Nummer 61,
Zondag 2 Augustus 1891.
14e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen.
Se Goudsmid tul Weeaei.
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
Frankrijk.
UITGEVER:
Waalwijk.
De Echo van het Zuiden,
Waalvtjksrbr en Langslraatsche Conrant,
Dit blad verschijnt Woensdag- en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden /1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels 0,60 daarboven 8 cent per re^e)
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
't Is nu eenmaal niet anders bon grc, mal
gré moeten we ons telkenmale opnieuw bezig
houden met de feestelijkheden, die te Peters
burg en in de haven van Kroonstadt afwis
selend plaats vinden ter gelegenheid van het
bezoek der Fransche vloot aan laatstgenoemde
havenstad. Of zij zullen leiden tot een be
paalde, in alle bijzonderheden vastgestelde
alliantie, dan wel alleen zullen bijdragen tot
de bekrachtiging van de goede relatien tus-
schen beide landen, kunnen we na al het reeds
besprokene stilzwijgend voorbijgaan, het feit
dat de officieele en offlcieuse telegraaf berich
ten rond zich werpt als had de gansche be
schaafde courantenlezende menschheid geen
andere taak dan stap voor stap de faits et
gestes van gasten en gastheeren te volgen,
is er een, waarmede rekening dient te worden
gehouden.
Helderheid is ook al weer de hoofdver
dienste niet van de berichten, omtrent het
geen er te Kroonstadt en omgeving geschiedt:
de telegrammen zoowel als dé brieven in de
hoofdorganen der Europeesche pers, zijn me-
nigwerf al evenzeer met elkaar in tegenspraak,
als de handelingen der Russische regeering
vis-ü-vis Frankrijk. Beurtelings wordt door de
hooge oomes te Petersburg tegenover de
Fransche republiek een soort afstootings- en
een soort aantrekkingspolitiek beoefend en
de pers doet al evenzoo, zoodat de arme
leek op politiek gebied veelal niet meer weet
wat hij van al die tegenspraak moet denken
en of hij zich moet voorbereiden op een
plotselinge mobiliseering dan wel op een lange
vacantie-reis, in het volle vertrouwen op een
onafgebroken vredestijdperk, waarover de vor
sten en rijksgrooten zoo gaarne en zoo veel
vuldig praten, doch waarmede slag op slag
hun handelingen zoowel als die van hun
parlementen in lijnrechten strijd zijn.
Op 't oogenblik, juist nu het Russisch-
Fransche verbroederingsfeest zijn toppunt heeft
bereikt door het banket, Dinsdagavond den
46.
XVII.
IN HET KLOOSTERPENSIONAAT.
Van de gravin Starhemberg, wier aristocra-
tisclien trots, wier gevoel voor waarheid en recht
de abdis kende, moest zij de verzekering geloo-
ven, dat Maria door haar eigen vader verkeerd
werd beoordeeld, als hij haar stijfhoofdigheid en
gebrek van gevoel van eigenwaarde ten laste
legde, of zelfs het vermoeden koesterde, dat Maria
door een liefdedrank was betooverd, en noch de
kracht noch den wil bezat, om door gebed en
boete zich van die betoovering te bevrijden.
'Eleonora vertelde haar, waardoor Max Gund
acker ook op haar een levendigen indruk had
gemaakt; dat haar echtgenoot een warme belang
stelling voor hem gevoelde en dat vorst Liech
tenstein door de strengheid, waarmee hij tegen
haar was te werk gegaan, hare heiligste gevoelens
had gekwetst en in opstand gebraclit. De abdis
werd thans overtuigd, dat men door een verkeerde
behandeling juist het tegendeel had verkregen
van hetgeen men had bedoeldin plaats van
Maria te vertrouwen, haar verstrooiingen te ver
schaffen, die de herinnering barer jeugd konden
doen vergeten, of haar iemand doen ontmoeten,
die het beeld van Gundacker deed verbleeken,
had men haar als een gevangene achterdochtig
bespied, als eene misdadigster beschouwd en door
vervolgingen van Gundacker en door bedreigingen
verbitterd.
Men had haar manages de convenance* voor
geslagen, in plaats van haar een vrije keus te
laten; men had haar in een klooster opgesloten,
en als voorwaarde voor hare vrijheid haar de
nog zwaardere gevangenschap van een gedwongen
huwelijk gesteld.
