Nummer 49. Donderdag 20 Juni 1895.
I8e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN,
Bij dit nummer behoort een
BIJVOEGSEL.
Ver sla a
Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond.
Abonneraentsp rijs per 3 maanden f 1,
Franco per post door bet geheele rijk f 1,35.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever
UITGEVER!
Waalwijk.
Advertentiën 1 7 regels f0,60; daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing
opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
der Kamer van Koophandel en Fabrieken
te W A A L W IJ Ky betrejfende den toestand van den
haudely de scheepvaart en de nijverheidy over het jaar
1894.
Algemeene beschouwingen.
Het jaar 1894 geleek teil opzichte van den handel en de
nijverheid in hoofdzaak op zijn naaste voorgangers.
Een geregelde gang van zaken bleef wel voortbestaan
doch vooral de schoenfabrikanten hebben weer weinig reden
tot tevredenheid De toestand is feitelijk deze tegenover
het verblijdend verschijnsel, dat de werklieden geen reden
tot klagen hebben want zelfs in den langen winter was er
tegen gewoon goed loon, voor den bekwamen schoenmakers
gast geregeld volop werk te bekomen vaart de werkgever
er minder goed bij. Voortdurend zijn de prijzen van ge
fabriceerde artikelen over het algemeen laag en niet genoeg
zaam loonend. Bovendien bleven handelsfirma's, leerlooiers
en schoenfabrikanten niet verschoond van min of meer
belangrijke verliezen, tengevolge van faillissementen hunner
afnemers in de Hollandsche steden.
Algemeen wordt geklaagd over langzame betalingen, terwijl
ook onmiskenbaar de scherpe concurrentie van verschillende
buitenlandsche fabrikaten, die zonder of met geringe inko
mende rechten worden ingevoerdzeer drukkend op onze
industrie blijft werken.
Naast deze minder gunstige omstandigheden staan gelukkig
anderedie als van werkelijk bevredigenden aard kunnen
worden geboekstaafd.
Zoo worden onze wekelijksche en 12 hier bestaande jaar
markten al meer en meer druk bezocht.
Niet minder dan 7890 runderen werden aangevoerd, terwijl
op de zoogenaamde botermijn pl. m. 70,000 K.G. boter
werden afgeslagen en verkocht.
De graanbeurs vereenigt eiken marktdag een groot aantal
handelaren in granen en bijkomende artikelen en op de
looiersbeurs voor huiden, schors en lederdie voor eenigen
tijd min of meer in kwijnenden toestand verkeerde, wordt
meer bedrijvigheid waargenomen en vooral ook een drukker
bezoek.
Op het post- en telegraafkantoor met doorloopenden dag
dienst is in verschillende rubrieken vermeerdering op te
merken, terwijl ook in de beweging van het correspondent
schap der Nederl. Bank op nieuw van vooruitgang is te
gewagen.
De scheepvaart leverde mede gunstige uitkomsten op.
Het aantal schepen, onze haven in— en uitgevaren, bedroeg
625 met een tonnenmaat van 41910.
Algemeen wordt echter geklaagd over den slechten toe
stand onzer haven. Het gemeentebestuur heeft deze aange
legenheid ter harte genomen. Er is eene commissie uit den
raad benoemd, die een plan der noodige verbeteringen
voorbereidt.
Het zal echter moeilijk zijn en niet aanbevelenswaardig
0111 belangrijke verbeteringen aan te brengen alvorens de
werken van den nieuwen Maasmond, met het geprojecteerde
afwateringskanaal, geheel gereed en in volle werking zijn.
De kamer zou in deze adviseeren om vooreerst niets meer
dan het hoognoodige te doen en nogmaals op nieuw met
alle kracht en overtuiging bij de Hooge Regeering aan te
dringen op het daarstellen eener schutsluis aan de monding
der haven. Het gevolg daarvan zou wel eeDS gunstig kunnen
zijn op de mogelijkheid, dat de aan te brengen verbeteringen
der havenwerken voor een groot gedeelte voor rekening van
het rijk worden daargesteld.
Op de Antwerpsche tentoonstelling 1894 werden bekroond
de firma's A. van Iersel Zoon met eene gouden en E.
W. Klijberg-Pernot met een zilveren medaille(beiden
schoenfabrikanten alhier) H. Zeegers firma P. J. van Gils,
elixerfabrikant met zilver, terwijl de. firma W. Timmermans
Zonen voor hare expositie leder buiten mededinging bleef,
omdat een der firmanten lid was van de Nederl. commissie
en lid van de internationale jury.
