Nummer 60. Donderdag 30 Juli 1891. 14e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Be Qradsmld ma
Staatkundig overzicht.
ANTOON TIELEN
FEUILLETON.
BUITENLAND.
Frankrijk.
UITGEVER:
Waalwijk.
III "Ü1JLJJUULfUAÜU _L I I - II J"'l 1,II I i SHHgggMMi
Waalwyksclie en Lifigslraitscle («irut,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Inderdaad de reismanie is een manie, die
in het loopende seizoen bijna tot een waan
zin wordt. Natuurlijk hebben we niet op het
oog de verkwikkende, doorgaans doodon
schuldige zomeruitstapjes van de gewone ster
velingen, die in ruimer of geringer mate tot
de „bezittende klasse" worden gerekend
maar op de reizen van de vorsten en rijks-
grooten der verschillende landen, benevens
al den aanhang van dezulken.
De zomer van de vernieuwing der triple-
alliantie is tegelijk die van tallooze interna
tionale bezoeken, samenkomsten en manifes-
tatien, welke men doorgaans politiek heel,
doch die de politiek vrij wel onveranderd
laten noch in de politiek, noch in de di
plomatieke verhouding der verschillende lan
den onderling, brengen zij eenige merkbare
wijzigingde politiek is met vacantie en dat
blijft zij onvoorziene gebeurtenissen voor
behouden tot de heeren volksvertegen
woordigers uit bosch en veld, van strand en
kust terugkeeren om hun zetels weder in te
nemen en elk voor zich den strijd weder
aanbindt voor wat hij goed en wenschelijk
acht. Tot zoolang dus de verschillende vor
sten en prinsen en ministers voet voor voet
gevolgd in den geest natuurlijk op
hun reizen en tochten naar en door verre
landen een taak, die den „gewissenhaften"
dagbladlezer in dezen zomer zuur genoeg
wordt gemaakt. Men raakt na korten tijd
door al de namen van plaatsen en personen,
door al 't kanongebulder en kurkgeknal aan
't duizelen en men komt in een toestand
van vervoering met betrekking tot de hoog
geplaatste reizigers, die bij al die afwisselend
hun geboden genietingen, hun geestelijk en
lichamelijk welvaren nog zoo goed weten te
bewaren
Van den jongen Servenkoning Alexander
af, die sinds Zaterdagmiddag te Kief in het
keizerlijk paleis vertoeft en die ook den
Franschen bodem nog met een bezoek zal
Advertentiën 17 regels 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
45.
XVI.
DE VLUCHT DES KEIZERS.
De omstandigheid, dat prins Eugenius van Sa-
voye zich in het leger van den Lotharinger op
hield, had tot dusverre verhinderd eene ontmoeting
tusschen hem en Maria te bewerken. Liechtenstein
had ook nog geen moed gehad Maria uit het
klooster te halen en weder in de wereld te brer.-
fen nu vernam hij uit de woorden van Guido,
at men zijn verbod had overtreden. Hij meende
thans te kunnen raden, wie Maria in haar onver
zettelijkheid had versterkt, en in weerwil van
zijn angst deed het hem bijna een boosaardig ge
noegen, dat Guido thans ook voor zijn vrouw
moest sidderen.
Ha, riep hij woedend, ik werd bedrogen
Het is de straf van God over de plichtvergeten
abdis, dat de vlammen misschien ook Neuburg
zullen verteren.
Maakt de haat u tot een waanzinnigen las
teraar riep Guido; help mij liever de staldeuren
openbreken, het geldt misschien het leven van
mijne vrouw en van uwe dochter.
Het gelukte aan de wanhopige inspanningen
van Guido de deur open te rukken; hij haalde
het eerste paard het beste uit den stal, sprong er
op en rende weg.
Vorst Liechtenstein waagde het niet hem te
volgen; hem ontbrak ook de kracht en de verme
tele moed der jeugd; met een donkeren blik zag
hij den ruiter na. Het ral wel een loos alarm
zijn geweest, mompelde hij inzichzelvG, om zijn
inwendigen angst te onderdrukken. Hoe zouden
de Turken nu reeds over den Donau zijn geko
men De brand zal door een toeval of door on
voorzichtigheid zijn ontstaan, en de vrees voor de
Turken drijft de menschen op de vlucht, in plaats
van aan blusschen te denken.
Er kwamen lieden van de hoogten. Er is
niets te zien dan het vuur, berichtten zij; God
ontferme zich over ons! Wij zijn allen verloren
De vorst wilde bevel geven zijn rijtu.g in te
vereeren, tot den machtigen czaar aller Rus
sen toe, is of gaat alles op reis, wat vorst
heet of zooals Alexander van Coburg b.v.
zou willen heeten. 't Is een vorsten-mobi-
lisatie op groote schaal.
