Nummer 13 Donderdag 12 Februari 1891.
14" Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Bekendmaking'.
ANTOON TIELEN,
FEUILLETON.
▼an
Staatkundig overzicht.
UITGEVER:
Waalwijk.
sflie m Liiïigslraalscfic Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprij.-, per 3 maanden Jl,00.
Franco per posi door liet gelieele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Burgemeester en wethouders van Waal
wijk
Gelet op art. 28 der wet van 19 Augustus
1861 (Staatsblad 72) en op het besluit van
den Heer commissaris des konings in de
provincie Noordbrabant van den 8sten Jan.
1891, A. no. 7, (prov. bijblad no. 1)
Brengen ter openbare kennis, dat de loting
der Nationale Militie voor de lichting van
dit jaar zal plaats hebben te Waalwijk,
den 26 Februari a.s.,
des voormiddags ten 11 urezullende de
trekking voor de militieplichtigen, welke niet
opkomen of wier vader moeder of voogd
mede niet tegenwoordig zijn, door den bur
gemeester of het lid van den raad. dat bij
de loting tegenwoordig is, geschieden.
Waalwijk 1 Febr. 1891.
Burgemeester en Wethou
ders voornoemd.
Advertentièn 1—7 regel» J 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Adrertentiën voor Duitscb
land worden alleen aangnomcn ioor het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
HERZIENING DER KIEZERSLIJSTEN.
De voorzitter van den gemeenteraad v.Waalwijk;
Gezien art. 7 al. 2 der wet van 4 Juli 1850
(Staatsblad no 37), zooala dat is gewijzigd bij
art. VII der additioneele artikelen van de grond
wet,
Noodigt de mannelijke inwoners der gemeente
uit om
1. Zoo zij in eene andere gemeente over het
laatstverloopen dienstjaar (derhalve over 1889-90
in de personeele belasting, ter zake van hunne
woning naar eene hoogere huurwaarde dan die,
welke volgens art I litt. a en b. van de wet van
24 April 1843 (Stbl. no 24) aanspraak geeft op
vermindering tot een derde gedeelte der belasting
naar de drie eerste grondslagen, of zoo zij in de
grondbelasting in eene andere gemeente of in
meer gemeenten te zaraen over het dienstjaar
1890 tot een bedrag van ten minste tien guiden
zijn aangeslagen daarvan door overlegging der
voor voldaan geteekende aanslagbiljetten vóór den
15n Febr. e.k., ter secretarie te doen blijken;
2. Zoo zij, hoofden van gezinnen of alleen wo
nende personen zijnde, van den inwonenden eige
naar of eersten huurder van een woonhuis of
afgezonderd gedeelte van een woonhnis, waarvan
de huurwaarde voor de personeele belasting ten
II.
7. DE GEBROKEN KETEN.
Zij wisten, dat de trotsche Magyaren, indien
dit plan van Lessenny tot uitvoering kwam, zich
beleedigd en uitgedaagd zouden achten uit alle
gesprekken, die de Hongaren aan de gastvrije
tafel van Liechtenstein hadden gevoerdbleek
immers ten duidelijkste, dat hun een oorlog met
den keizer even aangenaam was als eene verzoe
ning. Maar dat, voor liet eerste geval de magna
ten een verbond hadden gesloten met de Turken,
de vijanden der christenheid, dat hadden de meis
jes niet vermoed. De gedachte, dat zulk een sa
menzwering in het Luis haars vaders broeide,
varvulde Maria met schrik en afgrijzen, terwijl
Eleonora van toorn gloeide, dat men haar vader
tot het werktuig van zulk een afschuwelijke in
trige wilde maken. Ik keer terstond naar Wee-
nen terug, zeide zij, ik zal dat infame plan te
schande maken, de schurk zal zijn vermetelheid
boeten.
