Staatkundig overzicht.
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk.
Engeland.
Duitschland.
Afrika.
Amerika.
Rijkspostspaarbank.
BINNENLAND.
Wie zich gebrand heeft, pleegt het vuur
te schuwen. Niet alzoo onze oude bekende
Adolf hertog van Nassau, en laat ons zeggen
Kroonprins van Luxemburg, die, zenuwachtig
gemaakt door het lange wachten op de min
der gunstige berichten der laatste dagen om
trent den gezondheidstoestand van den ko
ning-Groothertog, weer teekenen van regent-
schapszucht begint te geven. Hij ontbood
den staats-minister Eysschen naar zijn kas
teel Koeningstein om met hem te beraad
slagen over de te nemen maatregelen.
De pogingen tot de vorming van een con-
stitutioneele rechterzijde tegen de samenkomst
der Fransche kamers, worden ijverig voort
gezet. Niet alleen de conservatieve afge
vaardigden van het centrum der rechterzijde
nemen deel aan, de beweging, maar ook
"enkele zeer gematigde republikeinen en eenige
boulangistische afgevaardigden, die eigenlijk
tot de conservatieve partij behooren.
De radicale afgevaardigden maken zich
ernstig ongerust over deze pogingen, die door
enkele ministers, met name Constans, gaarne
worden gezien. Voornamelijk de handhaving
van den conservatief Caraman als candidaat-
kamerlid voor Seine-et-Oise, door den pre
fect, terwijl er een radicaal candidaat is, wekt
de verontwaardiging der radicalen, die zelfs
aan een interpellatie in de kamer dienaan
gaande denken.
In Portugal wil 't maar niet vlotten.
Martens Ferrao heeft de opdracht om een
ministerie te vormen niet kunnen volbren
gen. De koning heeft nu generaal Abrenes-
sonzadie tot de gematigde progressisten
behoort, opgedragen een ministerie van een
verzoenend karakter te vormen.
De „Reichsanzeiger" maakt een besluit der
regeering bekendwaarbij generaal von
Kaltenbom—Stachau benoemd wordt tot mi
nister van oorlog en generaal Verdy duVer-
nois uit die betrekking wordt ontheven.
De stemming te Beliinzona is, in aanmer
king genomen de groote deelneming zeer
rustig afgeloopen. Zondagavond was de
stand der stemmen 6800 liberalen vóór de
herziening van de grondwet en 8100 clerica-
len tegen. Half tien werd geseind 10,700
tegen en 11.100 voor. Het laatste bericht
gaf 11.728 vóór en 11,604 tegen; van zes
gemeenten was de uitslag der stemming nog
niet opgegeven, zoodat de beslissing met en
kele stemmen zal vallen. Bij de 25000 kie
zers telt het kanton.
Een later bericht meldt dat het voorstel
tot herziening der grondwet is aangenomen.
Den 6 October, trad in de Noord-Ameri-
kaansche Unie het nieuwe tarief, de zooge
naamde Mac Kinley-wet, in werking. Van
alle zijden heeft men getracht nog vóór dat
tijdstip de artikelen in te voeren, waarop
het verhoogd tarief van toepassing is, en met
geheele spoortreinen zijn met name uit Ca
nada in de laatste dagen koopwaren en voe
dingsmiddelen, als eieren, erwten, gerst, enz.
aangekomen.
Tegelijk doet zicli het verschijnsel voor
dat de binnenlandsche nijverheid, ter wille
waarvan de protectie-maatregelen genomen
zijn, haar bedrijfskapitaal aanmerkelijk ver
groot. Zoo vooral in Pennsylvanie waar de
ijzer- en staalfabrikanten voortaan met ette
lijke millioenen meer zullen arbeiden.
De invoeren te New-York bedroegen in
de afgeloopen week ruim 13 millioen, waarvan
bijkans 3 alleen voor geweven goederen.
Bij bijzondere vergunning bleef Zondag
het tolkantoor te New-York tot middernacht
open.
De Braziliaansche regeering heeft thans
gelast, dat de invoerrechten geheel in goud
moeten betaald worden.
Uit Montevideo wordt gemeld, dat de in
voerrechten met 5 percent verhoogd zijn en
ook opnieuw uitvoerrechten worden geheven.
