N a miner 68. Donderdag 29 Aug. 1889. 12e Jaargang TONI. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. ANTOON TIELEN, FEUILLETON Staatkundig overzicht. UITGEVER: Waalwijk. Naar het Duitsch van v. d. Horst. De Echo van het Zuiden, Waalwpsée en Langstraatsclie Conrant, Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond. Abonnementsprijs per 3 maanden j 1,00. Franco per posf door het geheele rijk f 1,15 Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. Advertentiën 17 regels f 0,60 daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch- land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel. Een der kenmerken van den jongste tijd is, dat de diplomaten stilzitten en de regeeren- de vorsten reizen. Het vertoon van militaire praal, dat daarbij te pas komt, moge men be treuren als een bewijs, dat het geweld nog altijd gereed staat om elke gevestigde orde van zake te verstoren en macht boven recht te doen gelden toch is het heen en weer trekken der vorsten een teeken, dat op dit oogenblik in Europa geen oorlog zal uitbre ken. Ruslands begeerigheid wordt in bedwang gehouden door de goede verstandhouding tusschen Duitschland, Oostenrijk-Hongarije en Italië, waarbij zich nu ook stilzwijgend Enge land heeft gevoegd. Gereede aanleiding om twist te zoeken wordt zelfs door Rusland niet aanvaard; de toestand in de Balkan- landen en de opstand in Creta, beide zoo uitnemend geschikt om wat diplomatiek ru moer te maken en de Oostersche quaestie uit hare tijdelijke sluimering te wekken, brengen niet de minste verandering teweeg in de atmosfeer der politiek. Vorst Ferdi nand van Coburg kon zelfs dezer dagen met feestelijkheden herdenken, dat hij al twee jaren in Bulgarije is en de Russen hem nog niet konden verjagen en zelfs geen poging van beteekenis durlden aanwenden. De Parijzenaars zijn dit jaar te druk bezig met hun groote tentoonstelling van nationale ijdelheid en financieel gewin, om aan Elzas- Lotharingsche veroveringsplannen meer dan de gewone aandacht te wijden. De veroor deeling van Boulanger heeft daarbij eene kal- meerende uitwerking op alle lieden, die bij eene omwenteling hun voordeel zochten. Parijs is op het oogenblik rustigen als de hoofdstad van het nog altoos naar verloren grondbezit en getaanden krijgsroem dorstende volk rustig is, blijft ook de natie in vrede. Het Fransche gouvernement de oude stokebrand in Europa durft niet meer al leen den kamp met den machtigen nabuur wagen. De eenige gewenschte bondgenoot Rusland is van geheel anderen geest door 6. Q. Q. Hij was, door alles, wat hem dien dag was we dervaren, diep geschokt. Toni's beeld wilde hem niet uit de gedachte en toen hij iets later, tegen over zijne moeder stond, vroeg hij met bevende stem en neergeslagen oogen: „Mamatje, vertel mij toch eens eenige bijzonderheden omtrent mijn nichtje, dat hier in huis is opgevoed. Toni Arm- feld, niet waar W. ar is zij thans Mevrouw Verning schrok hevig. «Heeft zij u geschreven, Oscar Hij schudde ontkennend het hoofd. «Geen let ter, moederlief. Heette zij niet Toni Armfeld P" Het was hem alsof een ijzeren vuist hem de keel toeschroefde, doch met alle kracht, die in hem was, en met het vaste voornemen om dat gene, wat hij vermoedde, tot waarheid te bren gen, vroeg hij verder: Zeg mij toch, moeder, waar is zij op dit oogenblik. «Ik weet het niet, Oscar," sprak mevrouw Ver ning met moeite, doch daarop, als moed vattende, vervolgde zij „Doch, wat kan dit u en mij sche len Het kind heb ik nooit mogen lijden." Het was een volleerde huichelaarster, het spre kend evenbeeld van hare moeder. Coquet en met iets in de oogen, waardoor zij alle mannen betooverde." De trotsche vrouw was lijkbleek geworden en beefde zoodanig, dat een kopje, hetgeen zij haren zoon wilde toereiken, haar uit de handen en op den grond in scherven viel. Oscar bemerkte het niet en vroeg verder. „Gij schijnt Toni's moeder dus gekend te hebben mama «Ja-, neen-, ik-, ik was haar gouvernante." Hij vroeg niet verder. Stil en in zichzelf ge keerd zat hij droomend op zijn fauteuil en zag zonder een letter te lezen of de troostelooze blik