Nummer 57.
Woensdag 15 Juli 1891.
14e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Be Goudsmid van Weeaea.
AIS TOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
Frankrijk,
UITGEVER:
Waalwijk.
De Echo van het Zuiden,
Huli(jksrhr en Langstraatsche ('onrani,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00.
Franco per post door het gekeele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
De gansche pers houdt zich nog steeds
bezig met het bezoek van Wilhelm II aan
Engeland.
De Standard noemt het door den Keizer
bij het feestmaal gesprokene zeer gelukkig
en het bewijs leverende van grooten tact.
Wij begroeten in hem (zegt het blad) een
waarlijk groot, nauwgezet en buitengewoon
bekwaam bewindvoerder, maar bovenal eenen
vriend en bondgenoot, en tevens den vriend
en bondgenoot van allen, die den oorlog af
keuren en de slachting verfoeien.
Dc Times zegt dat de Keizer thans in meer
rechtstreeksche voeling gekomen is met het
hart der natie. Op de meest categorische
wijze en met de oprechtheid die geheel zijne
regeeringsloopbaan kenmerkt, verklaarde hij
dat zijn oogmerk boven alles is het bewaren
van den vrede met alle natiën. Men schijnt
in Frankrijk te vergeten, dat het zekerste
middel, om het drievoudig verbond te ver
breken, bestaan zou in hel bewijzen van des-
zelfs overbodigheid.
Ook de overige bladen zijn het er over
eens, dat 's keizers woorden den band lus-
schen de beide natiën nauwer hebben toe
gehaald.
De Weener Neue Freie Presse verklaart
dat het bezoek van keizer Wilhelm aan Lon
den vooral belangrijk is omdat het bewijst
dat Duitschland eindelijk voorgoed breekt met
de dwalingen van Bismarck, die van geene
toenadering tot Engeland wilde weten in de
hoop dat eene nauwere aansluiting aan Rus
land mogelijk zou blijken. Het blad spreekt
den wensch uit, dat de toenadering tot Enge
land ten gevolge moge hebben dat Dnitsch-
land nu voorgoed met Rusland gebrouilleerd
gerake.
Di Rudini, door den Duitschen keizer ge
decoreerd met de orde van den Zwarten
Adelaar, ontving van den keizer van Oosten
rijk het grootkruis van St. Etienne met den
42.
XV.
DE POOL EN DE WAPENSMID.
Ik heb al voor twee jaren, toen ik te Konstan-
tinopel was, gedacht, dat de keizer zijne geschenken
aan den Sultan wel had kunnen sparen, deTurken
begepren het geheele rijk en dreven den spot met
de schatting, die de keizer hun zond.
Schatting! riep Bockel in drift. Dan moeten
zij ons eerst onderwerpen en dat zal niet gebeu
ren, zoolang nog één Oostenrijker het zwaard
kan voeren, al mogen ook de Hongaren de vij
anden helpen.Gij zijt dusteKonstantiuopel geweest!
Waart gij daar ten tijde toen graaf Caprara aan
den Grooten Heer de geschenken van onzen keizer
bracht
Ja, er waren eenige kooplieden, die tot het
gezantschap hadden behoord, op het schip, dat
mij van Stamboul naar Venetië voerde. Zij waren
allen blijde den Turkschen bodem te verlaten.
Pan hebt gij misschien iets gehoord van mijn
voormaligen gezel; hij heette Gundacker, en be
hoorde ook tot het gevolg van den graaf.
Dien naam heb ik zeker gehoord, hoe
was dat uw gezel? Dan heb ik nera gesproken,
toen ik vertrok een knap man met lichtblonde
haren.
Kom binnen, manriep Bockel, wie mij
iets van Gundacker kan verhalen, moet niet voor
mijne deur blijven staan, de beste flesch Vöslauer
zal ik uit den kelder halen.
Bockel bracht den vreemdeling naar binnen en
nep zijn gezin bijeen. Louise moest wijn en be
kers brengen, het bericht, dat deze man Max te
Stamboul had gesproken, werkte als een electri-
sche vonk op het huis van den wapensmid. Vrouw
Emerentia maakte eigenhandig een ontbijt gereed
Ik weet helaas slechts weinig, en niet veel
goeds te verhalen, dus nam de Pool het woord,
terwijl allen ademloos luisterden. Toen ik mij
naar mijn schip wilde begeven, zag ik verschei
dene kapitschi-baschis rondsluipen, aan wie ik
kop zien, dat zij niets goeds in den zin hadden.
Advertentien 1 i regels ƒ0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentien voor Duitsch
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
keten. De olficieele pers maakt geen melding
van deze eerbewijzen, verleend aan den mi
nister bij de hernieuwing der triple-alliantie.
