Nummer 98. Donderdag 10 December X89L 14e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
De Goudsmid ?ai
ANTOON TIELEN,
Bekendmaking.
H Staatkundig overzicht.
'FEUILLETON.
BUITENLAND.
Frankrijk.
UITGEVER:
Waalwijk.
De Echo van het Zuiden,
Waalwijksflic en Lanpiraatschc Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden j 1,00.
Franco per post door liet geheeie rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Advertentiën 17 regels j 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentie» 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolp Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Inschrijving voor de Nationale Militie.
Burgemeester en Wethouders van Waalwijk
herinneren belanghebbenden dat alle man
nelijke ingezetenen, die op 1 Januari van het
jaar 1892 hun 19e jaar zijn ingetreden, dus
die geboren zijn in het jaar 1873, onverschillig
of zij redenen van vrijstelling hebben of niet,
verplicht zijn zich in de maand Januari 1892
voor de nationale militie te doen inschrijven.
Bij ongesteldheid afwezigheid of ontsten
tenis is de vader, of is deze o 'erleden de
moeder, of zijn beiden overleden de voogd
tot het doen van die aangifte verplicht.
Met waarschuwing dat diegenen welke
zich op 31 Januari 1892 niet hebben aange
geven, overeenkomstig de wet zullen worden
gestraft.
Waalwijk, 6 December 1891.
Burgemeester en Wethouders voorn.
Burgemeester en Weihouders van Waalwijk
brengen ter openbare kennis, dat het supple
toir kohier van den hoofdelijken omslag voor
het jaar 1891 van heden af gedurende 5
maanden op de secretarie der gemeente ter
inzage van een ieder is nedergelegd.
Waalwijk 7 December 1891.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
Op denzelfden dag en hetzelfde uur (Maan
dag) zijn de handelsverdragen aan de parle
menten van Oostenrijk, Duitschland en Italië
voorgelegd; de onderhandelingen tusschen
Zwitserland en Italië zullen nog wel eenigen
tijd voortduren. Veel discussie zal er in
Duitschlands rijksdag wel niet over zijn, zelfs
zal er wel niets komen van de verwijzing
naar een commissie.
Wat in 't vat ligt verzuurt nietVon Ca-
privi, Duitschlands kanselier, kan zich al vast
78
XXX,
ONTHULLINGEN.
Guido en Eleonora wisselden een blik van ver
wondering, want Eleonora had zelfs de laatste
verzekering van Maria, dat het gemis haar geen
strijd kostte, niet geloofd zij had gedacht, dat
Maria wel anders zou spreken, als zij de zeker
heid kreeg, dat Max Gundacker een graaf Star-
liemberg was.
Het onderwerp werd niet verder aangeroerd.
Graaf Rudiger was den keizer tegemoet gereden
en had ook den volgenden dag te veel bezighe
den gehad, om Guido te kunnen bezoeken; hij
was derhalve niet minder verrast dan Liechten
stein en de overige hovelingen, toen de bisschop
aan den keizer verklaarde, dat er geen adoptie noo-
dig was; dat Max een geboren graaf Starhemberg
was en Dione Daskaris de dochter van een over
oud Grieksch adellijk geslacht. Hij verhaalde, wat
hij uit de mededeelingen van Dione en van haar
zoon over hare wonderbare lotgevallen had ver
nomen, en Max kon op dat uur aan het keizerlijk
hof geen betere voorspraak vinden dan in bis
schop Kollonitz, Rudiger Starhemberg en prins
Eugenius.
Vorst Liechtenstein had, gelijk wij reeds hebben
vermeld, dezen morgen zijne dochter slechts
vluchtig kunnen begroeten.
Hij was genoeg hoveling, om zich tegen een
wensch van den keizer niet te verzetten, maar
het was hem thans ook behoefte, zijn kind een
vaderhart te toonen, en dit was hem na zulke
ophelderingen vrij gemakkelijk gemaakt. Hij
verzocht van den keizer verlof, om aan Max
Gundacker von Starhemberg in persoon het be
richt van de keizerlijke gunst te mogen brengen,
en een uur na de audiëntie bij den keizer kwamen
Liechtenstein, de bisschop en graaf Rudiger in
de woning van Guido, waar Maria nog vertoefde,
om de handen van twee minnenden, die zulk een
geluk nooit hadden durven hopen, eindelijk in
elkander te leggen.
