De Maatschappelijke bond
Heden Woensdagavond 8 uur,
CHAMELY,
Advertentiën,
gaal van mej. ie wei.
van den wereldberoemden Royal Illusionist
Entrée 49 cent. H.t
Tweede Kamer.
II ie zaal van mei. ia wei. JÏÏD. DITfKIÏÏS
te BEZOOIEN.
optreden
PRESTIDIGITAÏION-ARTISTIQUE,
Physique, HydrauliqueMechanique et Optique.
C. van Helvoirt
73
B. Schrijner
26
A. van Drunen
3
L. W. Schoenmakers
2
O. A. Donkers
2
L. van Herpt
1
L. Burmanje
1
Muziekfeest te Tilburg.
GETROUWD
Cornells A. de Greeff,
Anna C. A. M. Rath
jï/VlPEF^OR OF ALL PRESTIGIATORS,
ONOVERTROFFEN IN ZIJN GENRE OP HET GEBIED DER
Bekroond met de GOUDEN MEDAILLE en het EERE-DIPLOMA
SERAYE^Wo"6 kouinkhjke wetenschappelijke vereeniging te
Programma's zijn 's avonds aan het lokaal verkrijgbaar A 10 cent.
tegen een dekgeld van hoogstens 115. De
merrien moeten het eigendom zijn van in
woners der provincie Noorbrabant Paarden,
welke met een dezer* premien bekroond wor
den, komen niet in aanmerking voor andere
in het programma der tentoonstelling uitge
loofde prijzen en premien. Diegenen, aan
welke vroeger een der bovengemelde pre
mien werd toegekend, zullen thans niet mo
gen mededingen.
Bevordering van wedstrijden voor hand
werkslieden in Nederland
Op voorstel der Vereeniging tot bevorde
ring van Fabriek- en Handwerksnijverheid in
Nederland, werd door deze vereeniging, de
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, de
Maatschappij tot bevordering der Bouwkunst
en het Algemeen Nederlandsch Werklieden
verbond, aan een commissie, waarvan elk
dier corporatien twee leden benoemde en aan
welke bovendien het recht werd toegekend
meerdere personen te assumeeren, opgedra
gen, de bevordering van wedstrijden voor
handwerkslieden in Nederland.
Het doel, met het in in het leven roepen
dezer commissie beoogd, is vrij juist weerge
geven in een rapport, uitgebracht door een
voorbereidende commissie, door drie van de
vier genoemde corporatien aangewezen be
staande uit de heeren dr. J. Th. Mouton,
Joh. IJkema, J. R. de Kruyff. mr. A. Kerdijk,
G. Lasthuijzen en B. H. Heldt, met de op
dracht van advies te dienen over de vraag:
of het wenschelijk is eenigerlei blijvende
organisatie in het leven te roepen om het
houden van wedstrijden tusschen handwerks
lieden en leerlingen in verschillende streken
des lands te bevorderen; en zoo ja, hoe dan
het doel het best kan worden bereikt? Thans
is bij de uitgeversfirma Mouton en Co. te
's Gravenhage, een geschrift verschenen van
de „Centrale commissie ter bevordering van
wedstrijden voor handwerkslieden in Neder
land", bevattende eenige algemeene regelen
bij het organiseeren van plaatselijke, gewes
telijke of vakwedstrijden voor handwerkslie
den in acht te nemen Exemplaren van dit
geschritt zijn gezonden aan de algemeene
bekende vereenigingen op het gebied van
nijverheid en kunst, aan vak- en werklieden-
vereenigingen enz. Tevens is een beperkt
aantal exemplaren beschikbaar voor belang
stellenden, die daartoe een franco aanvraag
richten tot den secretaris den heer B. H.
Heldt, te 's Gravenhage.
De bepalingen zijn vastgesteld betref
fende de zevende algemeene tienjarige volks
telling. Zij heett ten doel de aanwijzing van
allen, die te middernacht tusschen 31 De
cember 1889 en 1 Januari 1890 hun werke
lijke woonplaats binnen Nederland hebben,
onverschillig of zij opdat tijdstip in hun woning
al dan niet aanwezig zijn, alsmede van hen,
die, zonder werkelijke woonplaats binnen Ne
derland te hebben, op dat tijdstip aldaar
aanwezig zijn.
