Nummer 23
Donderdag 18 Maart 1891.
14e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
f Bekendmaking'.
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON
Se Goudsmid vaa Wesnea.
UITGEVER:
Waalwijk.
en Liiïiffislntiilsclii' fora,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprij.*' per 3 maanden f 1.00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels f 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
De gedeputeerde staten der provincie
Noord-Brabant;
Gelet op art. 71 in verband met art. 73 der
wet van 4 Juli 1850 (Stbl. no. 37), zooals deze.
bij art. VII der Additioneele artikelen der
Grondwet zijn gewijzigd,
Noodigen de inwoners der provincie Noord-
Brabant, die elders in 's Rijks directe belas
tingen zijn aangeslagenuit, om daarvan
vóór den eersten April a. s. aan
hun college te doen blijken, door overlegging
van aanslagbiljetten of uittreksel uit de ko
hieren van de grondbelasting over 1891 en
van de personeele belasting en het patentrecht
over 1890/91, ten einde daarop worde gelet
bij het opmaken van de lijst der hoogst
aangeslagenen, verkiesbaar tot leden van de
eerste kamer der staten-generaal.
's Hertogenbosch, 6 Maart 1891.
De Gedeput. Staten van Noord-Brabant,
(get.) P. J. Bosch van Drakestein.
De Griffier,
Sprengers.
Afgekondigd en aangeplakt door het ge
meentebestuur van Waalwijk, den 10 Maart
1891.
Het gemeentebestuur voornoemd.
dat die gerechtigden zich daartoe behooren
aan te melden ten raadhuize alhier.
Bij de inschrijving in het register moet
door hen, die niet in deze gemeente geboren
zijn, de akte van geboorte of doop van den
belanghebbende, benevens voor zooveel be
treft de gepen sionneerden ten laste van de
Nederlandsche staatsbegrooling en van het
weduwenfonds voor burgerlijke ambtenaren,
de akte van inschrijving van het pensioen
vertoond worden.
Waalwijk, 14 Maart 1891.
Burgemeester en wethouders voorn.
Burgemeester en wethouders van Waalwijk;
Gelet op het koninklijk besluit dd. 16
Februari 1891, (Stbl. no. 30), houdende be
palingen nopens het afgeven der „attestatien
de vita" aan gepensionneerden enz.;
Brengen ter kennis van belanghebbenden
dat de gerechtigden tot de ontvangst van
pensioenen, wachtgelden, onderstanden, lijf
renten, toelagen van broeders der orde van
den Nederlandschen Leeuw en soldijen van
ridders der Millitaire Willemsorde enz. enz.,
moeten worden ingeschreven in het register,
bedoeld bij art. 3 van voormeld koninklijk
besluit;
17. VI.
DE VOORSPELLING.
Die is tot iets grooter3 bestemd, zei een oude
heidin die in de nabijheid onder de menigte stond
op een profetischen toon; gij hebt uw fortuin van
de liana gewezen, om de sterren na te zien en
een kroon te verwerven. Laat uw rechterhand eens
zien, ging zij nadenkend voort, want gij zijt niet
wat gij schijnt.
Max aarzelde om aan dien wensch te voldoen,
maar de smid zei tot hem: De oude verstaat
de kunst om uit de hand te lezen, luister wat zij
zegt, het kan nooit kwaad den raad van de slimme
oude aan te liooren.
|De heidin nam de hand van den jongen man
en" schudde het hoofd. Lang beschouwde zij de
dooreenloopende lijnen, alsof zij niet vertrouwde
wat zij zag. Daarop nam zij Max ter zijde, om
de nieuwsgierigen niet te laten hooren, wat zij
tot hem sprakhare oogen 6perden zich wijd
open en schitterden van een zonderling vuur.
De levenslijn is lang en sterk geteekend, zeide
zij, en zij voert opwaartszij komt uit een
donkeren nacht, maar de nacht zal in helderen
dag veranderen, wanneer gij het doel bereikt,
waarnaar gij streeft. Bewaar trouw wat gij in
uw hart draagt, houd u aan het kruis, dan zal
het kruis u beloonen.
Er was iets bijzonder plechtigs in de stem der
oude vrouw, en haar blik scheen zich thans in
de gelaatstrekken van Gundacker te verdiepen,
het scheen alsof zij meer wilde zeggen, hem iets
vragen, maar dat de moed daartoe haar ontbrak.