voorbereiden op een taak, die zelfs vorst
Bismarck niet dan met inspanning van alle
krachten heeft kunnen overwinnen. De voor
bereiding van een enorm oorlogskrediet heb
ben we op 't oog. Uit Berlijn bereikt ons
het opzienbarende nieuws, dat Caprivi alle
middelen heett moeten inspannen om den
keizer af te brengen van het plan, reeds in
Sept. dezes jaars een sommetje van 300 mil-
lioen mark op de begrooting te brengen als
buitengewoon krediet voor militaire doelein
den. Dat zou zoo voor de eerste behoeften
geweest zijn 't Schijnt dat de kanselier den
binnenlandschen toestand niet zoo heel roos
kleurig achtte en daarom de onmogelijkheid
betoogde om zulk een greep te doen in het
krediet. Gelukkig gaf de keizer toe, doch
onder de stellige belofte van zijn eersten
dienaar, dat uit het uitstel geen afstel zou
worden en 't volgend jaar zal gevraagd wor
den, wat men ditmaal heeft nagelaten.
Men ziet opnieuw dat het militarisme een
monster is, dat nimmer genoeg heeft en in 't
bezit is van een maag, wellicht 't best te ver
gelijken met het vat der Danaïden
In de Italiaansche kamer heeft de minister
president Di Rudini geantwoord op Cavalotti's
interpellatie betreffende de buitenlandsche en
kerkelijke staatkunde der regeering.
De minister-president begon met de ver
klaring, dat hij niet begreep hoe men in een
Italiaansch parlement nog kon aankomen met
de quaestie van het wereldlijk gezag van den
Paus, welke immers reeds lang dood en be
graven is en die voorgoed beslist werd toen
de Franschen Rome verlieten.
Sedert werd in 1871 de „waarborgenwet"
ingevoerd, welker ontstaan di Rudini in korte
trekken naging. Geen der mogendheden kwam
daar toen tegen op.
Heeft de Oostenrijksche minister-president
Kalnoky zich onlangs over deze zaak uitge
laten op eene wijze, die niet algemeen is
begrepen thans kan de minister daarom
trent mededeelen, dat het in het geheel Kal-
noky's bedoeling niet is geweest zich met
de quaestie in te laten en dat hij zekerlijk
Het bleef Maria bespaard, dat zij zich in dit
oogenblilc onder den druk van eene dwaling zou
hebben moeten gevoelen. In denzelfden tijd, toen
de audiëntie bij den keizer plaats had, kreeg
Guido een bezoek van den Pool Stephan Kol-
schitzky om naar zijne gezondheid te vernemen,
en hem en Max in opgetogen blijdschap zijne
verloving met Louise Bockel mede 'te deefen.
Guido vertrouwde zijne ooren niet, maar toen
de gelukkige Pool verhaalde, hoe het misverstand,
dat ook hem ongelukkig had gemaakt, zich had
opgelost, begonnen de oogen van Eleonora te
schitteren; zij riep Maria en vroeg met een van
aandoening bevende stem, of zij Max Gundacker
niet een weinigje hoop wilde geven Hij heeft
u nog niet opgezocht, ofschoon hij hier in huis
vertoeft, riep zij, omdat hij, bescheiden als altijd,
afwacht dat gij hem roept. Wij hebben ons allen
bedrogen, hij bemint geen andere, hij heeft zich
aan niemand verbonden!
Maria's knieën knikten, zij kon zich nauwelijks
staande houden, en thans begreep ieder, weike
strijd fn hare borst had gewoed. De tranen
stroomden uit hare oogen, en nu beker.de zij
aan hare vriendin, dat zij God had gebeden haar
uit haar lijden te verlossen.
Eleonora zag haar met verwondering aan, zulk
eene zielskracht had zij Maria niet toegeschreven,
tot zulk een zellbeheersching zou zij niet in staat
zijn geweest.
Maar zoo streng was het plichtsgevoel van
Maria en zoo vast haar vertrouwen, dat Max
haar zou begrijpen, dat zij ook thans nog be
zwaar maakte hem te zien.
Ik wil de wonde niet openrukken, die ons
beider hart doet bloeden, zeide zij, ik zou geen
kracht hebben hem te zien en hem dan te ver
bergen hoe innig ik hem bemin.
Toen kwamen de drie reeds genoemde heeren.
Vorst Liechtenstein voerde Maxdie door de
weenende Dione werd gevolgd, zelf naar zijn
dochter; hij had hem opgezocht, eer hij zich
naar het vertrek begaf, waar liii haar moest
vinden.
Het was Maria alsof zij in een droomwereld
was verplaatst, het was een onbeschrijflijk too-
neel der reinste zaligheid, die op aarde een
menschenhart kan smaken, en zeker nooit had
zelfs de oude vorst Liechtenstein in den triomf
zijner eerzucht een zoo streelende voldoening
de Italianen niet heeft willen grieven.