Keizer Wilhelm II van Duitschland (om te
beginnen met den grootsten reiziger onder
de reizende en trekkende majesteiten, hoog
heden en excellentien) zit op 't oogenblik
in 't hooge noorden 17 Augustus komt hij
te Berlijn terug en den volgenden dag trekt
hij reeds weer naar Bromberg, waar de ca-
vallerie-manoeuvres plaats vinden, een mili
tair genot, waarvan hij zoo langen tijd ver
stoken is gebleven.
Czaar Alexander van Rusland, dien men
nog immer te Berlijn verwacht in den na
zomer, heeft Zaterdag het Fransche eskader
voor Kroonstadt met zijn gansche familie de
eer aangedaan van een langdurig bezoek, tot
enorme verheugenis van die Franschen, welke
alle heil van de Newa verwachten. Politieke
toasten werden niet gehouden, maar dat zal
den laatstgenoemden idealisten niet verhin
deren te spreken van „een alliantie met Rus
land als tegenhanger der triple-alliantie Het
Fransche eskader wordt, op invitatie van
Engelands koningin, 20 Augustus te Ports
mouth verwacht, waar de koningin persoon
lijk ter ontvangst zal aanwezig zijn, teneinde
haar dank te kunnen betuigen voor de haar
telkenmale in Frankrijk ten deel gevallen
hulde.
Italie's kroonprins wordt op 't oogenblik
gefêteerd in Groot-Brittanie; prins Ferdinand
van Bulgarije toeft sinds eenige dagen te
Koburg, nadat hij te Gastein met Engelands
gezant te Konstantinopel een breedvoerige
ruggespraak had gevoerd en de koning van
Rumenie zal over eenigen tijd een samen
komst hebben met den prins van Wales over
de uithuwelijking van een van diens nichten
aan den Rumeenschen troonopvolger, die
dus een echtverbindtenis met de dichtende
en dichterlijke juffrouw Vacaresco voor goed
uit zijn hoofd schijnt te hebben gezet.
Wat het resultaat zal zijn van al die be-
spannen, toen een ruiter van het escorte des kei
zers kwam aanrennen en bericht bracht van een
troep, dien de bevelhebber van het escorte op
verkenning had uitgezonden. Er zijn Tartaren en
Spahis over den Donau gezet, meldde hij, de
vijand bevindt zich tusschen ons en Weenen, nie
mand kan naar de stad terug.
De vorst werd doodsbleek. Woeste Aziaten
zwierven misschien thans reeds om het weei'looze
klooster, waarin zijn eenig kind zich ophield; hij
durfde er niet aan denken, welk een ijselijk lot
Maria wachtte, indien zij aan deze dierlijke men
schen in handen viel. En hij had nog even in
blinden haat een lasterwoord uitgesproken, bijna
als een wensch 1 Nu had hij willen bidden, dat
het Guido mocht gelukken Eleonora nog te red
den, indien daardoor ook Maria aan het ontzet
tende gevaar ontkwam; zijn laatste hoop klemde
zich vast aan de gedachte, dat Guido er in zou
slagen ook Maria onder zijne hoede naar Weenen
te brengen.
De jobstijding noodzaakte het vluchtende hof
om op te breken. Het duurde een geruimen tijd
eer de wagens weer aangespannen waren; overal
heerschte een ongelooflijke, onbeschrijflijke ver
warring; alle gemoederen waren door schrik be
vangen; de wagens reden op den sraallen weg
in elkanderin de ontsteltenis hadden eenige
daarvan de richtiDg naar Weenen ingeslagen en
konden nu niet omkeeren. Eindelijk gelukte het
den stoet in beweging te stellendaar kwamen
ruiters, die op verkenning vooruitgezonden wa
ren, en berichtten dat zij vóór zich al'deelingen
Tartaren hadden gezien. Het escorte moest voor
uitgaan om den weg te beveiligen.
De berichten behelsden waarheid. Met onge
looflijke stoutheid, die slechts verklaarbaar was
door den schrik, dien hun aanblik verspreidde,
zwierven vijandelijke ruiters reeds door de om
streken tot in de nabijheid van Krems. Terwijl
de keizerlijke ruiters deze verdreven, riepen de
vluchtende boeren in hunne wanhoop over de
vernielde have het vluchtende hof scheldwoorden
na; de keizer ontkwam te nauwernood, maar
achter zich zag men den geheelen omtrek van
Weenen als in een cirkel van vlammen, overal
verkondigden de opstijgende rookwolken het niets
verschoonende woeden der barbaren.
