Nummer 73.
Zondag 15 Sept. 1889
12e Jaargang
TONI.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
Frankrijk.
UITGEVER:
Waalwijk.
Naar het Duitsch van v. d. Horst,
Isclie Courant.
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1,00.
Franco por posi door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 1 7 regels J 0,60 daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, "worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Inzake de candidaatstelling van de ver
oordeelden door het hooggerechtshof is men
nu weer even wijs of liever evenzeer in het
duister als een week geleden. Toen dacht
men licht te -krijgen door het besluit of
was 't misschien geen besluit, maar alleen
een gedachtenwisseling van den minister
raad om de eventueele candidaatstelling van
de heeren Boulanger, Dillon en Rochefort
alleen dan aan de prefectuur aan te nemen,
als de candidatuur namens hen door een
deurwaarder werd aangekondingd. Dat knoop
ten de groote mannen te Londen in hun
oor en eergisteren kwam de deurwaarder
Morin aan de Parijsche prefectuur maar
't was mis, de prefect weigerde de candi
datuur van Boulanger en Rochefoit aan te
nemen, op grond dat deze candidaatstellingen
wettelijk verboden waren.
Wat is nu het geval Is er geen besluit
genomen in bovengenoemden zin in den
ministerraad of houdt de minister van bin-
nenlandsche zaken, Constans, er geen reke
ning mede
De verklaring is nu in zijne handen, maar
de recepissen zijn niet verstrekt en zoolang
die niet uitgegeven zijn wordt elkeen hetzij
aanplakker of drukker, die de wet schendt,
gerechtelijk vervolgd.
De generaal heeft nu weder een nieuw
programma openbaar gemaakt, waarin hij
bekend maakt na zijne aantreding aan de
regeering onmiddellijk alle invoerrechten
te zullen afschaffen, alsook de bank van
Frankrijk haar monopolie te zullen ontnemen
en langs een nieuwen weg de industrie te
zullen steunen.
Standard en Times, de twee Engelsche
leading-papers, zien weer allerlei wolkjes op
komen aan den oostelijken horizon. Zoo zou
Rusland troepen concentreeren op de grens
van Armenie, Rusland en Servie zouden het
oneens zijn en tusschen Bulgarije en Servie
zou 't ook al blijven broeien.
Enkele Servische bladen ageeren voor een
bondgenootschap van Servie met Rumenie,
door
Q. Q.
Oscar wendde zich af.
//Uit u spreekt louter ijverzucht/ liet hij hoo-
ren, terwijl hij moeite deed om zijn innerlijke
ontroering te verbergen. „Ik begrijp dat en vor
der derhalve niet die voldoening, die gij mij on
der andere omstandigheden zoudt zijn schuldig
geweest. Doe met uw wissel wat u goeddunkt,
veel succes zult gij er zeker niet mede hebben,
want van dit oogenblik af doe ik afstand van
Schorndorf."
Zonder te groeten ging hij heen, verpletterd
door alles wat hij vernomen had, diep rampza
lig door het besef van schuld, dat zich als een
somber spookgestalte aan zijne verhitte verbeel
ding opdrong.
Neen, er viel niet meer te twijfelen, de woor
den van den advokaat bevatten maar al te veel
waarheid en, meer nog, had hij zelf niet steeds
vermoed, dat hier of daar in het levensboek zij
ner ouders eene zwarte bladzijde moest zijn, die
zij steeds voor hunnen zoon hadden verborgen
gehouden
Zijn vader was dood en derhalve bevrijd van
alle aardsche verantwoording, doch zijne moeder
leefde nog. Of zij bekend was geweest met de
eerlooze daad van haren man en of zij dan, niet
tegenstaande dat alles, den heilloozen moed gehad
had, het arme beroofde kind zonder steun ot
hulp uit haar huis te verjagen en in de wijde,
vreemde wereld te drijven
Van deze gedachten vervuld, trad hij de kamer
zijner moeder binnen.
//Mijn God/ riep de oude vrouw, op het zien
van dit bleeke gelaat en de opgewonden manie
ren haars zoons. „Mijn God, Oscar, wat is er ge
beurd? Wat ziet gij er verschrikt en ontdaan uit?'
hetwelk zij beschouwen als een eersten stap
naar de verwezenlijking van het denkbeeld
vereeniging der Balkan-volkeren.