Overigens weet men zeer wel,' dat, indien
ooit Italie's eenheid bedreigd werd, Oosten
rijk het met zijn leger zou helpen.
De waarborgenwet dus eindigde Di
Rudini is een maatregel van noodzakelijk
heid geweest, dien de regeering onveranderd
zal handhaven, gelijk zij wenscht te handha
ven en te eerbiedigen het godsdienstig gevoel.
Maar nooit zal de regeering toestaan, dat
andere regeeringen zich mengen in zaken,
die Italië aangaan.
Aan de Times wordt uit Singapore geseind,
dat, volgens uit Tientsin gezonden depeches,
de tijdingen over den Mongoolschen opstand
zeer overdreven zijn. Het cijfer der rebellen
is beneden de twee duizend. De opstand heeft
alleen beteekenis door de vrees der regee
ring en de weerloosheid van Peking. De
regeering kan slechts kleine troepenafdee-
lingen naar de plaats van den opstand zen
den, tengevolge van geldgebrek. De onder
koning zond duizend soldaten, maar moest
Takoe twee weken zonder proviand laten om
nog duizend man te kunnen zenden. Ver
moedelijk kan het keizerlijk voetvolk de be
reden oproerlingen, die het moeilijk en slecht
bevolkt terrein kennen, kwalijk achterhalen.
De buitenlandsche consuls te Tientsin heb
ben bescherming door de marine aangevraagd,
daar de bevolking van Peking tegen de Euro
peanen steeds vijandiger wordt en hen reeds
met steenen wierp.
Dom Pedro, de ex-keizer van Brazilië, is
Vrijdagnacht te Parijs overleden. EeD kwaad
aardige ongesteldheid had hem overvallen,
die spoedig ontaardde in luchtpijpontsteking.
Men vermoedt, dat de ex-keizer koude ge
vat heeft bij de begroeting, toen hij r.a zijn
bezoek afscheid nam van de leden van het
instituut. Al de daar aanwezige leden zijner
ondervonden als in dit uur, nu een dankbare
dochter hem onder vreugdetranen in de armen
sloot.
Maar in de deur stond eene oude gebrekkige
vrouw, die in alle stilte Max Gundacker had
begroet, toen deze zijne moeder in dit huis had
gebracht, die men ook had geroepen, toen de
bisschop met Dione en Max over het verledene
had gesproken; thans stond zij eerbiedig aan de
deur, alsof zij het niet dufde wagen nader te
treden, en weende zacht. Het geluk, dat de oude
Wlaska had voorspeld, was gekomen, nu kon zij
hare vermoeide oogen in vrede sluiten. Zij zonk
met een jubelkreet ineen toen vorst Liechtenstein
met luide stem tot zijne dochter zei:
Hij is een echte Starheraberg, die mijn ja
woord heeft verkregen; zijne wettige geboorte
is erkend er. de bisschop heeft ook de bewijzen,
dat zijne grootmoeder onrecht aangedaan is.
De oude Wlaska beleefde het dus nog, dat ook
in dit opzicht haar vermoeden werd bevestigd;
de trouwe dienares van het huis Starhemberg
blies den adem uit met een gebed voor het geluk
der verloofden op de lippen.
Den 15 September ontving de keizer een ge
zantschap van den Poolschen koning, om hem
uit te noódigen het leger in oogenschouw te
komen nemen, wat hij nog voor dienzelfden dag
beloofde. Na de mis steeg hij met zijn gevolg te
paard en reed den landweg op. Bij het verwoeste
Augustijner klooster stonden de eerste afdeeling
der Beiersche hulptroepen onder hun keurvorst;
bij St. Max en Ebersdorf sloten zich de overige
Duitsche rijkstroepen aan; hierna volgde bij
Schwechat en Manswörth het Poolsche leger.
Sobieski wachtte den keizer aan de spits zijner
troepen af. Beiden begroetten elkander vriend
schappelijk met ongedekten hoofde en spraken
langer dan een kwartier uurs met elkander in
de Latijnsche taal.
Daarop stelde Sobieski zijn zoon voor, die den
keizer eerbiedig de hand kuste. Nadat vervolgens
de beide vorsten op gelijke wijze als bij hunne
ontmoeting afscheid hadden genomen, scheidden
zij; de koning trok met zijn gevolg in het leger
terug, en begaf zich naar zijne tent, terwijl de
keizer, door den keurvorst van Beieren vergezeld,
de Poolsche troepen monsterde, en daarop per
rijtuig naar Weenen terugkeerde.
Buiten Schwechat, op den weg naar Presburg,
familie stonden om het bed geschaard toen
hij den laatsten adem uitblies. Zijn kleinzoon,
de prins van Saksen-Coburg, was ook nog
tijdig aangekomen.