Op de wereldtentoonstelling te Amsterdam zullen expo-
seerenbehalve de vier hierboven genoemde firma's alhier
de heeren Joh. Klerx Zoon te Baardwijk en Jos. Groenen
te Bezooien schoenen en de heer P. van Loon Gzn. te
Waalwijk, zoolleder.
Voorwaar wel een bewijs, dat onze industrieelen voor den
dag durven en kunnen komen.
Er is niet aan te twijfelen of zij zullen allen met hun
fabricaat een goed figuur op dezen vreedzaraen wereld wedstrijd
maken. Het beste succes zij hun toegewenscht.
Fabrieks— en handelsnijverheid.
De schoenenindustrie was niet gelukkiger dan vorige jaren
Geringe prijzen en betrekkelijk hooge loonengepaard met
langzame betalingen en verliezenwaren oorzaak dat enkele
fabrikanten het aantal werklieden hebben verminderd.
Andere daarentegen kregen aanleiding tot uitbreiding
hunner zakenzoodat er vrijwel zooveel gefabriceerd werd
als vroeger.
Het fabricaat wordt overigens zeer geroemd en, zoowel in
de fijnere als mindere soorten, handhaven de Langstraatschc
schoenmakers hunnen van oudsher ge vestigden roem.
Verschillende fabrieken werken met 50 tot 120 werklie
den en er is bovendien sprake van de oprichting eener
naamlooze Vennootschap tot vervaardiging van schoenen en
laarzendie de zaak op uitgebreide schaal zal exploiteeren.
Het oordeel over het al of niet rendeeren van eene soortge
lijke onderneming is verschillend, doch er zijn in het buiten
land zeer vele goede voorbeelden en ook in Nederland schijnen
de laatste jaren eenige groote schoenenfabriekenals Maat
schappij ingericht, alle reden te hebben van tevredenheid.
In deze streekhet centrum der Nederl. lederindustrie,
zal eene flinkeop goede basis ingerichte groote fabriek
voorzeker wel reden van bestaan hebben.
Men vindt hier naast ambitieuse en verstandige vakman
nen-werkgevers tal van goede en bekwame werklieden.
Voortdurend worden jonge schoenmakersgezellen met succes
voor het vak opgeleid.
Aannemingen van militair schoenwerk worden slechts
door zeer weinige fabrikanten geambitionneerdmaarnaar
men ons mededeelt, met goede resultaten.
Op deze branche kon men zich echter wel wat meer toe
leggen.
Overigens moet men de energie onzer schoenfabrikanten
bewonderen. Reeds van 1880 toch, hebben zij steeds het
hoofd moeten bieden aan de concurrentie van het buiten
land, die er vooreerst nog niet op vermindert.
Eerst waren het de Duitschers welkeaangelokt door
de bekende gunstige reputatie van eenige voorname en solide
Hollandsche schoen winkeliers en door de lage invoerrechten,
het sterke Duitsche artikel tegen lage prijzen in Holland
wisten in te voeren.
Na een strijd echter van ettelijke jaren werd de invoer
van Duitsch schoenwerk beduidend minder en trad een
eenigszins gunstiger tijdperk in. In verband hiermede kan
met voldoening gewezen worden op de Tentoonstelling in
1883 te Amsterdam. Daar leverden onze fabrikanten door
hun gezamenlijk optreden het bewijs dat het inheemsch
artikel niet voor het buitenlandsche behoeft onder te doen
en namen alzoo het vooroordeel tegen het binnenlandsch
fabrikaat weg.
Niet lang echter mocht de bovenvermelde beterschap du
ren daar sedert de Belgische schoenfabrikanten zich in
Nederland trachtten in te dringen, wat hun door een smaak
vol en licht artikel dat zij vervaardigen en natuurlijk ook
weer door lage prijzenmaar al te goed mocht gelukken.
Deze vijand werd echter ook bestreden.
Meer en meer ging men zich hier toeleggen het
Belgisch fabrikaat in sierlijkheid te evenaren of te overtreffen
en met vereende krachtsinspanningzoowel van patroons
als van gezellen mocht men er gedeeltelijk in slagenhet
Hollandsch artikel allengskens weer de overhand te doen
krijgen.
Nu echter hebben wij rekening te houden met het En-
gelsch fabrikaatdat de sterkte van het Duitsche en onge
veer de sierlijkheid van liet Belgische in zich vereenigt
van fabrieken, gedreven wordende met enorm kapitaal.
De strijd is thans dubbel groot en een gevolg daarvan
is dan ook niet uitgebleven n.l. dat enkele fabrikanten ge-
passeerden winter door overproductie partijen tot een onge
kend lagen prijs moesten afzetten.