Officieel wordt nu medegedeeld, dat Rus-
lands czaar zijn collega van Duitschland
nog aan 't eind van de Russische herfstma-
noeuvres, vóór keizer Wil helms reis naar
Griekenland een bezoek zal brengen en wel
te Berlijn, vergezeld van de czarina. Van
andeie zijde wordt er bijgevoegd, dat de Rus
sische potentaat een groot schilderij laat
vervaardigen om het keizer Wilhelm cadeau
te geven.
Minder zeker is men aangaande de reis
van 'sczaren oudsten zoon naar Frankrijks
hoofdstad, want terwijl men in de officieuse
Duitsche bladen voortgaat zulk een reis als
hoogst onwaarschijnlijk, ja bijna onmogelijk
voor te stellen, gaan de Parijsche bladen voort
allerlei bijzonderheden aangaande het bezoek
mede te deelen. Zoo zou de czarewitch, als
hij nog ten_ tijde der tentoonstelling kwam,
een streng incognito in acht nemen, maar
als kroonprins van Rusland komen, indien
de tentoonstelling reeds gesloten is.
De aanstaande begrooting van het Duitsche
rijk zal niet aanmerkelijk hooger zijn inge
volge de instelling van eene nieuwe koloniale
afdeeling, maar de hoop, dat men nu voor
eenigen tijd bevrijd zou zijn van nieuwe
eischen voor militaire doeleinden, zal niet
verwezenlijkt worden.
Tal van verrassingen wachten den leden
van den rijksdag, van wie velen hun oppositie
tegen hetSeptennaat hebben laten varen alleen
in de overtuiging dat 't voor een tijd „uit"
zou zijn. Tal van nieuwe regimenten caval-
lerie zullen worden gevormd, benevens twee
artillerie regimenten.
Een nieuwen minister van financien schijnt
Crispi, Italie's premier, te zoeken. Debetrok
ken minister moet den minister-president de
keus hebben gelaten tusschen zijn aanblijven
met ontbinding der kamer en zijn vertrek.
Daar uit goede bron is gemeld, dat aan een
ontbinding der kamer niet wordt gedacht,
moet worden aangenomen dat Crispi den
minister wil laten glippen, 't Is geen gemak-
„Stil, moeder, geef mij een antwoord op mijn
vraag. Waar zijn de zesduizend dollars geble
ven, die voor lange jaren door oom £arel uit
Australië hier heen gezonden zijn en die voor
tante Henriette bestemd waren
Wanneer op dat oogenblik de bliksem plotse
ling voor hare voeten in den grond ware gesla
gen, zou de oude vrouw niet zoo zijn geschrok
ken als zij thans deedde trotsche gestalte
kromp ineen en hare handen grepen in de ledige
ruimte.
//H.j liegt het, Oscar, hij liegt het. Uw vader
heeft niets ontvangen
„Maar moeder," sprak de jonge man streng en
koud, „hoe kunt gij dit zeggen Een kwartier
geleden heb ik in Dahlberg's handen den brief
gezien, waarbij mijn vader de ontvangst van het
geld erkent. Zoek dus geene uitvluchten en zeg
mij kort en goed. waar is dit geld gebleven?"
„Het is gelogen I Het is gelogen!" riep de oude
vrouw bijna wanhopend, terwijl zij handenwrin
gend op de sofa neeerviel. „Oscar, zeg mij, wil
uw oom de zaak voor het gerecht brengen
„Dat weet ik niet, moeder, doch dat is mij ook
bijna onverschillig, daar mijns vadeis schuld toch
zoo goed als bewezen i6. Ik geef Schorndorf met
alle rechten en titels, voor zoover de krediteuren
daarop geen beslag leggen, aan mijn nicht Toni
terug, en...."
Een schreeuw van angst, wild en wanhopig
ontvlood de lippen der gefolterde vrouw.
„Dat kunt, dat moogt ge niet doen, Oscar, neen,
om Godswil, dat moogt ge niet doen. Zij zal
nooit in mijn huis komen, ik zou het besterven
indien ik dit moest beleven O groote God gij
moet bij mij blijven, mij ondersteunen, en niet
tegen mij partij kiezen Waar is het bewijs dat
wij die som niet aan de zieke vrouw hebben
uitbetaald? Kunnen vreemden haar het geld niet
ontstolen hebben Kan zij met dit geld misschien
niet oude schulden betaald hebben of heeft zij
het wellicht verloren Neen, Schorndorf is uw
eigendom en zal uw eigendom blijven, zoo lane
ik leef." 5
„Het is zoogelijk ik had vermoed en ge
vreesd. Gij hebt alles geweten en niettegen
staande dit, hebt gij tot nu toe het gestolen goed i
kelijke taak de groote militaire eischen in
overeenstemming te brengen met de financien
of liever omgekeerd.
