Plattegrond van de plaats der ramp te Antwerpen.
111
|I 1
Eene Looierij
DROGERIJ,
sa as a a
HALZEN.
DEHAWt
Beschuit,,
Notaris RANT,
EEN GEHEELEN INBOEDEL
Notaris BINK,
HUIZINGE
Advertentiën.
T. H. Haag-en,
Gouden Medaille
BANT, te Waalwijk,
Verberne, te Dussen,
LOOIEBIJ, TUIN
A. van de LEUR,
Northonbuizen,
ui
TE HUUR
en verder toebehooren.
verkrijgbaar
tegen 55 cents
publiek verkoopen,
1 IS AfS&AG I
2)ubliek verkoopen
publiek verkoopen:
@1 mimrn
RIJ- EN WERKTUIGEN,
WEILAND, te Bezooien,
KOPER- EN BLIKSLAGER,
KATTENDIJK-DOK
i
|j Pomp
Marcelis.
Herberg lu longolnnd.
SCHELDE.
per POND bij
Woensdag 25 September 1889,
ter herberge van Johannes de Kort, bii
AFSLAG op
Woensdag 9 October 1889,
op jVlaandag 23 September 1889
op Maandag' 7 October 1889,
te WAALWIJK, zal
op Maandag 23 September 1889,
finaal verkoopen
voor mej. M. en G. van DONGEN.
EEN
en
Stationsstraat Waalwijk
o
cJ
Rieth Go's
petrol.-mag.
Petroleum-
pakhuizen.
Corvilain's
patronenmagazijn.
Huizen
Hui/
DROGE DOKKEN.
Hout-
loodsen
en
houtstapels.
Bassin
sas.
mi
ri
ai 'd
L «1
cr
Brazilië
C
•T3 straat, c
*0
O) V-
ÜJ
O
In al de wijken der stad wordt door de politie
ijverig jacht gemaakt op het in beslag nemen dei-
kardoezen, voortkomende uit de fabriek Corvilain.
Bij zekeren voddenkoopman heeft men van 250
tot 300 kilo's in beslag genomen. De bezitters
er van zullen vervolgd worden voor diefstal of
heeling.
Buitengewoon veel diefstallen zijn er gepleegd
in de drukte, die heerscht om de plaats der ramp.
Een dier gauwdieven is der politie in handen
gevallen, en het ware te wenschen dat allen dit lot
deelden.
Van die beroofden hebben wij de omstandig
heden van een buitengewoon geval vernomen.
De vrouw van een notaris uit de provincie, Mevr.
C., werd beroofd van beide armbandenen boven
dien is haar het geld niel alleen met de porie-
monnaie, maar met den geheelen zak uit het kleed
weggestolen.
Hoe betreurenswaardig ook en hoe noodlottig
in hare gevolgen de vreeselijke ontploffing was
heeft zij toch haar keerzijde. Ten bewijze daar
van willen wij het volgende mededeelen
In de Korte Nieuwstraat stond een man met
geopenden mond de schatten te bewonderen, die
lagen uitgestald in den goudwinkel van M. D. V.
Eensklaps wordt de hevige slag der ontploffing
èn gehoord èn gevoeld. De man beeft op zijn
voeten van schrik, en tot overmaat van ramp
krijgt hij een stortregen glas voor het hoofd.
liet groote raam van den goudwinkel was in
hondera stukken geslagen en zoo op den man
neergevallen, die het op een loopen zette alsof
de duivel hem op de hielen zat.
De goudsmid, die vermoedelijk dacht, dat een
stoutmoedige dief zijn winkelraam had verbrij
zeld, kwam in groote haast naar buiten geloopen,
sprong de straat op en den vluchteling achterna.
,Houdt den dief! Houdt den dief!" riep hij zoo
luid hij kon. //Hij is het! Hij is het!" klonk het
dsarachter, en de gevolgen waren, dat de vluch
teling met nog grootere snelheid de beenen be
woog en eindelijk uit het gezicht verdween.
Een zakkenroller heeft gebruik gemaakt, dat
duizenden personen die zich om het gasthuis van
Stuivenberg bevonden, ten nadeele van den heer
Alfons Clarence, wonende Dierckxenstraat, eene
portefeuille te ontfutselen die voor 11Ü00 franc
diamant inhield. De kerel werd evenwel op hce-
terdaad betrapt en liet de portefeuille vallen.
De gauwdief werd in 1889 tot 2 maanden ge-
vangenigstraf veroordeeld wegens zakkenrollen.
De heer Corvilain is opnieuw op het parket
door den rechlei van instructie verhoord. Ha
hem was de beurt aan den ingenier der kardoe-
zenfabriek, den heer Delaunay.
