsyrouw had zich in een zeer ver-
Met 304 tegen 229 stemmen heeft de ka
mer de wet op de veelvoudige candidaturen
aangenomen. Deze wet verbiedt, dat eene
candidatuur in meer dan één district gesteld
wordt, op straffe van de 10000 francs boete.
Het Journal des Débats meldtdat Bou
langer verwezen is naar het hoog gerechtshof,
beschuldigd van aanslag tegen de veiligheid
van den staat, samenspanning en verduiste
ring van eene som van 252,000 francs. Ook
Dillon en Rochefort zijn naar het hoogge
rechtshof verwezen als medeplichtigen.
Kapitein Wissmau moet nu zijn houding
in Oost-Afrika tegenover de vier door hem
veroverde havens van een offensieve, vervan-
deren in een defensieve hij moet zorg dra
gen dat 't er niet opnieuw aan 't gisten
raakt en eerst als hij daarvan zeker is, zal
hij zich naar de zuidelijke gelegen havens
wenden Bagamayo en Saadani zijn spoedig
gevolgd door Pangani en Tanga, zoodat nu
voor de Emin-pacha-expeditie een deel van
den weg veilig is. Men verwacht een pro
test van het Emin-pacha-comité bij den mi
nister van buitenlandsche zaken tegen de
inbeslagneming van wapenen door den En-
gelschen admiraal, voor de expeditie Peters
bestemd. Men is hoogst verontwaardigd over
het optreden van den admiraal,die naar men
meent, aldus heeft gehandeld om de Duitsche
expeditie en als concurrent van zijn landge-
nooten, zoolang mogelijk op te houden. De
verontschuldigingen van den admiraal hou
den geen steek en de Duitsche officieuse
pers is erg uit haar humeur.
De stemming in Egypte tegen Frankrijk
moet niet gunstig zijn. Onnoodig wordt het
budget jaarlijks met vijf millioeti francs be
zwaard, en men hoopt, dat Engeland ener
giek zal optreden en de spoorwegen in eigen
beheer zal nemen, waardoor de Fransche
beambten zouden worden b;dankt.
Uit goede bron ontvangt de Köln, Ztg.
uit Parijs het berient, dat een tiental dagen
geleden de Russische minister van oorlog in
Vichy van den czaar van uit Peterhof een
raderlijke houding laten overvallen. Ze stond
namelijk voorovergebogen met een oog voor het
sleutelgat; gelukkig had zij zich echter nog schie-
lijk opgericht, toen ze haar man hoorde aankomen.
Nu nam ze hem bij den arm en trok hem mede
naar de andere kamer, zeggende
„Laat dat maar, EmiliusFreule Wanda heeft
geen behoefte aan thee en daar binnen kan het
nog lang duren. En over uw dierbaren Walde
mar behoeft ge u ook niet langer ongerust te
maken; die kan 't daar wel uithouden, geloof mij
vrijMaar ik heb hem miskend, dat is zeker 1
hij heeft toch wel een hart. Die koele, stijve
Nordeck kan wezelijk als een gewone verliefde
jongen op de knieën liggen en in de welspre
kendste bewoordingen over zijne liefde uitwijden.
Ik had 't nooit van hem gedacht!"
„Maar lieve kind, hoe weet ge dat alles vroeg
de professor, die onschuldig en geleerd als hij
wa9, zich nooit met sleutelgaten als f-nderzins
had opgehouden. „Ge zijt er immers niet bij ge
weest
Greta werd vuurrood, maar hield zich goed en
antwoordde met groote zekerheid
„Dat begrijpt gij zoo niet, Emilius. Maar dat
is ook volstrekt niet noodig en nu de thee
er toch is, zullen wij ze maar onder ons op
drinken."
De zachte, heldere voorjaarsnacht, die zich over
de zee uitbreidde, begon voor den ochtendstond
te wijken, ^og flikkerden de sterren mat aan
het uitspansel, maar aan den verren horizon brak
de dageraad aan en de zee ruischle zacht, alsof
ze in een aroom lag verzonken.
In de morgenschemering bewoog zich een schip
in snelle vaart, dat omstreeks middernacht de
haven van 8. had verlaten. Verscheidene uren
waren noo-lig geweest om den wijden half op
een zee gelijkenden mond der rivier uit te zeilen;
nu was 't echter op het punt het ruime sop in
te gaan. Aan boord bevond zich graaf Morynski
met zijne dochter en Waldemar. Het was Wanda
onmogelijk geweest zoo schielijk weer van haar
vader te scheiden, nadat ze hem slechts zoo kort
had terruggezien. Ze drong er op aan, hem althans
naar de zeehaven te vergezellen en ook hier nog
zoolang mogelijk bij hem te blijven, en hoe had
Waldemar haar dit verzoek kunnen weigeren
Gevaar was er niet aan verbonden; integendeel
wekte de rit naar S. minder achterdocht op, als
schrijven heeft ontvangenwelks inhoud zoo
belangrijk is, dat een officiei van de Russische
garde expres de reis van Peterhof naar Vichy
heeft moeten maken om het over te brengen.