Een groot politiek schandaal is ophanden.
Eenigen tijd geleden is de directeur van het
Hongaarsch ministerie van koophandel, Kakan,
in hechtenis genomen, onder beschuldiging
van verduistering te hebben gepleegd. In
den loop van het onderzoek heeft de be
schuldigde verklaard, slechts 25000 florijnen
voor zijn eigen gebruik genomen te hebben;
de overige sommen, die aan de kas ontbre
ken, zijn met toestemming der hooger ge
plaatste ambtenaren tot verschillende doel
einden aangewend. Onder meer zijn van dat
geld de propagandakosten gedekt voor de
verkiezing van den oud-minister van koop
handel. Kakan is voornemens het publiek het
bewijs hiervan te leveren.
Volgens Engelsche bladen zou de czaar
op voorstel van den minister van oorlog Wa-
nowski, bevolen hebben het rollend materieel
te vermeerderen op de zuid-oostelijke banen
zoowel als op den Weichselspoorweg om aan
alle militaire eischen te knnnen voldoen. Dat
zaakje kost 2,780,000 roebel.
t Schijnt, dat men in Servie en Bulgarije
van voren af aan begint met de haarkloverijen
aangaande wapeningen en mobilisatien, even
spoedig gevolgd door geruststellende verze
keringen. De Porte is op haar qui vive.
Niettegenstaande den verbeterden toe
stand op Creta heeft de Turksche regeering
besloten eene troepenmacht op het eiland te
behouden. Het garnizoen zal op 40000 man
gebracht worden 32000 man infanterie, 5000
cavalerie en 3000 artillerie, terwijl verschei
dene oorlogsschepen op het eiland zullen
gestationeerd worden.
Egypte is voornemens de mogendheden,
die de conversie der schuld goedkeurden, te
bedanken en misschien zal dan ook nog een
laatste poging worden gedaan bij de Groote
Republiek.
onbeschaamd weg het onze genoemdja, en wat
meer is, gij hebt het arme beroofde meisje eer.
weerloos kind onbarmhartig van u gestooten
en uit uw huis verjaagd. Ga weg vrouw, ik
ken u niet meer!"
Hij wilde zich verwijderen, doch zijne grijze
moeder viel hem vertwijfeld en in doodsangst
te voet en omklemde zijne knieën.
„Erbarmen, Oscar/ smeekte zij, „genadeAch
God, die man liegt, het is alles onw iarheid
Doch de zachtere aandoeningen 'waren door
alles, wat hij in de laatste oogenblikken gehoord
en geleden had, tot zwijgen gebracht Bijna ruw
stiet hij haar, die hem het leven had geschon
ken, van zich af en verliet de kamer, zonder
een enkel woord van verzoening of vergiffenis
te hebben gesproken.
Eerst toen hij de deur van zijn eigen kamer
achter zich gesloten had, ademde hij vrijer en
kon hij, het gloeiende gelaat tegen de koude
vensterruiten drukkende en met wellust de fris-
sclie Octoberlucht inademende, zijne gedachten
weder den vrijen loop laten. Hoe soms de ge
beurtenissen van enkele oogenblikken onze denk
wijze en inzichten kunnen veranderen en ons
hartstochtelijk doen reikhalzen naar iets, wat wij
eenige minuten geleden nog vreesden.
Oscar wilde thans hoe eerder hoe liever naar
Italië vertrekken en wenschte van harte, dat de
naderende winter hem ver, ver van zijn huis zou
mogen vinden. Een zonderlang lachje speelde
om zijne lippen. Emilie! fluisterde hij, als sprak hij
tot het wezen dat thans zijn geheele ziel ver
vulde, juist nu, nu alles wat in hem was,
bruischte en kookte.
Was hij eerst ver van hier, mijlen en mijlen
ver van de grenzen van zijn vaderland verwij
derd, dan zou hij haar alles zeggen, dan zou hij
haar al de ellendewaarvan hij zoo eensklaps
het slachtoffer was gewordentoevertrouwen en
zoodoende tegelijkertijd de kracht harer gene
genheid voor hem leerer. kennen. Zeker, Emilie
zou niet vragen of hij veel of weinig op de we
reld bezat, zou hem niet aansprakelijk stellen
voor de schuld der zijnen daarvoor dacht zij
te edel en te grootmoedig.
