Bijvoegsel
DE ECHO VAN NET ZUIDEN,
Middelen van Vervoer.
ZONDAG 30 Sept. 1894.
Locaaldienst.
VAN
VERVOLG NIEUWSTIJDINGEN.
Brieven uit de Maasstad.
XI.
Rotterdam, 23 Sept. 1894.
Onze laatste gemeenteraadszitting was vol
strekt niet van belangrijkheid ontbloot, o neen,
men kan haar zelfs belangrijk noemen.
Belangrijk was zij, omdat zij voor de zoo-
veelste maal en heel krachtig nu, getuigde
van bijzondere toestanden in ons gemeentelijk
regeeringstelselomdat zij alweder bewees
dat het in ons gemeentebestuur nog lang
niet is als het wezen moest. Ziehier de kwesie
waaraan deze zitting voor mij haar groote
belangrijkheid ontleende
Reeds in mijn vorigen briet deelde ik u
mede dat er voorstellen tot het aanleggen
van een nieuwe kade bij den raad zouden
worden ingediend. Dat is in deze zitting
geschied. Maar aan deze voorstellen ging
een ander vooraf namelijk het voorstel aan
een te Rotterdam bestaande vennootschap
„Blauwhoedenveem" genaamdte verhuren
een gedeelte kade aan de reeds lang bestaande
Rijnhaven. Een der leden van den raad
de heer Plate, die tot Rotte's eerste handelslui
behoort, zocht verband tusschen deze beide
voorstellen.
De raad, zei hij, wil het onverhuurde kade
gedeelte aan de Rijnhaven afstaan, bedoelde
kade zal dan geheel bezet zijn en om voor
eventueel druk aanzoek gereed te zijn moet
die raad eenige tonnen toestaan voor een
nieuw te graven haven. Waartoe dat Ware
het niet beter als wij maar in eens besloten
de Rijnhavenkade niet te verhuren? Dan
hadden wij voorraad en daardoor zou het
graven van een nieuwe haven volstrekt niet
meer noodig zijn. Ik zou zoo niet spreken
als ik de belangrijkheid van de verhuring voor
onzen handel inzag, maar die belangrijkheid
ontbreekt zelfs ten eenenmale. De vennoot
schap „Blauwhoedenveem" heeft de Rijnha-
renkade volstrekt niet noodig, later misschien
en tot dien tijd wil zij haar verhuren aan
de Rotterdamsche Lloyd. Wat is dat? Zoo
iets kunnen wij ook wel doen Dit alles in
aanmerking genomen en gelet op den toestand
onzer gemeentefinantien die toch werkelijk
zoo maar niet voetstoots eenige tonnen kunnen
missen geloof ik, dat wij verstandig deden
als wij de verhuring niet goedkeurden en
het voorstel van den Nieuwe haven ni®t in
behandeling namen.
Er ontbreekt niets aan deze redeneering
van den heer Platezij is volkomen logisch.
Maar daar kwam de wethouder van finantiën
aanstappen met zijn argumenten, nijdig sprong
hij op van zijn stoelhij kuchte een paar
maal en toen stak hij van walWat de
heer Plate zich wel verbeeldde Wilde hij
misschien het dagelijksch bestuur een brevet
van onbekwaamheid doen uitreiken, het da
gelijksch bestuur wist heel goed wat het deed,
het had argumenten als die van den heer
Plate voorzien, o zeker, maar het had tevens
gerekend op de welwillendheid der leden
want de leden wisten heel goed dat „Blauw
hoedenveem" een groote vennootschap was
aan wie de raad wel eens een pleziertje doen
mocht.
Ja maar, zei de heer Plate, dat pleziertje
kost ons eenige tonnen
Och kom, wat gekheid, die haven komt
later wel te pas, als we een paar jaren verder
zijn, op 't oogenblik zou zij niet strikt noodig
zijn, dat stemde de wethouder toe, maar heel
gauw misschien wel en wij hebben onze
vriendschappelijke gezindheid voor genoemde
vennootschap getoond.
