Nummer 93, Zondag 20 November 1892. 15e Jaargang,
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Glüek auf
UITGEVER:
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FE UI LLETO .V.
De Echo van het Zuiden,
Wuliijksrkr en Langstraatsche Courant,
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag avond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1,00.
franco per post door het geheele rijk f 1,15
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever.
Waalwijk.
Advertentiën 17 regels J 0,60 daarboven 8 cent per regel
groote letters naar plaatsruimte. Advertentien 3 maal ter plaatsing
opgegeven, worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitscb-
land worden alleen aangnomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
De Fransche bladen voeren een heeten
strijd in 't leveren van de meest mogelijke
wetenswaardige bijzonderheden omtrent de
nieuwe phase van de Panama-aangelegenheid
een direct gevolg van de beslissing inzake
de in te stellen vervolging. En eigenlijk kan
er over die vervolging zelve toch maar bitter
weinig gezegd worden daar de oproeping
den aangeklaagden nog niet eens is geworden
en al wat er bekend is omtrent het aantal
bij de vervolging betrokkenen, eigenlijk langs
onrechtmatigen weg algemeen eigendom is
geworden. Zeker is 't dat Ricard, de titu
laris van justitie, welke ook de motieven zijn
geweest bij zijn opzienbarende beslissing, zijn
collega's geen dienst heeft .bewezen en hen
en zich zeiven eigenlijk van deu wal in de
sloot heeft geholpen al is de moeielijkheid
der interpellatie nu ook ontzield.
Het regeeringsvoorstel tot wijziging der
drukperswet in min of meer reactionnairen
geest vond in de kamer levendige bestrijding
van alle kanten. De boulangist Laguerre
bezwoer de regeering dien weg niet in te
slaan, de clericaal De Mun verweet der re
geering door hare houding tegenover de
geestelijkheid het land tot anarchie te leiden,
de radicaal Douville Maillefeu verklaarde
nooit voor zulk eene wet te zullen stemmen,
de bonapartist Robert Mitchell eindelijk dreef
er den spot mede. Slechts enkele sprekers,
o.a. de afgevaardigden Poussergues en De-
schanel, schoon deze er bij zeide slechts
voor te stemmen uit vrees voor de roode
vlag, eene uitdrukking, waartegen de werkman
afgevaardigde Basly ten sterkste protesteerde.
Lasserre verweet de rechterzijde stelselmatig
eiken maatregel tegen te werken, door de
regeering noodig geoordeeld tot handhaving
der grondwet.
Tegenover De Mun's beschuldiging van
vervolging der geestelijkheid, voerde de mi
nister-president Loubet aan dat de staat
nota bene 45 millioen aan de geestelijkheid
VAN
E. WERNER.
Vertaling van Hermina.
(Overgedrukt met toestemming van den uitgever
P. Gouda Quint, te Arnhem)
6 ooo—
,Ge zijt meer dan oprecht! Om het even, 't is
altijd goed, als men weet, in welke verhouding
men tot elkander staat; en bij elkander zullen
wij vooreerst wel dienen te blijven. De hande
ling van gisteren kan niet herroepen worden ten
minste niet terstond, zonder ons beiden aan de
algemeene bespotting prijs te geven. Indien gij
echter dit tooneel hebt uitgelokt, om mij onder
het oog te brengen, dat ik, ondanks mijne onbe
schaamdheid van naar je hand te dingen, mij op
een eerbiedigen afstand van de barones Windeg
heb te houden, en ik vrees dat ge er dit mede
voorhadt zoo 'hebt gij je oogmerk bereikt,
maar en hier verviel Arthur weer in zijn
gewonen onverschilligen toon //maar ik ver
zoek je vriendelijk, dat het dan ook het eersteen
laatste van dien aard tusschen ons moge zijn. Alle
zoogenaamde scènes zijn mij een gruwel; mijne
zenuwen zijn er niet tegen bestand, en men kan
best alle zaken regelen, zonder dergelijke onnoo-
dige agitaties. Voor het oogeblik geloof ik dus
je wensch te voorkomen, als ik mij verwijder.
Gij excuseert mij zeker, dat ik ie alleen laat."
Hij nam een der zilveren candelabers, die op
een zijtafel stonden te branden, en verliet het
vertrek; doch buiten de deur bleef hij nog een
oogenblik staan en wendde het hoofd om. De
vonk smeulde thans niet meer in de oogen van
den jongen man, ze glinsterden en fonkelden, hoe
wel niet langer dan ééne seconde, toen stonden
zij weer even dof als altijd; maar de vlam van
de kaars flikkerde onrustig heen en weder, terwijl
hij de zijkamer doorging door den tocht of
door het beven van de hand, die haar droeg
Eugenie slaakte een diepen zucht, toen de zware
portières zich achter haar echtgenoot gesloten
betaalde. Overigens streefde de regeering er
steeds naar ieders geloofsvrijheid te doen
eerbiedigen.
