V
koninginnen en tusschen de gezelschappen-
onderling te bevorderen en sloot met een
„hulde aan Koninginnen en Vorstenhuis"
en een wensch voor den bloei van den Kon.
Oranje Doelen.
Een daverend applaus volgde op deze flinke
toespraak en fanfares werden aangeheven.
De voorzitter van de feestcommissie reikte
den derden prijs nit aan den heerVan Beurden,
president van „Vooruitgang", te Tilburg, en
de voorzitter van den Kon. Oranje doelen
hechtte het door hem zeiven geschonken
eereteeken, voor den schutter die de meeste
punten had behaald, op de borst van Joopke
Kuypers van „Eendracht" te Herptdie
overal, waar hij aan wedstrijden deelneemt
de overwinning behaalt.
De medaille voor het oudste gezelschap
was reeds overhandigd aan „Landmans Unie"
van Schijndel, welke heeren reeds vertrokken
waren.
Eindelijk werd de medaille voor het verst-
komend gezelschap door den heer Kakebeen
ter hand gesteld aan „Burgerlust", uit Osch.
Na nog een kort woord van dank van den
voorzitter der feestcommissie voor de zoo
ruimschoots ondervonden medewerking, wa$~
de plechtigheid geëindigd.
Met genoegen constateerden wij, dat in alle-
dankbetuigingen door de commissarissen der
verschillende bekroonde gezelschappen door
straalde groote tevredenheid over het gehou
den concours en vooral over de hier onder
vonden ontvangst. De voorzitter van „Salm
Salm", sprak die nog speciaal uit alvorens te
scheiden.
Nog was de uitreiking der medailles met
afgeloopen of reeds had dc harmonie l'Es-
pérance een aanvang gemaakt met het con
cert op de kiosk op het marktplein, en allen
spoedden zich derwaarts om niets van de
uitvoering te missen.
Evenals den vorigen avond was de kiosk
en verschillende omgelegen huizen versierd
en verlichtwat een schilderachtig effect
opleverde. Het marktplein was gevuld met
eene feestelijk gestemde menigte, die in de
vroolijkste luim rondwandelde onder het genot
van de meest populaire nummers van 't rijke
repertoire van l'Espérance, die alle onder lei
ding van den heer Frie van Iersel uitstekend
werden uitgevoerd. Na elk stuk volgden
luide toejuichingen en een extra-nummer,
op verzoek gegeveu, die Mühle im Schwarz-
walde moest gebisseerd worden. Als hulde
aan H. M. werd nog gespeeld het volkslied
van Waldeck Pyrmont. Groote geestdrift
heerschte allerwege.
Was 't Zondag reeds buitengewoon levendig
in onze gemeente, 't had nog niets te betee-
kenen in vergelijking met Maandagde
eigenlijke feestdag, de dag der groote feest
viering, de dag van den optocht.
Reeds vroeg heerschte overal die prettige
drukte, welke gewoonlijk dergelijke feestvie
ringen voorafgaat. Men zag vreemdelingen
aankomen kinderen, welke aan den optocht
zouden deelnemen, vertoonden zich in hunne
mooie pakjes op straat;-iets later zag men
ruiters in verschillende costumes door de
straten draven; landauers met twee paarden
bespannen vlogen langs den weg om deel
nemers aan den optocht af te halen; de ver
schillende praalwagens werden verroerd naar
de plaats waar de stoet zou georganiseerd
worden, zijnde de Stationsstraat over de lijn.
Dit alles trok natuurlijk de kijklustigen,
die in dicht opeengedrongen massa's gedul
dig stonden af te wachten de dingen die
komen zouden. Vooral op het marktplein,
waar alles passeeren moest, was 't overvol.
De gemeente zelve zag er recht teestelijk
uit. Om zoo te zeggen was er geen enkel
huis zonder vlag. Drie eerebogen waren op
gericht: een aan den Hoek, een iets verder
nabij de woning van den Koning van het
feestvierend gezelschap,den heer H. Meulkens,
en een bij die van den voorzitter van den
Kon. Oranje Doelen, den heer A. C. van
Tilburg. Alle drie waren met sparregroen
bekleed en vooral die aan Hoek kwistig
versierd met bloemen, guirlandes, vlaggen en
wimpels, Venetiaansche lantaarns en opschrif
ten, beteekenende eene Hulde aan den Kon.
Oranje Doelen.
Ten 10 ure had op Musis Sacrum de ont
vangst plaats van de aan het festival deel
nemende gezelschappen en werden HH. be
stuurders en directeurs onder een glas schui
mend druivennat welkom geheeien en nadat
een dronk gewijd was aan H.H. M.M. werd
onder daverend applaus besloten het volgend
telegram af te zenden:
Aan H. M. de Koningin
De Koninklijke Oranje Doelen, heden feest
vierend, wijdt een dronk aan H.H. M.M. en
biedt eerbiedige hulde.