Op het Vaticaan is men verstoord op Oosten
rijk, daar, volgens de bepalingen van het
drievoudig verbond, Duitschland, Oostenrijk
en Italië elkaar wederkeerig het grondgebied
garandeeren, waarover nu hun macht zich
uitstrekt. Deze bepaling houdt dus de offi-
cieuse erkenning in, ook van Oostenrijk, van
de rechten van Italië op Rome, wat dus gelijk
staat met afstand van den- eisch den Paus in
zijne wereldlijke macht te herstellen. Galim-
berti, de nuntius uit Ween en, stelde echter
den Paus gerust met de mededeeling, dat
geene overeenkomst was aangegaan voor $en
eventueel vertrek des pausen.
In schrille tegenstelling met de toenaderin
gen op handelspolitiek gebied tusschen
Duitschland en een aantal naburige landen
staan de maatregelen, welke door twee groote
staten, beide hoofdfiguren op de Duitsche
markt, tegen het Duitsche rijk genomen wor
den, en daardoor diens uitvoer en als gevolg
daarvan de industrie niet weinig benadeelen:
Amerika, dat door de Mac Kinleybill reeds
van zijne vijandige gezindheid blijk gal, en
Rusland, dat zijn toltarief weder verscherpt
en verhoogd heeft, wa-.rdoor in de eerste
plaats Duitschland getroffen werd.
Met beide landen staat het Duitsche rijk
in geen enkele handelsbetrekking, zoodat het
ook niet verplicht is, een der beide landen
eenige concessie ten opzichte der toltarieven
te doen, zooals andere landen genieten, die
daarvoor hunnerzijds Duitschland ook een
schreefje voorgeven. Totnogtoe werden Ame
rika en Rusland op denzelfden tolpolitieken
voet behandeld als de meest begunstigde
landen. Nu deze beide staten zich echter
zoo onwelwillend tegenover Duitschland be
ginnen te gedragen, zal het niet lang meer
duren, of stemmen van protest zullen in
Duitschland opgaan tegen de gelijke behan
deling der beide staten als die rijken, welke
Duitschland's handel en industrie door ver-
De kapitschi-baschis zijn wachters van het serail,
en staan onder den aga der Janitzaren van het
paleis; zij hebben grootere rechten dan de kawassen
de gewone politiesoldatendien zi.i in hechtenis
nemen, roept vergeefs om hulp, zelfs een pacha
zou het niet wagen voor hem in de bres te tre
den. Ik bemerkte weldra, dat zij het oog hadden
op een jongmensch, die aan den oever wandelde,
en gaf hem den raad zich uit de voeten te maken,
maar hij wilde niet, hij antwoordde, dat hij niets
had misdaan. Toen ik op het schip kwam, hoorde
ik van een Duitscher, die den jongen man ook
had gezien, dat hij een zeer bekwaam goudsmid
was, die zich in het gevolg van Caprara had
bevonden; dat hij zelfs bestellingen had gekregen
van den grootvizier Kara Mustapha, die zijn
kunst had bewonderd; hij was bijna de eenige
van de leden van het gezantschap geweest, wien
de overmoedige Turken eenige achting hadden
betoond, maar hij had zich hierdoor, of omdat
hij de oogen van eene schoone van den harem
tot zich had getrokken, vijanden gemaakt. Men
verhaalde mij, dat hij zelfs de tusschenkomst van
den gezant had ingeroepen, omdat men het bestelde
werk niet had willen ontvangen, maar de graaf
had het niet durven wagen zich zijn zaak aan
te trekken, hij kon niet ter wille van een werk
man de stemming van de verheven Porte tegen
over hem verergeren.
Toen de Pool zweeg, nam Bockel het woord
en zei: - Hier werd verteld, dat Gundacker een
avontuur zou gehad hebben met eene van den
harem eens grootwaardigheids bekleeders, maar
zooals ik hem ken, kan ik dat niet gelooven,
veeleer vermoed ik, dat men hem een strik heeft
gespannen. Hij zag niet naar mooie meisjes, zelfs
waar hij dit ongestraft kon doen; daarom zal hij
ook zeker niet naar de gesluierde vrouwen van
den harem hebben gegluurd, wel wetende hoe
gevaarlijk dit is.