Zoo was het gemoed van de ongelukkige ver
gald door de gedachte, dat hare ouders haar niet
beminden, maar slechts als een werktuig voor
hunne eerzuchtige plannen wilden gebruiken. De
abdis stond nu ook aan Eleonora toe hare vriendin
te bezoekenhaar toon, die tot dusverre tegen
Maria streng was geweest, veranderde in een
Fran schen gasten te Peterhof aangeboden
en bijgewoond door de gansche keizerlijke
familie, schijnt 't dat er van hooger hand
bevel is gekomen zoo geleidelijk wat water
in den wijn te doen. Het publiek juicht en
jubelt er maar op los en 't schijnt dat de be
zoekers zeiven er heilig en vast van over
tuigd zijn, dat Frankrijk en Rusland voor 't
vervolg zullen samengaan als de getrouwste
vrienden. De Times ziet in het feit, dat de
Fransche regeering even bereid is haar vloot
een bezoek te doen brengen aan Portsmouth
als aan Kroonstadt, een vermindering van de
waarschijnlijkheid dat het Russische bezoek
een tastbaar teeken is van een bondgenoot
schap tegen de triple-alliantie. Dat de reis
door de voorafgaande tochtjes naar Stockholm
en Kopenhagen en de latere naar Engeland
en wellicht België een deel van haar betee-
kenis verliest, is onwederlegbaar.
Te midden der kalmte, die de hondsdagen
doorgaans kenmerkt, komt een redevoering,
Woensdag door lord Salisbury op Mansion-
house gehouden bij gelegenheid van het feest
maal der ministers, vrij onverwacht hoewel
niet tén onpas. De premier zeide o. a.„Nog
nimmer was mij een tijdvak bekend, zoozeer
vrij van beslommeringen en moeielijkheden
als het tegenwoordige. Nog nimmer beleefde
ik zulk een kalmte in de Europeesche politiek
als thans.
„Engeland was uitgenoodigd om de verbe
tering der Argentijnsche financiën op zich te
nemen, en als scheidsrechter in Chili op te
treden, maar de Britsche regeering meende
die taak niet te moeten aanvaarden.
„Wat het Oostersche vraagstnk betreft, dit
is wel is waar niet geregeld, maar de snelle
vooruitgang, welke in Egypte en Bulgarije
valt op te merken, doet de hoop voeden, dat
een definitieve regeling uit deze middelpunten
van beschaving zal voortkomen."
Lord Salisbury gewaagde vervolgens van
het bezoek, door den keizer van Duilschland
aan Engeland gebracht, en zeide, dat de
vredelievende gevoelens, door den keizer op
vriendelijke toespraak, en weldra bewees de
terugkeerende frischheid, dat in de borst van Maria
nieuwe levenslust ontwaakte.
Vorst Liechtenstein had zijne dochter doen
weten, dat Gundacker in Turkije was verdwenen,
maar de bijvoegselen tot dit bericht, die er op
ingericht waren om Gundacker in de oogen van
Maria verachtelijk te maker., waren van dien
aard, dat zij bij haar het vermoeden deden ont
staan, dat men hem had laten vermoorden. Er
werd verteld, dat Gundacker een liefdesbetrekking
met een Turkin zou hebben aangeknoopt, en
door de wachters zou zijn gedood, dat hij te
Weenen eene bruid uit den burgerstand bat ach
tergelaten, aan wie hij trouw had beloofd en
dat hij alzoo ook een meisje had bedrogen, wier
vader hem door weldaden tot dankbaarheid had
verplicht.
Het streed tegen het geheele karakter van Maria,
zulke slechte dingen te gelooven van iemand,
wien zij hare achting had geschonken, en nu
hoorde zij van Eleonora, dat de keizer naar
Gundacker liet onderzoeken; dat er wel is waar
geruchten liepen van eene harems-geschiedenis,
maar dat haar gemaal ook had vernomen, dat
Gundacker zich door zijne onomkoopbare waar
heidsliefde in graaf Caetar.o een gevaarlijken
vijand had gemaakt. Ook deelde Eleonora haar
mede, dat haar vader de oude Wlaska had ver
volgd, dat deze met zekerheid de terugkomst
van Gundacker voorspelde en verklaarde, dat het
dan aan het licht zou komen, dat liet bloed van
een der edelste geslachten door zijne aderen
vloeide. Eleonora nam deze voorspelling gaarne
aan; zij had altijd een voorgevoel gehad, dat
Max Gundacker meer was dan hij scheen; de
omstandigheid dat Guido ook zoo dacht, en de
vurige wensch van haar hart, hare vriendin nog
gelukkig te zien, werkten ongetwijfeld mede om
haar bijgeloof aan de profetische gave der oude
te bevestigen.
De mensch gelooft zoo gaarne wat hij wenscht;
het wonderbare, waar het met het romantische
is verbonden, sleept hem geheel mede, en hier
was een vruchtbaar zaad daartoe uitgestrooid.
