lN a mm er 89. Zondag 10 November 1889. 12e Jaargang.
De blinde Gravin
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
antoon tielen,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
UITGEVER:
Waalwijk.
2
Emilie Heinrichs.
De Echo van het Zuiden,
Wanhvijksclic en Langstraalsche Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden J 1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
ann den Uitgever.
Advertentièn i7 regels J 0,00 daariu/en 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2inaal berekend. Advertentièn voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Steirer, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
In Belgic worden druk vergaderingen ge
houden door de liberalen, om te protesteeren
tegen het wetsvoorstel-Devolder, waardoor
aan velen het kiesrecht wordt ontnomen.Tal
van plakkaten vindt men in de steden aan
de muren. Zoo zag men er te Antwerpen
o. a. een, waarop vermeld stond (in echt
Vlaamschen stijl), dat aan 1686 kiezers, en
wel het meest liberalen, zulk recht ontnomen
zou worden en eene voorloopige opsomming
van circa 600 personen met naam en woon
plaats.
Uit den toon der Engelsche officieuse pers
blijkt duidelijk, dat men aan geen ontruiming
van Egypte denkt; de voortduring der be
zetting acht men in 't algemeen belang 1100-
dig en gewoonlijk volgt dan een opsomming
van hetgeen Engeland reeds voor het land
der Faro's gedaan heeft, een vermelding,
die in lijnrechte tegenspraak is met de leer
stelling: schrijf de bewezen weldaden in zand,
de genotene in marmer.
Aan het Duitsch ministerie van oorlog
heerscht eene groote drukte. De minister
heeft gelast, dat alles in gereedheid gebracht
moest worden voor de nieuwe legerorganisa-
satie, met dien verstande, dat zoodra de
rijksdag de wijzigingen in de militaire wetten
heeft goedgekeurd, die nieuwe regeling en
daarbij behoorende benoemingen en verplaat
singen direct in werking kunnen treden.
Over de socialisten-wet wordt heel wat
gesproken, maar 't is en blijft voor hen, die
er buiten staan, van minder belang. De een
zegt wat volgens zijn meening tegen de wet is
aan te voeren of meer in 't bijzonder tegen
een permanente wet, en de ander wijst op
de noodzakelijkheid er yan, noemt haar een
wapen in de hand der regeering om hen te
bestrijden, die de omverwerping bedoelen
van al 't bestaande enz.
Gaat 't in Duitschlands rijksdag rustig en
kalm, hoewel 't velen misschien van binnen
DOOR
Monsieur Jacques was er zeer trotsch op. dat
de overleden graaf hem uit Frankrijk had mee
genomen, ofschoon hij eigenlijk het kind van een
Duitsclien arbeider was. Dat zijn geheimzinnige
aanwezigheid in het vertrek der gezelschapsjuf
frouw geen bizonder loffelijk doel had, laat zich,
na hetgeen gezegd is, licht begrijpen. Als een kat
sloop hij thans, nadat hij haastig het terrein ver
kend had, naar de commode, waarin Mathilde
den sleutel had laten zitten, en trok er de lade
van open. Een boek viel hem in 't oog; hij greep
het, bladerde er een oogenblik in en stak het
daarna met een zegevierenden lach in den zak,
waarop hij de commode weder sloot en zich
even stil als hij gekomen was verwijderde.
Wie kon den brutalen dief bemerkt hebben?
Jacques hield zich verzekerd, dat niemand in
huis het wagen durfde hem na te sporen of hem
zelfs in geval van ontdekking aan te klagen.
En toch was het door zeker individu bemerkt
ge worden, dat de hoogmoedige kamerdienaar nog
nooit met een blik verwaardigd had, omdat hij
het eigenlijk niet eens als tot de menschen re
kende te behooren.
Het was een doofstom meisje van acht jaren,
een verschrikkelijk lcelijk, half idioot schepsel,
door Mathilde met toestemming van de gravin
naar het kasteel meegenomen, om er een men-
schelijk wezen uit te vormen. Netje was de
dochter van een armen wijngaardenier, die na
den dood der moeder een tweede vrouw genomen
en hierdoor het kind een jammerlijk lot bereid
had. Het doofstomme geheel verwaarloosde schep
sel groeide onder dagelijksche mishandelingen
als een dier op en vertoonde, nevens een stomp
zinnige onderwerping, ook dikwijls sporen van
een boosaardig karakter, dat zich steeds gevaar
lijker dreigde te ontwikkelen.
