Frankrijk.
Engeland.
Duitschland.
Italië.
BINNENLAND.
hebben. Bijna overal hebben de patroons ver
klaard dat ze zich niet tegen dien maatregel
verzetten zullen. Ook zonder die goedkeuring
zouden vele werklieden Maandagmorgen den
arbeid niet hervat hebben men zette dien
voort tot na de uitbetaling der loonen.
De Typographen-bond heeft Maandag tot
de werkstaking besloten. Van de 1200 leden
hebben er 900 aan de stemming deelgenomen
en met eene meerderheid van 88 stemmen
is tot de werkstaking besloten. Een honderd
tal zetters hebben geweigerd aan de stemming
deel te nemen, omdat de statuten van den
bond de politiek buitensluiten. De directeuren
der dagbladen hebben besloten de letterzet
ters, die het werk staken, te ontslaan. Men
vreest voor geweldpleging tegen hen, die ar
beiden willen. Alleen het radicale blad, la Ré-
forme, heeft er in berust niet te verschijnen.
Ofschoon het ook Zondag in Brussel vrij
kalm geweest is, heeft toch een zeer betreu
renswaardig feit plaats gehad. De burgemeester
Buis bevond zich met de heeren Février en
Hymans in de rue du Beau-Site, toen eenige
personen, die van een meeting terugkwamen,
hen opmerkten, op den burgemeester toescho
ten en hem voor „moordenaar" uitscholden.
Plotseling daalt een ebbenhouten stok met een
stalen knop op het hoofd van Buis neer, die
een bloedende wonde aan het achterhoofd
kreeg. De politie snelt toe, de manifestanten
verdedigen zich met hunne wandelstokken
plotseling knallen een vijftal revolverschoten.
Een inspecteur van politie wordt door een
kogel in den rug getroffende kepi van
een agent wordt doorschoten, de spiegelruit
van een der vensters van een hotel in de
nabijheid verbrijzeld. Een panische schrik
ontstaat in die aristocratische wijk de lui
ken worden in allerijl geslotende politie
doet de straat en den omtek van de woning
van den burgemeester ontruimen. De wond
van dezen laatste schijnt niet van ernstigen
aard te zijn.
De regeering beeft twee lichtingen der mili
tie onder de wapenen geroepen.
Uit Luik wordt gemeld dat de werksta
king zich niet heeft uitgebreid en de nacht
kalm is voorbijgegaan.
Te Antwerpen hebben aan de kade een
aantal arbeiders, op meer dan 1000 te schatten,
den arbeid geweigerd en een aantal bruggen
en planken, ter verbinding van schepen met
den wal, in het water geworpen.
Aan de petroleumdokken aldaar heeft eene
botsing plaats gehad tusschen werkstakers
die den arbeid wilden verhinderen, en de
politie. Er werden revolverschoten gewisseld
en een aantal personen in hechtenis genomen.
In verschillende volksvergaderingen wordt het
algemeen kiesrecht geeischt en de algemeene
werkstaking gepredikt.
Uit Bergen wordt van Maandag gemeld:
Nadat de garde civique tot tweemalen op
de werkstakers had moeten chargeeren, waar
bij verscheidenen gewond werden, werden op
2 verschillende punten de manschappen aan
gevallen en met steenen geworpen, tengevolge
waaavan een aantal hunner gewond werden.
De garde civique gaf daarop vuur, met het
gevolg dat 4 personen gedood en een aantal
gewond werden. Er volgden verscheidene
arrestaties.
Onmiddellijk na het vuren der garde civique
droegen de werkstakers Hunne dooden en
gewonden weg. Het aantal gewonde man
schappen der garde civique bedraagt 14,
waarvan 3 in het hospitaal zijn opgenomen,
waarheen ook 5 dooden en gewonden der
werkstakers gebracht werden. Het parket
heeft de gewonden terstond ondervraagd,
waarvan twee doodelijk getroffen zijn.
het eerst terugzien! Eugenie aarzelde, niet wetende
of zij omkeeren dan wel blijven zou. Eindelijk
trok zij zich stil terug achter de portière, welker
plooien hare gestalte grootendeels verborgen.
