SN timmer 98. Donderdag 12 December 1889. 12e Jaargang.
De blinde Gravin
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
UITGEVER:
Waalwijk.
Emilie Heinrichs.
Waalwy ksche en Langslraatsche Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden,/1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 1—7 regel» f 0,60 daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Ad verten tien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolp Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Zaterdag is na vier lange zittingen het
debat over het incident-De Rasse in de Bel
gische kamer geëindigd met negatieve resul
taten voor de oppositie.
Met 76 tegen 34 stemmen toch heeft het
parlement, door over te gaan tot de orde
van den dag, zijn goedkeuring gehecht aan
de handelingen der regeering. Dit was te
wachten.
De Fransche kamer beraadslaagde over
de verkiezing te Clignancourt, waar op Bou-
langer ongeveer 8000 en op Joffrin ongeveer
5500 stemmen werden uitgebracht. Na een
langdurig debat werd met 311 tegen 243
stemmen beslist dat Joffrin gekozen is.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in Spanje
hebben de iegeeringspartijen gezegevierd en
dus met haar de liberale monarchistische
idée. De conservatieven en de republikeinen
kwamen er slecht af.
De ex keizer dom Pedro en zijne familie,
vergezeld van koning Carlosden infant
Alphonse en de ministers van buitenlandsche
zaken en marine, stapten Zaterdag te Lissa
bon aan het arsenaal aan wal en namen
plaats in rijtuigen van het koninklijk huis,
geëscorteerd door een escadron cavalerie.
Een regiment infanterie vormde de eerewacht.
De bevolking ontving den Brazilaanschen
ex monarch eerbiedig. Er had overigens niets
bijzonders plaats.
Verscheidene Engelsche correspondenten
deden verslag van hunne gesprekken met den
onttroonden keizer van Brazilië. Daaruit blijkt
dat dom Pedro de hem aangeboden gelden
der civiele lijst geweigerd heeft. Hij zeide
dat hij terugkeeren zou, indien de natie hem
terugriep; maar hij zal geen manifest aan
het vo'k uitvaardigen. Hij loochende zijne
abdicatie. Niemand vroeg hem om te abdi-
ceeren; hij werd eenvoudig uitgenoodigd het
land te verlaten. Hij verklaart zich nog be
sluiteloos wat betreft zijne eerstvolgende
bewegingen.
Geheel Engeland wordt op het oogenblik
bezig gehouden met de vraag den normaal
arbeidsdag op 8 uur te bepalen. In verschei
den kolendistricten heeft men er eene stem
ming over gehouden. Zoo werd in Noord
Wales met 8413 tegen 63 stemmen, in
Warwickshire met 3750 tegen 21, in Lei
cestershire met 2016 tegen 10 en in Noord-
Derbyshire met 8641 tegen 578 stemmen
voor een arbeidsdag van genoemd aantal
uren gestemd.
Over de wijze van invoeren er van is men
het echter nog niet eens. Van een wet van
de zijde van het parlement is weinig te ver
wachten, daar men zoowel van radikale als
van conservatieve zijde tegen de invoering
van een normaal-arbeidsdag van 8 uur ge
kant is. Een algemeene arbeids-proclamatie
schijnt daarom niet onmogelijk.
De eigenaars der kolenmijnen hebben
bereids tot de verhooging der steenkolen-
prijzen besloten, zoodat het publiek in het
algemeen en de arbeidersstand in het bij
zonder, weder de dupe hiervan zijn zal.
Te Londen blijft de strike onder de werk
lieden der gasfabrieken dreigen en ook nog
andere werkstakingen zijn in de lucht. De
voornaamste gasmaatschappij neemt maatre
gelen, als gold het een beleg te doorstaan
en voorziet zich van bedden en groote voor
raden levensmiddelendie dienen moeten
voor het reserve-personeel, hetwelk ze van
elders heeft ontboden. Hunnerzijds bewaken
de ontevredenen den toegang der fabriek
om den aanvoer van nieuwe werkkrachten
te beletten.
Te Manchester is de werkstaking reeds
gedeeltelijk een feit; er heerscht groot gebrek
aan gas, zoodat verscheiden bedrijven stil
staan en duizenden werkeloos zijn.
De Londensche politie zal met 1000 man
9
DOOR
„Zeer verstandig gesproken, juffrouwlaclite
Jacques. *Gij, die 't meeste belang hebt bij den
diefstalkunt volstrekt geen getuigenis afleggen.
Met zulke kunstgrepen laat ik mij niet vangen.
