Portugal.
Engeland.
Duitscliland.
Italië.
Rijkspostspaarbank.
BINNENLAND,
Weerkundige waarnemingen
k IJs- en wat er berichten.
Te Barcelona en Valencia was er eenige
opgewondenheid. De republikeinen bleven in
de minderheid de conservatieven en liberale
koningsgezinden indegroote steden met groote
meerderheid gekozen.
De berichtgever van de Times te Lissabon,
die naar Oporto ging, schat het getal der
dooden en gewonden tijdens het kortstondige
oproer op minstens honderd. Niet vele bur
gers nemen er aan deel, ofschoon de lagere
klasse te Oporto ontegenzeggelijk republi-
keinschgezind is, hoofdzakelijk door het toe
doen van eene bandelooze dagbladpers al
daar, die dagelijks anarchie en revolutie pre
dikt. De overheid legde dan ook beslag op
het bureel der Republica Portuguesa Intus-
schen droeg het oproer hoofdzakelijk een
militair karakter, voortspruitende uit de on
tevredenheid van onbevorderden. De hoofd-
strijd vond plaats in eene lange straat, voe
ren le naar het Don Pedroplein. De fraaie
winkels in die straat leden belangrijke schade
evenals het stadhuis op het Don Pedroplein,
waarin de insurgenten, nadat zij de republiek
hadden uitgeroepen, eene voorloopige regee
ring gevormd hadden en twee uren lang een
bombardement door de getrouwe staatslroe-
pen uithielden, hetwelk de kostbare schilde
rijen sterk beschadigde. Een verwoede kamp
vond plaats binnen het stadhuis en in den
tuin daarvan. Hij eindigde met de gevange
neming der muiters, nadat zij eerst nog ge
tracht het gouverneurspaleis en het telegraaf
kantoor te bezetten, 's Namiddags te vier uur
was het oproer bedwongen. De regeering had
omvangrijke maatregelen genomen, o. a. door
het gereedhouden van eene pantscrvloot en
transportschepen. Zondag was het te Oporto
kalm. Eene sterke troepenmacht bezette het
stadhuis, en troepen doorkruisten de stad om
samenscholingen uiteen te jagen.
Nadere berichten uit Oporto melden, dat
de regeering de provincie in staat van beleg
heeit verklaard. Er zijn 350 personen gear
resteerd. Vele vluchtelingen bereikten Ga-
licië.
Nauwelijks is in Schotland de spoorweg
crisis eenigszins bezworen geheel geëin
digd is de werkstaking altijd nog niet of
te Liverpool komt weer stilstand in handel
en verkeer door eene strike onder de be
manning der sleepboten. Niït minder dan
tachtig groote stoomschepen moeten tenge
volge daarvan blijven liggen.
De North - Bi itish—Spoorwegmaatschappij
heeft beloofd zooveel mogelijk het oude per
soneel gehuwden gaan voor terug te
nemen en geen vervolgingen te zullen instel
len. De Caledonian-maatschappij handhaaft
haar eischonvoorwaardelijk hervatting, waar
tegenover de mannen in hunne weigering
volharden.
De ministerraad wijdde zijn zitting van
Zaterdag voornamelijk aan de bespreking der
ellende, die in Ierland heerscht. Besloten
werd, aan het Lagerhuis te verzoeken de
tweede lezing van het wetsvoorstel tot aan
koop van gronden op den 5en Februari vast
te stellen.
Het in Bermuda gestationneerde Lei-
ce3terregiment is reeds van den) 22en Ja
nuari in opstand. Slechts door de kloeke hou
ding van de garde-grenadiers konden zij in
toom gehouden worden. Het zal thans naar
Halifax verplaatst worden.
Eerst Maandag avond hielden de meeste
Berlijnsche bladen beschouwingen over Cris-
pri's aftreding, zooals van zelf spreekt met
groot leedwezen.
Alleen de Vossische Zeitung maakt over
den gevallen staatsman een aantal onaange
name opmerkingen, op grond dat zijn heersch-
zucht en hoogmoed tegenover de volksverte
genwoordiging de oorzaken zijn van zijne ne
derlaag. Reeds lang had hij dit verdiend voor
zijne onbeschofte houding in het parlement.
