Nummer 83, Zondag 18 October 1891,
14e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Goudsmid ?aa Wmbml
i
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
~FEU1LLET0J$.
BUITENLAND.
Belgie.
Frankrijk,
i
UITGEVER:
Waalwijk.
I
I
De Echo van het Zuiden,
Waalwpscte en Lanptraatschc Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden ƒ1,00.
Franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
„Elck wat wils" zou men gevoegelijk als
opschrift kunnen plaatsen boven een verkort
overzicht van 't geen de verschillende hoofd
organen van Europa al zoo zeggen over het
bezoek van minister Von Giers aan Monza.
Dat is nu weer eens een onderwerp, waar
over elkeen kan denken en zeggen wat hij
wil en er bestaan dan ook minstens vijf of
zes verschillende, lijnrecht tegenover elkander
staande lezingen. Zoo hebben wij onder de
oogen gekregen een Oostenrijksche lezing,
een Duitsche lezing, een Engelsche lezing,
een Fransche lezing, een Italiaansche lezing
en een Russische lezing, die alle te zamen
of liever elk voor zich ons doen zien hoe
verschillende personen uit eenzelfde zaak juist
datgene kunnen maken, wat hun 't meest of
wel 't minst wenschelijk lijkt.
Wat heeft men te Monza gedaan, wat heeft
men er gezegd, vraagt men, onmiddellijk reeds
de veronderstelling ten grondslag aannemend
dat er iets gedaan of gezegd is. Niemand,
die er iets van weet dan de deelnemers zei
ven en die laten natuurlijk niets uit, zelfs al
hebben zij in werkelijkheid de belangrijkste
zaken afgehandeld-, 't Is een wedstrijd om
er iets van te weten te komen en zij, die
dan meenen er iets van te hebben vernomen,
ontleenen hun gegevens of aan lieden, die
er zelf hun iantaseervermogen bij hebben
gehaald, öf aan hen, wien, als er iets van
belang gesproken is, 't als een plicht is op
gelegd mondje dicht te houden. En dan doen
tal van bladen alsof zij elk voor zich „gezag
hebbende personen" hadden, die in alle ge
heimenissen zijn ingewijd.
Toch is 't niet gansch en al van belang
rijkheid ontbloot nader kennis te nemen van
't geen men er in Weenen, Berlijn, Petersburg
enz. van denkt of zegt te denkeu. 't Is een
ware staalkaart van meeningen. De Fransche
bladen zien in de samenkomst geen gevaar
voor Frankrijk's relatien met Rusland; de
Italiaansche bladen zijn voor een deel kalm
65.
XXIV.
DE BODE.
Ik bracht den wijzen man specerijen uit Iram,
en hij heeft mij gezegend. Ik trof bij hem een
bode aan, dien Said pacha tot hem had gezon
den. Ik mag niet zeggen, wat ik daar heb ver
nomen, maar indien ik iemand was, wiens voet
het tapijt in de tent van den grootvizier mocht
betreden en wiens woorden bij hem geloof von
den, dan zou ik hem iets kunnen zeggen, waar
voor hij mij met hoopen gouds zou beloonen.
Zeg het mij, riep de pacha, wiens oog een
brandende nieuwsgierigheid verried, wij zullen
deelen, voor u het goud, voor mij de dank van
den vizier.
Ik mag u alleen zeggendat ik van den
bode van Said heb vernomen, dat er in den harem
van den vizier kuiperijen plaats hebben. De
pacha begon te glimlachen en antwoordde
Dat is geen geheimdat weet iedereen in het
leger, maar wat heeft de ulema Ben Hodschi
daarmede te makenwat wil de aga der Janit-
zaren van hem
Ik mag niets zeggen, de tong heeft meer
menschen gedood dan het zwaard en men beeft
mij gezegd, dat de wraak van Said sneller treft
dan een bliksemstraal. Zou ik dan dengene ver
raden, die mij zijn vertrouwen heeft geschonken?
Vloek over Said! mompelde hij.
Haat gij hem
Moge Allah hem verdelgen! Hij heeft mijn
meest geliefden zoon laten worgen. Hij beschul
digde hem van een samenzwering tegen den sultan,
maar ik weet wel waarom mijn Achmet sterven
moest; had men hem niet vermoord, dan zou
men vernomen hebben aan welke ziekte Said's
dochter zoo plotseling is gestorven.