Gij hebt intusschen nog het lot der kleine padde
zoowel als uw eigen in handenik geef u één
uur bedenktijdtot de gravin op nieuw uwe
diensten behoeft. Als gij dan besloten zijt
de mijne te worden, zijn beiden te uwer be
schikking, het dagboek en de kleine, zoo
nietdan zal ik nog heden avond aan de gravin
de zaak ter beslissing overgeven."
Mathilde onderdrukte een zucht en keerde hem
daarop den rug toe, zonder hem met eenig ant
woord te verwaardigen. Zij ging naar hare ka
mer, nam hoed en doek en sloop buiten het kas
teel om voor een half uurtje in de heerlijke na
tuur stil en eenzaam haar lot te overdenken en
zoo mogelijk voor de naaste toekomst besluit te
nemen. De schitterende zonneschijn, die de pa
radijsachtige landstreek overal bescheen, kwam
der arme als eene bespotting voor, omdat haar
eigen leven als in een donkeren nacht gehuld
waB en geen troostende ster de duisternis, die
steeds meer hare ziel binnendrong, ook maar
eenigszins verhelderde, Zij zag niets van al de
praclit, toen zij daar door de eenzame wijnber
gen voortspoedde, die bij het kasteel Lörach be
hoorden slechts zacht drong het gefluister der
golven tot haar door, als noodigden ze haar uit,
om in hare stille, geheimzinnige diepte het juk
af te werpen, dat haar zoo pijnlijk en zoo bloe
dig drukte. Hoe schoon moest het daar beneden
zijn, waar geen verdriet, geen boosheid dermen-
schen kon binnendringen, waar een eeuwige slui
mering, een eeuwig vergeten haar het eenige ge
luk beloofde aan te brengen. Was het geen laf
hartigheid, die haar terug hield een einde te ma
ken aan een ondragelijk leven, dat door geen
enkele straal van hoop meer verlicht werd
Aan de grens der hoop neemt de wanhoop een
aanvang.
versterkt worden. Dit bericht is door de Lon-
denaars, vooral die in de voorsteden, met
groote vreugde begroet en de versterking zal,
naar men hoopt, een einde maken aan de
tailooze aanrandingen en rooverijen, waar
over zoo aanhoudend geklaagd wordt.
Het spook van een groote mijnwerkers-
grève in Duitschlanddat dreigend aan den
horizon stond, is verdwenen maar tijdelijk
voor een week slechtsDe mijnmaatschappijen
hebben eieren voor haar geld gekozen, zooals
het volk zegt, zij hebben besloten voor
eenige arbeiders het verbod van arbeiden
in te trekken, de werklieden hebben daar
op in een Zaterdag gehouden vergadering
te Gelsenkirchen, besloten den termijn tot
proclamatie der werkstaking, oorspronkelijk
vastgesteld op Maandag, met acht dagen
te verlengen, om daardoor een onderzoek
mogelijk te maken naar de nog gehandhaafde
gevallen van uitsluiting.
Nu is uitstel wel geen afstel, maar met het
oog op de mogelijke hervatting eener groote
werkstaking, die algemeen wordt gevreesd,
is dit toch reeds veel gewonnen, want de
gemoederen, die in Westfalen zoowel als in
het Saardistrict deerlijk van streek waren,
hebben nu tijd een weinig tot rust tj komen,
wat waarlijk wel noodig is.
Indien de regeeringsafgevaardigden nu hun
tijd ten nutte maken en zorg dragen, dat de
besluiten, door de mijn-direct!en genomen,
ook trouw worden ten uitvoer gebracht en
de eigenaars van andere putten er eveneens
hun goedkeuring aan hechten, dan zou daar
door een crisis zijn afgewend, die zoo op
economisch als politiek gebied voor 't Duit-
sche rijk hoogst betreurenswaardige gevolgen
zou kunnen gehad hebben.
Terwijl men allerwegen reeds bezig is uit
Emin-pacjia's langdurig verblijf in Midden-
Af rika en de daarmede samenhangende
expeditie van Stanley, wetenschappelijk voor
deel te trekken voor velen, financieel voor
Zij huiverde, nis door koude bevangensteeds
meer lokte de kille omarming beneden in de red
dende diepte haar aan, en met een laatsten blik
op de heerlijke schepping rondom haar, op de
plaats, waar zij tien jaren lang den beker der
vernedering en des lijdens tot op den bodem toe
geledigd had, was ook het besluit der wanhoop
tot rijpheid gekomen. Zij zag niet meer, dat op
dit oogenblik een forsche, shnke man in zwarte
kleeding langzaam naderkwam en bij het zien van
haar verwilderd gelaat ontsteld staan bleef.
Toen zij met bijna waanzinnigen haast op den
als zilver blinkenden stroom toesnelde, met het
zichtbaar besluit zich et in te storten, verdub
belde de man zijn schreden en ving haar in zijn
armen, op 't zelfde oogenblik dat zij gereed stond
haar voornemen ten uitvoer te brengen. Zacht
verwijtend zag hij haar zwijgend aan.