Ook in zijne buitenlandsche staatkunde heeft
hij door zijne hartstochtelijke uitlatingen her
haaldelijk groote moeilijkheden teweegge
bracht. Door zijne dubbelzinnigheid zou hij
ook geen waarborg voor de instandhouding
van het drievoudige verbond gegeven heb
ben, indien niet koning Humbert en de meer
derheid van het Italiaansche volk dien bond
als eene stellige noodzakelijkheid beschouw
den.
De Freisinnige Zeitung zegt, dat het Itali
aansche volk den heerschzuchtigen Italiaan-
schen Bismarck onderstboven geworpen heeft.
De Nordd. Allg. Zeitung betoogt, dat het
bezwaar van Italie's toestand in de financien
gelegen is doch de staatslieden van dat land
hebben bij de jongste verkiezingen verklaard
aan de triple alliantie vast te houden, zoodat
deze ook zonder Crispi zal blijven bestaan.
De verstandige Fransche bladen zien dit
ook in. Voor het overige is het nog even
min eene uitgemaakte zaak dat Crispi af zal
treden, als dat hij niet na korten tijd weder
aan het roer zal komen.
Ook de Post heeft nog een flauwe hoop
dat Crispi blijven zal; gaat hij echter heen,
dan is iedere opmerking over de beteekenis
dier gebeurtenis overbodig, want niemand
kan zeggen welken loop de zaken in Europa
gedurende de eerstvolgende jaren nemen zul
len, indien het bestuur over Italië in zwakke
handen valt.
Zelfs de Kreuz Zeitung noemt Ciispi den
aanzienlijksten en meest beslisten vertegen
woordiger van de triple-alliantie-staatkunde
in Italië. Slechts indien men met geweld de
oogen sluit, kan men ontkennen dat door
zijn aftreden de toestand van Europa min
der gunstig wordt.
De National Zeitung zinspeelt er op dat
Bismarcks heengaan nog zijne nawerking voe
len doet door Crispi's val gemakkelijker te
maken.
Belangwekkend is een onderhoud, dat de
de berichtgever van het Berliner Tageblatt
te Rome gehad heeft met het in deze dagen
dikwijls genoemde lid der Italiaansche rech
terzijde, Bpnghi. Als het programma van een
ministerie zijner partij heeft Bonghi genoemd
eene bezuiniging van zestig millioen lire op
de uitgaven voor het leger en cle vloot, en
verder een verzoenende houding ten opzichte
van Frankrijk, waarbij de bestaande overeen-
eenkomsten, voortvloeiende uit het drievou
dige verbond, stipt nagekomen zouden wor
den, doch Italië zich onthouden zou van
Frankrijk te tarten, zooals het onder Crispi
deed. Of de rechterzijde mettertijd eene ver
lenging der triple-alliantie wenschelijk zou
achten, zou eene vraag van latere zorg we
zen.
Aldus heeft Bonghi zich uitgelaten. Van
eene andere zijde wordt echter verzekerd dat
koning Humbert door het gebeurde zeer on
aangenaam verrast is en Crispi gaarne be
houden zou, maar diens besluit om af te tre
den moet onherroepelijk zijn.
Het meest overwegende gevoelen zal
thans wel hierop nederkomen Men den val
van Crispi hebben de dagen der idyllische
rust in de buitenlandsche politiek voor den
rijkskanselier-generaal Caprivi een einde ge
nomen. Vooral te Parijs, maar ook nog wel
ergens anders, zal de hoop worden verleven
digd, dat er aan het drievoudig verbond
toch misschien wel met succès kan worden
getornd. Het door een snellen aanloop uiteen
ie doen springen daartoe is de band van
nut en belang tusschen de staten nog te
hecht. Met dat al, reeds de pogingen om
er aan te tornen, zullen last genoeg veroor
zaken en de scherpste aandacht van den te-
genvvoordigen leidsman der-Duitsche politiek
vereischen te meer omdat men met het jaar
1892 ook groote moeilijkheden in de onder
handelingen tusschen de staten heeft te
wachten over de invoertarieven, die hunne
eigene ontplofbare stof in zich dragen.
Er zijn politieke mannen die meenen, dat
Crispi na rijp overleg zijnen val heeft ge
provoceerd hetzij om zijnen landgenooten te
toonen dat hij onmisbaar is, hetzij om voor
zich zeiven meer vrije hand voor de toe
komst te verwerven, het inmiddels aan zijnen
opvolger overlatende, betere betrekkingen
tusschen Frankrijk en Italië aan te knoopen.