Men schrijft uit Scheveningen
Of er een heer of een dame de lucht in
gaat is in zeker opzicht wat den bedrij
venden vorm betreft hetzelfde, doch nie
mand zal ontkennen dat de zenuwen ster
ker worden geprikkeld, wanneer een knappe
donkerlokkige Amerikaansche zich met een
valscherm naar beneden laat duikelen, dan
wanneer een Engelschman in zijn hemds
mouwen dat waagstuk onderneemt.
Duizenden waren dan ook Zondag naar
Scheveningen gegaan om miss Laurence haar
stout stuk te zien uitvoeren.
Tien minuten voor half vijf schoot de bal
lon „Alexandra" het luchtruim in. Op een
duizelingwekkende hoogte gekomen, rukte de
elegante vrouwelijke matroos haar parachute
los en keerde, aanvankelijk met een bliksem
snelheid, naar de aarde terug, waar zij, vlak
voor den muur der cellulaire gevangenis, in
de duinen ongedeerd neerkwam.
„Griezelig" noemden de dames het, maar
geen harer sloeg op het critieke moment de
oogen neerde heeren vonden het een bru
taal exemplaar van een meid maar oogden
haar met welgevallen na, terwijl de kantle
den en die waren het talrijkst het een
akelige manier vonden om een boterham te
verdienen. Die uitroepen geven volkomen den
indruk weer, welken de stijging en daling
van het moedige meisje op het publiek
maakte.
De luchtreiziger Garnerin zou in Nijme
gen opstijgen toen de vulling bijna gereed
was, wilde hij in de afgesloten ruimte gaan,
doch had daarbij niet op den schildwacht
gerekend, die aan den ingang geplaatst was,
om het publiek tegen te houden.
„Je suis Garnerin!" zeide de luchtschipper.
„Da w'ik wel gleuven, daj' gernerien wol
len, moar 't zei nie gebeuren, heur-je," ant
woordde de ijverige landsverdediger en liet
den reiziger stil buiten staan.
Zondagmorgen sloeg te Amerongen de
bliksem in het kerkgebouw van de Ned. herv.
gemeentetijdens de godsdienstoefening
plaats had onder leiding van ds. Heinecken
uit Den Haag.
Boven het orgel in een raam geslagen,
naar het scheen in den vorm van een vuur
bol, was het licht ter nauwernood zichtbaar,
of de bol spatte met gesis uiteen, zonder
echter eenige schade te veroorzaken. Hoe
wel de gemeente verschrikt opsprong, wist
ds. Heinecken haar door een bemoedigend
woord tot kalmte te brengen, en zong zij op
zijn uitnoodiging pslam 91, vs. 5. Hierna
nam de godsdienstoefening een einde.
Een poging tot moord gevolgd door een
moord bracht Zaterdagnacht de gemeente
Oost- en West-Barendrecht in groote opschud
ding. Jan Levering, in die gemeente woon
achtig, trachtte tegen den zin van den vader
verkeering aan te knoopen met Jannetje Mon
ster. Zaterdagavond elf uur was hij weder
naar het meisje toegegaan en had met haar
een gesprek voor de woning van haar vader
aan den Smidshoek. Het onderhoud scheen
voor Levering niet de gewenschte wending
te nemen, hij ontstak allengs in woede, trok
zijn mes en bracht het zeventienjarige meisje,
dat vluchtte, een diepe snede in den rug
toe. Tobias Monster, de vader, snelde op
het angstgeschreeuw zijner dochter de woning
uit om haar te hulp te komen. De onverlaat
viel daarop dezen aan en bracht hem een
doodelijke verwonding - in het onderlijf toe.
Op het moordgeroep kwamen de overige
huisgenooten toesnellen en vonden den vader
neergezegen, badende in zijn bloed, terwijl
de ingewanden door de snede vielen. Dr.
Broeksmit uit Charlois, op verzoek van den
verslagene gehaald, kon dan ook niet anders
constateeren, dan dat de dood onvermijde
lijk was.