De heer Ernest Roche socialist en vroeger
boulangist, verklaarde dat de anarchie niets
te maken heeft met het socialisme, dat alle
gemeenschap met de anarchie afwijst. De
spreker beschuldigde verder de regeering
dat zij agents provocateurs onderhoudt.
Hij verklaart, het volkomen begrijpelijk te
vinden dat de anarchie toeneemt, waar de
ellende van het volk zoo groot is.
De heer Aylard zegt, dat er tusschen so
cialisme, collectivisme en anarchie geen on
derscheid isalle drie beoogen ze de
omverwerping van het sociale gebouw. Hij
wijst er verder op, dat de toestand der ar
beiders is vooruitgegaan, terwijl die der pa
troons hachelijk is geworden.
De heer Loubet handhaafde de noodzake-
ijkheid der wetde regeering staat ontwa
pend tegenover de anarchisten en de alle
zedeleer omverwerpende publicatien. Misbruik
maken van de wet zal de regeering voorze
ker niet. De minister vraagt een votum van
vertrouwen van de linkerzijde en het centrum.
De zitting werd nu geschorst.
In de couloirs liep het gerucht, dat het
kabinet op eene meerderheid van dertig stem
men kon rekenen.
Na de heropening vraagt de heer Deramel
aan de regeering, of zij de wet gedurende
verkiezings-tijdperken denkt toe te passen
en verder of zij berust in de verzending van
het ontwerp naar eene commissie. Ingeval de
regeering deze verzending niet gedoogde, zou
spreker haar zijn vertrouwen niet geven.
De beraadslaging werd daarop gesloten,
nadat nog de heer Pichon ten gunste van
zoo eene verzending naar de commissie had
gesproken.
Met 317 tegen 203 stemmen werd het
voorstel tot verzending naar de commissie
aangenomen.
Samenkomst van den rijksdag Dinsdag a.s.,
opgeluisterd door de troonrede, uitgesproken
door den keizer in hoogsteigen persoon en
Lm*agff«rsrrawin wgJa
hadden; zij had haar wensch verkregen. Als
ware de l'rissche lucht haar een behoefte na dit
onaangenaam tooneel, trad zij naar het raam,
schoof de gordijn terug en, het venster half
openend, genoot zij van de zoele lentelucht, die
haar tegenwoei. De sterren konden slechts met
moeite aoor de nevelen heendringen, die het uit
spansel als met een sluier voor het oog bedekten,
terwijl de omtrekken van het landschap, dat zich
voor haar uitbreidde, zich in de schaduwen van
den nacht verloren. Van het terras steeg de geur
der bloemen tot haar op en van verre ruischten de
tonteinen. Overal rust en vrede in het rond,
slechts niet in het hart der jonge vrouw, daar
aan het venster, die heden den drempel harer
nieuwe woning voor het eerst had betreden.
Hij was thans geëindigd, die zwijgend gevoerde,
wanhopige strijd van de twee laatste maanden,
waarin toch juist die wanhoop en die strijd haar
hadden staande gehouden. Daar ligt voor heroïeke
naturen altijd iets verhevens in de gedachte, een
gansche toekomst voor anderen weg te werpen,
ten koste van eigen levensgeluk anderen te red
den en zichzelf ten offer te brengen voor het
dierbaarste, dat men bezit. Maar thans, nu dit
offer geschied, die redding volbracht was, nu er
niets meer te strijden en te overwinnen over
bleef, nu verdween het romantische waas, waar
mede Eugenie's kinderlijke liefde haar besluit
tot dusver had overtogen, en trad de toekomst,
die haar wachtte, haar in al hare eenzaamheid
en kilheid voor den geest. Met de voorjaarsgeuren
en voorjaarskoeltjes ontwaakte ook de lang be
dwongen smart in het hart der jonge vrouw, die
ook haar deel aan geluk en liefde van het leven
had geëischt, en zich thans zoo bitter in die
verwachtingen bedrogen zag. Zij was jong en
schoon, schooner dan vele anderen, de afstamme
ling van een oud-adelijk geslacht, en de fiere
dochter der Windegs had den held van hare jeug
dige droomen steeds met al de ridderlijke eigen
schappen harer voorvaderen versierd. Dat hij in
rang en naam aan haar gelijk zou zijn, sprak
van zelf, en nu Had de haar opgedrongen
echtgenoot ten minste nog karakter en geest
kracht bezeten, de hoedanigheden, die zij het
hoogst in den man waardeerde, ze had hem
wellicht zijn burgerlijke afkomst vergeven; maar
dit flauwe wezen, dat zij veracht had, nog eer
ze hem kende 1 Waren de beleedigingen, die zij
nog wel in al zijn middeleeuwsche pracht en
heerlijkheid de militaire wet met al haar
kansen en de uit haar voortvloeiende nieuwe
belastingplannen ziedaar een amalgama
dat waarlijk slof tot politieke betoogen te
over biedt en dat dan ook door de Duitsche
bladen met een bewonderenswaardigen ijver
wordt behandeld, als duurden de beschou
wingen niet reeds weken lang en als konden
de betoogen vóór en tegen de lievelingsplan
nen van het rijksbewind, nog van eenig nut
zijn
Te Konstantinopel zijn weder ongunstige
berichten uit Kreta ontvangen. De Porte
verklaart dat er rust heerscht op het eiland
maar erkent tevens dat er gevechten zijn
geleverd, waarin aan beide zijden dooden
vielen.