Op een wandeling vond Mathilde het bekla
genswaardige wezen, ten bloede geslagen, terwijl
kookt, in den Hongaarschen rijksdag oor
deelt men klaarblijkelijk, dat de spraak den
mensch is gegeven om zijn gedachten te uiten
ook al zijn die minder mooi, en men brengt
die meening flink in praktijk.
De discussie van Dinsdag over 's konings
civiele lijst blijkt zeer heftig te zijn geweest:
toen Tisza, de premier, meende dat er genoeg
gelasterd was en zeide: „Ik sluit" riep een
lid der oppositie: Sluit gij eindelijk uw re
gime eens, waarop de premier antwoordde
dat 't niet voldoende is steeds hoog op te
geven van zijn loyaliteit, als men tegelijker
tijd de gevoelens en rechten van den heer-
scher voortdurend kwetst.
Woensdag lichtte de afgevaardigde Iranyi
zijn voorstel nader toe om den minister van
de landsverdediging, Fejervary, in staat van
beschuldiging te stellen, die de keizerlijke
vlag heeft doen gebruiken bij de Hongaarsche
manoeuvres en de redevoering van den lei
der oppositie vond toejuiching. Tisza ver
klaarde, dat het geheele ministerie de verant
woordelijkheid van 's ministers handelwijze
op zich neemt en na vrij wat sensatie werd
Irany's voorstel met 243 tegen 70 stemmen
verworpen.
Over de samenkomst tusschen Bismarck
en Kalnoky wordt nog steeds 't een en ander
medegedeeld, dat echter weinig vertrouwbaar
is.
't Schijnt dat men keizer Wilhelm van
Duitschland met alle geweld in Oostenrijk
wil hebben, want opnieuw meldt men uit
uit Weenen dat de beide vorsten Josef en
Wilhelm elkaar op Oostenrijkschen bodem
zullen ontmoeten op 's keizers terugreis en
wel te Insbruck. Deze samenkomst zou een
schadeloosstelling zijn voor de afwezigheid
van keizer Wilhelm bij de najaarsjachten in
Stiermarken.
De Paus zal geen gevolg geven aan zijn
voornemen om de documenten, welke be
trekking hebben op de inlijving van Rome
bij Italië, het licht te doen zien. De Duit-
sche regeering heeft namelijk te kennen ge
geven dat de openbaarmaking der stukken,
welke van Duitsche zijde in deze zaak zijn
gewisseld, haar niet aangenaam zoude zijn.
Het ministerie in Servii heeft het in de
zitting der Skuptchina moeten ontgelden. De
minister van binnenlandsche zaken over het
verpachten van ambten en posten, de
minister van oorlog over het in dienst houden
der reserve, langer dan noodzakelijk is. De
regenten blijven de ministers steunen. De
ex-koning Milan, te Belgrado verwacht, schijnt
genegen met Nathalie in onderhandeling te
treden; deze laatste verzocht den regenten
haren zoon, koning Alexander, iederen Zon
dag ten eten te mogen ontvangen.
Chakir pacha heeft telegrammen van Kreta
naar den grootvisier te Konstantinopel ge
zonden, meldende, dat de geschiedenissen
omtrent de wreedheden volkomen ongegrond
zijn en dat de klachten omtrent de troepen
en gendarmerie geuit zijn met het doel om
hen in een slecht daglicht te plaatsen.
het schreiende op den grond voortkroop. De ver
latenheid van het ellendige schepsel maakte al
haar medelijden gaande en de gedachte de liefde
en dankbaarheid van een menschelijk wezen te
kunnen verwerven, spoorde haar aai', de gravin
toestemming te" vragen om het doofstomme kind
ter harer bediening op het kasteel te mogen
nemen.
Mocht in de oude dame vooreen oogenblik een
menschelijk gevoelwaartegen zij anders zich
geheel scheen te verharden, opwellen, of een luim
haar tot de inwilliging van dit //dwaze verzoek*
(zooals zij 'tnoemde) bewegen, genoeg, de toe
stemming werd gegeven en Netje Heidecker nam,
tot verbazing van den geheelen omtrek, waar de
kleine, doofstomme //padde" algemeen bekend
was, haar intrek op het grafelijke slct.
Een jaar was sedert dien tijd verloopen en uit
het verwaarloosde kind inderdaad een reeds
bruikbaar wezen geworden, dat geen redenen tot
klagen gaf en zich door zijne dienstvaardigheid
reeas een zekere aanspraak op zijn verblijf in
de grafelijke huishouding verworven had. Ma
thilde Tomsdorf, jegens wie het kind een roe
rende gehechtheid aan den dag legdehad een
eigen gebarentaal uitgevonden, om zich met het
kind te onderhouden.