De Pool trok de schouders op en antwoordde
Ik weet slechts wat de menschen zeiden, maar
menig knap man heeft in Stamboul het leven
verloren, omdat de opgesloten schoonen al te
ijverig naar hem keken. Toen de jonge man mij
aanzag met zijn eerlijke oogen en mij de hand
drukte, deed het mij leed, dat ik hem niet mee
naar het schip kon nemen. Ik kan mij voorstellen
voegde de Pool er op een eigenaardigen toon bij,
toen hij bemerkte, dat de oogen van Louise vol
laagde ca.iieven enz. helpen uitbreiden. Boven
dien, wat bettekent het voorrecht van meest
begunstigden staat, wanneer dit voordeel aan
alle landen is gewaarborgd, en hoe kan een
land daarin aanleiding vinden, zich zekere
verplichtingen op te leggen? Beide rijken,
Amerika zoowel als Rusland, behooren, wat
betreft een aantal artikelen, die zij uitvoeren
en die zij ook uitvoeren moeten, omdat zij
daarvan te veel produceeren, op de Duitsche
markt tot de grootste aanvoerders. Daar
Rusland en Amerika sommige artikelen, bijv.
petroleum, beide op de Duitsche markt bren
gen, zou het een punt van overweging kun
nen uitmaken, of er misschien voor Duitsch
land voordeelen aan verbonden zouden zijn,
een der twee staten, ten opzichte van een
door hun beide ingevoerd artikel, voor te
trekken. Bij petroleum bijv. zou dit in het
minst geen moeielijkheden opleveren, aange
zien dit artikel in geen enkel land geprodu
ceerd wordt, waarmede Duitschland door
handelsverdragen verbonden is.
De commissie voor de begrooting van
Frankrijk heeft van den minister van finan
ciën mededeeling ontvangen van den voor-
loopigen toestand van het dienstjaar 1891.
De uilgaven zijn de ontvangsten met 12 mil-
lioen te boven gegaan. Over dit tekort, gaf
de minister te kennen, behoeft men zich niet
bezorgd te maken. Vooreerst zijn al de sup-
pletoire kredieten, die bij de kamer aanhan
gig zijn gemaakt en waarover nog geen be
slissing is gevallen, in rekening gebracht; ten
audere zijn de ontvangsten, die tot 1 Juni de
raming overtroffen hebben, niet in de becij
fering opgenomen, en het is verder te ver
wachten, dat ook de ontvangsten gedurende
het tweede halrjaar de raming zullen te boven
gaan. Daarbij zullen zeker, gelijk in de laatste
jaren telkens gebleken is, sommige toegestane
kredieten blijken onnoodig te zijn, zoodat bij
het einde van het dienstjaar op een overschot
mag gerekend worden.
De Temps staaft, dat er wel is waar nog
geen reden van bezorgdheid is, maar dat toch
elke uitzetting van de uitgaven gevaar oplevert.
Het buitensporig hooge tarief is geen buiten
gewoon middel van gezonde werking.
Dezer dagen is te Parijs een vereeniging
geconstitueerd voor hervorming van het be
lastingstelsel, welke het door Maujan bij
Frankrijk's kamer ingediende wetsvoorstel tot
voorbeeld zal nemen. Tot de 200 oprichters
behooren leden van den senaat, de kamer
van afgevaardigden en den gemeenteraad,
benevens vertegenwoordigers van dc. pers.
Alle schakeeringen der republikeinsche partij
zijn in de nieuwe vereeniging vertegenwoor
digd de gematigden door Georges Berger,
het hoofd der wereldtentoonstelling van 1889,
Dupuy-Dulange en Henri Fouquier; de radi
calen door Goblet, Clémenceau, Milleraud en
Brisson, en de socialisten door Lonquet, Chan-
vière en Fournière. De vereeniging, die zich
met niets dan belastinghervorming zal bezig
houden, beoogtafschaffing van het octrooi
en de verbruiksbelastingen, ontheffing van den
landbouwer van de grondbelasting, afschaffing
der patent- en verkeersbelasting, ten einde
het den koopman mogelijk te maken tegen
het buitenland te concurreeren, en eindelijk
een billijke verdeeling der staatslasten.
tranen stonden, dat een liefelijke herinnering uit
zijn vaderland zijn schild is geweest tegen elke
verzoeking.
Een purpergloed bedekte het gelaat van Louisa.
Dat kan wel zijn, zei Bockel, maar zie
daarop mijne Louise niet aan; zij had hem lief
gelijk wij allen, maar hij moest de wereld in.
De arme had geen tehuis, hij had zijne ouders
nooit gekend: hij is in het Oosten geboren, en
ging heen met de hoop aldaar iets van zijne ouders
te vernemen. Maar gij drinkt niet, de Vöslauer
smaakt toch anders iedereen, doe hem geen
schande aan.