't Is onmogelijk, mijnheer Berkow!" zeide de
schelle, duidelijke stem van den hoofdingenieur.
//Als gij nog langer die toegevendheid blijft ge
bruiken, dan lijden diegenen er onder, die nu tot
de orde beginnen weer te keereo. Ze hebben
ditmaal nog het veld geruimd omdat zij de
minsten waren, maar die tooneelen zullen zich
telkens en dit wel op erger en bloediger wiis
herhalen dan heden morgen, toen de verschillende
partijen alleen nog maar handgemeen werden.
Hartman heeft getoond, dat hij zijn eigen kame
raden niet ontziet, als ze tegen zijne alleenheer
schappij in verzet komen. Hij stort vriend en
vijand in het verderf, om zijne eens opgevatte
denkbeelden door te drijven.
De openstaande deur vergunde Eugenie, een
blik in de kamer te werpen. Arthur stond vlak
tegenover haar bij het open venster; het volle
licht viel op zijn gelaat, dat, sedert zij hem het
laatst had gezien, een veel zwaarmoediger uit
drukking had gekregen. De zorgendie hem
destijds nog zoo vreemd waren en slechts het
voorhoofd deden fronsen, hadden hier thanstwee
diepe rimpels gegroefd, die wellicht nooit weer
uitgewischt zouden worden. Iedere trek van zijn
gelaat was scherper, sprekender geworden; de
uitdrukking van geestkracht, die zich destijds in
zijn trekken begon te openbaren en slechts ir.
oogenblikken van opgewondenheid en bezieling
duidelijk zichibaar was, week thans ook in kalme
uren niet meer van zijn gelaat en had de droo-
merige onverschilligheid van vroeger ten eenen-
male vervangen; ook zijne houding en stem ver
rieden dezelfde vastberadenheid en kracht men
kon het den jongen chef aanzien, dat hij in weinige
weken datgene geleerd had, waartoe anderen jaren
behoeven.
#Ik ben zeker de laatste om u aan te raden
hulp van vreemden in te roepen!' ging de hoofd
ingenieur voort; ,maar mij dunkt, dat wij allen,
en gij, onze chef, in de eerste plaats, genoeg ons
best hebben gedaan om er ons buiten te houden.
Men kan en zal het ons waarachtig nietten kwade
duiden, als wij eindelijk ook dat middel te baat
nemen, waarvan de naburige bergwerken zich al
iang bediend hebben, zonder dat het bij hen op
In het bekken van Charleroi staken thans
2000 mijnwerkers. Bij de 30,000 metaalwer
kers en glasblazers blijven aan het werk.
Te Grammont had Zondag avond in het
Café Hollandais eene hevige vechtpartij plaats
tusschen werkstakers en gendarmen, die dit
lokaal binnendrongen. Twee gendarmen en
een groot aantal manifesteerenden werden
gekwetst, vele ernstig.
Te Petit-Wasmes, bij Bergen, heeft er
Zondagnacht een dynamiet-aanslag plaats
gehad tegen de kerk, waarvan een paar
vensters gebroken zijn.
Uit Gent, van Maandag. De nacht is rustig
voorbij gegaan. 17 nijverheids gestichten had
den bescherming gevraagd om heden ochtend
het werk voort te zetten of te hervatten. Zij
werden dan ook van 41/2 uur door troepen
of door de burgerwacht bewaakt. Om 5 uren
trachtten talrijke benden werkstakers de her
vatting van den arbeid te beletten. Doch zij
weken voor de krachtdadige houding der
overheid en verdeelden zich in groepen naar
verschillende lokalen, waar ten 10 ure bij
eenkomsten plaats hadden.
Ten "D/s uur is eene proclamatie van den
burgemeester aan de bevolking verschenen.
Hij stelt vast dat er talrijke aanslagen op de
vrijheid van arbeid gepleegd zijn, en dat hij
het beteugelen der wanorde opdraagt aan
het leger, bijgestaan door de burgerwacht en
politie. Hij noodigt de bevolking uit zich op
een afstand van manifesteerenden te houden.
