Nummer 60.
Donderdag 28 Juli 1892.
15e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FETJILL
ho van het Zuiden,
Waalwpscie en Langstraatsche Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijr. per 3 maanden J 1,00.
Frauco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
uan den Uitgever.
UITGEVER:
Waalwijk.
Advertentiën 1—7 regel» J 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangnoinen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Eindelijk zal de Panamakanaal-quaestie
voor het gerecht worden opgelost. Zooals
uit Parijs gemeld wordt is besloten tegen üe
Lesseps en verschillende bestuursleden van
de „maatschappij tot doorgraving der Pana
ma-landengte," een aanklacht in te dienen,
wegens de aanwending van gelden der maat
schappij in strijd met de bepalingen van het
reglement. De behandeling van het proces
zal in October plaats hebben. De „groote
Franschman," het medelid der academie, de
bezitter van het grootkruis van het legioen
van eer, die jarenlang op verschillende wij
zen als een der grootste weldoeners der
menschheid is gevierd, moet aldus plaats
nemen op de bank der beschuldigden we
gens fraude en zal der wereld een schouw
spel leveren, zooals men het in de laatste
jaren al meer heeft gezien heden nog een
aanzienlijke betrekking bekleedend en bela-
den met roem en eer, morgen van het voet
stuk afgerukt en minachtend of medelijdend
behandeld.
De Panamaroes in Frankrijk is uit en van
de D/3 milliard, die de zaak aan het land
gekost heelt is niets overgebleven dan een
treurig restje. Deze enorme som hebben de
Franschen in de grootsche onderneming ge
stoken, omdat het hun eerzucht prikkelde,
dat de „doorgraver der landengten" een der
hunnen was en het kanaal in het verre wes
ten door Fransch geld en vernuft tot stand
zou komen. Zonder twijfel zal het Panama
kanaal een onsterfelijk monument zijn voor
den vooruitgang der beschaving. Het zal een
volksstraat in den volsten zin des woords
zijn. Wanneer men bedenkt welk een vlucht
in betrekkelijk korten tijd sedert de opening
van het Suezkanaal, de
met Azie, Australië en C
heeft, zal men kunnen n
het Panamakanaal zal be
kanaal zal het veel belai
goede komen tusschen Oc
Eene geschiedenis uil de En
50
XXI.
Hetty vatte zijne hand e
bruine oogen smeekend r
zeide zij, en een hoog roo<
toen zij den squire dezei
mers ook een vriend van
Orde? herhaalde hij
tegelijk; dit schijnt mij vi
zijn.
Neen, antwoordde Het
gelofte gedaan, al mijne 1»
wenden om mijn broeder
ters te verlossen, en moet 0
hebben, eer ik een andere
Tegen deze sophiste)
gen zijn, zeide Robert,
den vinger dreigende, n
u, vader, vervul Hetty's
persoon gevoel voorwaar
tegen Elisabeth Canning,
gemaakt.
De squire boog toesten
Misschien is het b<
lukkige zaak, waarin
Davistowns nu eenmaal g
de wereld gemaakt woi
dit niet zoo spoedig zal
twijfelachtig; in het laa
zullen de debatten in 01
indien voor dien tijd gee
voor de onschuld der 1
geleverd, dan blijft het 1
Hij had dit laatste zac
en deze antwoordde op
is de zaak toch ook besl
En wij maken uw
uwe zuster tegelijk beke
bij. Robert boog zich tol
om dezen het door Hett1
te deelen, maar hij bracl
de zaak klonk al te onge
ten Noorden en ten Zuiden van den evenaar
zoowel als tusschen Europa en de Vereenigde
Staten aan de eene zijde en Australië, Oost-
Azie en de eilanden in den Stillen Oceaan
aan de andere zijdehet zal den afstand,
die tot nu toe moest worden afgelegd door
de straat van Maghellaen, tot op de helft
minstens verminderen. Een eenvoudige be
rekening leidt tot de volgende conclusie: De
afstand van New-York tot San-Francisco zal
31, die naar Melbourne en Sidney 11, naar
Valparaiso 20, naar Iquique 24, naar Callao
35, naar Yokohama 26, naar Honkong en
Manilla 23 dagen verkort worden. Wat Eu
ropa betreft, wint men naar San-Francisco
21, Valparaiso 41/2, Iquique 101/8, Callao l41/2
Yokohama 16 en Honkong 131/» dag. De
havens van de Vereenigde Staten hebben
aldus meer voordeel bij het kanaal dan die
van Europa. Desniettegenstaande heeft men
zich in Amerika niet met de onderneming
ingelaten, vermoedelijk omdat het een te
Fransch karakter draagt en omdat de slimme
Amerikanen, die goed op de hoogte van de
toestanden zijn, den afloop vooruit berekend
hebben en misschien gedacht hebben het
aangevangen werk voor eigen rekening goed-
kooper ten einde te kunnen brengen. Het
zou ook kunnen zijn, dat de Amerikanen,
die meer dan eenig ander volk op hun voor
deel bedacht zijnalsdan voor de van
kanaal gebruik makende Europeesck
tuigen hoogere tollen zouden
hun eigen schepen.