Gelukkig kunnen wij op dit oogenblik constateeren dat
de toestand iets gunstiger wordtde langdurige staking op
de Engelsche fabrieken heeft tengevolge gehaddat de
prijzen ook hier min of meer gestegen zijn.
Leerlooierij.
De vele hier bestaande beroemde zoolleerlooierijen schijnen
een betere toekomst tegemoet te gaan. De grondstoffen,
zooals ruwe huiden, schors en andere looiraiddelen, waren in
het grootste gedeelte van het afgeloopen tijdperk waarover
wij ons verslag hebben op te maken, ongekend laag.
Gelukkig hebben de leerlooiers daarvan betrekkelijk ruim
geprofiteerd. Er is veel ingewerkt en wel voornamelijk in
de steeds gezochte soorten zware gezouten La Plata en
andere prima waar.
Sedert eenigen tijd zijn de huidenprijzen veel gestegen
en hoewel het gefabriceerde artikel nog niet in even
redigheid hooger gaatmaakt men bij veel vluggeren omzet
reeds aanmerkelijk betere prijzen.
De inlandsche twijfelaarleerlooierijwaarvan wij in ons
vorig jaarverslag gewaagden, heeft met succes gewerkt.
Zij kon tengevolge van gemakkelijken en flinken verkoop
van het fabrikaat geregeld 100 stuks huiden per week ver
werken. Over de qualiteit werd door de afnemers en ver
bruikers met lof gesproken.
Tengevolge van de onverwachte enorme rijzing van in
landsche huidenzal de twijfelaarlooierij dezen zomer zeer
waarschijnlijk tijdelijk gestaakt worden in afwachting dat de
toestand meer zekerheid zal aanbieden.
Thans worden door denzelfden fabrikant proeven genomen
ter bereiding van zwaar drijfriemenleder.
De paar.lenleerlooierijen hebben over het algemeen gunstig
gewerkt. Hoewel van den aanvang des jaars de handel in
ruwe huiden kwijnende bleef, was er in het najaar een
langzame rijzing te bespeuren.
In het gefabriceerde artikel kwam alstoen mede verbetering
tot stand en het is wel te voorzien dat deze stijging voor
eerst zal aanhouden.
De paardenleerlooiers zullen nu gemakkelijk hunne prijzen
kunnen verhoogen naar gelang dit ook het geval is, zooals
numet al hunne grondstoffen.
De hier bestaande gunstig gedreven inrichtingen van dien
aard werken met p.m. 50 a 60 looiersgasten, welke in het
geheel 12000 a 13000 paardenhuiden verwerken.
De daarvoor gebezigde grondstoffen worden geraamd als
volgt
17000 tot 20000 K.G. schors.
100 tot 150 vaten quebracho.
200 a 300 vaten traan.
11000 h 12000 kilo kalk.
De schors voor dezen tak van industrie wordt grootendeels
uit Erankrijk betrokken.
De lijmfabriek werkte over het afgeloopen jaar met rede
lijk goed succes.
De prijzen waren zooals in de laatst voorgaande jaren
laag, hoofdzakelijk tengevolge van de hevige concurrentie
van liet buitenland.
Kr werd gefabriceerd circa 30000 K.G. lijm, die wegens
hare goede kwaliteit gereedelijk plaatsing vond.
Voortdurend trachten fabrikanten aan hunne zaak uit
breiding te geven.
De zeepziederij werkte geregeld door, hoewel sedert de
afschaffing van de accijns het dikwijls zeer moeilijk wordt
de groote concurrentie te bestrijden.
De toestand der bierbrouwerijder sigarenfabrieken en
tabakskerverij bleef bevredigend.
De boek- en courantdrukkerijen konden geregeld door
werken. De ondernemers schijnen reden te hebben van
tevredenheid.
In de vemisstokerij kwam geen verandering. Haar clien
tèle wordt niet belangrijk grooter, zoodat deze zaak op
dezelfde hoogte blijft.
De stoomwasscherij te Baardwijk werd tengevolge van
minder goede resultaten opgeheven.
Een druk debiet genoten de oudernemers van stoom- en
windmolensdie hier en in naburige plaatsen voor bemaling
van schors en granen steeds hun werk hebben.
Gemeentelijke Gasfabriek.
Tengevolge der steeds klimmende behoefte aan eene
betere inrichting der Gasfabriek, waaraan door gemis aan
terrein niet vroeger kon worden gedacht, onderging deze
het afgeloopen jaar eene belangrijke uitbreiding.
Het nieuwe fabrieksgebouwwaarin de zuiver- en ma
chinelokalenwerkplaats en magazijnen gelegen zijn, is
naar de eischen van dergelijke inrichting tot stand gebracht.
De Echo van het Zuiden,
üiilwijlisflic en Langsiraatschc Courant,