De heer Plate diezooals ik zei, zelf
een groote handelszaak heeitgaf zich niet
gewonnen: waarom zouden wij „Blauwhoeden
veem" voortrekken als er dan later andere
firma's komen moeten wij zeker ook maar
dadelijk toeslaan. 'tWerd een heel geharrewar,
beide partijen maakten zich boos en om het
gevaar van verwerping te voorkomen stelde
een het dagelijksch bestuur zeer welgezind
lid voor de voorstellen eenvoudig naar een
commissie te verzenden. In dien tijd, meende
dezezal het nieuwtje er wel af zijn, en
wieweet gelukt het ons niet den tegenstan
der voor onze meening te winnen. Het voor
stel tot verdaging werd aangenomen.
Ziet nudaarin ligt het eigenaardige in
den toestand van ons gemeentelijk bestuur,
waarop ik hierboven doelde. Onze raad
bestaat bijna uitsluitend uit kooplieden die
de in den handel heerschende naijver naar
hier hebben overgebrachtverzoeken van
vriendjes der meerderheid hebbeu het meest
kans van niet verworpen te worden, men
leent aan die verzoeken heel vriendelijk het
oor. En de meeste voorstellen betreffen
uit den aard der zaak verzoeken van vrienden
of niet-vrienden kooplieden. Ik wil dus
bewijzen dat onze raad, zooals die thans is
samengesteldniet geacht kan worden in
dezen een volkomen juisteen geheel en al
onpartijdig oordeel te vellen.
j Onze raad is niet goed samengesteld.
Heeren, wier erkend gebrek aan talent en
energie door hun volmaakt eerlijken handels
naam en hunne vele vriendschappelijke re-
latien gedekt wordtworden telkens bij de
verkiezingen gesteldde aanbevelingen der
diverse candidaten luiden enkele politieke
venijnigheden daargelaten gewoonlijk zoo
hij is een eerlijk man die veel tijd over
heeftiemand die aan het hoofd staat van
een groote handelszaak en in het bestuur zit
van enkele filantropische instellingen, iemand
die lang in onze stad gewoond heeft en dus
doorkneed is in kennis van lokale toestanden;
en daarmede houdt het op, terwijl er feitelijk
had moeten staan: hij is een scherpe dwars
kijker, een nijdige duivelstoejager, een man
die kracht en lust heeft voor de ondankbare
taak van door aanhoudend critiseerenaan
vuren en voortzwepen, beweging te brengen
in de stagnatie van ons gemeentelijk beheer.
Zulke candidaten hadden wij moeten hebben,
zulke candidaten ontbraken. Het onafgebroken
gemopper tegen alle misbruiken zwijgt bij de
stembus, in plaats *an daar althans tot luid
spreken over te gaan om later in de raad tot
handelen te komen. Al is het stelsel van zalig
berusten, de instinctmatige weerzin tegen alles
wat ingrijpt, van oudsher hier het domineerend
regeeringsstelseldaarin wordt geen greep
gedaan. De gansche overheerschende macht
van conservatief liberalen treedt bij een ver
kiezing op om de candidaten-groote-groot-
handelaren de overwinning te bezorgen, om
later zoo luid mogelijk mee te schreeuwen
over ongemotiveerde gunstbewijzen aan be
vriende groote groothandelaren buiten de raad.
Onze raad heeft de onbeperkte macht in
handen, hij is zeker van zijne overwinning in
alle zaken, de doorloopende oppositie is te
klein om die te duchten en de gelegenheids
oppositie zal wel in aanmerking willen neinen
dat alle leden groote kooplieden zijn met een
verbazenden invloed naar buiten.