Dien nacht schonk geen slaap hem verkwikking
Het onderzoek naar de handelingen van
Boulanger als minister van oorlog is afge-
loopen en wordt nu voortgezet in zijne functie
als generaal. Twee feiten van verduistering
zijn alreeds geconstateerd doch de regee
ring wenscht de openbare behandeling voor
een rechtbank alsnog niet te laten aan
vangen.
De algemeene jury der tentoonstelling
stelt voor het aantal bekroningen te ver
meerderen en wel met 43 eere-diploma's, 108
gou len medailles 190 zilveren en 167 bron
zen zoomede 162 eervolle vermeldingen.
De kamer van strafzaken te Parijs heeft
het vonnis bevestigd, waarbij Mermeix
hoofdredacteur van de Cocarde, veroor
deeld is tot vier maanden gevangenisstraf en
500 francs boete, wegens den diefstal der be
kende documenten van het hooge gerechts
hof.
Mevrouw Potonié, die door de vrouwe
lijke socialisten van Parijs tot candidate
voor het lidmaatschap der kamer is gekozen,
is als zoodanig niet erkend door den Seine-
prefect.
De burgemeester van Rennes is voor de
tweede maal van zijn functie ontheven en
ook de gemeenteraad is door den prefect
ontbonden, omdat hij denzelfden persoon tot
maire herkozen heeft, wien de regeering zijn
ontslag had gegeven.
De directeuren der tentoonstelling heb
ben medegedeelddat de tentoonstelling 31
October onherroepelijk gesloten zal worden.
Op de vraag, waarom die sluiting zoo vroeg
geschiedde, antwoordden beide heeren dat
de expositie gesloten moet worden, wanneer
zij nog algemeen in trek is; in de maand
November jagen regen en sneeuw de bezoe
kers toch weg. Bovendien zijn de exposan
ten slechts verplicht hunne artikelen tot 31
October op de tentoonstelling te laten. Voor
het vervoer der artikelen moet de planken
en vergetelheid. Onrustig wentelde hij zich om
en om op zijn legerstede, ten prooi aan een stroom
van gedachten, die onophoudelijk zijn brein door
kruisten.
Dit oude kasteel, zijn weiden en bouwlanden,
die hij zoo lang als zijn eigendom had beschouwd,
het plekje gronds, dat hij steeds zoo lief gehad
had, dit alles was voor hem verloren, voor altijd
verloren. Zou Toni's wensch misschien nog in
vervulling komen
Zouden de woeste heidevelden in vruchtbare
weiden worden herschapen en de onherbergzame
stulpen, die thans eene armoedige bevolking tot
woonplaats strekten, vriendelijke, lachende dorpies
worden
Maar zou het Toni gegeven zijn weder van het
ziekbed op te staan of zou zij misschien.... „Zie
uw offer/ had Dahlberg gezegd. „Zie, hoe de
dood het vroeger zoo schoone en bloeiende meisje
aangrijnst
Hij stond ophet slapen was hem onmogelijk
geworden. „De zonden der vaderen zal ik wreken
aan de kinderen tot in het derde en vierde ge
slacht." Deze woorden vol vreeselijke beteekenis,
stonden hem onophoudelijk voor den geest. Hij
zag Toni's groote oogen gloeiende van koortsvuur
en hoorde hoe zij hem riep, met een stem die
hem door de ziel sneed„Oscar Oscar waar
zijt gij?
Met bevende hand droogde hij zich het klamme
zweet van het voorhoofd. Werd hij misschien
waanzinnig
Daar vernam hij een licht kloppen op de deur
en met een door tranen verstikte stem smeekte
zijne moeder hem om open te doen. „Oscar,
wees toch om Godswil barmhartig. Mijn kind,
mijn eenig kind, hoor toch naar de stem van
uwe arme, oude moeder
Haar smceken was vergeefsch hij bleef doof
voor het geween der arme schuldbekennende
vrouw.
Do eerste stralen der zondie door de nevelen
breken en als voorboden van leven en licht den
donkeren nacht komen verdrijven, brengen tevens
kalmte en rust in het gemoed der aardbewoners.
Wordt vervolgd.