Maria sprak haar niet tegen, zij was door dat
gene, wat zij had gehoord, geheel uit het veld
geslagen zij dacht aan het oordeel, dat zij over
Max Gundacker had geveld, ingeval het vermoe
den van Eleonora we, d bevestigd, en zij zag zich
thans daarin bedrogen. Het streed tegen haar
gevoel, dat een vreemdeling als verspieder in het
huis van haar vader durfde sluipen, al mochten
ook de omstandigheden dit verontschuldigen; het
was haar alsof hij, die dit heimelijk deed, daar
mee ook haar en de haren bcleedigde, daar hij
scheen te gelooven geen gehoor te zullen vinden,
indien hij openlijk en eerlijk te werk ging.
De argwaan, die Eleonora als een vermoeden
had uitgesproken, werd in Maria bijna tot zeker
heid en zij gevoelde zich teleurgesteld en bijna
smartelijk aangedaan, dat de jonge man met liet
open, trouwhartig gelaat haar geen vertrouwen
geschonken had, maar ook tegenover haar een
masker wilde dragen.
minste op het dubbele is (en dus tenminste op
föG) gesteld van het laagste in deze gemeente
voor den vollen aanslag vereischte bedrag, sedert
den 15 Mei jl. een gedeelte in huur hebben en
bewonenwaarvoor geen afzonderlijke aanslag
in de personeele belasting geschiedt, waarvan de
belastbare huurwaarde van het woonhuis of af
gezonderd gedeelte van het woonhuis geschat
het sub avan art. der gewijzigde kieswet bedoelde
bedrag van den vollen aanslag (alzoo voor Waal
wijk l 28) bereikt, en zoo zij alzoo krachtens al.
c. van art. I der gewijzigde kieswet aanspraak
meener. te mogen maken om op de kiezerslijsten
te worden geplaatst, daarvan aangifte te doen ter
secretarie vóór den 15n Febr. e. k.
3. Zoo zij als medeeigenaars van onroerend
goed, krachtens art. 7 al. 4 der gewijzigde kieswet
bovengenoemd aanspraak meenen te kunnen maken
om geplaatst te worden op de kiezerslijsten,
daarvan eveneens vóór den 15n Febr. e. k. ter
secretarie aangifte te doen.
De aangiften bedoeld onder 2 en 3 moeten ge
daan worden volgens het bij kon. besluit van 23
November 1887 (Staatsblad no 211} daarvoor vast
gestelde modelde modellen A en B zijn van
lieden af ter secretarie der gemeente kosteloos
verkrijgbaar.
Waalwijk, 4 Februari 1891.
De voorzitter voornoemd.
De burgemeester der gemeente Waalwijk brengt
ter algemeene kennis, dat overeenkomstig art. 15
der wet op de grondbelasting van 26 Mei 1870
(Staatsblad no 82) ter secretarie der gemeente van
af heden gedurende dertig dagen ter inzage liggen
opgaven bedoeld bij artt. 15, 23 en 43 der aan
gehaalde wet.
Waalwijk, 5 Februari '91.
De burgemeester voornoemd.
„Ueber allen Wipfeln ist Ruh heeft de
groote Goethe ons reeds voorgezongen e:i wij
kunnen 't hem op 't oogenblik met volkomen
gemoedsvrijheid nazingen, want al de rood-
getinte bewegingen „ferti in Sod im schónen
Spanien," in 't Belgenland en in Portugal,
hebben weinig of niets om 't lijf gehad of
liever men heeft er zorg voor gedragen, dat
zij niets om 't lijf kregen.
Van de Belgische beroeringen, heel voor
naam de militaire opstand geheeten, hoort
III.
DE ARABISCHE HENGST.