Het werd den keizer bang om 't harter was
geen hoop dat zijne hoofdstad het zou uithouden
leefdheids bezoeken over en weer en van
dezulke die nog te wachten zijn
Met zekerheid valt dat moeilijk te zeggen,
maar groote, bepaald verrassende wijzigingen
in de politieke relatien, stellen wij ons als
een gevolg er van niet vooralleen indien
de drang, de nood van het oogenblik kwam,
zou blijken wat men van elkaar te hopen of
wel te duchten heeft.
Een aardig St. Nicolaas-surprise hebben
Constans (minister van binnenlandsche zaken,)
de onder-staatssecretaris van koloniën Etienne
en Treille, een afdeelingschef aan koloniën,
Donderdagavond ontvangen in den vorm van
boeken, gevuld met het hevig ontploffings
middel knalzuurzout. Een gedeelte der pagi
na's was uitgesneden en de open ruimte had
men heel vernuftig tot helsche machine in
gericht, zoodat het gansche ministerie er door
in de lucht had kunnen vliegen.
Men denkt aan eene wraaknemingeen
ernstig onderzoek is ingesteld.
Trots de tegenspraak, nog slechts eenige
weken geleden uitgesproken, dat geene bij
zondere kredieten voor het Duitsche leger
op den dienst 1892 gebracht zouden worden,
is het zeer waarschijnlijk, dat de minister van
oorlog in deze van gedachten is veranderd.
Het Duitsche militare weekblad begint alarm
te maken, over de ophoopingen van Russi
sche troepen, waar tegenover de bezettingen
der grenzen dienen versterktzoodat de
kazernebouw daar op ruimer schaal dient
voortgezet te worden; doch nog kostbaarder
kan de noodkreet worden over de artillerie.
Duitschland heeft namelijk van alle vermoe
delijke tegenstanders de oudste artilleriestuk
ken, dateerend van 1873, terwijl de Engelsche
in 1870 1884, de Fransche 1877, de Italiaan-
sche in 1874 1876/81 de Oostenrijksche in
1875 en de Russische in 1877/79 vernieuwd
werden.
In Petersburg is eene scheuring gekomen
in de groote jachtclub, waar de Duitsche
leden trachtten, om de vereeniging geen deel
te laten nemen aan eenige ovatie voor de
tegen den aanval van liet groote Turksche leger.
In Weenen bevonden zich slechts eenige duizen
den mannen linietroepen onder bevel van den
gouverneur en generaal der artillerie Ernst Ru-
diger van Starhemberg, den oom van Guido. Hij
werd bijgestaan door den bevelhebber der stad,
den dapperen verdediger van Brunn, den fran
schen graaf de Souches. Men mocht verwachten,
dat de infanterie van den Lotharinger op Weenen
zou terugtrekken wat ook gebeurde maar
deze telde slechts 10,000 a 12,000 man, en de ver
dedigingswerken der stad bevonden zich in den
slechtsten toestandniemand had gedacht aan
de mogelijkheid, dat het gevaar zoo vreeselijk
snel zou opkomen.
En daar was het nu reeds. Alle klokken van
Weenen zwegen; alleen de groote klok van den
Stephanusdoni verkondigde aan de stad door
haar zwaren klank het gevaar, en weldra mengde
zich met dit klokgebrom het angstgeschrei der
burgers en de wapenkreet der soldaten. De be-
vreesden vluchtten met geheele troepen, bijna
65,000 menschen drongen met hunne in der haast
bijeengeraapte have de poorten uit; maar de
studenten en de burgers maakten zich gereed tot
den strijd, en evenals eens, voor meer dan eene
eeuw, tóen zij Solima den Prachtlievende terug
sloegen, zwoeren de mannen van Weenen te
overwinnen of op de puinhoopen der stad te
snevenzelfs vrouwen grepen naar de wapenen.
De Lotharinger, door de Turken teruggedreven,
rukte met de cavalerie Weenen binnen, en leger
de zich tusschen de afgebroken Donaubruggen en
in de nabijgelegen wijken der stad. Van den kant
van het eiland Schütt kwam de zoo vurig ver
langde keizerlijke infanterie. Dit waren met 8000
burgers en 12,000 studenten, kooplieden, hofbe
dienden, enz. al de strijdkrachten, waarmede de
stad Weenen zich moest verdedigen tegen 300,000
in den krijg geoefende Turken, tegen de toenmaals
door vermetelen moed, woestheid en wreedheid
beruchte macht van den Grooten Heer.