ken op te merken, die zijne moeder van tijd tot tijd op hem wierp, de couranten in. „Neen," riep hij ten laatste opspringende en als ontwakende uit een diepen aroom. «Neen, en zijn sterkte maakt grooter indruk op het papier dan in de werkelijkheid. Toch heeft deze vredestoestand eene be denkelijke zijde. De toebereidselen tot den oorlog blijven onverminderd voortduren en de treurige wetenschap van den krijg wordt telkens met uitvindingen verrijkt, die den eerstvolgenden oorlog als eene ongeëvenaarde moordpartij zal kenmerken. Nu repeteer geweer en voortdurend doelmatiger kanon is thans het buskruit zonder rook aan de orde. De Duitsche en Oostenrijk-Hongaarsche legers worden er al mee geoefend en weldra zullen alle mogendheden er gebruik van moeten maken. Bij dit alles is echter één troost. De strijd om het bestaan, die kleine volken noopt voort durend rekening te houden met hetgeen hunne machtige naburen verrichten, is niet zoo hopeloos als velen wel meenen. De krijgswetenschap is geen gesloten boek en de numerieke meerderheid van het eene volk boven het andere in weltoegeruste krijgers, zal hoe langer zoo meer van minder betee kenis worden. Op den afstand, door een ka nonskogel niet te bereiken, kan de druk van een kinderhand op een knopje duizende vijanden tegelijk, als zij de grenzen over trekken, de lucht inslingeren. Persoonlijke moed heeft afgedaan en de geoefende kracht van legioenen legt niet meer het grootste gewicht in de schaal. De kunde en het beleid van slechts weinigen zijn voldoende om een talrijken vijand te doen deinzen. Maar daarin ligt ook juist het bewijs, dat bij den voortgang der wetenschap kleine volken al meer en meer in staat zul len zijn hunne onafhankelijkheid te verdedi gen. Een aanvallende oorlog wordt hoe langer zoo moeielijkerzij, die toegerust met de hulpmiddelen van den nieuweren tijd hun nationalen erfgrond willen verdedigen, kunnen den vijand gerust afwachten. Maar daarom is het noodig dat men werkelijk toegerust zijen dat de wachters de wel geoefende mannen op de muren der vesting niet ontbreken. (A. N.) zoe kan het niet blijven. Ik moet van hier, ik moet reizen, trekken; naar Amerika of naar de Noordpool, dit is mij onverschillig, maar hier blijven kan ik niet." „Oscarsprak de weduwe op treurig verwij tenden toon. „Oscar! dit kunt ge toch niet mee nen. Wilt gij uwe oude moeder dan alleen laten om haar wellicht nooit meer terug te zien P.... Neen, mijn jongen," ging zij voort, terwijl zij zijn hand in de haren nam. „Neen mijn jongen, dit zult ge niet doen, wel Ge zult bij mij blij ven en gelukkig worden. Vraag eravin Harten- stein ten huwelijk, zij bemint u, dat weet ik en gij kunt dan ook hier nog gelukkig worden, zon der uwe arme moeder het hart te breken." Oscar voelde een traan in zijn oog opwellen. „Vaarwel, moeder," sprak hij, „vaarwel. Slaap zacht." Meer kon hij niet zeggen. Innig omhelsde hij de vrouw, wier afgod hij was, en snelde daarna het vertrek uit om zich ter i uste te be geven. „Hij is niet gelukkig," zuchtte de bedroefde vrouw, toen zij alleen in de kamer was achter- febleven, „niet gelukkig, na alles wat ik voor em heb opgeofferd." Den volgenden morgen vroeg kwam een brief van den jongen advokaat, aan Oscar gericht en waarin hij met eenige koel beleefdewoorden voor de verdere behartiging van diens zaken be dankte. „Gij moet uwe uitgaven verminderen en zor gen dat binnén weinige dagen twintigduizend thaler gereed liggen of anders loopt alles ver keerd," schreef de man van zaken. „Doch," 'ver volgde hij in zijn brief, nu uw oom uit Austra lië hier is, hetgeen u zonder twijfel bekend zal zijn, kan alles goed en gemakkelijk worden ver etiend, naar ik hoop. In elk geval zijt gij ge waarschuwd." Oscars hart klopte geweldig. Uit iederen re gel sprak bittere jaloesie en alles geschiedde om Toni, dat was hem duidelijk. Vol woede en wre vel verscheurde hij den brief, en eerst later her innerde hij zich dat hij zijne moeder de aankomst van haar schoonbroeder, dien hij niet kende en waarvan hij zelfs nooit gehoord had, moest me- dedeelen, omdat de oude heer waarschijnlijk op