Samenscholingen van meer dan vijf personen
zijn verboden. Er heerscht eene groote op
schudding onder de socialisten.
Dezen namiddag trokken 300 man naar
de gemeente Wètteren, waar de kruitfabriek
gelegen is. De overheid, in tijds verwittigd,
sneed hun den weg af met een bataljon
linietroepen, waarop de werkstakers ouver-
richterzake hierheen teruggekeerd zijn.
Eene socialistische meeting in de zaal van
den skating rink door 3000 personen werd
afgezet door infanterie, burgerwacht, gendar
mes en lansiers te paard. Te 8l/ü ure ontstond
er geroep en gedrang. Het volk werd langs
het paleis van justitie en de Veldstraat ach
teruit gedreven. De woeling neemt toe.
Het groot militair vertoon maakt echter
blijkbaar indruk. De massa heeft zich spoedig
verspreid; geen incidenten zijn in het centrum
der stad voorgekomen.
Uit Brussel van Maandagnacht 12 uur. De
avond is kalm voorbijgegaan. Ernstige voor
vallen zijn er niet geweest. Men ziet de garde
civique niet, die in de voornaamste openbare
gebouwenin de scholen of in de politie—
bureaux gekantonneerd is. De gendarmerie
is geconsigneerd.
In de arbeiderswijken vooral heerscht groote
levendigheid, maar de arbeiders loopen rustig,
sommigen met vrouw en kinderen. De politie
zorgt in den omtrek van het Volkshuis en den
Cygne op de Groote Markt slechts voor de
circulatie.
Heden avond 9 uur zijn er 2000 a 3000
socialisten in de voorstad Elsene op de Place
de la Couronne vergaderd geweest; een aantal
sprekers hebben daar in de open lucht het
woord gevoerd en allen hebben hetzelfde
thema behandelddat de arbeiders in de
werkstaking volharden moeten totdat de kamers
het algemeen stemrecht zullen hebben
aangenomen. Het belangrijkste dezer
vergadering was de redevoering van een
sccialist, den heer Delmer, die wraak riep
over „de censuskamer die de vri'heid prosti
tueert," en den afgevaardigden voorspelde
dat hun weldra „slechts de keuze stond tus
schen de Tarpeïesche rots en het Kapitool,»
„tusschen het Galgeveld en het Panthéon
verre na zoo noodzakelijk was als bij ons.'
Arthur schudde mismoedig het hoofd. De an
dere bergwerken kunnen ons hierin niet tot maat
staf dienen; daar is het met eenige arrestaties en
bebloede koppen afgeloopen, daar waren vijftig
man en een paar schoten in de lucht toereikend,
om den geheelen opstand te onderdrukken. Hier
staat Hartman aan het hoofd, en wij weten allen,
wat dit zeggen wil. Hij wijkt zelfs voor geen
geweervuur, en met hem staan en vallen ook
zijn aanhangers. Zij zullen het uiterste op het
spel zetten bij ons is er aan geen vrede te
denken, dan nadat er eenige offers gevallen zijn."
De beambte zweeg, doch zijn veelbeteekenend
schouderophalen duidde aan dat hij de vrees van
zijn chef deelde.
yMaar als de vrede nu niet anders te bereiken
is begon bij opnieuw.