Ik heb maar een man gekend die krachtig
tegen dien stroom de macht van zijn eigen
persoonlijkheid durfde stellen, die man was
onze burgemeester, die thans burgemeester
van Neêrlands hoofdstad is, die man was de
heer Vening-Meinesz. Hij dorst te zeggen
„Ho ereis eventjes, waarde heeren, 't is heel
onrechtvaardig wat jullie van plan zijn te
doen, dat zal nu eens niet gebeuren, jullie
hebben buiten den waard, buiten mij juister
gezegd, gerekend!" En dan ving hij aan een
klemmend tegenbetoog te houden, in uiterste
gevallen zelfs te dreigen met zijn ontslag en
zoo groot was de invloed die hij zich al heel
gauw, juist door dat optreden, zoo geheel uit
den meegaanden toon der vorige burgemees
ters, verworven had, dat de raad tegen zijne
betoogen niets dan een hartelijk „zooals u
dan wilt burgemeester" wist in te brengen.
De opvolgers van Vening-Meinesz deden
niet als hij, zij gingen weder met den vroegeren
sleur mee en zoo is in dit oogenblik de stand
der zaken weer even zoo als die voor den
kranigen Fries was.
Ik hoop dat mijne lezers zich bij mijn be
toog niet verveeld zullen hebben, absoluut
belangrijk zijn voor hen deze zaken niet, ik
stem dat toe, maar voor afwisseling kan de
behandeling ervan er nog wel mee door
terwijl ik bovendien geloof dat ik tot juister
begrip van later te behandelen zaken een
inzicht in deze toestanden bij mijn lezers zal
behoeven.
De timmerlieden die zich te Amsterdam
zoo krachtig gelden lieten, hebben ook hier
het hoofd opgestoken met dit verschil echter
dat hier de onzijdige en de geloovige ver-
eenigingen zich al dadelijk van de sociaal
democratische vereenigingen afgescheiden en
niet zooals daar de voorbereidende werk
zaamheden samen afgedaan hebben.
Het Katholieke Houtbewerkersgilde >St.
Josef" heeft een heel beleefd adres aan den
gemeenteraad gericht, waarin het verzoekt een
regeling te treffen opdat bij de uitvoering
van werken voor rekening der gemeente den
werklieden een loon worde uitgekeerd, niet
beneden een minimum en een werktijd worde
bepaald niet boven een maximum uur door
den raad vast te stellen. Dit in navolging van
wat te Amsterdam reeds is geschied. „St.
Joseph" hoopt van dit adres alles, zoo ver
klaarde mij de voorzitter van de Ned. R. K,
Volksbond, afdeeling Rotterdam.
De sociaal-democraten en de enkelen die
zich bij hen aangesloten hebben doen alles
buiten den Raad om, zij richten weerstands-
kassen op om bij een werkstaking in den
aanstaanden winter tijdelijk geborgen te zijn.
Het meest onaangename van de zaak is, dat
deze voorgenomen staking zou plaats hebben
in den slappen tijd, waarin dus de kans op
spoedige inwilliging al bitter gering is. Ellende
voor de arme gezinnen ligt dan in het voor
uitzicht.
Naar mijne meening volgen de leden van
den katholieken bond den weg, die het na
tuurlijk verstand als de beste aanwijstde
Raad zal erkennen de billijkheid van den
eisch om een minimum uurloon van 22 ets.
en een maximum werktijd van 10 uur, en
dan zullen zeker vele bazen volgen. Wij
laten ons niet dwingen, verklaarde mij een
der bazen, het optreden der sociaal-demo-
is niet symphathiek, wij laten ons geen wetten
stellen.
Eerlijk en logisch dunkt mij deze verklaring
niet, toch geeft zij de algemeen heerschende
meening onder de bazen te kennen, de knechts
van hun zijde zullen volhouden en zoo is de
staking onvermijdelijk. Met eenigen angst
zie ik de toekomst te gemoet. Er is al zoo
veel ellende des winters in onze groote stad,
zal er nu nog de ellende van een werkstaking
bijkomen.