Hare hand, waarin zij nog die van Gundacker
vasthield, begon te beven. De haren zijn licht,
mompelde zij plotseling, alsof zij aan hare ge
dachten woorden gaf, dat is zijn voorhoofd, dat
zijn zijne oogen. „Hef uw zwaard nooit op tegen
een Starhemberg Doe dat nooit. De kracht ver
laat mij, ik kan niet in de toekomst zien, wanneer
de gedachten aan het verledene mij bestormen.
Doe het om den zegen eener oude vrouw, hef
Gebeurtenissen, niet van overwegend be
lang voor de algemeene politiek van ons we
relddeel, maar wel voor de betrokken staten
in 't bijzonder, ziedaar waarover de kro
niekschrijver van den dag op 't oogenblik
heeft te berichten. Over de qualiteit van het
politieke nieuws moge dus zoo bijster niet te
roemen vallen, over de quantiteit valt niet te
klagen.
't Was Zondag te Auteuil drukker dan
vóór 8 dagen, maar de minnaars der wed
denschappen waren weinig talrijk. Ook de
gewapende macht was minder aanzienlijk in
getal, alles te zamen genomen een 600 man.
Bij het derde nummer werden er een viertal
bookmakers geknipt, die bedaard hun gang
gingen. De heeren werden per as naar Parijs
gebracht en hun arrestatie wekte nogal eenig
opzien, zonder evenwel tot incidenten aan
leiding te geven. De aangelegenheid betref
fende het wedden zal wel spoedig geregeld
worden, de commissie is met de voorberei
ding ernstig bezig.
Tot bespreking der douane-tarieven is 't
Zaterdag nog niet gekomen in Frankrijks ka
mer men zegt dat de regeering eenige wij
zigingen wil brengen in het tarief der com
missie, dat haar wel wat al te kras leek.
In zake het Engelsch-Portugeesche geschil
is bevestiging ontvangen van bet bericht, dat
een kleine Britsche stoomboot, die de Lim
popo opvoer met geweren en ammunitie voor
de Engelsche Zuid-Afrikaansche maatschappij,
door eene Portugeesche kanonneerboot is ge
nomen en als prijs naar de Delagoabaai is
opgebracht, eene gelegenheid dus weêr tot
het wisselen van verscherpte nota's.
In het lagerhuis verklaarde Fergusson, om
trent deze zaak geen andere mededeelingen
te hebben ontvangen, dan dat dit geschied
was wegens het voeren van contrebande. In
dien dit juist is, dan zal de vervolging haren
loop moeten nemen, aangezien geene con
ventie aan Engelschen het recht geeft tot het
invoeren van oorlogswapenen langs die ri
vier.
Parnells manifest aan de Ieren in Amerika,
slaat spijkers met koppen, 't is of Cromwell
zaliger het heeft opgesteld, maar veel effect
zal 't op broeder Jonathan ook wel niet ma
ken, de anti-parnellisten hebben ook niet
stil gezeten en wie weet of de mannen uit
't land van den dollar praktisch als im
mer niet wetend aan wie te geven, hun
beurs maar niet kalm gesloten houden
In Duitschland is de dood van den leider
van de katholieke centrum-partij het groote
en veelbesproken feit van den dag en geen
wonder. In den 79jarigen Ludwig Windthorst
verliezen de katholieken van Duitschland hun
kampvechter, den man, die groot en veelver
mogend was ondanks zijn nietige persoon
lijkheid, den man die Bismarck, den veel
vermogende en machtigemenigmaal den
voet schrap heeft gezet en meer dan een
maal met de gunstigste resultaten. Onder
Windhorst en we kunnen veilig zeggen door
Windhorst, is de katholieke partij in Duitsch
land tot de macht en het aanzien gekomen,
die er nu haar deel zijn, die een Gossler ten
val brengen en de regeering des Duitschen
rijks menig uurtje van zorg en angst berei
den. Met Windthorst is de centrumpartij
niet gevallen, en zelfs zou 't onzinnig zijn
uw zwaard nooit op tegen eer. Starhemberg. Ga
met God, wij zullen elkander wederzien.
Had Max er zich aanvankelijk tegen verzet om
aan het bijgeloof genoegen te geven, thans voelde
hij zich des te meer door de zonderlinge oude
aangetrokken dat was geen kwakzalverij, dat
was evenmin bijgeloovige vertooning; de zachte
toon van weemoedige, treurige herinneringen
klonk uit de woorden der oude, en gaf aan het
oogenblik iets plechtigs. God verhoede dat ik
ooit op onrechtvaardige wijze bloed zou vergieten,
antwoordde Max wien de herinneringen uit zijn
jeugd voor den geest kwamen. Ik zal aan uwe
'woorden denken. Maar gij zijt arm en zwak,
neem dit goudstuk, niet als een aalmoes, neem
het aan als een vrijwillige gave der dankbaar
heid.