Een handwerksgezel, die er uitzag als buiten-
landscli cavalier, die een woest paard had ge
temd en daardoor aan de ridderlijke Hongaren
bewondering had afgedwongen, die heerendienst
had verricht en in zijn nederig beroep door zijn
talent de aandacht van den keizer had getrokken;
Guildhall geuit, bij alle aanwezigen de over
tuiging hebben gevestigd van de oprechte
vredelievendheid des keizers.
Hij sprak ook over de aangekondigde komst
van het Fransche eskader te Portsmouth. En
geland, zeide lord Salisbury, zal in dat bezoek
een nieuw en zeer kostbaar onderpand zien
voor den vrede der volkeren en de vriend
schap van Frankrijk. Men heeft, dus ging hij
voort, hooren spreken van bondgenootschap
pen, welke gesloten zouden zijn en den we
reldvrede zouden bedreigen, maar bij de
Britsche regeering is hiervan niets bekend.
Lord Salisbury hield zich overtuigd, dat het
gewicht van eenvoudige contracten op papier
zeer overdreven werd voorgesteld.
Wat Engeland betreft, zijne bondgenooten
zijn zij, die de tegenwoordige verdeeling van
grondgebied en den vrede willen handhaven.
Lord Salisbury eindigde met de mededee-
ling, dat de handhaving des vredes het hoofd
doel van zijn streven is geweest en hij heette
zich gelukkig tot dusver in de najaging van
dat doel te zijn geslaagd.
Volgens gerucht, zou er in politieke krin
gen te Parijs plan hebben bestaan, president
Cornot, behalve naar Londen, ook naar Mos
kou te doen gaan, maar noch van het een,
noch van het ander zal iets komen.
Truth vertelt van een plan van koningin
Victoria van Engeland, om in 't volgende
voorjaar eenige dagen naar Berlijn te gaan
en deelt tevens mede, dat keizer Wilhelm te
Windsor verteld heeft dat hij zelf eenige da
gen naar Parijs zou zijn gegaan, als keizerin
Frederik er goed ontvangen was.
Onder voorzitterschap van den Parijschen
afgevaardigde Lockroy is van wege het co
mité ten gunste der volksvoeding eene door
omstreeks 2000 personen bezochte vergade
ring gehouden, om verzet aan te teekenen
die zijn blik stout en toch niet onbeschaamd tot
eene prinses had opgeheven; ten gunste van vorst
Lobkowitz had durven spreken, om de waarheid
tot haar recht te doen komen, toen de hoogge
plaatste vrienden haars vaders hadden gezwegen;
van wien een «.wijze vrouw" voorspelde, dat hij
in het Oosten de raadsels zijner geboorten op
lossen en dan een trotsch wapenschild voeren
zoudat alles kon aan eene daarvoor vatbare
verbeelding wel bonte, schitterende kleuren voor
droombeelden opleveren.
Toen Maria nu haar vierentwintigste jaar had
bereikt, verloor vorst Liechtenstein het geduld
om nog langer te wachten; hij was in den raad
des keizers naar Weenen geroepen en daar thans
ook prins Eugenius in het keizerlijk leger was
getreden, was het tijd het oude plan ten uitvoer
te brengen, indien men bet niet geheel wilde
opgeven. De prins was eenige jaren ionger dan
Maria; indien hij ziek nu eerst te Weenen te
huis gevoelde en kennissen had gemaakt, dan
kon hij licht aan een andere erfdochter zijn hart
verliezen, en in andere intriges worden gewik
keld; thans was een uitgedrukte wensch van den
keizer voor hem misschien beslissend.
Het denkbeeld eener verbintenis van prins
Eugenius van Savoye met prinses Liechtenstein
was door den keizer opgeworpen; de vorst koes
terde daarom geen andere bezorgdheiddar. den
tegenstand van Maria, en om dezen te overwinnen
had hij haar door de abdis laten voorbereiden
eenige dagen geleden was bij zelf gekomen om
haar zijn wil bekend te maken. Hij kon niet
vermoeden, dat Maria op raad van Eleonora zich
bereidwilliger toonde dan hij had verwacht.
Eleonora had haar gezegd datals zij den prins
juist beoordeelde, deze slechts aan krijgsroem,
maar nog niet aan een huwelijk dachtdat hij
de man zou zijn om, indien Maria hem haar ver
trouwen schonk, zelfs een wensch van den keizer
te trotseerenen dus veeleer de plannen van
Liechtenstein te verijdelen. Alzoo verliet dan de
vorst het pensionaat zeer voldaanen maakte
reeds toebereidselen om Maria naar zijn paleis
te Weenen te laten overkomen, toen plotseling
de tijding van den aantocht der Turken den prins
naar het leger riep.