Met een kleine verlegenheid heb ik mijn
brief overgelezen, hij is zoo louter ernstige -
betooging, zoo uit het kader van mijn vorigen.
Maar door veel humor in het stadsleven is
veel leed geweven en wij mogen als eerlijke
kroniekschrijvers dat leed niet verbergen. Wil
len wij geven een getrouw beeld van het
bestaan in een groote srad, dan moet de
schikking der tafreelen naar de natuur zijn.
Een kruis net rozen heette de Genestet het
leven, ik mag minder pessimistisch zijn en
zeggen
„Rozen met een kruis er inEen ander
maal de rozen, vandaag het kruis.
D.
LOMBOK.
De correspondent van de N. R. Ct. seinde
uit Batavia onder dagteekening van 25 Sept.:
Er loopen geruchten, dat de politieke on
derhandelingen met de Baliers heropend zijn,
omdat de verovering van Mataram en Tja-
kranegara lastig is.
Het oorlogsschip Emma zal met een ba
taljon naar Bali gezonden worden, omdat
Djilantik daar aan het stoken is.
De burgers van Makassar zijn niet op hun
gemak door de tegenwoordigheid in Goa van
5000 man hulptroepen uit Sidenreng.
De N. R. Ct. voegt hieraan de volgende
beschouwingen toe
Bovenstaand telegram bevat ongunstige
berichten.
Uit de eerste alinea zou op te maken zijn,
dat in de onderhandelingen met de Baliërs
van onze zijde is toegestemd. De moeielijk-
heid om Mataram en Tjakranegara te ver
overen wordt als reden daarvoor opgegeven.
In herinnering worde hier gebracht, dat een
particulier telegram van Vrijdag, 14 dezer,
de mededeeling inhielddat de staf dacht,
dat Mataram binnen eene week zou genomen
worden, terwijl thans reeds bijna 14 dagen
verstreken zijn, zonder dat de inneming heeft
plaats gehad.
De aandacht zij er intusschen op gevestigd,
dat het telegram van heden slechts van ge
ruchten spreekt, die derhalve nadere beves
tiging vereischen. Wij kunnen vooralsnog
niet gelooven, dat, na al wat er gebeurd,is,
dit het einde zou zijn. Wij kunnen niet
aannemen, dat wij van eene volkomen on
derwerping der Baliers op Lombok zouden
afzien eu, terwijl de vijand, ten gevolge van
zijn verraad, dat het leven van zoovele onzer
dapperen kostte, met de wapenen in de hand
tegenover ons staatmei hem op den voet
van gelijkheid politieke onderhandelingen
zouden aanknoopen.
Het is mogelijk dat de verovering van
Mataram en Tjakranegara moeielijk is (one
rous, zegt het in het Engelsch gestelde te
legram), althans moeielijker dan men gedacht
had; maar dat wij met onze macht en met
onze wapenen, terwijl de Sasaksche bevolking
op onze hand isdie beide plaatsen niet
zonden kunnen veroveren, schijnt ons on-
mogelijk te gelooven toe. Wij hopen en
vertrouwen daarom, dat nadere telegrammen
spoedig dit ongeluksbericht zullen tegenspre
ken.
De tweede alinea van ons telegram vermeldt
het intrigeeren van Goesti Djilantik, vorst
van Karang Assem op Bali, die eerst met
zijne hulptroepen den radja van Lombok was
te hulp gekomen tegen de Sasaks, en later,
na onze catastrophe op Lombok, en nadat
onze versterkte legermacht tegen de Baliërs
opgetreden was, liet betuigen dat hij aan het
verraad geen deel had gehad cn naar Bali wilde
overgebracht worden, waarheen hij tenslotte
is overgestoken. Het blijkt thans wel, welke
waarde aan zijne vroegere betuiging van
vriendschappelijke geziudheid jegens ons te
hechten is.
De derde alinea van ons telegram is niet
zeer duidelijk. De woorden luiden in het
Engelsch: Citizens Macassar uneasy presence
five thousand auxiliar troops Goa Sidenreng.