Te Madrid heeft een artikel van Castelar
in de Globo sensatie gemaakt, waarin hij
zegt, dat er tusschen de regeeringen van
Spanje en Portugal een verbond van verde
diging gesloten is tegen de republikeinen in
beide landen. Spanje zou daarbij aangenomen
hebben gewapenderhand tusschen beide te
komen in het geval eener omwenteling te
Lissabon.
Bijna allerwege en niet het minst in Enge
land dus wordt uit Londen geschreven
is men ten zeerste ingeuomen met den uitslag
der presidents-verkiezing in de Vereenigde
Staten wijl deze het vooruitzicht opent op
eene herziening van het gehate Mackinley-
tarief, datschoon men het nooit erkend
heeftin Engeland zooveel nadeel aan de
nijverheid berokkend heeft. In Wales b.v.
waar de blikjes-industrie bijna geheel vernield
werd, gaan vele fabrikanten nu reeds weer
werklieden in dienst nemen.
In de Vereenigde Staten intusschen begin
nen zich reeds stemmen te verheften tegen
eene te haastige tariefsherziening. En de
heer Cleveland en zijne vrienden zijn dan
ook voornemens slechts zeer langzaam op te
treden. Daarentegen zien de tegenwoordige
hem in liet aangezicht had geworpen en die
iederen anderen man in toorn zouden doen ont
branden, wel in staat geweest, hem uit zijn ge-
voellooze onverschilligheid op te wekken Had
hij bij de bitterste gezegden, die de verachting
haar in den mond had gelegd, ook slechts voor
één oogenblik zijn onverschillige houding laten
varen En toen zij beiden dien middag in groot
gevaar hadden gezweefd, had hij toen ééne hand
tot zijne of hare redding uitgestoken Een ander,
een vreemde moest zich voor de woedende dieren
werpen en ze beteugelen, op gevaar af van onder
hunne hoeven vertreden te worden. Voor Euge
nie's verbeelding rees eensklap het beeld van
den jongen man met zijn heldere blauwe oogen
en bloedend voorhoofd op. Haar echtgenoot had
niet eens onderzocht, of de wond van zijn redder
gevaarlijk, wellicht doodelijk was, en toch waren
hij en zij verloren geweest, zonder diens kracht
dadige spoedige hulp.
De jonge vrouw zonk achterover in een stoel
en verborg het gelaat in beide handen; en alles,
wat zij maanden lang gestreden en geleden had
en haar in deze ure met tienvoudige zwaarte
op de ziel woog, gaf zich thans lucht in één kreet
van wanhoop en vertwijfeling//O mijn God
mij God, hoe zal ik dit leven verdragen!"
De wijd uitgestrekte Berkowsche mijnen en
bergwerken lagen op tamelijk verren afstand van
de residentie, in een der meer afgelegen provin
ciën. De streek had weinig bekoorlijks; overal
het eentonige, donkere dennenhout, dat hoogten
en laagten gelijkelijk bedekte, waartusschen zich
dorpen en gehuchten verhievenof een enkele
hofstede of meer uitgebreid landgoed zich uit
strekte. De grond hierboven bracht echter niet
veel op; zijne schatten lagen onder de aarde ver
borgen, en dit was dan ook de reden, dat al het
leven en vertier uit den gelieelen omtrek zich
op de Berkowsche bezittingen vereenigden, daar
deze schatten op zeer uitgebreide schaal ontgonnen
werden.