BRUSSEL, 7 October. De minister De
Bruyn, die gisteren naar Mechelen gegaan
was voor de opening van zekere havenwer
ken, werd uitgejouwd en uitgefloten. Er hadden
's avonds eenige ongeregeldheden plaats; de
gendarmen moesten een charge uitvoeren,
tengevolge waarvan verscheidene personen
gewond werden, terwijl een twintigtal werd
in hechtenis genomen.
De prefcet van de Seine heeft een com
missie samengesteld uit beambten, senatoren,
afgevaardigden, kooplieden en fabrikanten,
belast met een onderzoek van het plan, Parijs
tot een zeehaven te maken. De directeur van
publieke werken te Parijs, Alphand, presideert
de commissie.
Er komt niets van eene expeditie naar
Dahomey. Intusschen heeft Frankrijk met den
bloeddorstigen koning vrede gesloten en de
blokkade is opgeheven. Cotonu blijft aan
Frankrijk en zijn protectoraat over Porto
Novo zal voortaan door de negers geëerbie
digd worden.
Het door zware overstroomingen al zoo
geteisterde zuiden van Frankrijk heeft thans
ook van een geweldigen hagelslag te lijden
gehad, die in de omstreken van Dijon den
geheelen wijnoogst vernield heeft.
De kamers zullen waarschijnlijk credieten
moeten uittrekken voor de noodlijdenden.
Tot nog toe is men er niet in geslaagd
een toenadering tusschen de werklieden in
de tulle-fabrieken te Calais en de fabrikanten
tot stand tt brengen. Daar de Engelsche
industrie er slechts bij winnen kan, worden
de werkstakers door de Engelsche trade-
unions overvloedig ondersteund.
Het zal tot geen werkstaking van de werk
lieden der gasfabriek komen, ingevolge de
krachtige maatregelen der regeering, die reeds
1000 man troepen gereed hield, om bij de
eerste manifestatie naar Woolwich te trekken.
De handelwijze der regeering wordt door de
liberalen intimidatie genoemd en deze zullen in
het parlement een discussie uitlokken over
de vraag of de regeering bevoegd is met de
militaire macht een werkstaking te bezweren.
In goed onderrichte kringen zegt men,
dat Crispi lord Salisbury heeft gesommeerd
Kassala te bezetten of het aan Italië over te
laten.
Wegens eene algemeene werkstaking
der stokers zijn bijna alle hoogovens ifl Schot
land gebluscht. De werkstaking ontstond uit
een twist over de loonen. 1200 stokers zijn
nu werkeloos, doch wordt de strijd niet bij
gelegd dan moeten verschillende fabrieken
den arbeid bij gebrek aan ijzer staken en
zullen in de volgende week ongeveer 4000
metaalwerkers broodeloos zijn.
LONDEN, 7 October. De opgewondenheid
in Oostelijk Londen over Jack the Ripper
duurt voort. De politie is buitengewoon waak
zaam. Zij gebruikt o. a. honden en vrouwe
lijke spionnen.
De onderhandelingen van Duitschlands re
geering met den sultan van Zanzibar betreffen
de de Oostkust loopen op een eind. Tegen
betaling van vier millioen mark wil de sultan
de heffing van invoer- en andere rechten
afstaan of heeft die reeds afgestaan.
Volgens berichten uit Witu zijn Kuntzel
en zijn lotgenooten gevallen als slachtoffers
van de Duitsche-Engelsch conventie; de be
volking beschouwde de Engelschen immer
als haar haar doodvijanden en nu Witu in
gevolge de genoemde overeenkomst onder
Engelsch protectoraat was gekomen, was de
woede ten top geslegen.
Op vijf plaatsen zijn te Nürnberg soci
alistische arbeidersfeesten gevierd, die alle
druk bezocht werden en rustig eindigden.
De politie had de leiders der feesten vooraf
aan het verbod herinnerd om politieke rede
voeringen te houden, wijl ook vrouwen tegen
woordig waren.