Wij hebben dit aldus opgevat, dat 5000
man hulptroepen uit Sidenreng in Goa waren.
Goa ligt dicht bij Makassar; Sidenreng is een
landschap op Celebes' Westkust met eene
gelijknamige hoofdplaats; dit landschap is op
een vrij grooten afstand van Makassar ver
wijderd. Wij achten het daarom niet waar
schijnlijk, dat bedoeld zou zijn, dat de aan
wezigheid van hulptroepen uit Goa in Siden
reng de burgers van Makassar niet op hun
gemak deed zijn. Eene andere lezing zou
kunnen wezen, dat hulptroepen voor Goa in
Sidenreng aanwezig waren. In elk geval is
de bedoeling van het telegram op dit punt
niet duidelijk. Men herinnert zich, dat vóór
eenigen tijd door den vorst van Goa hulp
troepen aan ons werden aangeboden in deu
strijd tegen de Baliërs op Lombok.
Het telegram in zijn geheel maakt een
verontrustenden indruk, omdat er uit schijnt
te blijken, dat in verschillende streken van
onze Oostindische bezittingen de toestand
niet geheel te vertrouwen is. Intusschen zij
men niet voorbarig te ongerust. Nadere
mededeelingen zijn noodig, om de beteekenis
van de thaus outvangen berichten te kunnen
beoordeelen. Ongetwijfeld zal de regeering,
zoodra zij dtze ontvangt, ze ter algemeene
kennis brengen.
Dienstregeling 1 Oct. 1894,
Greenwich tijd.
SpoorwFglijn ZWALUWE—'s-BOSCH.
57.
267. 269. 271.
Lage-Zwaluwe
5.59
9.20 3,53 7.40
Zevenbergscho H.
yy
9.26 3.58
Hooge-Zwaluwe
6.09
9.37 4.06 7.51
M. en Drimmelen
yy
9.43 4.13 7.57
Geertruidenberg
6.19
9.50 4.20 8.02
Raamsdonk
9.57 4.27
Waspik
6.28
10.02 4.32 8.10
Capelle N.-Vaart
n
10.07 4.37 8.15
Kaatsh.-Capelle
yy
10.11 4.41 8.19
WAALWiJK-Besoijen
6.39
10.19 4.48 8.27
Drunen
6.46
10.27 4.56 8.35
Vlijmen
's Bosch
6.52
10.34 5.03 8.42
7.—
266.
10.42 5.11 8,50
58. 268. 270.
's Bosch
5.50
8.54 1.34 8.—
Vlijmen
5.59
1.43 8.09
Drunen
6.06
1.5Ó 8.16
WAALwijK-Besoijen
6.14
9.13 1.58 8,24
Kaatsh.-Capelle
6.20
2.04 8.30
Capelle N.-Vaart
6.24
2.08 8.34
Waspik
6.29
9.23 2.13 8.39
Raamsdonk
6.34
2.18 8.43
Geertruidenberg
6.41
9.31 2.25 8.49
M. en Drimmelen
6.48
2.32 8.54
Hooge-Zwaluwe
6.55
2.39 9.—
Zevenbergsche H.
7.03
v 2.47 9.08
Lage-Zwaluwe
7.06
9.45 2.51 9.12
1121.
1107.
1125.
1109.
Lage Zwaluwe
6.39
12.50
Zeven b. Hoek
6,44
12.55
Hooge Zwaluwe
6.56
1.05
Made enDrimmelen
7.04
1.12
Geertruidenberg
7.13
1.18
Raamsdonkbveer
7.16
1.21
Raamsdonk
7.23
1.28
Waspik
7.29
1.34
Vrouwkensvaart
7.33
1.38
Capelle N.-Vaart
7.3 7
1.42
Kaatsh.-Capelle
Besoijenscne Steeg
7.41
1.46
7.47
1.52
Waalwijk-Besoijen
7.51
12.30
1.58
Baardwijk
7.55
12.36
2.02
Baardw. overlaat
7.57
12.39
2.04
Elshout
8.—
12.42
2.06
Drunen
8.03
12.46
2.09
Kuiksche heide
8.05
12.49
2.13
Nieuwkuik
8.09
12.53
2.16
Vlijmen 6.20
8.14
1.03
2.26
Heidijk
8.18
1.08
2.32
's Boscu. 6.30
8.24
1.15
2.38
1108.