Deze bezittingen waren vrij afgelegen en van
het dagelijksch verkeer afgezonderd, daar zelfs de
naaste stad op eenige uren afstand lag, maar zij
vormde bijna eene stad op zichzelf, diegrootsche
verzameling van werkplaatsen en woonhuizen
die zich daar met al haar drukte en gewoel te
president en diens vrienden in, dat zij iets
moeten doen om aan de duidelijk uitgespro
ken wenschen der bevolking tegemoet te
komen. Men verwacht dan ook, dat eenige
wetsontwerpen tot toelatingzonder eenig
invoerrecht, van grondstoffen, die reeds door
het huis van vertegenwoordigers zijn aange
nomen en thans bij den senaat in behande
ling zijn, ook daar aangenomen en door den
heer Harrison goedgekeurd zullen worden.
Dit geldt met name van dat betreffende den
vrijen invoer van wol, waardoor vooral Austra
lië en Argentinië zeer zouden gebaat worden.
De industrieelen in de Vereenigde Staten
zijn daarentegen erg ongerust over de ge
volgen die tariefsherziening voor hen kan
hebben. Eenigen hunner beginnen hunne
productie reeds te verminderen. Eene groote
papierfabriek te New Yorkdie 400.000
dollars kostte is gesloten en het werk is
geschorst van de voorgenomen uitbreiding
van bestaande fabrieken in Philadelphia, die
600,000 dollars zoude gekost hebben. De
Fostoria Lamp Shade Company, de grootste
onderneming van dien aard in de Vereenigde
Staten, laat hare werklieden slechts halven
tijd werken, omdat de glashandelaren weigeren
hunne inkoopen te doen tot zij weten wat
het Congres ten opzichte van het tarief op
glas zal doen. De Consolidated Window
Glass Company heeft hare bedienden te ken
nen gegeven, dat zij voortaan alleen orders
zal uitvoeren. Deze twee maatschappijen
alleen betalen aan bon per maand 30,000
dollars. Mogelijk is haar optreden echter
slechts eene poging om de werklieden tegen
de nieuwe regeering in het harnas te jagen.
In elk geval blijkt uit alles, wat men thans
uit Amerika verneemtwelke ernstige ver
storingen dat sollen met invoerrechten te
weeggebracht heeft en welke moeielijkheden
men zal te overwinnen hebben, eer de oude
toestand hersteld is.
midden der bosschen verhief. Elk hulpmiddel,
door nijverheid of wetenschap te voorschijn ge
roepen, alles, wat machines en menschenhanden tot
stand hadden kunnen brengen, was hier aange
wend om den weerstrevenden aardgeest zijne
schatten te ontworstelen. Een geheel leger van
administrateurs, machinisten, inspecteurs en op
zichters stond onder het toezicht van den directeur
en vormde eene kolonie op zichzelf, terwijl ver
scheidene duizenden arbeiders, die slechts voor
het kleinste gedeelte in de kolonie zelf gehuisvest
konden worden, in omliggende dorpen woonden.
De onderneming, die eerst door den tegenwoor-
digen eigenaar uit een aanvankelijk zeer klein
begin tot de verbazende hoogte was opgevoerd,
waarop zij thans stond, scheen bijna te groot, om
door een particulier gedreven te worden en ver-
eisebte inderdaad een reusachtig kapitaal. Het
was op verre na de aanzienlijkste inaustriëele
zaak uit de geheele provincie, en zij bezat dien
tengevolge een overwicht over al de ondernemin
gen van dienzelfden aard, waarvan geen enkele
in uitgebreidheid met haar kon wedijveren. Deze
kolonie met haar ommetelijk kapitaal aan machi
nes en arbeidskrachten, met hare werkplaatsen en
arbeiderswoningen, hare beambten en werklieden,
vormde, als het ware, een afzonderlijken staat,
welks heer en meester even oppermachtig regeerde
als menige beheerscher van een klein vorstendom.
Het was zeker opmerkelijk, dat men aan ie
mand, die aan het hoofd van zulk een onderne
ming stond, nog altijd een onderscheiding onthield,
waarnaar hij zoo smachtend verlangde, en die
toch aan zoo menigeen werd geschonken, die
zich op industrieel gebied minder verdienstelijk
jegens zijn land had gemaakt dan hij; maar hier,
evenals overal waar de beslissing van de hoogste
macht afhing, kwamen zijn karakter en persoon
lijkheid ter sprake en Berkow mocht zich nu
eens niet in de gunst der invloedrijke kringen
verheugen. Er was zoo menig duister punt in
zijn verleden, dat zijn rijkdom wel bedekken,
maar nooit geheel uitwisschen kon. Wel was hij
nog nooit met het gerecht in aanraking gekomen,
maar vaak genoeg op het punt hiervan geweest.
Ook wilde men nog niet algemeen het groote
nut erkennen, dat hij met zijne grootsche onder
nemingen, naar veler gevoelen, in de provincie
stichtte.
Wordt vervolgd.