Van dit standn- Èfo
treuren, dat hc
geworden en di g;
lijke wijze versp. =e? 1 oac
waarlijk erg gew
de openbare meen en
gedrongen en einde
arei
:chen vader en zoon
rt gedrukt, en haar
iare zuster, hoe ver-
r gelukkig worden,
jg van Mary,
zij zeer zacht, graaf
ftelijk bij mijn va-
1 gedaan, en zij is
it Schotland terug-
gemaakt worden.
a Hij is niet in
ermomd zien rond-
acht I Maar ook zij
ire lippen; wat haar
had toegeschenen,
ner was geworden,
5ij mocht in Mary's
Dg zulk een vreese-
besloot te zwijgen
i» houden. Mevrouw
leine gezelschap uit
n, waar zij vroeger
d had laten gereed
end zeide, Hetty en
van den voormiddag
jn noodig hebben,
tir Crispe werd aan
Hitte.
Guildhall vernomen,
ty was blootgesteld
Dtsplichten het had-
naar Chesney-Wood
lames hem medege-
ongedeerd was, en
onmiddellijk had hij
een staat van groote
r haar grond vond
kten maar gelukkig
i in de deelneming,
den zak te kloppenhelaas is de „kleine
man", meest door „chauvinistische drogre
denen verblind het slachtoffer van die ex
ploitatie geworden. Men heeft gearbeid zon
der goede plannen gevormd te hebben, ter
wijl met het geld op de meest gewetenlooze
wijze is omgesprongen. Ongehoorde sommen
zijn verloren gegaan, doordien bij de uit
voering in het geheel geen controle bestond
en hoeveel in de handen der aannemers en
der beambten gebleven is, is onmogelijk op
te geven. Om den Franschen tot inteekenen
aan te sporen, werd de pers met groote som
men omgekocht en helaas bezweek zij voor
de toovermacht van het goud en gaf zij haast
ongeloofelijke berichten ten beste. Het is
aan geen twijfel onderhevig of het proces
zal verrassende onthullingen brengen aan de
verbaasde wereld.
In den onafhankcfljken Congo-Staat loopt
het verkeerd. Naar gelijktijdig door de Brus-
selsche Indépendance, de Patriote en de Mo"
vement Géographique gemeld wordt
Arabieren van den Opper-Cor
regeering van den staats- en henben
ze de Belgische ne£ej nmgj
gen. Het land .go i
de macht ;v en -
aan den dag
oor een man blindelinb
.uoet hem beminnen, had ook
belven gezegd en de zoete hoop, die
?ij kierde, zich als eene zekerheid voorgesteld,
-0 dat een blik op lletty en Robert, die arm
in arm in het salon tradendie met één slag
vernietigde.
I11 de oogen van het jonge paar las hij, dat
hun lot, en daarmede ook het zijne, beslist was.
Het was een diepe, smartelijke val uit de hoogte
van een zaligen droom in een harde, koude wer
kelijkheid; het was den lordraayor alsof er eens
klaps een ijskoude hand over de wereld was ge
gaan, die alles, wat zooeven nog in vollen lente
bloei prijkte, in een dorren akeligen winter had
veranderd. Maar sir Crispe was een man en van
een door en door rechtschapen karakter; wat er
daar ook in zijn binnenste was vernield, uiterlijk
zou niemand daarvan iets bemerken; hij gevoelde
een ondragelijke smart, maar geen wrok tegen
het jonge paar.
Die twee hadden slechts datgene genomen,
waarop zij recht hadden, wat de jeugd toekomt,
en dat eenmaal verzuimd of verbeuzeld
nimmer terugkeert. Reeds in de eerste smart
volle minuten stond bij sir Crispe het besluit
vast, voor Hetty en Robert een trouw, onbaat
zuchtig vriend door het geheele leven te zijn.