,Als hij te bereiken isHij is het echter niet
en de offers vallen te vergeefs. Ik bedwing den
opstand voor het oogenblik, en over een jaar
misschien binnen een paar maanden breekt hij
opnieuw uit, en gij weet even goed als ik, dat de
bergwerken in dit geval reddeloos verloren voor
mij zijn. Elders komt het rechtvaardigheidsge
voel of het vertrouwen ten laatste weer boven
elders komt het werkvolk eindelijk tot bezinning;
hier kunnen wij dit niet met grond verwachten
het sedert jaren gezaaide wantrouwen wordt niet
zoo schielijk overwonnen. Haat en vijandschap
was de leus, waarmede ik bij mijn optreden hier
begroet werd; zij is het nog heden en als ik nu
daarenboven nog bloed laat vloeien tusschen hen
en mij, dan is het voor goed gedaan. Voorzeker,
Hartman kan het wagen, de zijnen in openbaren
kamp tot gehoorzaamheid te dwingen, hen met
geweld, desnoods met de wapens in de hand, aan
zijn wil te onderwerpen; hij blijft toch hun Mes
sias, van wieri zij al hun heil verwachten. Als
ik echter maar ééns onder hen laat schieten, als
ik mij tot mijn eigen verdediging wapen, dan ben
ik de tiran, die hen in koelen bloede laat ver-
moordende onderdrukkerdie hen willens en
wetens in het ongeluk stort. De oude opzichter
heeft het wel geweten, toen hij indertijd tot mij
zeide: //Als het eens bij ons losbarst, dan sta God
ons bij!*
Wordt vervolgd.
Deze spreker had een kolossaal succes.
Na de vergadering verdeelden de deelne-
nemers zich, overeenkomstig den raad hunner
leidersin groepjes en kwamen zoo naar
Brussel. Op een gegeven oogenblik, in de
Rue de Namurstroomden zij wat talrijk
samen en eene compagnie der garde civique
deed hen zonder eenige moeielijkheid te
ondervinden, uiteengaan. Dit is eigenlijk het
eenige voorval van dezen avond.
De hoofden der socialisten vergaderen dezen
nacht om over de morgen te nemen maat
regelen te beraadslagen. Ingevolge het verbod,
door alle burgemeesters uitgevaardigd, omtrent
het houden van optochten en samenscholingen,
zal de geheele garde civique van Brussel en
zijne voorsteden onder de bevelen staan van
den Brusselschen generaal dier garde, graaf
d'Oultremont. De werkstakers schijnen.voor
nemens, zich aan dit verbod niet te storen;
beproeven zij er zich tegen te verzetten, dan
zijn bloedige botsingen onvermijdelijk, want
er zal order gegeven worden te vuren op de
rustverstoorders. Men is, in verband met het
vergaderen der kamervoor morgen niet
zonder zorg.
ANTWERPEN, 18 April (5 uur \s na
middags Aan de dokken blijft het werk
grootendeels, niet geheel gestaakt. Benden
manifesteerenden zwerven rond en trachten
de arbeiders het werk te doen verlaten. Van
tijd tot tijd raken zij handgemeen met de
politie.
Zooeven zag ik eenen gewonde wegbrengen
te midden van eene groote opschudding.
In den namiddag is eene lading katoen bij
de Rijnhaven in de Amsterdam straat in brand
geraakt. Men geloofde eerst dat er moed
willig brand gesticht was. Daarvoor bestaat
echter geen bewijs. Dergelijke branden ont
staan wel meer van zelf. De overheid gelooft
niet aan misdaad. Een honderdtal balen zijn
verbrand.
Te Borgerhout heeft een troep werkstakers
de fabriek van waskaarsen willen binnen
dringen en de brandweermannen aldaar met
steenen geworpen. Dezen gaven daarop vuur.
Er vielen 3 dooden en 4 gewonden.
De werkstakers zeiden dat zij wapenen te
Antwerpen zouden gaan halen eri vervolgens
zouden terugkomen.
GENT, 18 April. Den gauschen dag was
het woelig op de Vrijdagmarkt en rondom
het lokaal Vooruit. Herhaalde charges werden
uitgevoerd. Alle winkels en magazijnen in
dit belangrijke handelskwaitier zijn gesloten.
Miliciens, in Vooruit gevlucht, houden er zich
verscholen. De commandant der gendarmerie
beval het pistool in de vuist te nemen en
deed de omliggende straten ontruimen. Weer
stand werd geboden in de Druiisteeg, waar
de socialisten zich gebarricadeerd hadden in
eene kroeg, van waar zij met flesschen wierpen.