Schorndorf zijn intrek zou nemen. Mevrouw Verning zag haar zoon, toen deze haar de aankomst van den bloedverwant had bericht, aan met een uitdrukking van ontzetting op het gelaat. „Karei Verning?" stamelde zij Een der grootste zorgen der Fransche regeering is thans om de verspreiding van alle boulangistische geschriften en verkiezings manifesten van die zijde te voorkomen. Er werd de vorige week de verschijning van een nieuw boulangistisch orgaan aangekondigd „La République," maar onmiddellijk werden de biljetten, waarop aanhalingen uit de ma nifesten van Boulanger, afgescheurd. Deze maatregelen zijn geoorloofd, omdat Boulanger door het hooggerechtshof alle zijne politieke rechten zijn ontzegd. Welke de plannen van Boulanger ten op zichte der aanstaande verkiezingen zijn, kan niet met zekerheid gezegd worden; vermoe delijk wacht hij den uitslag van een groote meeting af, die in het circus Fernando ge houden zal worden. Zal de czaar eindelijk komen of niet aldus is de slotsom van alle beschouwingen, welke men in de Duitsche bladen vindt over het bezoek, dat de Russische vorst aan den Duitschen keizer verschuldigd is. Zooals men zich herinnert, luidden de laatste berichten, dat het plan bij den czaar bestond de Duit sche keizerlijke familie te bezoeken, wanneer hij naar Kopenhagen zou gaan, om eenige weken bij zijn schoonouders door te brengen. Thans is het tijdstip gekomen, dat de czaar met zijn gemalin op reis zal gaan oor spronkelijk was het vertrek uit Petersburg op Zaterdag bepaald en nu hoort men niets van het bezoek aan Berlijn of een andere plaats, welke geschikt is voor een samen komst der beide keizers. Wel liepen Zaterdag te Berlijn geruchten, dat te Potsdam groote toebereidselen gemaakt werden voor de ont vangst van den Russischen heerscher, die aldaar zou aankomen, maar die geruchten „maar dit is onmogelijk Die is doodSinds verscheidene jaren dood „Dahlberg schriift het moeder Maar, mijn God! wat overkomt U Moeder, Moeder!" riep hij he vig verschrikt, terwijl hij de wankelende en als waanzinnig om zich heen ziende vrouw in zijne armen opving. „Moeder, zeg mij, wat deert u?" Hij geleidde haar naar een stoel en beschouwde angstig de door schrik en ontsteltenis verwron gen gelaatstrekken der bezwijmde vrouw. Lang zaam opende deze de oogen en, als tot bezinning komende, sprak zij haastig: „Oscar, als hij komt, verlaat mij dan niet, mijn jongen, blijf dan bij mij. Doch, neen ga heen ga liever heen gij móogt hem niet zien, niet spreken. Doch, misschien is alles ook bedrog," voegde zij, schijn baar kalm, hieraan toe, terwiil zij eene poging deed om zich te herstellen; „wellicht is het de een of ander avonturier, die ons wil trachten te bedriegen. „En',besloot zij, „ik zal hem de deur wijzen, indien hij het waagt hier te komen." Oscar begreep zijne moeder niet. Zoo had hij de moedige, vastberaden vrouw nog nooit gezien. „Moeder," sprak hij zacht, doch ernstig, „gij verbergt iets voor mij." „Ik?" riep de geschokte vrouw uit, terwijl zij zich in hare volle lengte oprichtte. „Ik? Wie dat zegt, belastert mij. Maar, misschien hebt gij uw oom reeds gesproken en heelt hij u dingen wijsgemaakt, waar niets van waar is. Ja, ontken het maar niet, daarom vroegt gij mij gisteren avond zoo uitdrukkelijk naar dat meisje." Hij schudde het hoofd, terwijl een onaangenaam gevoel zich van hem meester maakte. „Gij ver gist u, moeder," was alles wat hij antwoordde. Plotseling en als aan een invallende gedachte gehoorzamende wierp zij zich weenende aan den hals haars zoons: „O, mijn lieveling, o, mijn jongen," snikte zij „ga heen, ga heen, hij mag' u niet zien. Ik zal hem ie woord staan, ik zal ge heel alleen met hem spnken, maar ga dan heen, ga dan toch oogenblikkelijk heen." Oscar streelde werktuigelijk haar bleek voor hoofd. „Neen moeder, integendeel, ik zal hem ontvangen" zeide hij kalm. „Er is niets, waar voor ik bevreesd behoef te zijn en bovendien, waarom zou die man ons eenig kwaad willen doen? Waarom zou hij hier niet eenigen tijd kun nen logeeren en vriendelijk worden ontvangen?" De oude vrouw scheen te willen spreken, doch