Maar het gold hier het vaderland en eigen haard
te beschermen, zichzelven, vrouw en kind voor
het juk der slavernij te behoeden, Men liet vluch
ten al wat niet den moed bezat om huis en have
met de wapenen in de hand te verdedigen en zwoer
vol te houden tot de keizer tot ontzet kwam op
dagen, of zich onder de puinhoopen der stad te
laten begraven.
Fransche vlootgasten de Russen behielden
ten slotte de overhand, zoodat nu zelfs een
feesttocht, een diner en eene soirée georga
niseerd zijn.
De jeugdige koning van Servie, die, zooals
dit tegenwoordig bij die betrekking schijnt
te behooren, op reis is, heeft eerst naar den
geest des tijds voor de vacantie examen
moeten afleggen, waarna geconstateerd is, dat
hij goede vorderingen maakte in de volgende
vakken: godsdienst, meetkunde, algebra, na
tuur- en scheikunde, wapenkunde, Servische
en algemeene geschiedenis, Latijn, Fransch,
Duitsch en Engelsch. Het Russisch wordt
niet genoemd, zoodat het mogelijk is, dat
hij daarin „onvoldoende" kreeg, wat hem
slecht te pas kan komen, nu hij op een be
zoek bij den czaar met alle ceremonieel van
een regeerend vorst is ontvangen.
Te Peterhof wordt een groot feest aangericht,
zelfs een revue te Krasnoë Selo zal voor
den vorst plaats hebben. De keizer van
Oostenrijk neemt het bezoek kalmer op; de
jeugdige koning Alexander wordt te Weenen
ontvangen door een aartshertog, die hem
naar den Hofburg begeleidt. Heeft de jonge
souverein de stad Weenen dan eens gezien,
dan mag hij te Ischl bij den keizer eenige
dagen komen logeeren.
De vroegere generaal Anatole Robin, die,
wegens begane fouten, uit den dienst ver
wijderd werd, is thans gearresteerd. Ten
einde eenige verbetering in zijn geschokten
financieelen toestand te brengen, had hij ge-
meene zaak gemaakt met een paardenhan-
delaar van zeer verdachte reputatie.
De Parijsche gemeenteraad heeft fr 10000
toegestaan ter ondersteuning van de slacht
offers der spoorwegwerkstaking. Of de regee
ring echter haar goedkeuring aan dit besluit
zal hechten, valt te betwijfelen.
In de weinige dagen van 8 tot 13 Juli deed
graaf Rudger von Starhemberg het ongelooflijke
om de vestingwerkingen in staat van verdediging
te brengen en levensmiddelen en krijgsvoorraad
te doen aanvoeren. Op de ruiterdrommen, die de
Turken hadden vooruitgezonden, volgde het ge
heele groote leger en verdrong den Lotharinger
van den Donau, wiens ingenomen stelling aldaar
zelfs niet houdbaar bleek.
XVII.
IN HET KLOOSTEIirENSIONAAT.
Wij gaan in ons verhaal eenige dagen terug.
Wij hebben reeds gemeld, dat het Teven van Maria
van Liechtenstein weer een ernstige crisis te ge-
moet ging, toen haar vader voor eenige weken
naar Weenen vertrok. Maria had thans Tiaar vier
entwintigste jaar bereikt; sedert wij haar hebben
leeren kennen, in den tijd toen zich uit de zor-
gelooze kindsheid de liefelijk geurende knop van
den maagdelijken leeftijd had ontwikkeld, had
men een rijken en vollen bloesem mugen ver
wachten, indien haar leven door de vriendelijke
stralen eener mildere zon was beschenen. Thans
hadden de bladeren der bloem het niet gewaagd
zich te ontplooien, in plaats van te bloeien, zich
vast om den kelk gesloten, zijne raadselen ver
borgen, een treurig, kommervol bestaan voortge
sleept.
In het strenge kloosterpension was de eenzaam
heid dikwijls voor Maria de beste troosteres ge
weest. Men moest haar gemoed voor verstokt
houden, daar zij het niet van zich had kunnen
verkrijgen, om door eene klacht tegen hare ouders,
zich te rechtvaardigen. Zij kon aan de abdis niet
zeggen, dat zij in het ouderlijk huis nooit de
liefde had ondervonden, die een onwankelbaar
vertrouwen verwekt, dat men haar nooit had
aangemoedigd om haar hart voor hare moeder
uit te storten, en dat het daarom geen misdaad
was geweest, toen zij ip haar hart een gevoel had
gekweekt, dat naar haar beste weten rein en
schuldeloos was. De abdis werd eerst over het
ware karakter van Maria ingelicht, toen Eleonora
met haar over hare vriendin sprak.
(Wordt vervolgd.)