KAKEBEEN,
president feestcommissie.
Nu begon de organisatie van den optocht:
Tengevolge van de vele nummers en de
groote afmetingen van enkele praalwagens
ging daarmede heel wat tijd verloren. Dank
echter de onvermoeide werkzaamheid van
president en leden der feestcommissie was de
zaak te ruim elf uur in orde en kon de stoet
zich in beweging stellen in]de volgende orde:
OPTOCHT.
1. Heraut te paard.
2. Groep van vier bazuinblazers te paard.
3. Praalwagen van de Gilde «St. Crispijn",
voorstellende de «Waal wij ksche In
dustrie".
4. De Harmonie «St. Crispijn" van Waalwijk
en Besoijen.
5. Rijtuig met den Hoofd- en Onder-Hoofd
man van de Gilde «St. Crispijn".
6. Zwaai- en standvaan en leden van de
Gilde «St. Crispijn".
f 7. Praalwagen van de Tooneelclub «Vol
harding in den Strijd", voorstellende
een «Bluftheater."
Personen Jacob Filterbosch.
Karei Schainberloo
Arnolt Westerwindt.
Richard Huppelkop.
Gebroeders Walsenberg.
8. Fanfare-Corps «Sophia's Vereeniging" van
Loonopzand.
9. Vaandel en deputatie in rijtuig der Lie
dertafel «Oefening en Vermaak" van
Waalwijk en Besoijen.
10. Groep van vier personen, voorstellende de
«vier Helden van den Slag bij Waterloo".
Prins van Oranje Joh. Groenen.
Hertog van Wellington H. van Delft.
Hertog van Saksen Weimar, C. Marks.
Generaal Blücher. J. Knepfle.
*11. Standaardrijder en Praalwagen der« Mus-
schen Gilde", voorstellende «concours
gevende op den schiethoorn".
12. Harmonie «Kunstliefde Vermag Alles",
van Osch.
13. Groep van 6 velocipedisten.
14. Praalwagen van de Tooneelclub «Arti et
Amicitiae", voorstellende «de Nijver
heid."
15. Standaardrijder en deputatie in rijtuig van
den Koninklijken Doelen «Recht door
Zee".
16. Standaardrijder en Harmonie «l'Espé
rance".
17. Praalwagen van den Koninklijken «Oranje
Doelen", voorstellende «Eene Huldebe-
tooging aan Hare Majesteit de Koningin
Wilhelmina"; voorts een viertal bruid
jes vormende een symbolische voorstel
ling van de vier «Vrije Kunsten", Schil
der, Beeldhouwer, Dichter en Componist.
18. Eerewacht te paard bestaande uit acht
personen in costuum van het einde der
15e eeuw, rijdende langs den Praalwagen
en de rijtuigen van het Feestvierend
gezelschap.
19. Twee werkende leden van den Koninklij
ken «Oranje Doelen" te paard, dragende
den standaard en de Oranje vlag.
20. Landauer met den Burgemeester van
Waalwijk, den President van den Kon.
«Oranje Doelen" ,en den President en
Secretaris der Feestcommissie.
21. Landauer met de leden der Feestcom
missie.
22. Landauer met het Bestuur van den Ko
ninklijken «Oranje Doelen".
2324. Landauers met de werkende leden
van den Kon. «Oranje Doelen",
25. Fanfare-corps «Deugd Veredelt de Kunst"
van Lage Zwaluwe.
26. Praalwagen van de Club «Vlijt en Volhar
ding", voorstellende een «Menagerie":
Een directeur van het gezelschap.
Een dierentemmer.
Twee clown's.
Twee knechts.
Twee leeuwen.
Een panter.
Twee beren (1 wit en 1 bruin).
Een aap en
Een tijger.
"27. Fanfare-corps «Onze Vrije Uren" van
Wagenberg.
28. Groep garde d'honneur.
Langzaam ging de stoet voorwaarts voor
afgegaan omringd en gevolgd door eene
onafzienbare joelende en jubelende menigte;
op de trottoirsop stellages tusschen de
huizen aangebracht, in boomen en op daken,
voor alle ramen menschen en nog eens meu-
schen, zich verlustigende in het aanschouwen
van den werkelijk schoonen optocht.
Heerlijk scheen de zon en overgoot alles
met hare gouden stralen, alzoo den luister
verhoogende van het prachtig geheel, terwijl
zij de opgewekte stemming zoo mogelijk nog
opvoerde.
De volgende weg werd genomen
Van at het café Besier door de Stations
straat, Markt, Groote Straat, Hoek, Nieuw-
straat, Bloemstraat, Groote Straat, voorbij de
Markt en Groote Kerk naar het Raadhuis
van Besoijen, terug langs denzelfden weg tot
aan het Marktplein.