De Pool greep naar zijn beker alsof hij op
schrikte; had hij zijn oog met een innige onder
zoekende uitdrukking op Louisa gevestigd, als
verzonken in gedachten, waarop hij zich niet
mocht laten betrappen. Uw wijn is uitmuntend,
zei hij, laten wij er op drinken, dat de man, van
wien wij spreken, aan alle gevaren moge zijn
ontkomen
Indien Gundacker nog leefde mompelde
Bockel, dan zouden wij bericht van hem hebben
gekregen. Onlangs kwam een oude vrouw, die
hem eens in de hand heeft gezien en die zeer
aan hem gehecht is, bij mij, en zei dat ik om
den levende niet moest treuren, hij zou terug
komen als men te Weenen de maan op den middag
zou zien. Nu gebeuren er wel teekens en wonderen
een groote komeet heeft aan den hemel geschit
terd, maar de maan op den middag zullen wij
wel nooit zien.
Dat verhoede God mocht ik wel zeggen,
merkte de Pool nadenkend op; als ik goed begrijp'
wat die vrouw heeft bedoeld, dan heeft zij mis
schien van de halve maan gesproken.
Dan behoede God ons aaarvoorzei ook
Bockel. De menschen vertellen, dat Emmerich
Tokoly, die de dochter van den te Neustadt 1e-
rechlgstelden Ban van Croatië, graal Zriny, de
weduwe van den woesten Ragoczy, van het slot
Munkacs gehaald en gehuwd heeft, en dien de
Hongaren tot hun hertog hebben uitgeroepen,
den eed als Vasal van den Grooten Heer zou
hebben gedaan en dat de koning van Frankrijk
de ongeloovigen tegen een christenland zou op
stoken; maar ik kan niet gelooven dat de Hon
garen Tokoly zullen volgen, indien de rebel zich
met de Turken verbindt. Zij waren steeds de
voormuur van de christenheid tegen de scharen
De aartsbisschop van Bordeaux werd met
zijn geestelijk gevolg door de regeering of
ficieel genoodigd, de groote revue op 14
Juli bij te wonen, tot heden heeft de hooge
geestelijkheid zich verre gehouden van de
groote feesten der republiek, doch zelfs bij
afwezigheid van den aartsbisschop, verklaar
den de geestelijke heeren, met het bestuur
van het bisdom belast, de uitnoodiging der
regeering te aanvaarden.
De Freycinet, minister president is
Zaterdagavond van zijn inspectiereis naar
Verdun, Nancy en Toul teruggekeerd.
der ongeloovigenenkelen mogen verraders van
hun God en van den keizer zijn geworden, maar
er zijn ook nog getrouwen onder hen. Immers
nog onlangs heeft graal Pal Estherhazy, die met
eene zuster van Tokoly is gehuwd, teEisenstadt
den keizer hulde gebracht. Laat hen maar komen,
die woeste Aziaten; als zij hun bloeddorst niet
kunnen stillen, dan zullen wij hen in hun eigen
bloed doen smoren. Het geheele, Duitsche rqk
moet den keizer hulptroepen zenden, de Polen
zullen niet achterblijven, als het er op aankomt
hunne oude vijanden te bestrijden, en mocht het
zoover komen, dat de Turken weder als in 1529
tot voor Weenen doordrongen, dan zouden wij
voor onze vaderen niet onderdoen.
Reken dan meer op uw eigen kracht, dan
op het rijk, antwoordde de Pool; neem mij niet
kwalijk, maar ik heb voor zeker gehoord, dat de
keizer den keurvorst van Brandenburg in zijn
oorlogen tegen Frankrijk en Zweden in den
steek gelaten heeft, en dat evenals deze ook an
dere rijksvorsten ontevreden zijn. De keizer heeft
zich in vollen vrede Straatsburg en Lotharingsche
steden laten ontnemen, zonder naar het zwaard
te grijpen, wie zal hem vertrouwen, dat hij in
het laatste oogenblik ook niet aan den Grooten
Heer stukken van het rijk prijs geeft, om slechts
den vrede te bewaren?
Bockel liet het hoofd zinken. Ja, zei hij,
wat gij zegt is waar. Zelfs de opperbevelhebber
des keizers, de hertog van Lotharingen, is uit zijn
erflanden verdreven, en niemand heeft zijne
rechten in bescherming genomen.
Is de Lotharinger niet een zwager van den
keizer? vroeg de Pool.
Ja, de koningin-weduwe van Polen, Eleonora,
heeft hem hare hand geschonken.
Er werd nog veel gesproken, Bockel vond be
hagen in den vreemdeling, maar de gastvrijheid
veroorloofde hem niet, zijn nieuwsgierigheid om
te weten wat de Pool was en wat hem naar
Weenen had gevoerd, door onbescheiden vragen
te bevredigen. Maar eindelijk brak de vreemdeling
zelf het ijs. Indien ik zeker wist begon hij eens
klaps, dat de oorlog zou uitbarsten, dan bleef ik
liefst te Weenen en nam dienst.
Wordt vervolgd.