Toen de jonge dames op het slot waren terug
gekeerd, werd aan Eleonora een brief van haar
vader ter hand gesteld, die haar voornemen om
zich naar Weenen te begeven verijdelde, maai
de opgewondenheid waarin zij zich bevond, nog
verhoogde. Deze brief, die door een vertrouwden
bode gebracht was, was van den volgenden in
houd ,,Ik had u verzocht u van de gasten van
vorst Liechtenstein zooveel mogelijk verwijderd
te houden ik blijf ook thans nog ernstig ver
langen, dat gij geen intieme vriendschapsbetrek
king niet een der Hongaarsche dames zult aan-
knoopen, uw vertrouwen zou ontwijfelbaar be
drogen worden. Ik heb de zekerheid dat de gas
ten van Vorst Liechtenstein zonder uitzondering,
en de dames in het bijzonder, zeer vijandige ge
zindheden tepen mij, den trouwen dienaar van
den keizer, koesteren. Als ik u nu desniettegen
staande verzoek, van den oogenblik af, waarop
gij dezen brief ontvangt, u a.,n de Hongaarsche
dames zoo nauw mogelijk aan te sluiten, haai
de innemendste vriendelijkheid te betoonen, dan
geschiedt dit, omdat ik overwichtige redenen heb
om de mogelijke verdenking, dat ik wantrouwen
voed tegen liet gezelschap op het slot Liechten
stein, te verdrijven. Er is mij veel aan gelegen,
dat de gasten van vorst Liechtenstein nogeenigen
tijd op diens slot blijven vertoeven, en dat zij
blijven gelooven, dat met hunne staatkundige
wenschen rekening zal worden gehouden. Ik weet
alles wat op het slot voorvalt, en zelfs indien
gij dingen zaagt, die u verdacht voorkwamen,
verberg dan uw gevoelen, toon u rustig, onver
schillig. Maar mocht er iets zeer bijzonders ge
beuren, dat gij mij wilt mededeelen, zend dan
geen brief, geen bode, dat zou opgemerkt worden
maar geef dan uwe berichten aan den bediende,
dien meester Bockel, de wapensmid, naar het slot
heeft gezonden, en laat die ze mij bezorgen. Ver
brand dezen brief, wat er u vreemd in moge toe
schijnen, zal ik u later ophelderen. Vraagt menu
naar den inhoud van mijn schrijven, zeg dan dat ik
u op verzoek van meester Bockel heb opgedra
gen, om diens bediende ook van mijnentwege aan
te bevelen.
men op 't oogenblik zoo goed als niets meer
en als de toestanden nu werkelijk zoo hoogst
ernstig waren als sommige sensatieaberichten
wel zouden willen doen gelooven, dan zou
de «gemeine Civilist» zooals men in de
Duitsche kazernes elk gewoon burger noemt
er toch ook wel wat van vernemen.
Ook in Portugal schijnt de agitatie aan 't
afnemen, wel zal 't blijven doorgisten, maar
dat doet 't daar in 't zuiden eigenlijk altijd,
zoodat het menschelijk gemoed er een tref
fende overeenkomst heeft met den krater eens
vuurspuwende» bergs, die zelfs in zijn rust
periode het brommen niet laten kan. Nu be
hoeft men de autoriteiten van Portugal waar
lijk niet te benijden en haar niet opnieuw te
verontrusten met geiuchten van ernstige on
geregeldheden in voorbereiding, want de af
rekening met de lawaaimakers van Oporto
zal haar de handen al vol geven, als ten minste
de Daily News niet overdrijft, waar zij het
aantal der militairen, bij den opstand betrok
ken, op 1160 stelt en dat der burgers op 560.
't Is om te beginnen, maar we zullen maar
aannemen dat het Engelsche blad den wensch
voor de werkelijkheid heeft genomen
Ook in Spanje keert de rust in de gemoe
deren weer de ongeregeldheden zijn geluk
kig niet tot een epidemie geworden, alles
heeft zich bepaald tot enkele sporadische ge
vallen van niet al te ernstigen aard, als op
luistering van de verkiezings-agitatie of ei
genlijk meer als napret.