Onder een vreeselijk lijden, dat twee uur
duurde, bezweek de ongelukkige vader, die
een vrouw met acht kinderen nalaat.
De moordenaar was naar zijne woning ge
vlucht en werd daar, op den zolder verscholen,
gearresteerd en omstreeks twee uur geboeid
naar de gevangenis te Dordrecht overgebracht.
Gisteren middag had de strooper L.
v. B., te Tilburg, het ongeluk met zijn geweer
in de struiken verward te raken, tengevolge
waarvan het schot afging en hem in den
schouder trof. Hij sleepte zich nog een hon
derd pas voort, doch zakte daarna ineen.
Zijn lijk werd een uur later gevonden.
TeVucht is Maandag, ter gelegenheid
der kermis, twist ontstaan tusschen twee broe
ders genaamd Michels. De oudste werd
vreeselijk mishandeld en raakte bovendien te
waterof hij er in gestooten of er zelf inge
sprongen is moet nog worden uitgemaakt.
De toestand van den mishandelde, die door
de zorg van de politie per handwagen naar
zijne woning werd vervoerd laat volgens
verklaring van den geneesheer te wenschen
over.
De maréchaussées uit 's Bosch waren gis
teren te Vucht, om naar het gebeurde een
onderzoek in te stellen.
Van Urk schrijft men aan het Handels
blad Met zekerheid kan worden gemeld, dat
in den jongsten storm van.*onze visschersvloot
twee schuiten zijn vergaan; zeven personen
zijn daarbij verdronken, waarvan twee ge
huwd waren. Een dier schuiten werd bevaren
door drie broeders.
Van de 10 gestrande vaartuigen zijn er
twee afgebracht, de overige zijn waarschijnlijk
verloren. De opvarenden zijn allen gered.
Een groot deel der visschersvloot is binnen
gekomen met groote schade, gebroken zwaar
den en sommige zonder roer. Van één schuit
is nog niets bekend.
Volgens de LI. Ct. voeren op eene schuit,
toebehoorende aan Okke De Boer, drie broers,
zoons van genoemden Okke de Boer; één er
van was pas een jaar gehuwd en laat een
jeugdige vrouw achter. De man was 24jaar,
zijn eene broer 22 jaar, de andere een jongen
van 15 jaar.
Liet andere vaartuig behoorde aan Meindert
Koffeman, waarop diens eenige zoon als
schipper voer, die gehuwd was en een kind
heeft. Zijn knecht was ten vorigen jare we
duwnaar geworden en had bij zich een zoontje
van hem, dan een jongen van 18 jaar, zg.
den derden man. Deze zeven vonden hun
dood in de golven. Ook zijn er zes schuiten
te Vlie op het strand, waarvan er vier ge
heel weg zullen zijn.
Te Berchem, is Zondag in den toren
van de R. K. kerk, tengevolge van het inslaan
van den bliksem, een begin van brand ont
staan. Door spoedig aangebrachte hulp kon
deze nog bijtijds worden gebluscht.
Tijdens een hevig onweder op Zondag
middag, sloeg de bliksem door het venster
in de woning van de weduwe C. Bouman te
Deil. De bewoonster werd bedwelmd door
de buren gevonden, doch kwam spoedig tot
bewustzijn en had geen letsel bekomen. De
aangerichte schade is ook overigens gering,
daar geen brand werd veroorzaakt.
Uit Oud-Beierland wordt van 26 Aug.
gemeldGisteren nacht heeft alhier eene
poging tot moord plaats gehad. Aan J. van
H. werden verschillende steken en sneden
met een mes toegebracht. Op het geroep van
moord drong de politie de woning binnen en
vond H. te bed, badende in zijn bloed. Ter
stond werd geneeskundige hulp ingeroepen.
Als vermoedelijke dader wordt aangewezen
zekere A. P., die echter zijne schuld ontkent.
Zondag ochtend woedde te ongeveer 10
uur boven Deventer en omstreken een hevig
onweder. De bliksem sloeg in den windko-
renmolen van den molenaar Lammers aan
den Snippeling, nabij de stad. De molen
werd door den brand geheel vernield.
Baardwijk. Uitslag der verkiezing van één
lid voor den gemeenteraad
A Uitgebracht 110 st.