De oude vrouw staarde den jongen goudsmid
aan, alsof zij wilde beginnen te weenen. Dat is
de milde hand, het gevoelige hart, mompelde zij.
Zeg mij, waar zijt gij geboren
Dat weet ik niet, gaf Max ten antwoord,
ik heb mijne ouders nooit gekend.
De oudé knikte. Uit donkeren nacht, zoo
staat het in de hand geschreven.
Zij nam het haar aangeboden goudstuk zag
hem nog eenmaal aan, en verwijderde zich daar
op plotselingalso f zij zich van dien aanblik
moest losrukken, alsof zij vreesde iets te zullen
verraden wat zij wilde verzwijgen.
De indruk van dit tooneel drukte op Max als
een zware last. Te vergeefs trachtte hij zichzel-
ven te overtuigen, dat hij zich aan een dwazen
droom overgaf, indien hij dacht dat deze vrouw
het geheim zijner geboorte kon oplossen, dat dat
gene, wat zij'uit zijne hand had gelezen, een ern
stige beteekènis hebben en vervuld worden kon
De betoovering van het geheimzinnige had hem
omstrikt. De woorden der oude hielden hem des
te meer bezig, daar zij een naam genoemd had.
Het was inderdaad vrij zonderling, dat zij hem
zoo ernstig op het hart had gedrukt om nooit
het zwaard op te heffen tegen een Starhemberg
meester Bockel had gezegd, dat de Starhembergen
ook Gundacker heetten. De viouw kon zijn
naam niet weten en het berouwde hem thans
bijna, dat hij haar dien niet gezegd had. Maar
was dit niet het toppunt van dwaasheid? Zou hij
zich bedriegelijke luchtkasteelen bouwengeloof
slaan aan ijdele droomen. die geen anderen grond
hadden dan het gebeuzel van eene misschien
reeds zwakhoofdige oude vrouw, die in zijn ge
laat een toevallige overeenkomst met den een of
ander uit het huis Starhemberg had gevonden
wier «erbeelding aan bovennatuurlijke spooksels
gewoon wasen wier beroep het was iedereen
geheime dingen te zeggen
Hij bestreed zijn drukkend gevoel, maar op
zijn gelaat lag een in het oog vallende ernst, een
zekere, verstrooidheid, toen hij, te Weenen terug-
gekeurd aan meester Bockel verslag deed hoe
men hem den onvoltooiden arbeid weer had ont
nomen. En toen meester Bockel bij het verne
men van het plotselinge vertrek der magnaten
verbazing toonde, en uitriep dat vorst Lobkowitz
dit terstond moest weten, verzweeg Max ook
niet, dat hij des nachts reeds naar Weenen ge
weest was, maar hij verzocht geen verdere vra
gen te doen, daar de zaak van den brief het ge
heim was van een derdedat hij niet mocht
verraden.
Bockel glimlachte tevreden, en zeiHet is
braaf van u, dat gij ook zwijgen kunt, en er
niet op snoeft, wanneer een prinses u haar ver
trouwen 9chenkt.
Nu was de beurt aan Max om zich te verba
zen, dat hij zijn meester zoo goed onderricht
vondmaar het gesprek werd afgebroken door
de komst van een bediende, die Bockel een be
vel overbracht van den vorst, om hem den knecht
te zenden, die des nachts den brief had be
zorgd-
De bediende vertelde, dat er in den nacht
groote dingen waren gebeurd, die hij slechts in
vertrouwen mocht meedeelenMen liad den
grooten goudmakerden Italiaan Borri, die op
bevel van den Paus in hechtenis was genomen
op het keizerlijk slot gebracht, en dit had den
keizer het leven gered. Borri had namelijk ont
dekt, dat de waskaarsen in het slaapvertrek van
den keizer een vergiftigen damp uitwalmden, en
had den keizer een tegengift gegeven.