Het heette dat de pest haar had weggemaaid,
maar toen zij mijn Achmet haar ring zond met
een verzoek, was zij gezond; hij bewees haar den
dienst, dien zij had gevraagd, en men wierp hem
in een kerker, dien hij niet levend weer heeft
verlaten; van haar werd gezegd, dat Azrael (de
en gematigd, voor een ander deel zien zij
door deze samenkomst de kansen geopend
op een RussischItaliaansche alliantie; de
Engelsche pers of eigenlijk meer bepaald de
Standard, vindt 't noodig koning Humbert
en zijn raadslieden te herinneren aan hun
schriftelijk aangegane verplichtingen; de Oos
tenrijksche bladen meenen weer wat anders
dan de Duitsche en de Russische en 't slot
van de historie is, dat men eigelijk weer eens
leven heeft gemaakt om niets of bijna niets.
Wellicht heeft koning Humbert gezegd, dat
hij den vrede wil handhaven en heeft von
Giers dezeltde verzekeringen gegeven omtrent
zijn meester en daarmede uit, van blootleg
ging van den tekst der triple-alliantie ten
einde den czaar te toonen hoe goed de ver
bonden mogendheden 't toch wel meenen, is
gewis geen sprake geweest.
De vorstelijke samenkomsten spelen zulk
een voorname rol in de politiek van onze
dagen, dat 't wel vermelding verdient, dat
koning Humbert van Italië zijn bezoek aan
Engelands koningin nu heeft vastgesteld tegen
het aanstaande voorjaar.
Dat 't bij die vorstelijke reizen ook niet
alles goud is wat er blinkt, is weer gebleken
bij keizer Wilhelms bezoek aan Stuttgart, ter
gelegenheid van de begrafenis van Wurtem-
burgs koning. Duitschlands keizer wilde toen
ook een ritje door de stad doen, hoewel
koning Wilhelm hem in de gegeven omstan
digheden daarop niet kon vergezellen. Dat
ritje liep evenwel vrij onaangenaam af, want
men negeerde den keizer in Stuttgarts straten
volkomen, geen bewijs van eerbied of vreugde
over zijn bezoek werd zijn deel. De keizer
heelt zich dan ook gehaast na de begratenis
zoo spoedig mogelijk het veld te ruimen.
De officieuse bladen hebben gezegd, dat
men den keizer te Stuttgart niet heeft her
kend door zijn baard, doch hij, die de toe
standen in Duitschland door eigen aanschou
wing kent, die weet dat de „Einheit" er nog
al eens wat te wenschen overlaat tusschen
het Zuiden en het Noorden, is maar niet zoo
dadelijk geneigd te gelooven, dat de burgers
van Stuttgart zoo gansch en al onwetend heb
ben gezondigd.
Volgens betrouwbare inlichtingen beoogt
de Fransch-Russische verstandhouding o. a.
gemeenschappelijk de volgende doeleinden
na te strevenOntruiming van Egypte
erkenning van Ruslands rechten op de Pa-
mirlanden in Midden-Azie; verkrijging van
Russische nederzettingen in Abessinie. In
Russische regeeringskringen is men meer en
meer overtuigd, dat Rumenie zich aangeslo
ten heeft bij den drievoudigen bond.
De zitting van het Fransche parlement is
Donderdag geopend. In senaat en kamer
was het volkomen rustig; er waren niet vele
leden aanwezig. Geen enkel incident viel er
voor.
De correspondent van de Times te Singa
pore seint, dat, volgens daar ontvangen be
richten uit Shanghai van den 3 dezer alles
rustig was, met uitzondering van een klein
plaatselijk oproer in Fukien. Volgens de be
richten uit Shanghai, hebben de vreemde
gezanten de onderhandelingen afgebroken en
medegedeeld, dat hunne regeeringen hande
lend moeten optreden Het Noordelijk eskader
van onder-koning Li komt in gedeelten van
Port Arthur, maar nog slechts twee schepen
zijn aangekomen.
Het agentschap Dalziel seint uit Shanghai,
dat onder-koning Li in antwoord op hem
gestelde vragen verklaard heeft, dat hij den
toestand niet ernstig acht.
De Chineesche regeering is niet in staat
de bevolking van Hunan, waar onlangs een
oproer voorkwam, waarin de prefect door
het grauw gedood werd, in toom te houden.
Er wordt voorts bijgevoegd dat de regee
ring te Peking zeer ontstemd is, over de on
welwillende houding van Duitschland.
Omtrent den opstand in Uruguay valt het
volgende te melden
Het begon er mede, dal de insurgenten
uit hun club-gebouw te Montevideo vuurden
doodsengel der mahomedanen) haar met zijn adem
had vergiftigd. Maar van dien dag af staat het
Said op het voorhoofd geschreven, dat hij zijn
kind heeft vermoord, en de dag zal wel komen,
dat de wraak hem zal bereiken.