1124.
1128.
1112.
s Bosch 9.45
11.40
4.05
5.36
Heidijk 9,52
11.49
4.14
5.45
Vlijmen 10.00
11.57
4.17
5.53
Nieuwkuik 10.02
12.00
5.55
Kuiksche heide 10.04
12.04
5.58
Drunen 10.08
12.08
6.02
Elshout 10.11
12.12
6.04
Baardw. overlaat. 10.13
12.18
6.07
Baardwijk 10.16
Waalwijk-Besoijenl0.22
12.21
6.10
12.24
6.15
Besoijen8che Steegl0.25
6.18
Kaatsh.-Capelle 10.32
Capelle N.-Vaart 10.38
6.24
6.28
Vrouwkensvaart 10.42
6.32
Waspik 10.46
6.36
Raamsdonk 10.52
6.43
Raamsdonksveer 10.59
6.49
Geertruidenberg 11.05
MadecnDrimmelenll.12
6.54
7.02
Hooge Zwaluwe 11.19
7.10
Zevenb. Hoek 11.29
7.21
Lage Zwaluwe 11.33
7.26
Van 't Bosch vertrekken de
treinen
naar
UTRECHT-AMSTERDAM
6.22, 7.07, 7.59, 9.46, 10.49, 12.38, 2.12,
5.30, 6.40, 8.48, 9.07, 9.56.
NIJMEGEN-ARNHEM
6.35, 7.05, 8,32, 10.08, 12.52, 3.20 5.32
9.00.
BOKSTEL'
6.52, 8.33, 9.00, 11.05, 1.33 4.48, 7.08,
7.48, 8.58, 10.30.
TILBURG.
7,28, 8.67, 10.10, 1,18, 2,02 4.25, 5.31, 7.46,
10.33.
Te 'i Bosch komen aan de treinen van
AMSTERDAM-UTRECHT
8.23, 8.51, 10.44, 1.29 1.58, 4.43, 5.27,
6.35, 7.42, 10,26*
ARNHEM-NIJMEGEN
7.23, 8.48, 10.08, 1.10, 4.17, 7.03, 8.54.
BOKSTEL:
6.51, 7.56, 9,38, 10.40 12,30, 2.09,5.22,
6,26, 8.53 9.50.
TILBURG
6.57, 9.42, 10.02, 12,23, 12.34, 3,165,26,
8.22, 8.32, 9.54.
Fm Zwaluwe vertrekken de treinen naar
DORDRECHT-ROTTERDAM.
6.12, 7.12, 8.05, 9.15, 10.23, 11.37, 12.47,
3.03, 5.12, 6,55, 7.36, 9.55.
ROZENDAAL
5.59, 9.19, 9.49, 12.31, 1.48, 2.55, 3.52,
6.04, 6.19, 7.38,.
BREDA:
5.56, 7.25 8.03, 10.16, 12.34, 1.45, 3.49,
6.14, 9.31.
Te Zwaluwe komen aan de treinen van
ROTTERDAM-DORDRECHT
5.54, 8,02, 9.14, 9.48,10,14, 12.19,12.29,
1.41, 2.54, 3.44, 6.03 6,11, 7.36, 9,28.
ROZENDAAL
6,10, 7.07, 7.57, 12.45, 2,58, 5.08, 7.35,
8.33 9.52.
BREDA:
7.04,9,11, 10.22, 11.35, 2.53, 5.05, 6.53, 9.45.