„Ondank is 's werelds loon" en „niemand
is onmisbaar,"ziedaar de moraal voor elkeen,
die niet ziende blind is, te trekken uit den
val van mannen als Bismarck en Crispi. Staats
instellingen vallen of staan in onze dagen
niet meer met een man, zelfs al is die per
soon de vader van bedoelde instellingen. Een
enkel oogenblik doet men wel precies alsof
met de aftreding van een enkel mensch het
wel en wee van vele millioenen zouden ge
moeid zijn, maar de zenuwachtige opgewon
denheid een algemeen verspreide kwaal
in onze dagen duurt heel kort, ettelijke
uren slechts en na enkele dagen is men den
afgetredene bijna reeds weer vergeten, men
Eleonora kon niet nalaten dit briefje aan hare
vriendin te laten lezen, nadat deze haar de ge
vraagde beloften had gedaan het geheim, ook
voor hare ouders, te bewaren. Het gelukte haar
Maria te overtuigen, dat zij haar plicht jegens
hare ouders niet verzuimde door te zwijgen van
hetgeen zij afgeluisterd had, het scheen immers
uit dien brief te blijken, dat Vorst Lobkowitz
met de intriges der Horigaren bekend was, en
niet door een ander in de wielen gereden wilde
worden. Smeden de gasten van uw vader
achter diens rug verraaddan verdienen zij in
den strik te vallen, dien mijn vader hun spant;
wij zouden misschien zijn plan verijdelen, indien
wij niet nauwkeurig zijn instructies volgden.
Maria liet zich gezeggen. Indien uw vader,
hernam zij op een toon die nochtans eenige
koelheid en geraaktheid verried, als minister van
den Keizer het voor beter houdt een spion in
mijns vader huis te zenden, in plaats van mijn
vader te waarschuwen, dan zal hij zich tegen
over dezen wel weten te verantwoorden. Ik zal
afwachten wat er gebeurt en zoolang zwijgen
als ik het met mijn plicht jegens mijne ouders
kan overeenbrengen.
Trompetgeschal deed zich hooren, 'tjachtge-
zelschap keerde terug. Vooraan reed de Palatijn
van HongarijeGraaf Wesselenyi, aan zijne zijde
de vorstin Liechtenstein de slotheer reed naast
de schoone, trotsche Gravin Wesselenyi; daarop
volgden de gravin Anna Zriny, geboren gravin
Frangipani en de opperrechter van Hongarije,
Frans Nadastyde gravin Helena Zriny met
haar verlooide Frans Ragoczy, en aan hare lin
kerzijde de jonge graaf Emmerich Tokolypages
en jachtgezellen, het geheele bonte gevolg der
raagnatenin phantastischen kleederdos,en de prach
tige hofstoet van vorst Liechtenstein.
Een uur later ging men aan tafel. Vorst Liech
tenstein was in het oogvallend ernstig, afgmeten,
zoo niet ontstemd, des te luidruchtiger waren de
gasten, Graaf Nicolcas Zriny liet zijn beker met
schuimenden Hongaarschen wijn vullen, en noo-
digde Liechtenstein uit met hem te klinken.
Drink met mij, broeder, riep hij, op het welzijn
onzer dames. Zet niet zoo een ijzegrimmig ge
zicht, al komt het ook zoo ver, dat de Hongaar
sche sabels zich met de keizerlijke moeten kruisen,
rekent het verleden voor dood, zich uitslui
tend bezighoudend met het heden en de toe
komst.
Sic transit gloria mundiBismarck, eens
Duitschland's ijzeren kanselier, weet daar ook
over mee te praten in vergetelheid bijna
leeft hij op Friedrichsruh, in de zalig over
tuiging, dat alles te Berlijn marcheert alsof
't gesmeerd was ook zonder hem. Crispi
is voor zijn vaderland geen Bismarck geweest
dus zal zijn zon nog spoediger ondergaan.