De agenten gaven vuur en één persoon werd
gekwetst. De woeling groeit aan.
In den namiddag begai het gros der werk
stakers zich naar de Fabrique Gantoise. Her
haalde charges van gendarmen en lanciers
dreven hen terug. Zij verspreidden zich langs
den Boulevard de Plaisance, waar zij alle
gaslantaarns omver rukten. Zij richtten in
eene verbindingstraat eene barricade op van
keisteenen, trottoirbanden, oude meubels enz.
Vrouwen hielpen daarbij. De politie was
machteloos om de straat te ontzetten. De
opgewondenheid groeit in de tabriekswijken
aan.
Om 7 uur was er eene massa volk aan
het station, om den terugkeer der volksver
tegenwoordigers uit Brussel af te wachten.
Linietroepen, gendarmen en lanciers deden
de plaats ontruimen. Er waren meer nieuws
gierigen dan werkstakers. Men komt hier in
het station zeggen, dat er gevochten wordt
voor de Gantoise.
BRUSSEL, 18 April. De kamer heeft het
amendement van Graux op het ontwerp van
Nyssens met 84 tegen 47 op 145 stemmenden
verworpen en het voorstel van Nyssens met
119 stemmen voor, 14 tegen en 11 onthou
dingen aangenomen.
In de heden avond te houden bijeen
komst zullen de aanvoerders der arbeiders
partij voorstellen een manifest te publiceeren,
uitnoodigende het werkvolk om de werkstaking
te eindigen. Er zal echter tevens in verklaard
worden dat het volk niet geheel tevreden is
en zal voortgaan met het eischen van het
eenvoudige algemeene stemrecht.
In eene vergadering van heden is een ma
nifest aangenomen van de werkmanspartij
de werklieden aansporende om de werkstaking
te doen eindigen.
De socialisten steenigden de gendarmen
op de Place Saint Jean. De gendarmen en
de burgerwacht joegen hen uiteen. Er werden
er verscheidene gekwetst.
LUIK, 18 April, Na het bekend worden
van het votum in de kamer werden er in
eene volksvergadering zeer heftige toespraken
gehouden. Redenaars voorspelden eerst eene
algemeene werkstaking en daarna eene re
volutie.
(Elf uur des avonds). De burgerwacht heeft
de Place Saint Lambert doen ontruimen en
bewaart de verschillende toegangen. Om 10
uur veroorzaakte een hevige ontploffing grooten
schrik orider het publiek. Zij werd gehoord
iu de gemeenten Seraing, Tilleur en Jemappe.
Men telefoneert vergeefs in alle richtingen
niet wetende wa&r de ontploffing heeft plaats
gehad. Men gelooft aan dynamiet.
Het resultaat van de verkiezingen voor
leden van den gemeenteraad te Parijs is, dat
26 republikeinen, 6 sociaal democraten en 10
conservatieven gekozen zijn, terwijl 38 her
stemmingen moeten plaats hebben, die groo
tendeels ten gunste der republikeinen en der
sociaal democraten zullen afloopen.