Squire Wintlebury ontving den liooggeëerden
bezoeker op de voorkomendste wijze; tegenover
hem en zijne echtgenoote kreeg sir Crispe weldra
zijne kalmte terug en was zelfs in staat met
Hetty over het doorgestane avontuur te schertsen.
Robert en hij gevoelden dat zij elkander begre
pen, in een warmen krachtigen handdruk, waarin
de beide mannen zonder woorden alles neerleg
den, wat de een den ander zoo gaarne had willen
zeggen, en wat toch niet kon worden uitge
sproken.
Nadat de gebeurtenissen van den voormiddag,
voor zooverre Hetty en Robert daarin waren
betrokken geweest, ufgehandeld waren, viel het
gesprek op de aanleiding tot der. oploopde
squire meende dat het was om de verkiezingen
tegen te werken.
Dat het dit is, daarvoor zijn voldoende be
wijzen voorhanden, hernam de loidmayor; dat is
persoonlijk vertroostend voor mij, maar moet
mij met het oog op mijn vaderland, diep be-
bery voor buitenlandsche zaken en Labou-
chère als algemeen postmeester, tevens belast
met de verdediging van algemeene regee-
ringsvoorstellen in het Lagerhuis. Het wil
enkelen voorkomen, dat dit de huid verkoo-
pen is voordat de beer is geschoten, want
van de conservatieve zijde wordt de wen-
schelijkheid besproken, dat het tegenwoordig
ministerie zou aanblijven om de behandeling
der home rule in het parlement te leiden;
valt deze dan niet uit in den geest van hare
majesteit, dan was met eene parlementsont
binding nog een beroep op de kiezers te
doen, die dan zuiverder waren ingelicht over
hetgeen zij van de liberale partij te wachten
hebben.
In Duitschland en voorn.fmenik
is men in spanning of k :ize.-
uur, die hij vv»' op
dem zal .oc ven
mer
.^.enen
-ustrijd, uit-
aan Italiaansche
-iClfirma's.
Jaarmarkt te Waalwijk, Donder
dag 4 Augustus.
droeven. Waar moet het heen, wanneer men, om
een staatkundig doel te bereiken, de slechtste
hartstochten van een volk in beweging brengt
De parlementsverkiezingen worden meer en
meer eene soort van jacht, zeide Robert.
Neen, tot eene soort van oorlog, hernam de
squire; men handelt met de tegenpartij als met
een buitenlandschen vijand en vergeet geheel
dat men tegen zijn eigen vleesch woedt.
Zoolang men niet tot de erkenning is ge
komen, dat iedere partij hare hooge beteekenis
heeft voor het welzijn van den staat en gerech
tigd en verplicht is daaraan mede mede te werken,
zoolang zal ons staatkundig leven niet op de
hoogte staan om het tot een voorbeeld van Europa
te maken. Whigs en Tories moesten elkander
in het bestuur vervangen; want de roeping der
eersten is het invoeren van wetten en instellin
gen die de vooruitgang onzer eeuw eischt, het
opruimen vun verouderde vooroordeclen en pri
vilegiën. Zijn zij daarbij, zooals het in den ijver
tot nervormen wel eens gebeuren kan, te ver
gegaan, dan is de taak der Tories het te snel
zeilende schip te stoppen zooals de zeelieden
zeggen en het een tijdlang te doen voortgaan
op den weg van langzame ontwikkeling, des noods
een korten stilstand te bewerken. Nooit of nimmer
moest schier eene partij slechts aar. het roer
trachten te komen, om alles af te breken wat de
andere heeft opgebouwd.
De squire reikte den lordmayor met oprechte
hoogachting de hand.
Gij spreekt uit mijn hart, zeide hij; zal het
evenwel ooit zoover komen
Ik heb een vast vertrouwen op het gezond
verstand en den praktischen zin van ons volk,
geloof dat wij in een niet al te ver verwijderd
tijdperk daartoe zullen geraken, zeide sir Crispe
met overtuiging. Al stichten wij koloniën op
koloniën, al hoopen wij schatten op schatten,
dat alles zal ons geen hechten grondslag, geen
rust en vastheid, ja zelfs geen blijvend aanzien
in het buitenland geven. Dat verkrijgen wij
slechts door de wijze, waarop wij de binnen-
landsehe aangelegenheden regelen, door de hoogste
beschaving, humaniteit en verdraagzaamheid.
Gij acht het misschien niet enkel een toeval,
dat men het vooroordeel tegen de heidens aan
gewend heeft om het volk op te zetten vroeg
Robert. (Wordt vervolgd.)