De cenige op het slot, van wien Netje een
onoverwinnelijken afkeer had, was de kamerdie
naar Jacques, die dit zeer goed bemerkte en 't
haar op elke wijze vergold.
♦Gij moet beleefd en onderdanig tegen mijn
heer Jacques worden,* leerde Matihlde haar, in
't eerst met zachtheid en op o verredenden toon
naderhand met gestrengheid.
De kleine schudde het hoofd en gaf te kennen
dat mijnheer Jacques een slecht mensch was en
hare weldoenster haattewaarom zij voor geen
prijs hem onderdanig zijn kondewaarop Ma
thilde haar deed opmerken, dat juist deze om
standigheid haar tot een goed gedrag moest aan
sporen daar de kamerdienaar het anders haar
zelve zou doen ontgelden.
Dat hielp. Netje had zich van dit oogen
blik af op eene bewonderenswaardige wijze be-
vlijtigd den door haar zoo gehaten kamerdienaar
onderdanig te zijnofschoon deze niet bevroed
de, dat hij door het verachte schepsel, dat hem
afkeer inboezemde, met Argusoogen bewaakt
werd.
Uit Antwerpen schrijft men:
Tot „werkstaking," waarvoor men in de
vorige week zoo beangst was, is het nog niet
gekomen en zal het ook wel niet komen.
Het bleef slechts bij betoogingen en rond
trekken door de stad, voorafgegaan door
vaandel en muziek van de socialisten. Den
laatsten keer was dit Maandagavond, en togen
zij naar het lokaal de Werker, waar in een
gehouden vergadering besloten werd, Maandag
a.s. opnieuw eene betooging te houden.
Doch laat ons even zien om welke reden
het werkvolk nu zulke betoogingen houdt.
Sedert jaren bestond de gewoonte, dat de
haven- en dokwerkers werkten tot 's zomers
7 ure en 's winters 5 ure, de sluitingsuren
voor de douanen. Op verzoek nu van den
handel heeft de minister besloten, dat de
douanen ook 's winters tot 7 ure zullen wer-
_J
HOOFDSTUK III.
♦De blinde gravin/ zooals zij in den geheelen
omtrek genoemd werd was juist uit haar mid
dagslaapje ontwaakt. De hooge, trotschegestalte
met haar rechte houding, die de tachtig jaren nog
niet hadden kunnen buigen zat in een met een
gravenkroon versierden stoeldie naast het ge
opende balkonvenster stond, vanwaar men de
verrukkelijkste gezichten op den Rijn en zijn
oevers genoot. Het bleeke, koude gelaat maakte,
niettegenstaande het in de oogen gebluschte vuur,
een machtigen indruk, en onwillekeurig beefde
het hart bij de gedachte, deze oogen in al de
kracht van nun gezichtsvermogen op zich gericht
te zien. Gravin Irma van Lörach was eenmaal
een gevierde schoonheid geweest. Slechs weinige
oude lieden konden zich nog harer herinneren
en deze beweerden, dat hare wonderbare schoon
heid veel onheil aangericht haden dat zich on
der anderen om harentwil een arme, jonge graaf
geheel te gronde gericht had en toen spoorloos
vei dwenen was. Den graaf Lörach zoude zij uit
wanhoop, omdat alle andere aanbidders haar na
dit voorval verlietengehuwd en ook werkelijk
ten doodc toe gekweld hebben.
Dat onder deze met allerlei sprookjes opgesmukte
verhalen wel eenige waarheid schuilde, laat zich
denken, daar de blinde gravin in den geheelen
omtrek gevreesd en vermeden werd, trots haren
rijkdom en de talrijke weldaden, waarvan in
elk geval altijd met veel ophef gewag gemaakt
werd,
Moedervreugde had de zonderlinge vrouw
nimmer leeren kennen, w'aarom zij ook de moe
derliefde onmogelijk kon begrijpen. Haar gemaal
had haar tot groot verdriet zijner familie tot
nniverseele erfgename van zijn zeer aanzienlijk
vermogen gemaakt, niettegenstaande het onge
lukkige leven, dat aan hare zijde zijn deel was
geweest. Tegen het testament was men nu wel
is waar in verzet gekomen, doch 't was niet ver
nietigd en toen de gravin na eenige jaren blind
werd, moest zij het zich laten welgevallen, dat
het volk daarin eene straf des hemels meende
te zien.
Het was even zeldzaam als schrikwekkend, de
blinde als een vorstin voor het open venster te
zien tronen, hoe zij onophoudelijk met haar
uitgedoofden blik op de prachtige landstreek
ken, en nu verlangt het werkvolk, dat hun
deze 2 uren als „overwerk" zullen betaald
worden.