Uit Londen wordt van Maandag geseind:
Ofschoon de meeste op Zaterdag en Zondag
alhier gehouden meetings van dokwerkers zich
verklaarden voor eene gelijktijdige werkstaking
op heden te Londen en in de groote havens
en de besturen der werkmansbonden uitnoo-
digden het sein daartoe te geven, aarzelden
laatstgenoemden te elfder ure, omdat het ge
raadpleegde orakel, John Burns, omzichtigheid
aanbeval, achtende hij het oogenblik tot eene
algemeene werkstaking nog niet gekomen,
dewijl de betrokken werklieden daartoe niet
gereed zijn. Daarom is eene algemeene werk
staking onwaarschijnlijktotdat de heden
avond in Oost Londen vergaderende bijeen
komst van gedelegeerden van werkmansbon
den uit alle oorden des rijks dienaangaande
zal hebben beslist. Men verwacht lange
beraadslagingen, en geene beslissing vóór
middernacht. Mocht deze conferentie eene
algemeene werkstaking decreteeren, dan zou
deze Woensdag aanvangen, omvattende een
veertigtal havens en vermoedelijk ruim een
millioen van bij de scheepvaart onmiddellijk
en middellijk betrokken ambachtslieden. Wil
son moet, hangende deze beslissing, besloten
hebben de voor heden voorgenomen volks-
betooging tegen den Reedersbond uit te stel
len. De meeste bladen achten het besluit tot
eene algemeene werkstaking waarschijnlijk
ofschoon de jongste berichten uit Huil eerder
vredelievend luiden. Door bemiddeling van
den burgemeester saamgebracht, zouden de
aanvoerders der werkstakers alsook de werk
gevers te Huil geneigd zijn een vergelijk te
treffen. Eerstgenoemden zouden niet langer
er op staan dat de reeders uitsluitend leden
van den Dokwerkersbond aannemen, mils de
reeders beloven niemand te favoriseeren. Ook
zouden de aanvoerders verklaard hebben niet
langer tegen de arbeidsbeurs te zullen op-
poneeren, mits zij beheerd worde door on
afhankelijke werkgevers en werknemers. Zelfs
couranten, wier werkmanssympathieën overbe
kend zijn, gelijk de Daily News, bestrijden
het plan tot eene algemeene werkstaking
omdat de keuze van het oogenblik slecht is.
De Daily News schrijft: „Bij de tegenwoor
dige handelskvvijning ware eene dergelijke
strike onverstandig. Eene algemeene neder
laag zou voor de werkmansbonden noodlottiger
wezen dan eene tijdelijke mislukking vau hun
program. Hel verstandigste, wat de werk
mansbonden doen kunnen, is eene bijlegging
van het geschil te Huil op eervolle voorwaar
den, om daardoor het risico van eenen alge-
meenen strijd te vermijden."
Te Kleef zijn nu reeds meer dan 300
„Kurgasten." Dr. Bergmann, bestuurder der
Kneipp inrichting laat een nieuw badhuis
bouwen. Reeds in den nazomer van dit jaar
denkt men met den bouw gereed te zijn.
Alsdan zal ook pastoor Kneipp uit Wörishofen
overkomen en eenigen tijd te Kleef vertoeven.
Tal van anarchisten en socialisten zijn ge
vangen genomen en zullen eerst vrijgelaten
worden, na afloop van de bruiloftsfeesten.
De reis van vorst Ferdinand naar Via-
reggio heeft zich door een onaangenaam voor
val gekenmerkt. De salonwagenwaarin
Ferdinand zijn moeder, prinses Clémentine
van Saksen-Koburg en eenige personen van
hun gevolg zaten, zou op het eerste station
in Italië aan een sneltrein gehaakt worden,
die naar Florence en Rome vertrekt. Tusschen
den vorst en den trein-voerder ontstond een
geschil over de groote massa bagage, die
meegevoerd moest worden. Gedurende de
discussie geeft de hoofdconducteur doodleuk
het sein tot vertrekken en de doorluchtige
reizigers blijven op het perron achter. Fer
dinand protesteerde en dreigde den koning
van Italië te zullen telegrafeeren. Toen werd
naar het eerste station het bevel overgeseind,
om terug te komen. De trein-voerder ge
hoorzaamde maar de woordentwist begon
opnieuw, met dit gevolg, dat de man, wegens
oneerbiedigheid tegenover den vorst, gearre
steerd werd. Men vertrok, maar nu deed de
nieuwe hoofdconducteur nog eens stil houden,
omdat zijn voorganger de biljetten nog bij
zich had. Men telegrafeerde naar Pontebba,
het grensstation en nadat het feit bevestigd
was, reed de trein na een lang oponthoud
verder.
WAALWIJK, 19 April 1893.
Voor een paar weken is door het dagelijksch
bestuur onzer gemeente aan den heer Orie-
Dumoulin, apotheker alhier, opgedragen, het
scheikundig onderzoek van het water, afkom
stig uit een twintigtal pompen in verschillende
gedeelten onzer plaats.