De Opinion meldt, dat de heer Corvilain, eige
naar der kardoezenlabriek, staande houdt dat de
eerste ontploffing heeft plaats gehad in de petro-
leumhangars van den heer Rieth, en dat het ont
ploffen zijner fabriek alleen een gevolg van deze
eerste ontploffing is geweest.
Deze verklaring vindt over 't algemeen weinig
lieloof.
Meest alle bladen, welke de ramp te Antwerpen
bespreken, zijn het eens dat alle officieren dei-
genie en artillerie van gevoelen zijn, dat er niet
alleen buskruit, maar ook veel dynamiet in de
kardoezenlabriek van den heer Corvilain aanwe
zig moet zijn geweest, dit bewijst de breede en
diepe kuil, op de plaats waar dit noodlottig ge
bouw gestaan heeft.
Uit het verhoor is overigens gebleken dat toen
op 7 Juli het verlof kwam de patronen te ledigen
met de beperkende bepaling, dat nooit meer dan
300 kilo vrij buskruit in de fabriek aanwezig
mocht zijr., de werkzaamheden reeds gedurende
vier maanden geregeld geschiedden.
Iemand, die de werkplaats dikwerf moest be
zoeken, verklaart dat hij steeds met zekeren angst
zich daarheen begaf, nadat hij eenmaal wist, dat
de patronen in kisten naast de stoommachine
stonden en gezien had hoe de' arbeidsters met
ijzeren messen de patronen leeg maakten.
Onder de patronen .moeten er gevonden zijn
die niet met kruit, doch met een soort dynamiet
als springstof gedeeltelijk gevuld w ren.
"Van het personeel is op wonderbaarlijke wijze
een jonge man van '22 jaar gered. Op het oogen-
blik der ontploffing bukte hij om een nieuwe kist
patronen op te nemen, werd opgenomen en 150
meter verder bewusteloos neergeworpei.
De openbare weldadigheid laat zich niet onbe
tuigd; duizenden worden ingezameld door de
commissieleden, die in het zwart gekleed met zil
veren schaal op straat collecteeren.
De heftige partijstrijd der bladen maakt echter
een onaangenamen indruk. Het is wel een bewijs
hoe verwoed de staatkundige partben daar tegen
over elkaar staan, dat zelfs een ongeval, dat allen
trof, de haat en nijd niet één oogenblik tot zwij
gen brengt.
De vraag is gedaan welke winst deze gevaarliike
ontlading der patronen opleverde; eenigen weien
te melden, dat deze gekocht zijn voor de waarde
van het lood; wat nu meer aan kruit en koper
daarvan te behalen viel was winsten deze wordt
geschat op ongeveer f300000.
De president der Fransche republiek heeft reeds
een gift voor de slachtoffers aan den burgemeester
van Antwerpen doen toekomen.
In alle Belgische steden wordt een inzameling
gehouden.
De minister van oorlog heef; de commandanten
der legerkorpsen verzocht de verschillende mili
taire muziekkorpsen uit te noodigen, liefdadig
heids concerten te geven.
Men vertrouwt, dat een aanzienlijke som bij
eengebracht zal worden; op de lijst aan de beurs
was alleen over de 50000 francs geteekend Woens
dagmiddag half twee.
Een hand is gevonden met zwart glacé hand
schoen, vermoedelijk van een vreemdeling, die de
dokken bezocht tijdens het ongeval.
In de uitgebrande petroleuin-bergplaatsen vindt
men hier en daar witte asch, volgens medici ver
brande beenderasch, daar moet dus een mensch
verbrand zijn. Vlak bij de portierswoning vond
men half gesmolten sleutels en daarbij de witte
asch, boven vermeld. Op die plek is dus den
kelijk de portier gestorven.
Een der hoogste militairen gaf het volgende
rapport
De heer Corvilain verzwijgt de gevaarlijkste
bewerkingen, die in de werkplaats geschiedden,
en wel het drogen en het ledig halen der patronen.
Ik heb gezien, dat bij het fornuis, waarin het lood
gesmolten werd, op den 7den van deze maand
patronen neergelegd waren om te drogen. Ge
schiedde dit drogen om het kruit, dat veel gele
den had in de vochtige magazijnen, weder bruik
baar te maken, hieraan was het nadeel verbon
den dat dit veel gemakkelijker ontbrand baai-
werd terwijl ook de zwavelkoek geheel droog
bij de minste aanraking met een hard voorwerp
ontploft.
Wat deed men nu in de werkplaatsen van den
heer Corvilain? In plaats dat de patroon, waaruit
de kogel gehaald was, in het water werd gewor
pen, zooals dit geschiedt in de militaire inrich
tingen, werden Je hulzen geledigd met eene spa
del. Het is nu zeer wel mogelijk, dat dit ijzeren
voorwerp de percussie geraakt heelt en de ont
branding veroorzaakte van het kruit, dat reeds
op de werktafels lag en zoo in een oogenblik
alles deed ontbranden. Ik ben zeker, dat de ramp
moet worden toegeschreven aan het ontbranden
van een groote hoeveelheid kruit en geloof mij
niet te vergissen deze te schatten op eenige dui
zenden kilogrammen. De enquete zal hierop uit
komst geven.