De Duitsche consul-generaal te Zanzibar,
heeft op verlangen van het ministerie van
buitenlandsche zaken, den Duitschen onder
daan Meuschel, die bij den moord te Witu
wist te ontkomen, gehoord. Uit dit verhoor
is gebleken, dat de sultan van Künzel ver
langd had, dat deze een schrijven van den
Engelschen consul te Lamu kon toonen, al
vorens hij aan het werk mocht gaan. Daar
Künzel zich hieraan niet stoorde en toch
maar aan het werk trok, liet de sultan de
Duitschers naar Witu brengen en daar ge
vangen houden. Toen Künzel en diens land-
genooten den tweeden dag beproefden met
geweld uit Witu te vluchten, werden, zooals
reeds gemeld, enkelen van hen binnen, de
overigen buiten de stad vermoord. Meuschel
kan niet zeggen, wie het eerst van wapens
gebruik maakten. De sultan liet den heer
Tóppen bij zich roepen, die echter eerst na
het bloedbad te Witu verscheen.
Volgens dépêches uit Panama zou een
storm groote verwoestingen hebben aangericht
en de stad Cindad. in Bolivia, onder water
gezet hebben, waardoor 2000 personen zonder
dak zouden zijn, terwijl de schade op een
half millioen pond sterling geraamd wordt.
In Guatemala moeten zich weer omwente
lingsverschijnselen hebben voorgedaan.
Noorclbrabantschc stoomtramweg maatschap.
Ontvangsten gedurende de maand Sept.
Opbreogsl personenvervoer f 2744.05
u goederenvervoer 1748.71
a postvervoer 166,68
Diversen
Totaal der opbrengsten f 4654.44
In September 1889 f4534.50
Aan het poskantoor Waalwijk en de daar
onder ressorteerende, hulpkantoren werd ge
durende de maand September 1890:
Ingelegd f3696,10;
Teruggebetaald f2210,60.
Het laatste, door dat kantoor uitgegeven,
boekje draagt het nummer 1064.
Weerkundige waarnemingen
over de maand Sept. te Waalwijk.
Gevallen regen 223/4 mill. voorgaande
jaar Sept. 1227/g mill.
Verschil min lOOVs mill.
6 Regendagen, 4, 11, 19, 20, 22, 25 Sept.
Vorig jaar Sept. 13, verschil min 7,
De meeste regen viel 22 Sept. 114/4 mill.
De minste regen viel 25 Sept. 3/g mill.
Mist 9 Sept 's avonds.
Karakter van het weer, warm en zacht,
bij uitzondering frisch en koud.
Windkracht varieerende tusrchen Y10 en 3/io
Windrichting N. i, 8, 12; O. 13 a 15; Z.
2, 19 a 23; W. 10, 11, 27 a
29 N.O. 6, 7 N.W. 5 Z.O.
16 rt 18, 24; Z.W. 3, 4, 9, 25.
26, 30.
Gevallen regen van 1 October 1889 tot 1
October 1890 69415/16 mill.
Regendagenvan 1 October 1889 lot 1
October 1890, 103.
WAALWIJK, 8 Oct. 1890.
De heer Spijkerman, hoofd der openbare
school in onze gemeenteis benoemd tot
leeraar bij de rijksnormaallessen alhier.
Verder is benoemd bij de rijksnormaallessen
alhier en te Heusden tot onderwijzer in de
gymnastiekde heer W. Knoop, hoold der
openbare school te Nederhemert.
De heer P. J. J. Loonen, onderwijzer
alhier, is als zoodanig benoemd te Gent
(Betuwe.)
Maandagavond ten 6 ure is de winter-
cursus der teekenschool alhier geopend, in
tegenwoordigheid van de leden der teeken
schoolcommissie, uitgenomen den heer Jacq.
van Riel; de heer F. W. van Liempt, ge
meentesecretaris, vertegenwoordigde het ge
meentebestuur.
De voorzitter der-commissie, de heer F.
M. Ingen-Housz, sprak bij deze gelegenheid
ongeveer het volgende:
„Het is mij een aangename plicht dezen
cursus te openen, te meer omdat ik, hoewel
pas een jaar president dezer inrichting, in
dien korten tijd reeds heb ondervonden dat
zij is van zeer groot belang voor Waalwijk
en dat vooral de wintercursus zeer veel nut
sticht.
Wij houden ons overtuigd dat gij, heeren
leeraren, dezen cursus zult leiden met het
zelfde geduld en den zelfden moed als steeds.