Blanco 2
Volstrekte meerderheid 55
Gekozen C. van Helvoirt.
Capelle, 27 Aug. Heden werd de aange
kondigde reis der Nieuwstraatsche scholieren
naar Rotterdam gedaan, onder begunstiging
van een heerlijk zomerweer. Wat de kinderen
genoten hebben valt moeilijk in woorden
weer te geven. De klanken van be- en ver
wondering, de kreten van verbazing en op
getogenheid die zij zeiven uittenkunnen
dat alleen. De diergaarde was 't glanspunt
in den dag en werd maar noode verlaten.
De verzameling dieren en planten is in den
laatsten tijd dan ook genoegzaam verrijkt
om éénen geheelen dag er mee te slijten.
Na eenen tramrit door de stad naar Feijen-
oord, waar ook veel aan booten, enz. te zien
valt, wandelden de reizigers naar de Kipstraat,
waar zij een goed middagmaal gebruikten.
Later werd nog een bezo ek gebracht aan de
Groote kerk om graftombes te zienen, na
tuurlijk ook een niet kortdurend aan de Pas
sage, die Rotterdam schooner heeft dan eenige
andere plaats in ons land.
Opgewonden kwamen allen in goeden wel
stand te Capelle ruim 9 uren terug. Ze heb
ben deeg gehad van hunne spaarcentjes.
I het hoe sterk de muzikale geest tot op de klein-
I ste dorpen onzer provincie ontwikkeld is. Het
is een feit dat in deze streken geen dorpal is
het nog zoo kleinzonder harmonie of lieder
tafel is, en bij eene gelegenheid als deze kan
de liefde voor de muziek niet anders dan aange
moedigd worden. Na afloop der muziekuitvoe
ringen werden een zilveren cornet a pistons en
een elpenbeenen dirigeerstok met zilver gemon
teerd onder de deelnemende harmoniën verloot.
De harmonie //Vlijt en Eendracht* uit Rijen be
kwam het eerste en „Nooit Gedacht* uit Moer
dijk het tweede geschenkdaarna werd aan elk
gezelschap een groote zilveren lierinneringsme-
d illewaarop het wapen van Tilburg aan de
eene en de datum der feestviering aan de andere
zijde, op plechtige wijze uitgereikt. Wat nu
volgde behoorde tot het schoonste van den
avond: een fakkeloptocht, bestaande uit een vijf
honderdtal aan stokken gedragen lampions, af
gewisseld door transparanten o.a. van Z. M. den
koning en het wapen van Tilburg, met verschil
lende soorten lampions versierd en het geheel
voorafgegaan door muziek. Bij den donkeren
avond maakte die lange rij van lichten een groot-
schen indruk, dien men niet licht vergeten zal.
Na door de straten te zijn getrokkenkwam
men weer in het feestlokaal terug, waar groote
reünie plaats had bij welke gelegenheid het
niet aan de noodige feestvreugde ontbrak.
Uit Tilburg wordt van 25 Augustus gemeld
Heden heeft het gezegde zich bewaarheid, dat
een triestige morgen een vroolijken dag brengt.
Toen de treinen heden ochtend' den stroom van
vreemdelingen en de deelnemende muziekgezel
schappen in onze stad brachtendacht een ieder
dat de viering van het vijf-en-twintig bestaan der
harmonie #Orpheus" »in het water zou vallen."
Tegen den raiddag brak echter het zonnetje door,
doch dit nam niet weg dat het voornaamste num
mer van het programma, de optocht, tengevolge
van een hevige regenbui, die hem onderweg over
viel, niet dat effect maakte, dat hij bij helderen
zonneschijn zou hebben teweeggebracht.
Om met het begin te beginnendien ik te ver
melden dat gisteren avond door de feestvierende
harmonie in haar versierd lokaal een schitterend
concert gegeven isdat tot. laat in den avond
duurde en waarbij het niet aan speeches ontbrak.