Zorg dat ik de negerindie de gevangene
christinnen in de tent van den grootvizier bedient,
kan spreken, dan zult gij niet alleen den liefde
drank bekomen, fluisterde de Pool, maar de wraak,
waarnaar gij smacht zal daar zijn, eer het jaar
een dag ouder is.
Gij wilt mij met uw drank bedriegen! riep
de Turk. Neem u in acht, dat ik niet begin te
vermoeden, dat ook gij een spel drijft met de
wonde in mijn borst. Spreek de waarheid, wat
weet gij van'Said, of ik zal u als een bedrieger
ontmaskeren.
Zoo waar ik geloof aan Allah en aan den
Profeet, ik bedrieg u niet. De liefdedrank dien
ik u bereid, heeft steeds zijne tooverkracht be
wezen. Maar gij zoudt mij immers ook niet kun
nen gelooven, indien ik het vertrouwen, dat een
ander mij heeft geschonken, ging schenden. Gij
hebt geraden, dat ik nog aan andere oogmerken
hebt gedacht, toen ik u beloofde, dat ik uw wensch
zou vervullen, maar dat zal u niet benadeelen,
dat maakt mij niet tol een bedrieger tegenover
u. Ik ben een arm man, mijn woord zou niets
vermogen tegen den aga, zoo ik den grootvizier
wilde waarschuwen. Maar indien ik u een dienst
bewijzen en daardoor den vizier een boodschap
zenden kan, dan houd ik dit voor een beschik
king van Allah.
Ik zal u vertrouwen, zei de Turk na eenig
uadenlten, ofschoon ik u voor geslepener houd
dan gij wilt schijnen. Ik zal zorgen dat de ne
gerin komt, maar ik wil er bij zijn als gij met
haar spreekt.
Omring de plaats met soldaten, hernam Kol-
schitzky, maar indien de tooverdrank zal wer
ken, dan mag niemand mijne woorden liooren.
Mijn leven is in uwe hand, indien ik u bedrieg,
kunt gij het mij ontnemen.
Het kalme vertrouwen van deze beslissende
verklaring bracht den Turk toch weer in de war'
hij moest aannemen, dat de vreemdeling aan zijn
kunst geloofde, daar hij zich met zijn hoofd borg
stelde voor de werking.
Nog in dienzelfden nacht bracht hij Kolschitsky
naar den voet van den St. Ulrichs-berg; de Pool
op een voorbij marcheerend regiment, waar
van ze drie officieren kwetsten. De troepen
beantwoordden het vuur terdegen en dooden
53 der aanvallers, er nog velen kwetsend.
De rest is toen uit de stad gevlucht waar ze
zich tot benden vormden en nu door de
de politie vervolgd worden.
Een later bericht meldt, dat de rust in het
geheele land volkomen hersteld is.
Donderdag heeft een vreeselijke brand de
stearine-kaarsenlabriek met 19 arbeiders
woningen te Haeren Nord, tusschen Schaer-
beek en Vilvoorde, totaal vernield. De brand,
die tegen den middag uitbrak, heeft cIcq
geheelen dag gewoed, wat allerminst te ver
wonderen is als men verneemt, dat de voorraad
stearine, welke geheel verbraud is, ruim
300,000 kilo bedroeg. Ongelukkig dreef de
sterke zuid-westewind de vlammen in de
richting der woningen van de fabrieksarbei
ders, die nog wel hunne roerende have op
een weiland in veiligheid konden brengen,
maar toch groote schade geleden hebben,
daar slechts een hunner verzekerd was.
Nauwelijks twee jaren geleden is deze fabriek,
welke eene naamlooze vennootschap is, ge
heel door brand vernield, zoodat de gebouwen
nagenoeg geheel nieuw zijn. De bouw heelt
ruim 400,0u0 fr. gekost; de materieele ver
liezen zijn echter geheel door assurantie
gedekt, maar het zal minstens één jaar duren
vooraleer de fabriek weder in werking kan
zijn. De boeken zijn verbrand, maar midden
van de vlammen zag men de groote brand
kast blijkbaar voortdurend ongedeerd aan
den vuurgloed weerstand bieden.
was ongewapend, de pacha had een Damascener-
dolk en pistolen te zijner verdediging; maar hij
had het onnoodig geacht soldaten mee te nemen
om de vreemdeling te bewakeneen roep van
hem was immers voldoende om degenendie
in de naastbijzijnde tenten sliepen, op de been
te brengen, indien hij hulp behoefde.
Maar deze gedachte lag ver van hem; het zelf
vertrouwen op het gelaat van den vreemdeling
deed hem eer vreezen dat deze zichzelven bedroog
dan dat hij aan bedrog dacht.