Eleonora Starhemberg maakte gebruik van de
omstandigheid, dat de zittingen van den geheimen
raad vorst Liechtenstein te Weenen hielden, om
Maria het bericht, dat prins Eugenius Weenen
tegen het door de kamer van afgevaardigden
aangenomen tarief. De bekende staathuis
houdkundige Frédéric Passy voerde het eerst
het woord. Hij wederlegde de theorieën van
de protectionisten, toonde het holle aan van
de leer van den nationalen arbeid, gelijk de
heer Méliné en de zijnen die hebben ont
wikkeld, en het bedriegelijke der voorspiege
lingen, die zij daaraan ontleend hebben ten
aanzien van de loonsquaestie. Vooral zette
de spreker de nadeelige, de heillooze gevol
gen uiteen, die, werd het tarief, zooals het
door de kamer is aangenomen, wet, voor de
volksvoeding zou hebben.
De heer Passy en de afgevaardigde Mil-
lerand, de op hem volgende spreker, beva
len dringend aan eene ijverige propagande
te maken tegen de invoering van het pro
tectionistische tarief, en alzoo den Senaat
tot betere gedachten te brengen.
De chef der veiligheidspolitie te Parijs,
de heer Goron, die zich naar Toulon heeft
begeven om nasporingen te doen omtrent den
afzender van de in boeken gesloten drie doo-
zen met knalkwik aan den minister van bin-
nenlandsche zaken, aan den heer Etienne en
aan dr. Treille, heeft van daar bericht ge
zonden, dat geen der verdachte personen
daarin betrokken schijnt. Verder heeft het
onderzoek nog niets aan het licht gebracht.
Eene ontdekking van groote beteekenis
is gedaan in de Sahara, en wel in de oase
El Golieh. Daar heeft men namelijk op eene
diepte van 35 meter een natuurlijk waterre
servoir gevonden, dat tot hiertoe 180 liter
per minuut levert, maar waarschijnlijk nog
grootere hoeveelheden zal kunnen afstaan.
Dit is de eerste maal, dat in de Sahara op
zulk eene geringe diepte water is gevonden.
Het ontdekte water-reservoir schijnt zeer ge
schikt te zijn voor artesische putten, die niet
alleen voor de oase zelf, maar ook voor het
verkeer in de woestijn van groot belang be
loven te worden.
had verlaten zelve over te brengeu, en haar door
hare vertroostende toespraak op nieuw te be
moedigen.
De oorlog is uitgebarsten, zeide zij, en kan
lang duren; zie daarom niet zoo treurig,'vertrouw
op God, Hij zal u Helpen
Maria schudde het hoofd, en hernam Ik heb
uw raad opgevolgd, omdat ik gevoelde, dat mii
anders de vloek mijns vaders dreigde. Maar God
helpt geen leugen lar; met de belofte aan mijn
vader om bij een aanzoek van den prins niet
,neen# te zeggen, heb ik met alles gebroken wat
mij tot dusverre heilig was en kan Gods hulp
niet inroepen voor iets beters.
Maar indien er geen minnaar komt? vroeg
Eleonora.
Komt deze niet, dan heeft mijn vader an
dere, mijn woord waarborgt hem gehoorzaamheid
en onderwerping aan zijn wil. Ik kan thans God
slechts bidden, aat Hij mij niet al te ongelukkig
make, dat het kruis niet te zwaar zij, dat ik
zal moeten dragen.
Eleonora trachtte te vergeefs hare vriendin
eene betere hoop in te boezemen, haar toespraak
stuitte af op de standvastigheid van Maria in
hare onderwerping; droefheid maar ook bewon
dering vervulden kaar hart. Dat had zij niet ge
dacht, dat haar raad Maria aanleiding zou geven
om het zwaarste offeree brengen; dat juist haar
woord, dat Maria hef tegenover hare ouders niet
tot het uitsterste mocht ïaten komen, dit karak
ter zou bewegen om zijne zoetste droomen op
te geven.
Eleonora was voornemens den nacht in het
klooster door te brengen; zij glimlachte aanvan
kelijk om de geruchten, die vluchtende boeren
verspreidden, dat bendeu Tartaren aan de over
zijde van den Donau waren gezien; zelfs toen het
aantal vluchtelingen toenam, trok zij de schouders
op. Zij wist immers, dat hertog Karei van Lotha
ringen den overtocht over de Raab verdedigde,
hoe zouden dus de Turken in de nabijheid van
Weenen komen?
Het klooster was tamelijk afgelegen, de poorten
waren bij den ondergang der zon gesloten, het
reeds geringe verkeer met de buitenwereld alzoo
geheel afgebroken. De dikte der kloostermuren
maakte ieder gedruisch van buiten onhoorbaar,
men zong in de kapel vrome liederen, liet klokje
riep tot het avondgebed.
(Wordt vervolgd.)
