Nummer 69. Zondag 31 Augustus 1890.
13e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN
Staatkundig overzicht.
UITGEVER:
Waalwijk.
Protectionisme in Amerika.
Met de grootste belangstelling heb ik, en
vele looiers met mij, de artikelen gevolgd
door de redactie van dit blad over het be
schermend stelsel geleverd.
Wij hebben den moed bewonderd, waar
mede zij het dogma: dat bescherming noodig
is om de lederindustrie te releveeren
heefu durven aanvallen en getracht de be
trokken personen te overtuigen, dat zij zich
zeiven dienden te helpen wilden zij niet
noodwendig ten oudergaan.
De redactie ging daarbij uit van het stand
punt, dat in ons land voor 't oogenblik er
niet aan te denken valt, ons tarievenstelsel
gewijzigd te zien; dat alle pogingen in 't
werk gesteld, om bescherming voor de leder
industrie te krijgen, verloren moeite en tijd
zijn, die met veel meer voordeel tot andere
doeleinden kunnen aangewend worden.
Met zeer veel juistheid heeft zij ook her
haaldelijk er op gewezendat in andere
landen, die, hooge invoerrechten heffen, de
toestand der lederindustrie verre is beneden
dien van de Nederlandsche, en dat de thans
waargenomen beterschap juist gemeld wordt
uit het land van den v-ijhandel: uit Engeland.
In aansluiting met de denkbeelden dei-
geachte redactie zij 't mij vergund in dit bbd
na te gaan, hoe 't er in Amerika, het land
van ultra-protectionisme, wel met landbouw
en industrie en den toestand der werklie
den geschapen staat. Ik wensch dit, te doen
aan de hand van de Revue economique
van Antwerpen, waarin de heer Eug. Cou-
vreur onder bovenstaanden titel een artikel
levert, waarin duidelijk wordt aangetoond dat
de toestand in de Vereenigde Staten lang
zoo goed niet is als algemeen wel geloofd
wordt.
Ziehier een vertaling van dat artikel:
//Toen Engeland zich getroffen heeft gevoeld
door de slagen der nijverheids- en handels
crisis, die sedert een tiental jaren over de
gansche wereld woedt, en waarvan het begint
te bekomenheeft het niet ontbroken aan
lieden om den vrijhandel verantwoordelijk
te stellen voor de beproevingen, welke het
land doorstond. Ziet, zeiden zij, en 't waren
vooral de oud-proteclionisten, als fair-tra
ders vermond, die aldus spraken; ziet de
prachtige resultaten door de Vereenigde Staten
verkregen. Zij winnen alles, wat ons land
aan kapitaal en bevolking verliest. Engeland
is op weg naar den ondergang. En de pro-
tectionisten uit het buitenland stemden hier
mede in koor in. 't Was echter eene be
wering zonder eenigen grond en strijdig met
de feiten. Maar zoolang beweringen, al zijn
zij nog zoo leugenachtig, geloof vinden, zijn
zij evenveel waard als feiten en 't eenige
middel om ze te bestrijden is de werkelijkheid
vlak in 't aangezicht te zien.
Wij zullen trachten
tot Amerika te doen.
Zeker, als er neven Rusland, een land
met eenige kans op goeden uitslag de toe
passing van het beschermend stelsel kon be
proeven, dan was het zeker die pas kortelings
geboren republiek, die eene wereld op zich
zelve vormt, een tolverbond van 45 staten
en 65 millioen inwoners, beschikkende over
alle climaten en' alle voortbrengselen, rijk
aan bosschen, aan weilanden, aan mijnen
van alle soort, met maagdelijke landerijen
van onuitputbare vruchtbaarheid, iu 't bezit
van de eerste rivieren der wereld, aan twee
Oceanen gelegen, en wat nog beter is dan
dit alles, geene schuld en geen leger hebbende,
maar eene werkzame, arbeidzame goed on-
dit met betrekking
derrichte bevolking, zichzelve ten volle be
wust van hare kracht en hare meerderheid.