Men zegt, fluisterde de bediende geheimzin
nig, dat het de Hongaren 2ijn, die aen keizer
Historisch. Als belooning hierover be
werkte de keizer, dat Borri, toen hij naar Rome
werd gevoerd, een zeer zachte gevangenschap op
den Engelenburg verkreeg, ofscnoon ae doodstraf
reeds over hem was uitgesproken.
te beweren, dat met Windthorst de gansche
clericale organisatie valt, maar Windthorst's
dood doet velen de toekomst voor de cen
trumspartij vrij donker inzienWindthorst
wist te schipperen en te laveeren, hij hield
zijn schaapjes bijeen, de linker- en de rech-
terfractie der katholieke partij mochten som
wijlen eens vreemd doen, als 't er op aan
kwam, kon de „kleine excellenz" toch op
zijn medeafgevaardigden rekenen als wijlen
Wallenstein op zijn Pappenheimers.
Windthorst heeft zich over 't geheel weten
te onthouden van een oppositie a outrance
in vechten tegen de bierkaai zocht hij zijn
kracht niet, omdat hij er geen nut in zag
hij hield rekening met_ de gegeven omstan
digheden zonder er zich maar bedaard bij
neer te leggen Gods water over Gods akker
te laten loopen, zooals men wel eens zegt.
Hij streed, waar een overwinning mogelijk
was, en overwinningen heeft hij dan ook be
haald sinds hij na Hannover's annexatie,
eerst in den landdag later in den rijksdag,
als afgevaardigde optrad.
Met groote pracht en praal heeft Duitsch-
lands heerscher Zaterdag de afgevaardigden
uit Elzas-Lotharingen ontvangen, tot hem
gekomen om het bekende adres over te bren
gen, verzachting in en zoo mogelijk ophef
fing verzoekende van de dwangmaatregelen,
't Is of men de heeren te Berlijn door al die
heerlijkheid heeft willen overbluffen, de hooge
oomes waren in gala om den troon geschaard
en alles ging in den vorm, maar het resul
taat was nul op 't request, zooals trouwens
te voorzien was. Na voorlezing van het adres
deed de keizer in hoogst eigen persoon den
heeren weten, wat hij in overleg met zijn
raadslieden had goedgevonden te besluiten.
De keizer noemde zich met de gunstige ge
voelens van de delegatie bijster gelukkig
maar betreurde het op 't oogenblik niets
voor de heeren te kunnen doenhierna be
ter misschien was de quintessens van 's kei
zers slotwoorden en daarna konden de hee
ren heengaan, 's avonds mochten ze komen
eten en de keizer liet hen allen hoog leven,
naar het leven hebben gestaan, en dat er beslo
ten is een streng gericht over hen te houden.
Max Gundacker werd bij vorst Lobkowitz ge
bracht, en deze vernam van hem het eerste be
richt van het plotselinge vertrek der Hongaren.
Vorst Wenceslaus Eusebius Lobkowitz was in
den volsten zin des woords een uitstekend
mensch, van een deftig uiterlijk, rijk, mild, voor
komend hij haatte den Spaanschen trots, die
zich aan het hof wilde doen gelden zoowel als
den zwaarmoedigen geest der dweepers; hij hield
van vermaak, was steeds in een goeden luim, en
een ervaren staatsman. Hij ontving Gnndacker
met die vriendelijke welwillendheid van een
grand9eigneur, die terstond de harten van min
deren inneemt. Het bericht van het plotselinge
vertrek der magnaten bracht hem in een ernstige
stemming; hij ondervroeg Max of hij de reden
hiervan kon vermoeden, of hij ook iets dienaan
gaande had gehoord, en toen deze dit ontkennend
moest beantwoorden, liet hij hem vertrekken met
een geschenk en vriendelijken dank voor den
dienst, dien hij had bewezen.
Toer. Max hét paleis verliet, ratelde een reis
koets de opene poort van het voorplein binnen
en daarin bemerkte hij de prinses. Hij groette
eerbiedigmaar was het de opgewondenheid
waarin de prinses verkeerdeof herkende zij
hem in het voorbijrijden niet terstond zijn
groet bleef onopgemerkt, hij moest gelooven, dat
de trotsche dame in de deftige koets hem had
willen over het hoofd zien. Had de pracht van
het paleis en van den stoet van bedienden hem
doen gevoelen dat hij zich hier in een onbekende
wereld bevond, de houding der prinse* maakte
'nera de gedachte gemakkelijk, dat bij een droom
haddien hij in de werkplaats moest vergeten.
Hij had geweigerd de banier van Tokoly te vol
gen, hij nad aan den stillen arbeid in de smede
rij de voorkeur gegeven en het lot had zijne
wenschen vervuld. Jaren zouden voorbijgaan eer
iets hem de afwisselende gebeurtenissen herin
nerde, die bij zijn tocht naar het slot Liechten
stein al zijne droomen hadden bezig gehouden.
Wordt vervolgd.