Domino 1' stamelde Mathilde in verwarring.
Mag ik u naar het kasteel terugbrengen,
waarde juffrouw vroeg de predikant Ehrhardt
op zachten toon.
Mathilde beefde over haar geheele lichaam en
begon hevig te snikken; dit vreeselijk oogenblik
scheen haar te vernietigen.
„Bedaar, erm kind/ zeide de predikant, „en
als gij mij uw vertrouwen waardig acht, stort
dan uw hart gerust voor mij. uit als voor een
biechtvader, die bestemd is om te troosten en
zijn lijdenden medemensch in zijn moed en zijne
hoop te versterken. In mij ziet gij een vriend,
die reeds sedert jaren uw levenspad met deelne
ming gadeslaat en de doornen daarop met stil
verdriet opgemerkt heeft."
Mathilda droogde haastig hare tranen af en
wilde spreken, doch het duurde lang eer de storm
in haar binnenste bedaard was, om een kalm
onderhoud te veroorloven.
„Gij stond op liet punt een laatsten, wanhopi-
gen stap te doen, waarvan geen terugkeer mo
gelijk was/ vervolgde de predikant na een oogen
blik, waarin zij zwijgende naast elkander voort
gingen.
Mathilda sloeg haar nog altijd door tranen ver
duisterden blik tot hem op en antwoordde
zacht: „Ja, mijnheer, de wanhoop overmande
mij, de verzoeking, om een smartvol leven te
eindigen, was te groot. Kan God mij naar recht
veroordeelen, dat ik onder den last, dien Hij mij
oplegde, bezweken ben?"
„De beantwoording dezer vraag zoude in dit
oogenblik: waarop gij zooveel troost noodig hebt,
weinigen, ligt de held der historie (want dat
is dr. Schnitzler) toch te Bagamoyo zwaar
getroffen op het ziekbed ten huize van majoor
Wissmann, maar er is hoop gekomen, dat
men hem zal kunnen behouden, hoop, die
op vrij vaste gronden rust. (zie onder buiten
land.) Emin heeft gelukkig geen schedelbreuk
bekomenmaar wel inwendige kwetsuren
en hersenschudding; desalniettemin is de
kans op herstel niet buitengesloten.
Ondertusschen luiden de berichten uit de
provinciën aan den equator, door Emin pacha
verlaten, alles behalve gunstig en te Kairo
is men dan ook lang niet gerust, men vreest
een inval der Madhisten.
In Italië is uit Massowah bericht ontvan
gen van een vernietigende nederlaag, welke
door de troepen van koning Menelek aan
Ras Alula en diens aanhang zou zijn toe
gebracht. Nadere bijzonderheden dus luidt
hetontbreken nog.
Voorshands zal men tevreden kunnen we
zen met eene bevestiging van het bericht.
Nog vóór de Kerstvacantie zullen aan de
Italiaansche kamer de stukken worden over
gelegd betreffende Afrika.
Door Crispi is een wetsontwerp ingediend,
strekkende om aan eenige gemeenten ver
gunning te verleenen tot het opleggen van
hoogere gemeente-belastingen dan bij de wet
is toegestaan.
Het consistorium zal 19 December bijeen
komen. De Paus zal alsdan voorlezing doen
eener allocutie, door hem opgesteld tegen de
wet, betreffende de vereenigingen van wel
dadigheid die nu het ontwerp van beraad
slaging in de kamer uitmaakt.
Aan den Paus is goedkeuring gevraagd
voor het oprichten eener groote katholieke
bank, die het doel heeft uitsluitend met ka
tholiek geld te werken. Het kapitaal is ge
steld op 100 millioen dollars (f250,000,000).
De hoofdzetel zou gevestigd worden te New-
York terwijl de hertog van Norfolk te Lon
den als directeur-hoofdagent zal optreden.
niet zeer bemoedigend roor u zijn, mijn waarde
jnffrouw, ontsla mij er van en wees verzekerd,
dat ik u ook dan niet veroordeeld zou hebben,
wanneer gii nw wanhopig besluit zonder mijne
tusschenkomst ten uitvoer had gebracht."