De loonen, in verhouding tot de mijnwer
kers (een toch veel gevaarlijker werk), die
lrs. 3DS per dag verdienen, zijn toch niet
gering. Zij zijn ongeveer als volgt:
Van af llf3 francs tot 6 Irancs per dag
voor een werkman en voor de onderbazen van
frs. 61/a tot 7 per dag.
Men merkt dan ook eigenlijk niets, daar
alles rustig bl:jft.
In de Borinage is de werkstaking der mijn
werkers zoo goed als geëindigd. Alleen in
een mijn te Bousser ontbraken Woensdag
morgen nog 250 personen aan hun werk.
In het Centrum daarentegen neemt de
werkstaking toe; het aantal grevisten bedroeg
Woensdag reeds 2500.
De laatste dag der tentoonstelling was nog
een der drukst bezochte. Van tien uur in
den morgen ai was de passage op de kaden
en bruggen moeielijk, maar des namiddags
was het verkeer er bijna gestremd. Voor
alle ingangen van de tentoonstelling moest
queue gemaakt worden. In Parijs en vooral
in de omgeving van den boulevard Sebastopol
waren verscheiden magazijnen gesloten bij
gelegenheid der sluiting van de tentoonstel
ling. Eiffel had een aantal personen Woens
dagmiddag op den top van den toren genoo-
digd; eenige artisten der opera hebben ge
zongen, waarvan door de phonograaf aantee-
kening werd gehouden.
Dat het aantal bezoekers aan de Parij-
sche tentoonstelling groot is geweest, blijkt
vooral ook uit de opgaven van de hotels
welke thans tot 30 September zijn openbaar
gemaakt. Engeland is bovenaan de lijst met
66000 bezoekers, tegen 52000 in 1878. Dan
volgt Belgie met 42000, tegen 28000 in 1878.
Duitschland zond er 22000tegen 19000
Zwitserland 15000, tegen 11000; Spanie 14000,
tegen 9000; Italië 130o0, tegen 12000; Rus-
tuurde, als om het ondergaan der zon te bewon
deren.
Dat onder zulke omstandigheden het verblijf
op het kasteel Lörach niet zeer benijdenswaardig
was, laat zich licht denken en waarom Mathilde
Tomsdorf, die het meest van allen te lijden had
van de luimen en willekeurige gestrengheid der
blinde gravin, het toch uithield en nu reeds tien
jaren lang het juk eener dienstbaarheid droeg,
'dat voor een fijngevoelig hart als het hare on
betwistbaar ondragelijk zijn moest, was daarom
te meer onverklaarbaar, dewijl Mathilde een
beschaving bezat, die haar licht een andere en
aangenamer betrekking had kunnen doen vinden.
En toch bestond het geheele raadsel in de vrees
van de gravin, die Mathilde genoeg had leeren
waardeeren, om haar niet licht weder vrij te
laten en die de kunst verstond een keten on
breekbaar te maken.
Hoe dikwijls Mathilde reeds had beproefd het
juk af te werpen en een andere betrekking te
'zoeken, het was niet mogelijk geweest, ofschoon
haar daartoe door de gravin alle vrijheid was
gegeven.
Houd maar vol, waarde freule!" had eens de
oude jager tot haar gezegd. //Wie in dit betoo-
verde nest zit, komt er zonder het verlof der
meesteres nooit weer uit; ik zelf heb het onder
vonden en mij er reeds lang aan onderworpen.*
Waarin bestond deze betoovering der blinde
gravin? Het was even eenvoudig als radikaal
en bestond alleen in eene weigering van getuig
schriften. Dat was zoo haar ♦principe/ zeide zii.
Nu zijn er helaasmaar weinigen in de wereld,
die zonder getuigschriften en aanbevelingen een
andere verbintenis kunnen aangaan.
Men moet nu echter niet meenen, dat de taak
van Mathilde zoo buitengewoon zwaar en moeie
lijk was zij had niets meer te doen dan met de
gravin uit rijden te gaan, arm in arm met haar
te wandelenhaar voor te lezen en bij het een
of ander bezoek, dat wel is waar zelden voorkwam,
de honneurs waar te nemen. Dat Mathilde hier
toe alle geschiktheid en de noodige beschaving
bezat, bewees de gravin zelve, door ongemerkt
en steeds met een goed gevolg te trachten haar
nog vaster aan zich te bindenterwijl zij haar
elk uitzicht op lotsverbetering wist te verijdelen.
(Wordt vertolgd.)