Heden voormiddag tegen 12 uur men dacht
algemeen dat de optocht wegens het slechte we
der zou worden uitgesteld verzamelden zich
de muziekgezelschappen en allen die aan den
stoet zouden deelnemen bij het station waar de
optocht geregeld werd. Daarna trok hij door de
verschillende straten, waaraan de bewoners door
het uitsteken der vlaggen een feestelijk aanzien
gegeven haddenhij was samengesteld, zooals
wij reeds in ons vorig nummer opgaven.
De lange stoetmet de fraaie vaandels der
verschillende gezelschappen en de sierlijke wa
gens, voldeed algemeen, net slechte weder niet in
aanmerking genomen aan de verwachting. Geen
wonder dat hij vergezeld werd door eene groote
menigte, zoowel vreemdelingen als inwoners, en
gelukkig dat het groote plein op de Velthoven
voor allen ruimte bood, want daar werd op het
middenterreineen groot grasveld omgeven door
hoog geboomte, de Orpheusmarchcompositie
van den heer J. L. Kroes directeur van ,Or-
pheus", op schitterende wijze door de 500 execu
tanten uitgevoerd. Daarna trok de stoet in de
zelfde orde naar het feestlokaal,waar den bestuur
ders der vereenigingen door den hr. F. Lommen
president van „Orpheus", de eerewijn werd aan
geboden. Te 4 uur begon het festival, de uitvoe
ring van twee muziekstukken door elk der ver
eenigingengedeeltelijk in eene kiosk in den tuin
der sociëteit en in eene kiosk op het Goirkeplein.
Toen het weder opklaarde, begon het publiek te
vermeerderen en heerschte er in de nabijheid eene
groote drukte, die nog verhoogd werd toen de
Harmonieën beurtelings met muziek door de stad
trokken. Er heerschte over het algemeen eene
opgewekte stemming, en bij de concerten bleek
Onderwijswet.
Het algemeen debat werd gisteren voortgezet.
De heer Sanders verklaarde zich bereid, hoewel
hij 't daarmede niet eens was, met het voorge
stelde subsidiestelsel mede te gaan, zich voorbe
houdende op den „waarborg" terug te komen.
Maar lettende op den concilianten geest der rech
terzijde, zou hij zich, behoudens andere bezwaren,
niet laten weerhouden voor de wet te stemmen,
door de vrees voor godsdiensthaat of leegloopen
der openbare school, tengevolge van 't subsidie
stelsel. Hij zou voor de wet stemmen op erond
van billijkheid.
Bezwaar had spreker tegen de beperkte wijze
der regeling, ten aanzien van de organisatie der
openbare school. Herziening van de art. 21 (x*e-
geling van schooltijden, enz.) en 25 (klassenver-
deeling) was noodig. Ook de regeling van het
schooltoezicht, dat veel grooter arbeid krijgt,
achtte spreker wenschelijk. Hij achtte voorts de
waarborgen aan het premiestelsel verbonden on
voldoende en had overwegend bezwaar tegen het
premiestelsel voor de opleiding van onderwijzers.
Hij zou zijn voor een verhooging der rijksbijdrage
aan de gemeenten.
De heer Zaaijer zette zijn onbeperkte waardee
ring van de openbare school tegenover alle grie
ven uiteen. Te ontkennen was het niet, dat een
deel der natie evenwel strijd voerde tegen die
school, en dat men daarmede rekening diende te
houden. Spreker was dus tot samenwerking be
reid, vooral nu de overzijde een deel harer ex
orbitante eischen had laten varen. Maar verkla
ringen der regeering waren hem niet voldoende;
want hoewel hier verzoeningsgezind, waren de
leiders dat in extra-parlementaire geschriften of
redevoeringen niet. Men wilde van auti-revolu-
tionaire zijde den strijd niet opgeven. Het bleek
uit een artikel van dr. Kuijper in den Standaard.
Hij wilde verklaringen der'leiders, dat zij hunne
wenschen varen lieten, teneinde zijn dubia weg
te nemen. Wil men iets tot stand brengen, dan
zal de overzijde concessies moeten doen. Spreker
pleitte krachtig voor leerplicht.
van Waalwijk
met
die, mede namens wederzijdsche betrekkin
gen, oprechten dank betuigen voor de vele
bewijzen van belangstelliugbij gelegenheid
van hun huwelijk ondervonden.
Vechel, 20 Augustus 1889.