Een zwarte haan was aanwezig. De pacha had
weten te bewerken dat de negerin van Dione
zijn verlangen vernam en vervuldede zwarte
bediende vermoeddedat zij den man zou aan
treffen, die haar een rendez-vous had gegeven
toen hij haar voor eenige dagen het briefje voor
Dione had ter hand gesteld en voldeed daarom
na bekomen verlof van hare meesteres, maar al
te bereidwillig aan het verzoek.
Kolsckitzky twijfelde er niet aan, dat de pacha
hem zou beluisteren, ofschoon hij het tegendeel
had beloofd, maar dat was juist wat hij beoogde.
De Pool had immers door aen pacha hooren be
vestigen, wat Ithyssa hem reeds had medegedeeld
dat hij een gloeienden persoonlijken haat tegen
Said in de borst droeg en daarom gretig de ge
legenheid zou aangrijpen om zich te kunnen
wreken. Kolsohitzky was overtuigd, dat de pacha
aan zijne vrienden reeds het bericht had mede
gedeeld, dat Said een boodschap naar Ben Had-
schi had gezondenen dat hij deze belangrijke
tijding ook aan Kara Mustapha zou overbrengen;
hij begreep dat hij hem slechts zijn toovermiddel
liét bereiden om zijne trouw op de proef te stellen.
Alzoo was het plan var. den Pool op het punt
van te slagen. Kolschitzky zou de negerin van
Dione spreken en kon door haar Ayescha be
richt zenden, dat hij haar last had volbracht.
Ithyssa wachte hem in de nabijheid om hem een
weg te wijzen, langs welken hij kon ontsnappen,
als zijn taak was afgeloopen. Was de aanklacht
maar eerst door den pacha ingediend, dan was
Said verloren, hetzij men later Kolschitzky vond
of nietde grootvizier moest bij de tegenwoor
dige stemming van het leger legen een man als
Said de snelle en geheime gerechtigheid uitoe
fenen, die in Turkije gebruikelijk was, wilde hij
een openlijke muiterij voorkomen.
Alles gebeurde gelijk de Pool had berekend.
Op orde van den minister van marine
worden te Brest nu reeds voorbereidselen
getroffen voorj de luisterrijke ontvangst van
Hij verrichtte zijn hocuspucus op de wijze, die
hij den pacha had beschreven; hij sprak zijn too-
verspreuken, de negerin liet haar vinger open
rijten nadat zij hem een briefje van Dione voor
Max, en de haarlok van Maria had overgegeven.
Nadat hij naar alle voorschriften van een ge-
geimzinnige tooverkunst de kruiden had gekookt,
zei hij opzettelijk met niet te zachte stem, dat
Said den ulema Ben Hadschi; door geheime bo
den had opgeroepen om naar het leger te komen,
en de troepen tegen den grootvizier op te hit
sen. De heilige man weigert dit, ging hij voort,
hij voorspelt dat het den Islam ongeluk zal aan
brengen, indien men door storm en plundering
en brand eena stad verwoest, die bestemd is om
de hoofdstad van een tweede kalifaat te worden.
Gelijk de voormalige Sophiakerk te Stamboul
een eerbiedwaardige tempel van Allah is gewor
den, zoo zou ook van den Stefanusdom de halve
maan schitteren; men moet de stad tot de over
gave noodzakendan zou uit haar een tweede
Stamboul opstaan, maar indien men geen geduld
had om te wachtentot Allah Weenen aan de
geloovigen overlevert, dan zou men zich onheil
op den hals halen. De bode .van Said, zoo
eindigde Kolschitzky, heeft evenwel reeds een
anderen ulema gevonden, die zich voor den hei
ligen man uitgeven en het leger tot opstand aan
sporen zal. Morgen kan hij komen. Waarschuw
den vizier, dat Said tracht hem ten val te brengen.
Zeg hem zelf wat gij vernomen hebt, hernam
de negerinhij zal u een kameel met goud be
laden tot belooning schenken.
Hoe zou ik liet durven wagen tot hem te
naderen 1 Ik zal hier wachten tot hij mij laat
roepen.
De pacha trad te voorschijn. Ga heenzei
hij tot de negerin, ik zal dezen man wel naar de
tent van den vizier brengen. "Wees niet boos,
wendde hij zich naar Kolschitzkyik zal mijn
woord houdende belooning zult gij hebben
maar de wraak op Said gun ik niemand. Wacht
mij hier, ik zal Kara Mustapha gaan wekken,
want het gevaar is grooter aan gij denkt. De
ooren van Said zijn scherp, indien hij onraad
ruikt, dan zal hij ons voorkomen. De Janitzaren
hangen hem aande troepen morren, een vonk
in het kruit kan den opstand doen uitbarsten.
Wordt vervolgd.
i