De bewering van den ingenieur Delaunay, dat
dc ontbranding van het petroleummagazijn de
catastrophe veroorzaakt zou hebben kan ik niet
aannemen. Indien dit juist was, dan zou de rook
wolk die omhoog steeg na de ontploffing aan
eene zijde eene zwarte massa vertoond hebben,
afkomstig van niet geheel verbrande petroleum.
Wij eonstateeren met alle inwoners der stad, dat
de rookmassa, die in de lucht dreef, zuiver wit
was en dat ieder die eenige malen het ontploffen
van buskruit en de rook daarvan aanschouwden,
geen oogenblik getwijfeld hebben waaraan de
ontploffing te wijter. was.
De toevloed var nieuwsgierigen te Antwerpen
houdt nog steeds aan, de terreinen blijven afge
zet. Het zou eigenlijk een goedkoop middel we
zen de dokken te ruimen door het publiek één
achtermiddag toe te laten men kan verzekerd
wezen, dat Jan geen patroon, geen gebrand stuk
hout, geen glasscherf meer te vinden zou zijn
alles zou als aandenken medegenomen worden.
Omtrent het gehucht Austruweel, zoo zwaar
geteisterd en waar zoovele dooden en gewonden
vielen, vernemen wij, dat de plannen reeds waren
gemaakt dit te onteigenen voor de uitbreiding
Ier dokken. Het plaatsje, waar ieder huis een
estav'.net was, werd veel bezocht door wande
laars en visschers, terwijl steeds eenige schilders
daar de Schelde kwamen schetsenwaarmede
goede zaken te maken vielen. De stukken werden
veelal verkocht aan de Engelschen, die na een
bezoek aan de dokken daar langs kwamen.
W oensdagavond heeft de directeur van liet hos
pitaal Stuyvenberg wederom den toegang open
gesteld tot herkenning der laatst ingebrachte
lijken. Eene bestorming had plaats, en zesjorge
meisjes zijn nog herkend, zoodat nu in het ge
heel 47 lijken herkend zijn. 16 personen, waarvan
de namen bekend zijn, worden vermist.
Donderdagmorgen is alles begraven en werden
in het hospitaal uitgebreide desinfectie maatrege
len genomen. Van de gewonden is er een ge
storven, die eene vrouw met vier kinderen on
verzorgd achterlaat.
Het blad Opinion verneemt, dat op de plaats
des onheils overgebleven stukken van een grenaat
gevunden zijn.
De geniesoldaten hebben op bevel der rechtbank
het opsporen der lijken op de plaats waar de
labriek stond, gestaakt. Een speciale commissie
is benoemd om het terrein te onderzoeken en een
rapport te leveren omtrent het al of niet waar
schijnlijke van de bewering der betrokken per
sonen.
Woensdag werd een meisje uit het droogdok
opgehaald, de kleederen en het haar waren ver
brand, ook de beenen waren niet te vinden.
De burgerlijke autoriteiten woonden we
derom de begrafenis bij der overige slacht
offers, die mede op kosten der gemeente geschiedde.
Ten tien uur waren zij met de militaire autori
teiten vereenigd in de Kathedraal, waar een groote
lijkdienst gehouden werd. De Capucijner Norbert
hield de lijkrede.
Het bestuur der brouwerij-tentoonstelling die
in deze dagen te Antwerpen gehouden werd, be
sloot in het nijverheidspaleis een liefdadigheids
feest te geven, 's middags fancy-fair met een
monstertombola en 's avonds reuzen-vuurwerk. De
bruto opbrengst van den dag zal voor de onge-
lukkigen wezen.
Uit binnen- en buitenland stroomen de giften
toe en worden liefdadigheids voorstellingen ge
geven.
Te Berlijn zal in het Residenztheater een voor
stelling ten voordeele van de noodlijdenden ge
geven worden, terwijl ook te Parijs inzamelingen
worden gedaan en de Voltaire het houden eener
weldadigheids-tentoonstelling aanbeveelt.
Algemeen opzien baart het bericht, dat de heer
Corvilain van de stad de overgebleven patronen
opgeëischt zou hebben en reeds weder eene aan
vrage zou hebben ingediend om elders het werk
voort te zetten,
Men beschouwt dit algemeen als een poging om
aan zijn aangenomen houding, als zou de petro-
leuratank het eerst ontbrand zijn, meer kracht bij
te zetten.
Uit het getuigenverhoor schijnt geconstateerd
te wordendat de ontploffing van de kleinere
hoeveelheden kruit op de werkbanken aanwezig
in de werkplaats het eerst plaats vond en dat
later de zware slag volgde. Een sleeper, die gered
is, hoewel gewond, verklaart zich duidelijk den
slag te herinneren, hij beschrijft dien als, Rakke....