Rudini heeft nu het nieuwe kabinet in zijn
geheel geformeerdSaracco is er niet in op
genomen, maar een geruststelling van de mo
gendheden der triple-alliantie is, dat de pre
mier ook de portefeuille van buitenlandsche
zaken aanvaardt. Rudini toch is, hoewel meer
edelman dan politicus, een ijverig voorstan
der van de triple-alliantie, waarvan hij voor
Italië alle heil verwacht. Rudini zal moeten
zien hoe hij onder zijn collega's de rust, den
vrede en de eendracht bewaart; elementen
van zoo uiteenloopenden aard en gezindheid
komen allicht met elkaar in botsing en hoe
wel een goede meerderheid zich voor het
nieuwe kabinet in de bres belooft te stellen,
(kamerontbinding volgt niet) zou 't metter
tijd wel eens kunnen blijken dat hij, die elk
een of ten minste velen wil bevredigen, ei
genlijk niemand bevredigt, de veelkleurigheid
zou wel eens noodlottig kunnen blijken, Ni-
cotera (binnenland) vooral, achten de ge
machtigden het schurftige schaap in de kudde
en nu reeds zegt men. dat Crispi en Zanar-
delli positie zullen nemen tegen het kabinet
aan het hoofd van een linkerzijdemet de
„Riforma" als orgaan.
Een goed beginDe ex-premier kan dan
al heel spoedig het bewijs leveren, dat het
gemakkelijker valt een anders daden te gispen
en af te keuren, dan zelfs iets tot stand te
brengen. Op één punt zijn bijna alle leden
in de kamer het eens, namelijk dat bespa
ringen geboden zijn en wel op leger en
vloot, tot verheugenis van de Fransche
chauvinisten, die, nu aan uittreding van Italië
uit de triple-alliantie niet te denken valt,
zich letterlijk over alles blij maken.
dan blijven wij edellieden toch vrienden. Wij
strijden ieder voor zijn recht en zijn belang en
het zal aan de Bohemers en de Duitschers, aan
den adel van alle volken van Oostenrijk, nog ten
goede komen, indien wij aan de keizerlijke heer
schappij hare perken kunnen stellen.
Geen politiek meer, graaf Zriny, riep
Liechtenstein, ik heb uw woord. Eerbied voor
de gastvrijheid van mijn huisik ben ambtenaar
van de kroon.
Geen politiekriep Nadasty op een sar-
kastischen toon, die zullen wij wel elders met
den degen behandelen.
Geen twist met onzen gastheer, zei gravin
Wesselenyi, die zich met deze woorden in het
gesprek mengde, het is zijn schuld niet als men
te VVeenen ons geduld op de proef stelt en daar
schijnt te zijn vergeten, dat uw overgroot vader
Szigeth verdedigde, Nicolaas Zriny, en dat de
Hongaren allen hun edelste bloed vergoten om
het Habsburgsche huis te beschermen. Als de
Turk weder mocht komen, zal Hongarije zich
nog wel eens bedenken.
De Turk eerbiedigt gesloten verdragen
mompelde Tokoly zoo luid, dat iedereen het ver
staan kon.
Wilt gij daarmee zeggen, riep Liechtenstein,
dat de keizer dit niet doet
Het oog van den vorst schoot vuur; men kon
het hem aanzien, dat het hem moeielijk begon
te worden zijne plichten als gastheer tegenover
zijne gasten niet te vergeten.
- Uw doorluchtigheid, antwoordde Helena
Zriny in de plaats van Tokoly, die eenige woor
den binnensmonds mompelde, indien de keizer
dat niet deed dan zou een Hongaar liever de
hand reiken aan een Turk dan aan hem. Dat
zeg ik, en ik wil het den keizer wel op den
Hofburg in zijn aangezicht herhalen.
Er ontstond eene pauze, die iets onaangenaams
had. De Hongaren wisselden heimelijke blikken,
als keurden zij deze taal in het openbaar af'
zonder evenwel daartegen te protesteeren; Liech
tenstein vond geen geschikt antwoord, want hij
kon de mogelijkheid niet toegeven en nog veel
minder verdedigendat Je keizer den Gouden
Bul van Hongarije zou vernietigen. Toen nam
Eleonora, hoog blozende en bevende van inwen
dige ontroering, het woord. (Wordt vervolgd.)