Hoe is 't echter mogelijk, dat deze be
volking onder wreed lijden gebukt gaat, dat
zij neven enorme fortuinen van jaar tot jaar
het pauperisme en de landlooperij ziet toe
nemen, dat in hare steden werkstakingen en
werkliedenoproeren plaats hebben, in verge
lijking waarvan de onze maar kinderspel zijn;
hoe kan 't zijn, dat zij geen handelsvloot meer
heeft, dat haar landbouw tenondergaat en
dat zij, die dezen toestand hebben in 't leven
geroepengeen andere hulpbronnen meer
hebben, dan rondom hare havens onoverko
melijke sluitboomen op te richten en den
buitenlandschen voortbrenger te weren, na
ziine voortbrengselen te hebben verbannen.
Want reeds duldt men de immigratie niet
meer, die de fortuin van Amerika gemaakt
heeft, tenzij de vreemdelmg, behalve zijne
armen en zijn goeden wil, het bewijs mede
brengt,dat hij middelen van bestaan heeft; en,
als die middelen van bestaan eenige-klasse van
Amerikaansche werklieden met concurren'ie
dreigen, ziet hij zich zonder medelijden af
gewezen, hij zij dan Belg of Chinees.
't Zou moeilijk zijn in een dagbladartikel
een overzicht te geven van den gauschen
economischen toestand van de Vereenigde
Staten. Laten wij ons bepalen tot eenige
in 't oog springende punten, b.v. den land
bouw en den arbeid. De landbouw, de schrik
van den onze, die onze markten met zijn
producten moest overstroomen, is geheel in
verval. Zijn uitvoeren nemen af in bedui
dende mate en dat wel in weerwil van de
aanhoudende daling van het graan en het
vee (1). Sinds 188-3 is de gemiddelde waarde
van den tarweoogst, zooals die is vastge
steld door het departement van landbouw
nooit gestegen tot 10 dollar of 50 fr. per
acre. De vier laatste jaren heeft die afge
wisseld tusschen 8 en 9 dollar, terwijl zij
voor 1883 nooit gedaald was beneden de 10
dollar, maar dikwijls 12 en 14 dollar, en
soms meer, bedroeg.
De pachters beweren, dat zij deze graan
soort nog slechts met verlies kunnen ver
bouwen. Wat, het vee betreft, eerst onlangs
zijn de prijzen iets opgekomen, om meer
loonend te worden. De stock aan paarden,
muilezels, koeien, ossen, schapen, varkens is
in aantal toegenomen maar in waarde ver
minderd met een bedrag, dat door liet bureau
van landbouw voor één enkel jaar geschat
wordt op meer dan 450 millioen francs.
(Verslag van Maart 1890).
In eenige staten van het Oosten is het
verlaten van de geëxploiteerde pachthoeven
eene zoo algemeene gebeurtenis geworden,
dat het congres zelf er zich ten laatste mede
gemoeid heeft, tengevolge van een open brief
van den voorzitter der Pachtersvereeniging
van Kansas.
In dezen brief wordt gezegd, dat een enkel
advocaten-kantoor in een stad van zuidelijk
Kansas bevelen tot executie had ontvangen
voor 1800 hypotheken. De goederen der
landbouwers zijn zoo zwaar belast, dat de
gansche waarde is overgegaan in handen van
de kapitalisten der induslriëele staten. De
rente van die leeningen kan niet meer be
taald worlen; de winsten van den landman
zijn te gering om hem te veroorloven van
zijnen arbeid te leven en de kosten te dekken,
welke het protectionistische tijdperk hem
verplicht heeft op zijne eigendommen te sta
pelen. Achttienhonderd huishoudens zijn
Men zie het statistisch overzicht, epgenomen
in de Revue économique in haar handelsge
deelte, artikel graan, nummer van 16 Aug.