Op één punt heeft Crispi als ex-minister veel
boven Bismarck vooruitook als afgedankt
minister-president heeft Crispi, in zijne hoe
danigheid van aanvoerder der toekomstige
parlementaire oppositie in Italië, het nog in
zijne macht om een zeer wezenlijken invloed
op de geheele politiek zijns vaderlands uit te
oefenen, zoodra zijn opvolger een al te zeer
veranderden nieuwen koers in de buitenland
sche politiek van Italië zou willen volgen.
Het zou zeker in de gegeven omstandighe
den alleszins belangwekkend zijn, te verne
men, of Italië reeds het deelgenootschap aan
het drievoudig verbond heeft vernieuwd en
zoo ja, wanneer en voor hoelang.
Een telegram van Zaterdag uit Rome
luidt
De koning heeft het verzoek om ontslag
van het kabinetCrispi aangenomen. De
verwarring, die in parlementaire kringen
heerscht, is niet te beschrijven.
Een terugkeer aan de regeering van Crispi
is niet mogelijkCrispi is er de man niet
naar zich weder aan een échec bloot te
stellen. De linkerzijde hield een partijver
gadering, bezocht door ongeveer honderd
leden. Mezano presideerde, besloten werd
kleine verschillen van meening te laten
rusten en een reconstructie der partij
te ondernemen, met een leidend
comité aan het hoofd. Nicotera betuigde
zijne adhaesie. Een ministerie Zanardelli-
Nicotera is waarschijnlijk. De val van Crispi
deed de mogendheden der triple-alliantie
volgens berichten uit YVeenen en Berlijn
leeddoch het vertrouwen blijft, dat het
drievoudig verbond intact zal blijven al ware
ook Italië verplicht het leger met een of meer
korpsen te verminderen.
WAALWIJK.
Aan het postkantoor alhier en de daar
onder ressorteerende hulpkantoren werd ge
durende de maand Januari 1891:
Ingelegd f2443,—;
Terugbetaald f2840,73.
Het laatste, door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 1107.
Over de maand Januari 1891,
te WAAL W IJ IC.
Gevallen regen 56s/,4 millimeter vorig jaar
Januari 88 millimeter; verschil 311/* milli
meter.
5 regendagen 3, 23, 24, 28, 31 Jan.
Vorig jaar Jan. 13 verschil 8.
Sneeuwstorm 16 en 21 Januari.
Mist 12 en 13 Januari.
Vorst 1 A 35 a 11, 14 it 20 Jan.
Windkracht 2/io a 3/io doch op 16 en 21
Januari 5/10 6/io-
Windrichting N. 5 7 14. O. 1 2 3
in, 11, 13, 17, 18, 19. Z. 20.
W. 4, 8, 9, 21. N.-O. 6, 15,
16. N.-W. 12. Z.-O. niet.
Z.-W. 22 a 31.
Karakter van het weer tot 21 Januari
buitengewoon strenge vorst.
Gevallen regen van 1 Febr. 1890 tot 1
Febr. 1891 700i/16 mill.
Regendagen van 1 Feb. 1890 tot 1 Febr.
1891: 122.
WAALWIJK, 4 Febr 1891.
Aangaande de wording der tentoonstellings
commissie vernemen wij dat deze nog niet
geheel geconstitueerd is: vooraf zijn nog be
sprekingen noodig met het dag. bestuur.
Uit de ons verstrekte inlichtingen blijkt
echter, dat de zaak zoo ver gevorderd is, dat
de tentoonstelling in alle geval zal geëxploi
teerd worden.
jfcj.Naar wij vernemen, zal de heer Maas-
Geesteranus, uit 's Gravenmoer, in vereeni-
ging met den heer Berlioz uit Parijs, tijde
lijk te Breda woonachtig, optreden bij het
concert, dat l'Espérance zijnen leden Maan
dagavond zal aanbieden. Dat de laatste een
neef is van den grooten componist Berlioz
zegt op zich zelf wel zoo veel niet, maar dat
hij op betrekkelijk jeugdigen leeftijd reeds
een schitterend eindexamen aflegde als pro
fesseur de violon et de piano aan het con
servatoire te Parijs en aan deze vermaarde
school een tijdlang als leeraar werkzaam was,
bewijst genoegzaam, hoe kranig hij de repu
tatie der familie Berlioz in de muzikale we
reld handhaaft. De heer Maas-Geesteranus
heeft als dilettant-cellist telkens, als hij wel
willend zijne medewerking verleende bij con
certen te Breda en te Bergenopzoom, den
grootsten bijval ingeoogst. Daarenboven zal
de harmonie l'Espérance onder leiding van
haren nieuwen directeur, den heer Frie van
Iersel, enkele der schoonste nummers, waar
onder een paar nieuwe, van haar repertoire
ten gehoore brengen, zoodat den liefhebbers
en kenners van muziek dien avond iets schoons
en degelijks wacht.