Men is in de Italiaansche politieke kringen
onaangenaam verrast door de zeer vertrouw
bare mededeeling, dat Frankrijks versterkin
gen aan de Italiaansche grens nu geëindigd
zijn en de republiek elk oogenblik tot een
mobiliseering bereid isterwijl dezer dagen
uit Parijs instructies zijn gegeven betreffende
spoorwegtransporten ingeval van oorlog.
Volgens bericht uit Belgrado wekt aldaar
de aanwezigheid van den Oostenrijkschen
monitor de „Moros" te Semlin groot opzien.
Aan boord zijn tal van hoofdofficieren van
den Oostenrijkschen staf om verkenningen
te doen.
De Times meldt uit Weenen, dat een krijgs
raad, te Belgrado onder voorzitterschap van
Protics gehouden, besloten heeft tot de be
wapening van 30,000 man van de 3e klasse
der reserve.
De gewapende benden vermeerderen op
Creta. Men kondigt de aanstaande komst
aan van drie Engelsche pantserschepen en
een Russisch.
Een conferentie aangaande de aangelegen
heden in Afrika zal in den herfst te Brussel
worden gehouden. Engeland in vereeniging
met Duitschland heeft er het initiatief toe
genomen. Deze conferentie is een vervolg
op de Congo conferentie, te Berlijn gehouden,
waarbij in algemeene trekken de actie van
Europa in het zwarte werelddeel is vastge
steld. Sinds dien tijd zijn nieuwe quaesties
ontstaan. Geheel Europa heeft zich op de
onbezette landstreken van Afrika geworpen.
Duitschland heeft een koloniale politiek door
gevoerd waaraan men in 1884 nauwelijks
dacht.
In korten tijd hebben de Afrikaansche
vraagstukken zich voorgedaan. De slavernij,
waarvoor de belangstelling sterk was vermin-
eene dame hieraan deelnam. De voorstin bleef
voorloopig nog op Rakowicz; zooals haar zoon
had voorspeld, schreef men de bevrijding van haar
broeder alleen aan hare bemoeiingen toe. Zij,
zoowel als de plaats waar zij haar verblijf hield'
was het voorwerp van ieders argwaan en na-
vorschingen. Wanda's afwezigheid werd nauwe
lijks opgemerkt; bovendien zou zij binnen weinige
dagen in gezelschap van Waldemar van den Ol-
denhof terugkeeren. Het landgoed van den ouden
Witold, thans het eigendom van zijn pleegzoon,
lag aan de kust, die het schip bij het uitzeilen
moest passeeren, en tot hier werd de vluchteling
door zijne kinderen vergezeld. Graaf Morynski
had plan in Engeland de vorstin af te wachten,
die nog eenige weken op Rakowicz wilde ver
toeven tot na het huwelijk van haar zoon en
hare nicht, om dan haar broeder onverwijld te
volgen. In Engeland zouden zij samen overleg
gen, waar zij verder hun verblijf voor goed
wilden vestigen.
't Was langzamerhand dag geworden. Het
eerste kille morgenlicht breidde zich over de
uitgestrekte zeevlakte uit, maar nog zonder eenige
warmte en kleur daaraan mede te deelen. Thans,
nu de kust al verder en verder in het verschiet
verdween en de oceaan zich voor hen uitbreidde,
kon het afscheid niet langer verschoven worden.
Ginds strekte zich het strand uit, dat de gronden
van den Oldenhof begrensde, en in de onmidde-
lijke nabijheid van het vaartuig, dat nu zijn spoed
vertraagde, lag de Beukenheuvel nog in witte
ochtendnevels gehuld. Het was een kort, maar
hartverscheurend afscheid, dat nu op het verdek
plaats had. Graaf Morynski leed hieronder wel
het zwaarst. Hoezeer hij zich ook inspande om
bedaard te blijven, dreigde niettemin de smart
hem te overstelpen, toen hij zijne dochter in de
armen van haar aanstaanden echtgenoot legde.
Waldemar begreep, dat er hoe eerder hoe liever
een eind moest komen aan dit pijnlijk tooneel-
snel omvatte hij Wanda en hief liaar in de ge
reed liggende boot, die hen binnen weinige mi
nuten naar den Beukenheuvel voerde, terwijl het
schip zich weer in beweging stelde. Een witte
doek wuifde nog van het dek en van den heuvel
werd die afscheidsgroet beantwoord, zoolang men
elkander slechts van verre zien kon. Eindelijk
werd de afstand te groot en wendde het vaartuig
zich met volle stoomkracht naar het noorden.
(Wordt vervolgd).