daar dus hunnen ondergang nabij. Uitzet
tingen hebben dagelijks plaats. //Men be
hoeft niet naar Europa te gaan/' schrijft de
voorzitter, ,/oiu getuige te zijn van de treu
rigste voorvallen. En dezen stand van zaken
vindt men nog elders dan in Kansas.n
De heer L. L. Polk, voorzitter van den
nationalen Pachtersbond legde den 22 April
1890 voor het landbouwcumité van den senaat
de volgende verklaring af:
//Aehteruitgarg van den Ame rikaanschen
landbouw wil zeggen nationaal verval. De
macht van dit groote land kan den onder
gang van den Ainerikaanschen landbouwer
niet overleven.
z/In weerwil van zijn tobben en zwoegen
heeft elk jaar hem een geringere belooning
voor zijnen arbeid opgeleverd tot op het
huidige oogenblikwaarop hij, omringd
van den meest bewonderenswaardigen voor
uitgang waarvan de wereld getuige heeft
kunnen zijn, staat voor bankroet en onder
gang.
«/Wij verklaren dat de schuld noch aan
God ligt noch aan de landbouwers. Wij
schrijven ze toe aan het financieel stelsel der
regeering (3), "W.
(Slot volgt.)
(2)
Wij leven op 't oogenblik in een tijd des
jaars, dat alle berichten, zelfs de meest on
waarschijnlijke, gemakkelijk hun weg vinden,
dank zij den nieuwtjesnood en zoo 't is dan
ook geen wonder, dat er tal van menschen
zijn,t begiftigd met een goede dosis tantasie,
die 't den bladen aan nieuws niet laten ont
breken.
Keizer Wilhelm van Duitschland's reislust
komt dien nieuwsfabrikanten uitmuntend te
stade.
De keizer, die nu te Berlijn moet zijn
het slechte weder heeft hem zijn inspectie
tocht doen bekorten komt, zooals men
weet, 2 September, Dinsdag a.s., te Kiel aan
en moet in de helft der volgende maand de
manoeuvres in Silezie bijwonen, bij welke
gelegenheid hij den 17en ook keizer
Frans Josef van Oostenrijk zal ontmoeten.
Dat alles is zoo goed als zeker, maar wat
lang niet zeker en ook gansch en al niet
vertrouwbaar is, dat is de mededeeling der
Parijsche XJX Siècle, dat de keizer na afloop
dier manoeuvres naar Spezzia zou willen gaan,
waar 22 d. a. v. de panser „Sardenia" wordt
te water gelaten in tegenwoordigheid van
koning Humbert.
Dat is nu een nieuwtje, dat geld waard is
want door de begroeting van koning Humbert,
door een Fransch eskader, krijgt deze plech
tigheid toch reeds een politiek tintje, te meer
daar de admiraal Duperré, niet Etienne
onderstaatssecretaris koning Humbert een
eigenhandigen brief van Carnot moet over
handigen. De Siècle zegt, dat keizer Wilhelm
had laten vragen ot men hem kon wachten
en Crispi zou onmiddellijk een conterentie
met den koning'hebben gehad.
Van meer vertrouwbaren aard is het bericht
eigenlijk een bevestiging van een reeds
vroeger medegedeeld gerucht dat de keizer
en koning Albert van Saksen, 2 October als
gasten van keizer Frans Josef te Weenen
worden verwacht om aan de jachten bij Ei-
senerz en Mürsteg deel te nemen, die wel
een dag of acht kunnen duren.
Een bericht, dat de keizer van Duitschland
vorst Hohenlohe, gouverneur van Elzas-Lo-
tharingen, zou hebben geraadpleegd over een
bezoek aan den Elzas in 't eind van den
herfst, verdient even weinig vertrouwen als
bovenvermeld nieuwtje van de Siècle.
't Schijnt den Engelschen -leading papers
Times en Standard te Narva en Peterhof nog
te fideel te zijn toegegaan, want de Standard
geeft haar verwondering of liever haar afkeu
ring te kennen, dat de keizer, die vóór enkele
dagen Engelands bodem bezocht als kleinzoon
van de koningin en als heerscher over een
bevriende natie en feitelijk bondgenoot bij de
bewaring van den vrede, nu in Rusland de
gezondheid heelt gedronken van den czaar
en diens leger hoewel hij er ten volle van
overtuigd is, dat dit leger op een strijd tegen
de Europeesche mogendheden wordt voorbe
reid.