Het bestuur der IJsclub verzoekt' ons ter
kennis te brengen, dat hunne inteekenlijsten
hebben opgebracht eene som van 145.6?5.
Hiervan werd aan27 personen wegens werk
loon tot heden uitgekeerd f74 37. aan de
armen werd uitgegeven f53.—, saldo in kas
18 305. Dit bedrag wordt nog in petto ge
houden voor eventueele verdere werkver
schaffing ot anders overgedragen aan den
algemeenen arme. Het bestuur brengt dank
aan de inwoners van Waalwijk, en hoopt
indien het noodig is een volgend jaar een
even gunstig onthaal te vinden.
Wij willen daaraan toevoegen, dat, had de
IJsclub het initiatief niet genomen om tot het
opruimen van sneeuw over te gaan wij
veilig kunnen aannemen, dat we vermoede
lijk heel wat langer in een poel hadden ge
zeten.
Haar streven heeft dan ook de sympathie
van alle weidenkenden verworven, niet alleen
heeft zij zooveel mogelijk de werkloozen
werk verschaft, omdat zij het voor den be
hoeftige minder kwetsend vindt, hem zijn
verdiend loon uit te betalen, dan hem alleen
gaven uit te reiken, maar een gedeelte van
het bijeengebrachte heeft zij nog nuttiger
besteed,, n.l. door de stille of huiszittende
armen hulp te verleenen, om den strengen
winter vooral voor hen te verzachten.
De Staatscourant bevat de op 27 Dec.
1890 te Parijs tusschen Nederland, Belgie
en Frankrijk gesloten telegraafovereenkomst.
De seinkosten der gewone telegrammen tus
schen Nederland en Frankrijk worden een
vormig bepaald op 16 centimes per woord,
zonder dat de prijs van het telegram lager
kan zijn dan 1 fr.
Voor telegrammen tusschen Nederland eener-
zijds en Algerie en Tunis anderzijds wordt
een verhoogd bedrag van 10 centimes per
woord geheven, uitsluitend ten behoeve van
Frankrijk voor de overzeesche verbinding.
De overeenkomst, welke die van 30 Maart
1880 vervangt, zal in werking treden op den
dag door contracteerende partijen nader te
bepalen, doch uiterlijk op 1 Juli 1891.
Te Breda is gevankelijk binnengebracht
F. G., slager, wonende te Esschen (Belgie),
tegen wien door den rechter-commissaris een
bevel tot aanhouding was verleend ter zake
van het opzettelijk uitgeven als echt en on-
vervalscht van muntspeciën, waarvan hem de
valschheid bekend was.
Door de politie te Haarlem is aange
houden en naar het huis van bewaring over
gebracht de 29jarige kantoorbediende J. B. S
die zich 11. Zaterdag met 200 ten nadeele
van zijnen patroon uit de voeten had ge
maakt naar Amsterdam, waar hij op twee
gulden na alles in slecht gezelschap heeft
verteerd.
Door de politie te Groningen is aan
gehouden de schippersknecht J. K., die door
middel van braak en inklimming verscheidene
goederen, benevens geldswaarde had ont
vreemd uit een. schip, liggende in het Schui-
tendiep aldaar.
Hij is naar de cel overgebracht.
In de Beemster is zekere P. O., een
bejaard man, levenloos uit eene sloot opge
haald. Misbruik van sterken drank moet als
de oorzaak worden beschouwd.
De justitie uit Haarlem doet te Roe-
lofarendsveen onderzoek naar twee branden
die daar hebben plaats gehad. Drie verdachte
personen zijn naar de gevangenis overge
bracht.