Totu, leerlingen, zeg ik hetzelfde van ver
leden jaar: werkt met ijver, werkt met moed;
zorgt door uw gedrag de taak uwer leeraren
te vergemakkelijken en toont groote liefde
tot den arbeid. Ik deel u hierbij mede dat
de commissie voor de teekenschool, als zij
overtuigd zal zijn dat er goede leerlust en
groote ambitie bestaat, zal trachten dezen
winter een prijsconcours te laten houden. Zij
vertrouwt dat dit voor de leerlingen eene
aansporing zal zijn om met grooter lust en
ijver te werken en nimmer eene enkele les
te verzuimen.
Ik eindig met mijnen oprechten dank te
betuigen aan mijne medeleden der commissie,
die mij zoo trouw hebben ter zijde gestaan.
Ik hoop dat dezelfde goede verstandhouding
tusschen ons onderling en tusschen ons en
de leeraren ook gedurende dezen wintercursus
zal blijven bestaan. Ik verklaar den winter
cursus geopend."
De directeur, de heer Th. van Delft, den
voorzitter beantwoordende, drukte zich onge
veer aldus uit:
»In de eerste plaats betuig ik den geachten
voorzitter oprechten dank voor het vertrou
wen in de leeraren, door hem uitgesproken;
wij zullen trachten zooveel mogelijk dat ver
trouwen te rechtvaardigen. De belangstelling,
ons door den voorzitter en de leden der
commissie betoond, zal ons eene aanmoediging
zijn om zoo mogelijk met nog meer toewijding
ons van onze taak te kwijten. Wij zullen niet
alleen op denzelfden weg voortgaan maar ons
beijveren om nog meer te doen dan vroeger.
Wij vertrouwen dat de leerlingen aan de
vermaningen en lessen van den president
zullen gehoor geven en daarvan de beste
vruchten zullen plukken. Zeker zal het in
uitzicht gestelde concours veel bijdragen om
de ambitie der leerlingen op te wekken
en gaande te houden. Wij blijven ons
aanbevelen in den voortdurenden steun der
commissie.»
Hiermede was de plechtigheid afgeloopen.
In 't geheel hebben zich aangemeld 45
leerlingen, als: 38 uit Waalwijk en 7 uit na
burige gemeenten.
Van de definitieve nieuwe dienstregeling
op de lijn Zwaluwe's Bosch is ons op 't
oogenblik nog niets zekers bekend. Alleen
vernemen wij dat aan de halten Zevenberg-
schen Hoek en Raamsdonk ook na 15 Oct.
de meeste treinen zullen stoppen.
Wij begrijpen niet waarom zulks dan ook
niet het geval zou zijn met Capelle Nieuw-
vaart, dat toch zeker even belangrijk is voor
het vervoer. Naar men ons mededeelt is er
reeds eene commissie uit die gemeente naar
's Gravenhage geweest, 0111 Capelle's belangen
in deze te bepleitenwij wenschen haar het
beste succes toe, niet alleen in 't belang van
genoemde plaats zelve maar van den handel
in 't algemeen ook van de Waalwijksche
markten.
Evenals vroeger zullen ook na 15 October
de algemeene expeditie-onderneming van
Gend en Loos en de expeditie Max Govaerts
postpakketten en bestelgoederen tot 5 kilo
verzenden tegen hetzelfde tarief als de rijks
postpakk'etdienst. Met dien datum te beginnen
zullen zij verder pakketten van 5 tot lü kilo
ter verzending aannemen tegen een porto
van 30 cent. Dit alles geldt ook voor onge-
frankeerde zendingen.
De nieuwe inrichting van den spoorweg
dienst heeft dus den handel reeds een niet
te versmaden voordeel opgeleverd.
Dinsdag 14 October a.s. komt voor de
rechtbank te 's Bosch ook in behandeling de
zaak van het ruiten inwerpen te Drunën, bij
gelegenheid der laatste kermis.
Voor de onderwijzers-examens, art. 56a,
hebben zich in Noordbrabant 49 mann. en
57 vrouw, candidaten aangemeld.
Den zaakwaarnemer, directeur der ge
heimzinnige Westlandeche Bank, een lid der
beruchte Zwarte bende, die Maandag voor de
Haagsche rechtbank terecht stond, wegens
oplichting van laarzen, werd deswege 2 jaren
gevangenisstraf opgelegd, waarop 3 maanden
ondejgane voorloopige hechtenis in mindering
komen.