Dom Pedro II, graaf van Alcantara, was
geboren 2 December 1825. Hij aanvaardde
in 1833 de regeering onder de hoede van
een raad van regenten en nam den 23en
Juli 1840 zelf het bewind in handen. On
danks ernstige onlusten wist hij in 1842 de
monarchie staande te houden, gesteund door
de rijke plantagebezitters en slavenhouders,
wat hem echter niet weerhield op aandrang
uit Europa den 4en September 1850 den
slavenhandel te verbieden, en eindelijk
27 April 1871 alle slaven vrij te verklaren.
Na herhaalde diplomatieke onderhandelingen
en onder bedreiging met een optreden van
een vereenigde vloot van Europeesche mo
gendheden, werd in 1867 de vaart op den
Amazonestroom opengesteld voor schepen van
alle natiën.
De exkeizer is vooral bekend geworden
door zijne herhaalde reizen in Europa, waar
hij bij voorkeur geleerden bezocht, hij gaf
zich zelf hierdoor een schijn van geleerdheid
en zag zijn bemoeiingen in zake de verhef
fing van het wetenschappelijk onderzoek in
Brazilië beloond met de benoeming tot lid
van het instituut en tot correspondeerend lid
van de Fransche Academie van wetenschap
pen.
Den 15 November 1889, een paar dagen
nadac op een hofbal alle autoriteiten als ge
trouwe onderdanen hem hadden gehuldigd,
zag hij zich plotseling na eenig militair ver
toon gevangen genomen, op een schip ge
bracht en naar Europa vervoerd, waar hij
vernam, dat hij en zijne afstammelingen voor
eeuwig uit den staat Brazilië waren verban
nen. Da Fonseca, die den ouden keizer dit
verdriet berokkende, plukte echter wrange
vruchten van zijn optreden.
Een roovershol, zooals men niet mooier
beschreven kan vinden in den een of anderen
roman uit het oude Parijs, is dezer dagen
staat nog tegenwoordig een gedenkteeken, dat
toenmaals ter gedachtenis aan deze samenkomst
werd opgericht.
Sobieski achtte met de nederlaag der Turken
voor Weenen zijne taak nog niet volbracht, maar
vervolgde hunne verspreide benden verder. Met
den hertog van Lotharingen vereenig sloeg hij
de Turken bij Parkany, niet ver van Gran, en
nam daarop dezen voormuur van der. Islam met
storm in. Kara Mustapha vluchtte naar Belgrado.
Sultan Mohammed IV sprak het doodvonnis
over den vizier uit en Kara Mustapha, de alver
mogende minister, werd ook werkelijk den 25en
December 1683 te Belgrado geworgd. Men zegt
dat Ayescha, de weduwe van den door hem ver
moorden aga der Janitzaren, op wien hij alle
schuld van het onheil had geschoven, bij den
sultan zijne veroordeeling had bewerkt. Door
een zonderling spel van het lot bevinden zich de
schedel en de zweetdoek van Kara Mustapha, die
Weenen tot den zetel van een tweede Turksch
rijk wilde maken, tegenwoordig in het bezit van
het gemeente-arsenaal dier stad. Deze laatste
overblijfselen van den trotschen pacha, benevens
het met Arabische spreuken uit den koran be
schreven doodshemd, namen de Oostenrijkers,
toen zij in 1688 onder prins Eugenius Belgrado
veroverden, uit zijn graf weg en zonden ze aan
den kardinaal Kollonitz, die ze aan de stad schonk.
Dione had reeds de absolutie ontvangen, en
was in den schoot der katholieke Kerk terugge
keerd, toen de dood van Kara Mustapha den band
tusschen haar en hem voor goed verscheurde,
maar de hoop, dat hare dochter thans in hare
armen eene toevlucht zou zoeken, werd niet ver
vuld. Fatime was met zulk een vurige liefde aan
haar vader gehecht geweest, dat zij vrijwillig in
zijn lot deelde en zichzelve den dood gaf, toen
men hem de zijden koord had gezonden. Het
was alsof de hemel Dione deze straf toezond, als
vergelding voor haar afval, alsof alles van haar
zou worden weggenomen wat haar in Stamboul
lief en dierbaar was geweest; de voormalige ge
malin van den prachtlievenden, verkwistenden
grootvizier moest thans met haar zoon de erfenis
van haar eersten echtgenoot deelen, en de doch
ter, die gedurende een lange reeks van iaren haar
eenige troost was geweest, was thans aan haar
hart ontscheurd.
(Wordt vervolgd.)