Uit Wije wordt omtrent een aan het
station aldaar plaats gehad hebbende onge
val gemeld
De goederentrein moet hier op het zij
spoor blijven staan tot de sneltrein gepasseerd
is. De remmer van den goederentrein, Albers,
uit Zutfen, stond te praten met den fungee-
renden hoofdconducteur Ter Horst en wilde
ofschoon de laatste hem zulks afried, nog
even zijn jas halen. Door den sterken mist
was de trein niet ver te zien, wat ten gevolge
had, dat de ongelukkige door de locomotief
gegrepen en geheel verbrijzeld werd. Eenige
meters van de plaats des onheils werd een
been gevonden, en stukken van de hersenpan
en van het lichaam lagen overal verspreid.
De overblijfselen van den ongelukkige, die
een vrouw en drie kinderen nalaat, werden
op last van den stationschef bij elkaar ge
zocht en geborgen.
Gelijk wel voorzien kon worden, dat bij
aanhoudenden was van het water gebeuren
zou, zijn ook de buitenpolders van Baardwijk,
Waalwijk en Besoijen overstroomd, zoodat
nu de gewone gemeenschap van de geheele
Midden-Langstraat met het Land van Heusden
en A'itena tijdelijk onderbroken is.
Deze overstrooming, hoewel zij den recht-
streekschen handel belemmert, is echter eene
ware weldaad voor al de buitenpolders van
de Langstraat; niet alleen; dewijl daardoor
veel schadelijk gedierte, gedood, maar vooral
ook, omdat door de vette bestanddeelen, die
het water achterlaat, de groei van het gras
krachtig bevorderd wordt.
- Uit Vlijmen wordt van 1 Feb. gemeld:
Gisteren is het water alhier sterk gewas
sen, zoo zelfs dat heden ochtend de Aardap-
peldijk reeds op enkele punten overliep en
thans bijna geheel. In den loop van heden
verminderde de was weder tot 1 centimeter
in twee uren, zoodat weldra val wordt ver
wacht. De snelle was van gisteren wordt hoofd
zakelijk toegeschreven aan overstorting van
de Waal in de Maas over de overlaat te
Herwarden. Intusschen heeft deze waterstand
gepaard met ijs afdoende aangetoond, dat
de spoorwegviaduct in het Bosscheveld vol
doende capaciteit heeft tot doorlating van
het water en geen de minste stremming ver
oorzaakt, waarvoor velen zich hier ongerust
hebben gemaakt. Daar er alle vooruitzicht
bestaat op langzame opruiming van ijs en
water, zijn de gemoederen thans weer tot
rust gekomen.
Men meldt uit Ooien van 1 Feb.
Nadat het ijs op de Maas hier gisteren
een paar maal in beweging was geweest en
een eind ver was doorgedreven, maar zich
toen weer had vastgezet, is het heden nacht
zonder veel te kruien opgebroken. Het is
thans overal blank water, met aanzienlijken
val. Ook in de traverse van de Beersche
Maas is het water vallende. De provinciale
weg naar Osch heeft door den stroom echter
zooveel geleden, dat de passage voor rijtui
gen vooreerst nog gesloten moet blijven.
Uit Andel meldt men, dat Maandag
namiddag de ijsbezetting aan den beneden-
mond der Maas is opgeruimd. Water sterk
vallend. Veel drijiijs komt daar voorbij.
Langs de Maas onder Pouderooijen
worden kistingen op den dijk gebracht, daar
het water wassende blijft. De toestand is daar
niet van gevaar ontbloot.
Uit Wijk bij Duurstede wordt gemeld:
Maandag middag omstreeks half twaalf zette
het ijs in de rivier de Lek zich in beweging
en bleef, onder vrij sterken was van het water,
een paar uren drijven, waarna het zich weder
vastzette. Waterstand om half twee 3.20 M.
boven A. P.
Van kruiïng viel weinig waar te nemen,
tengevolge van den sterken mist.
Uit Gorinchem meldt men van Maandag
avond 9 uur
De rivier gaat overdekt met drijfijs, dat de
Maas afvoert, welk ijs heden middag te half
twee losgeraakt is, zonder schade of onheilen
te veroorzaken. De peilschaal teekent thans
3.92 M. boven A. P.; het water is langzaam
wassende.
Boven Loevenstein zit het ijs op de Waal
steeds vast.
Uit Noordeloos meldt men ons van
1 Februari