RakkeRakkeBom. In den tijd der kleine
voorafgaande ontbrandingen had hij gelegenheid
van den wagen te springen en te trachten zich
achter zijn paard te bergen. De kogelregen bracht
hem echter ernstige verwondingen toe.
Eene andere getuige verklaarde, dat op den dag
zeil, dus eenige uren voor het ongeval, 1400 kilo
getransporteerd was, naar een schuit daar aan den
wal. Het staat dus vast, dat meer dan de ver
oorloofde 300 kilo kruit zich in het depot heeft
bevonden. Een schuit met 25000 kilo buskruit
lag nog tijdens het ongeval in de nabijheid vast-
gemeerd, ja werd eerst 24 uur later verwijderd
daar niemand vermoeden had op den gevaarlijken
inhouddoordien de gebruikelijke zwarte vlag
maar niet geheschen was.
Vrijdagnamiddag is men begonnen de droog
dokken leeg te pompen. Uit het Kattendijkdok
zijn vier stukken romp en een hoofd opgevischt.
Het aantal personen, dat door de opgeraapte
patronen gekwetst wordt, wordt Reeds talrijker.
Men verzekert, dat in het begin van de aan
staande zitting in de kamer een wetsontwerp zal
aangeboden worden, strekkende om schadevergoe
dingen te verleenen aan de slachtoffers der ramp.
De schade, te Antwerpen veroorzaakt door ae
ontploffing, is onberekenbaar. Meer dar. 5000
huizen zijn beschadigd.
St Heden overleed, tijdig voorzienB
van de laatste HH. Sacramenten
der stervenden,
de WelEd. Zeer Gel. Heer
LAURENTIIS G0SEYV1NUS VAN HEIJST,
m med. dokter en oud lid der Staten van
BNoorbraba.it, in den ouderdom van
bijna 72 jaren,
g Namens de familie,
A. J. VAN GILS, pastoor, k
jggWaalwijk, 6 Sept. 1889.
met
Te bevragen onder motto looierij aan
het bureau „De Echo van het Zuiden" te
WAALWIJK. 1218
Groote HALZENdoorgaans 5 milli
meter dikdoch ook dunner en dikker
geschikt voor schoenfabrieken en weverijen
zijn naar KEUZE
Lmgelsche Stoom Drijfriemen- fy Leder fabriek
bekroond met
REIMS, April 1889.
KEULEN, Juli 4-889.
Verkrijgbaar te Waalwijk, bij C. A.
Verwiel en te Bezooien bij H. Both, Jr.
te Waalwijk, zal te Baardwijk, bij
VEILING op
ter herberge van Adrianus Mulders, telkens
des avonds 7 uur,
Onder BAARDWIJK
KOOP 1. Een huis en erf, sectie E. no
714, groot 90 centiaren,
Behoorende aan ADRIANUS VAN DEN
HEUVEL, schoenmaker te Baardwijk.
KOOP ,rI. Een dubbel huis, erven en
tuin, sectie E. no 925, 926 en 927,
groot 9 aren 27 centiaren.
Behoorende aan JOHANNES VAN DEN
HEUVEL, schoenmaker te Baardwijk*
te WAALWIJK, zal ter herberge van
HUBERTUS MUSKENS, te Kaatsheuvel,
telkens des avonds 7 ure,
onder Kaatsheuvel
Koop I. Een huis, erf en tuin, sectie
B. nos. 2515 en 2516, groot 14
aren 80 centiaren.
Koop II. Huizen, erven en tuin aan de
Rechtvaart, sectie A. nos. 760 en
761, groot 17 aren 20 centiaren.
Beide koopen eigendom van C,
NootenSmid te Kaatsheuvel
Koop III. Huis, erf en tuin, sectie B. nos.
2709 en 641 gedeeltelijk, en
voor het geheel groot 16 aren
50 centiaren.
Koop IV. Een bouwterrein gelegen
naast koop III, gedeelte der nos.
2709 en 641 van sectie B., ge
heel groot 16 aren 50 centiaren.
Van deze beide koopen, eigendom
van J. H. Kipping te Waalwijk,
zal ook eene massa geformeerd
worden.
NOTARISSEN
en
zullen ten verzoeke van de heeren A. C.
VOS en J. MILLENAARte Drongelen
ten huize van den heer VOS genoemd,
op Donderdag 19 September 1889,
des voormiddags 9 uur, om contant geld
alsmede
des avonds om 7 ure, bij J. v. d. MEIJS'
te Bezooien,
~'V c
ingezet en gehoogd op f1700.
beveelt zich aan voor het slaan van
van verschillende wijdte, volgens de nieuwste
methoden.