In de tweede kamer interpelleerde gis
teren de heer Viruly den minister van bui
tenlandsche zaken over het hernieuwd verbod
van vee-invoer in Engeland, waarvan Maandag
avond het „Vaderland" melding maakte.
Minister Hartsen erkende de juistheid van
dat bericht. Hij achtte allen invoer verboden,
maar wachtte deswege nog nader bericht. De
oorzaak van dat verbod is het voorkomen
van mond- en klauwzeer bij 15 runderen op
een pachthoeve te Vaals (in Limburg.)
De Nederlaudsche gezant heeft den minister
van binnenlandsche zaken, die in Schotland
vertoeft, verzocht te trachten den maatregel
op te schorten, omdat het een sporadisch
geval op het allerzuidelijkste punt van ons
land is, waar volkomen afsluiting mogelijk
is. Het antwoord wordt ingewacht en zal in
de Staatscourant worden opgenomen.
Te Baardwijk is een geval van typhus
geconstateerd.
Tijdens de noordwester stormwinden
der vorige week is het eiland Marken on-
dergeloopen,. tot groot ongerief van de be
woners. Alleen de Kerkbuurt is met een
bootje te bereiken.
Men schrijft uit Weertdat notaris
Clerx, na dezer dagen weder in het bezit
zijner minuten te zijn hersteld, opnieuw zijn
gemeente verlaten heeft.
Herhaaldelijk werden in de laatsten
tijd in de dorpen Heivoort, Cromvoort, Ha
ren en Vucht diefstallen gepleegd zonder
dat het gelukken mocht, ondanks alle ijverige
nasporingen der maréchaussee, den dader
in handen te krijgen.
Den 3en dezer was te Heivoort wederom
een diefstal van gouden en zilveren voor
werpen gepleegd. De brigadier Koster der
koninkl. maréchaussée mocht, na een ijverig
onderzoek er in slagen den dader, zekeren
H. v, B., oud 27 jaren, kleermaker te 's Bosch,
op te sporen en de gestolen voorwerpen,
welke hij verkocht had, in beslag te nemen.
Na een langdurig verhoor bekende hij vol
ledig, den diefstal gepleegd te hebben.
Tusschen Sloterdijk en de Imperial gas
fabriek is Maandag avond een spoorwegon
geluk voorgevallen. Tegen een trein uit Vel-
sen, die vermoedelijk wegens een onveilig
sein stilstond, is de trein van 10.27 uit Haar
lem aangeloopen, waardoor de achterste wa
gen van eerstbedoelden trein geheel is ver
brijzeld en nagenoeg onder de locomotief
van den invallenden trein terecht kwam. Na
geruimen tijd wachten zijn de passagiers van
beide treinen tegen 12 uur te Amsterdam
aangebracht. Een der passagiers, die het be
richt overbracht, was van gevoelen dat de
verbrijzelde waggon ledig was, en er ver
moedelijk geen ernstige ongelukken zijn voor
gevallen, De weg was echter versperd.
Uit Eijsden wordt gewaarschuwd tegen
een persoon, die zich uitgeeft Fransch edeL
man, oud zouaaf en medewerker van l'Univers
te zijn. Hij is voorzien van brieven van bis
schoppen, notarissen, graaf de Mun, enz., en
geeft voor, in Frankrijk vervolgd te wor.len.
Reeds heeft hij eenige goedgeloovige lieden
opgelicht.
Zaterdag avond had in het Noordzee
kanaal bij Buitenhuizen eene aanvaring plaats
tusschen de Duitsche stoomboot „Sparta" en
de Nederlandsche vischsloep „Vriendschap
Twee," waarbij de laatste averij bekwam aan
tuig en zeilen.
De recherche bij de 2e politie-af deeling
te 's Hage heeft in de laatste dagen belang
rijke opsporingen verricht. Zondagnacht werd
door haar aangehouden C. Visser, verdacht
van zwendelarij, die zich lang heeft weten
schuil te houden en tegen wien door de
rechtbank te Amsterdam wegens oplichting,
en door de rechtbank te Arnhem wegens
verduistering, rechtsingang met bevel tot ge
vangenneming was verleend.
Men schrijft uit Diemen
Een petroleum-toestel van vrouw B., te
Gaasperdam, gemeente Weesperkarspel, ge
raakte, terwijl zij even haar woning verlaten
had, in brand en spoedig vernielden de vlam-