De Times dringt in een artikel aan op een
bondgenootschap tusschen Engeland en
Duitschland, na verzoening tusschen Duitsch
land en Frankrijk, en gericht tegen Rusland
als gemeenschappelijken vijand.
Crispi's weg loopt ook niet immer over
rozen, hij heeft evenals zijn collega's het wel
even zoo goed als het wee te dragen en nu
weder heeft hij een besluit moeten nemen
dat zijn populariteit gewis niet zal verhoogen.
Wij bedoelen de ontbinding van al de Ober-
dank- en Barsanti-vereenigingen in den lande,
vereenigingen, die 't den premier in zijn re
lation tot het buitenland wel eens wat moeie-
lijk maakten en daaraan dan ook haar ge
rechtelijke ontbinding hebben te wijten. Dat
de bedoelingen dier vereenigingen niet zoo
heel vredelievend en onschuldig waren, is
gebleken bij de huiszoekingen door de politie,
waarbij menig bommetje werd te voorschijn
gebracht, dat wel niet voor salvo's ter eere
van Crispi bestemd zal zijn geweest
De bladen van de radicale richting vallen
Crispi vrij heftig aan en noemen zijn han
delwijze een hoffelijkheid tegenover Oostenrijk,
maar die bommetjes redden den premier voor
de openbare meening.
Op het Vaticaan moet men groote ver
wachtingen hebben van het sociaalcongres
dat eerstdaags te Luik zal worden gehouden.
Men hoopt namelijk, dat deze bijeenkomst
het uitgangspunt zal zijn voor een handelend
optreden en de vergadering zich vereenigen
zal met de oplossing der quaeslie, zooals deze
door Paus Leo XIII is voorgesteld geworden
in zijn gedenkwaardig schrijven aan den
aartsbisschop van Keulen, waarin Z. H. de
sociale quaestie in de aandacht der bisschop
pen aanbeval.
De Paus heeft namelijk vast besloten, de
arbeids-quaestie flink onder de oogen te zien,
en wenscht bepaaldelijk, dat de katholieke
kerk deel zal nemen aan de leiding der be
weging en mede zal zoeken naar de beste
oplossing in het belang van maatschappij eu
godsdienst.
Een groot aantal hoogwaardigheids-beklee-
ders der kerk, waaronder de kardinaal van
Mechelen, de bisschoppen van Doornik, Na
men, Gent, Montpellier en Grenoble, de aarts
bisschop van Keulen, enz., zullen het congres
bijwonen. Kardinaal Manning, die wegens
zijn hoogen leeftijd verhinderd is zelf tegen
woordig te zijn, zal zich laten vertegenwoor
digen.
Zou Rusland zich weder eens met Bulgarije
en de Bulgaarsche aangelegenheden gaan
bemoeien?
Een bericht uit Konstantinopel zou dat
haast doen gelooven. Volgens dat bericht
zou einde der vorige week de Russische ge
zant bij de Porte namens den keizer eu het
Russische volk hebben geëischt: de volkomene
handhaving van de rechten der orthodoxe
kerk in Turkije misschien wel een adhesie
bedoelend aan het protest van den Griekschen
patriarch, die de rechten van de orthodoxen
door de Bulgaarsche berats aangegrepen acht.
Dat zou dus een protest van Rusland tegen
de berats in optima forma zijn.
Uit New York wordt gemeld, dat de repu
blikeinen in Ohio opnieuw Mc. Kinley tot
candidaat hebben gesteld voor het huis van
afgevaardigden. Mc. Kinley verklaarde het
Waalwpsde en Langstraatsche Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels J 0,60 daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb
land worden alleen aangnomen ioor het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Over den toestand der Amerikaansche land
bouw staten leze men het belangrijk artikel
van den lieer Kinley, in de Revue des deux
raondes van 15 Juli 1890.