de woorden bleven haar in de keel steken. Eerst na geruimen tijd had zij zich in zooverre her zijn ongegrond gebleken. Blijkbaar heeft men den wensch met de daad verward, want het kan niet ontkend worden, dat men in Duitsch land gaarne zag dat het lang voorgenomen bezoek eindelijk een feit werd. Het heeft er allen schijn van, dat de czaar een beetje met de Duitschers solt, ofschoon men mag aan nemen dat er wel degelijke gronden zullen zijn, waarop het herhaalde uitstel berust. Keizer Wilhelm is thans te Postdam teruggekeerd en heeft nu veertien dagen voor zich om gasten te ontvangen, wanneer zij zich voordoen. Maakt dus de czaar van deze veertien dagen geen gebruik, dan kan hij vooreest niet afgewacht worden. Den 8 of 9 September gaat de keizer naar de groote manoeuvres en zijn deze achter den rug, dan moet hij gereed zijn om over Italië naar Griekenland te gaau tot bijwoning van het huwelijk zijner zuster. Tot het laatst van Oc tober is dus over 's keizers tijd beschikt. Toen de keizer in de Rijkslanden was, hoorde men voortdurend van luide toejuichin gen, geestdriftige ontvangst enz. Thans echter doen de wanklanken zich hooren. Het meest wordt keizer Wilhelm kwalijk genomen dat hij niet een praatje heeft willen houden over de afschaffing der passen. Men heeft dan ook spijt zich niet tot de keizerin gewend te hebben met een petitie; deze toch hiervan is men overtuigd zou hoffelijker zijn geweest en bij haar gemaal een goed woordje hebben gedaan. De algemeene opinie over de keizerin is dan ook dat zij zich met veel gratie van haar moeielijke taak gekweten heeft. De paspoortbeweging in den Elzas neemt intusschen een ernstige wending. Uit Straatsburg wordt thans b:ncht, dat onder de leden van den rijksraad het plan besproken wordt en bloc ontslag te nemen indien de keizer weigert aan hun verzoek om verzachting der verordening gevolg te geven. steld, dat zij uiterlijk rustig kon antwoorden: „Ik ken den broeder van mijn overleden man niet. Toen ik in de familie kwam, was hij reeds ver trokken of liever gevlucht, daar de politieke ge beurtenissen van het jaar 1848 hem gedwongen hadden Europa te verlaten. Sedert hield elk hem voor doodwat wil hij dus hier komen doen?" Nog was Oscar niet gerustgesteld. „Maar schreef oom dan nooit?" vroeg hij. Mevrouw Verning schudde het hoofd, maar geen geluid kwam over hare lippen. Er volgden eenige oogenblikken van stilte; slechts het gebrom van heen en weer vliegende insecten en het eentoonig getik van de pendule op de secretaire werden gehoord. Oscar bedacht, dat een eenvoudig bezoek zijne moeder onmoge lijk op deze wijze had kunnen treffen hij kwam tot het besluit dat er iets moest wezen, dat zij voor hem verborgen hield en deze nieuwe drei gende zorg verdrong de schrikbeelden van zoo even geheel op den achtergrond. Slechts nu en dan kwamen hem Dahlbergs mededeeling, om trent het testament zijns Yaaersen den geldnood, waarin hij verkeerde, voor een oogenblik in de gedachte, om spoedig daax-na door angst en nieuws gierigheid te worden verdrongen. Een lange vervelende dag was ten einde ge bracht. Tegen den avond hield een wagen voor de deur stil. Mevrouw Verning verbleekte op nieuw en scheen van schi-ik veiTamd op het hoo ren van dit gerucht. „Ga, Oscar!" fluisterde zij, „ga heen." Doch zonder te antwooi-den of op de woorden zijner moeder te letten, bleef hij vol verwachting naar de dingen, die komen zouden, tot dat eenige oogenblikken later een bediende den heer Karei Verning aandiende. Een grijsaard, wiens trek ken zoo duidelijk het beeld van zijnen overle denen vader weergaven, dat hij hem onwillekeu rig de hand toestak, vertoonde zich aan den in gang der zaal. Hier was aan geene vex-gissing te denken. Hier sprak de stem der natuur zoo duidelijk, dat woorden en toelichtingen overbo dig werden. De oude man had zulk een vrien delijk, goedig gezicht en zulke eerlijke oprechte oogen, dat zijn neef niet kon nalaten hem een hartelijk welkom toe te roepen, nog voor hij den tijd gehad had zijne bloedverwanten te gi'oeten. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1889 | | pagina 1