„Hoe dank ik u voor dit woord, mijnheer,"
sprak Mathilde hem met een innigen blik de hand
toestekende; „indien iets in staat was mij te ver
ontschuldigen/ voegde zij er met een diepen
zucht bij, „zoo ware het misschien de omstan
digheid, dat mijn dood en de oorzaak er van
niemand op aarde zoude bedroefdnoch met
schande overladen hebben, daar ik alleen sta, ge
heel alleen in de wijde wereld
„Geheel alleen in de wijde wereld?" herhaalde
de predikant, tewijl hij hare hand zacht drukte
en in de zijne hield, „dat is een zeer treurig
woord mijn kind, en geeft u dubbele aanspraak
op mijne deelneming. Gelooft ge echter werkelijk,
dat uw dood niemand zoude hebben bedroefd,
dan bedriegt gij u zeer, menigeen in deze ge
meente heeft u lief gekregen, al ware het slechts
om de menschlievendheid, waarmede gij u het
doofstomme kind hebt aangetrokken."
De herinnering aan Netje maakte op nieuw
hare aandoening gaande. Zij deelde den predikant
in vliegende haast de gebeurtenissen der twee
laatste dagen mede, de beschuldiging der gravin
en hare bedreiging met ontslag, zoowel als de
zaak van den kamerdienaar, waarvan de gevol
gen nog in 't geheel niet waren te overzien. De
predikant had alles zwijgende aangehoord; op
zijn goedhartig gelaat stond thans ernstige ver
ontwaardiging te lezen en terwijl hij Mathilde's
hand op nieuw in de zijne nam, zeide hij
„Als ongerechtigheid en haat het uiterste zul
len beproeven, naar ik vrees, waarde juffrouw,
en uwe eer de verwijdering uit de dienst der
gravin noodzakelijk zal maken, wilt gij mij dan
in d^t geval belooven, u te herinneren, (lat zoo
wel ik als mijne zuster over een vertwijfelden
stap van u diep bedroefd zouden zijn Wilt gij
dan de pastorie te Rothensse als uw tehuis be
schouwen
Hij hield hare hand vast in de zijne en ves
tigde een smeekenden blik op haar.
„Waarmede heb ik zooveel goedheid verdiend,
mijnheer?" stamelde Mathilde verward.
Arm kind I De eenvoudige menschenplicht
schijnt u onverdiende goedheid,antwoordde
de predikant ontroerd; „hoe weinig liefde heeft
men u tot nu toe bewezen. Gij geeft dus gehoor
aan mijn verzoek Vrees niet de wraak der gra
vin of die harer dienstboden. Ik zal u weten te
beschermen, waarde juffrouw
„Ik durf u niet in mijn lot verwikkelen, heer
predikant," sprak Mathilda met inspanning; „de
gravin is rijk en machtigen zoude u de mij ver
leende bescherming nooit vergeven."
„Zulke overwegingen zullen mij nimmer van
mijn plicht terug houden of er mij toe brengen
dien geheel na te laten. Wien anders zou het
betamen dan juist mij den verlatene te bescher
men, ook indien deze mijn ondersteuning eigen
lijk niet waard was Hebt gij een ander levens
plan, waarbij ik u van dienst kan zijn, spreek
dan vrij en openhartig met mij als met een
broeder."
„Ik dank u van harte, mijnheer," antwoordde
Mathilde diep bewogen, na een pauze. „Uwe
woorden hebben mij troost en hoop ingeboezemd
en mijn moed verhoogd. Wel heb ik dikwijls
over een ander levensplan nagedacht en den een-
voudigen arbeider benijd, die zich vrij mag ge
voelen in het woekeren met zijn krachten en aan
eigen vlijt, aan eigen vrije werkzaamheden zijn
levensonderhoud te danken heeft, terwijl ik er
erger aan toe ben dan de slaaf, wiens lot zo»
beklaagd wordt. Grootendeels is het de schuld
van mijn eigen versaagheid en de zwakheid van
mijn karakter, dat ik niet vroeger reeds de druk
kende ketenen van een dienstbaarheid verbrak,
waarbij mijne eer bijna op het spel werd gezet.
Toevallig kreeg ik eenigen tijd geleden een cou
rant in handen, die van de groote verheffing van
den arbeid der vrouw gewaagde. Hoe verlangend
richtte zich van toen af mijn blik op zulk eene
toekomst, daar ik zoo vele kennissen bezit, die
mij als vrije arbeidster bij eigen zoowel als an-
derer belangen van dienst konden zijn. Toch
beefde ik ook altijd bii zulke gedachten voor
alle zwarigheden en hindernissen terug, die zich
voor mijn blikken ophoopten en door mijn mees
teres, die mij als haar lijfeigene beschouwde, ze
ker als onoverkomelijk zouden beschouwd wor
den. Zoo dwarrelde alles voor en na in mii door
een en steeds donkerder werd de nacht, die het
tegenwoordige en de toekomst voor mij bedekte,
tot het mij heden, gelijk gij gezien hebt, tot den
laatsten wanhopigen stap aandreef."
(Wordt vervolgd.)