Zonder de minste stoornis liep de heele
tocht in de beste orde en regelmaat af. Bou-
quetten werden aangeboden aan de huizen van
de heeren A. van Roessel, Fl. van Baal, Jhr.
van Grotenhuis en Jos. Groenen. Van ver
schillende woningen werden verder kleine
bouquetten of losse bloemen geworpen; maar
daar dameshanden in den regel geen vasten
worp hebben en er misschien wei eens wat
zenuwachtigheid bijkwam, werd meestal het
doel gemist. De meening echter was aller
liefst en werd zeer op prijs gesteld. Goed
kwam aan 't adres terecht de haas, bestemd
voor de wilde beesten in de menagerie; hij
bracht heel wat opschudding onder de lieve
diertjes, erg verzot op den inhoud van zoo'n
langoor.
't Ligt niet op onzen weg een oordeel
uit te spreken over de verschillende praal
wagens en costumeswij zijn geen jury van
beoordeeling maar gaarne erkennen wij, dat
als wij een oordeel moesten vellen, dit heel
wat moeilijkheden zou opleveren.
Al de praalwagens namelijk waren, elk in
zijn soort, heel goed en zoo natuurgetrouw
mogelijk afgewerkt. Uit den aard der zaak
was de wagen van den Oranje doelen, voor
stellende eene huldebetooging aan H. M.
koningin Wilhelmina, met zijn buste van de
koningin tusschen bloemen en planten, om
ringd met uniform gekleede maagdekens
allèi liefst en trok zeer de aandacht om het
onder erp zelt en omdat hij was de wagen
van het feestvierend gezelschap maar ook
al de andere voldeden uitstekend en hadden
ieder* fijn eigenaardigheid, die waardeering
voor ontwerpers en uitvoerders afdwong.
Als wij zeggen dat bij het groote publiek
de menagerie Czartorisky het meest bijval
vond, dan duchten wij geen tegenspraak.
Na ontbinding van den optocht op het
marktplein werd aldaar door 5 der 6 deel
genomen hebbende gezelschappen (St. Crispijn
van Waalwijk en Bezooien had goedgevonden
zich terug te trekken) uitgevoerd: de feest-
marsch „le Radieux" van Govaert en Wiens
Neerlands bloed." Beide nummers werden
gedirigeerd door den heer Frie van Iersel
werkend lid van het feestvierend gezelschap,
en liepen flink van stapel tot groot genoegen
van de overtalrijke toehoorders.
Tijd om op zijn gemak te gaan middag
malen werd om zoo te zeggen niet gelaten
want pas was de optocht van dc straat of het
testival nam een aanvang in den tuin van
Musis.
Tot onze innige spijt moeten wij hier een
incident vermelden, dat wij liever hadden
willen verzwijgen als onze plicht van nauw
gezet verslaggever dit had toegelaten. Maar
wij moeten het relateeren, te meer nog daar
het invloed uitoefende op de verloting der
muziek instrumenten.
Tengevolge van de houding, door de
harmonie St. Crispijn, zooals boven is mede
gedeeld, aangenomen bij de uitvoering
van de twee nummers door de gezamenlijke
muziek gezelschappen, werd bezwaar gemaakt
om die harmonie te laten deelnemen aan het
testival en aan de loting naar de instrumen
ten. De president der feestcommissie onder
wierp de quaestie aan het oordeel van de
presidenten der muziek gezelschappen en
dezen beslisten ten nadeele van Crispijn.
Naar aanleiding hiervan ontstond eene
nogal heftige bespreking en verliet St.
Crispijn het terrein, na in weerwil van het
protest der feestcommissie, twee nummers te
hebben gespeeld.
Het festival had verder zonder eenige
stoornis een geregeld verloop. De verschil
lende gezelschappen in den optocht genoemd,
voerden naar de mate hunner krachten, de
door hen opgegeven nummers meer of minder
verdienstelijk uit en allen werden op de
meest sympathieke wijze aangehoord en toe
gejuicht; we weten dan ook zeker, dat zij elk
voor zich, over het toehoorend publiek uiterst
tevreden zullen zijn.
Bij de loting viel de piston tgn deel aan
l'Espérance van Waalwijk en de trombone
aan Onze Vrije uren van Wagenberg.
In den namiddag werd het volgende tele
gram ontvangen:
President feestcommissie
Kakebeen
H. M. de koningin-regentes draagt mij op
u allen H. D. dank over te brengen voor de
hulde H. M. de koningin aangeboden.
Adjudant van dienst
v. d. POLL.
Na afloop van het festival een korte pauze
en ongeveer ten 7 ure begon in den schit
terend verlichten tuin van Musis Sacrum, het
f estconcertgegeven door de harmonie
l'Espérance.
Vele feestelijkheden hebben wij hier in
Waalwijk reeds mede gemaaktvele concer
ten reeds bijgewoond, maar een feestavond
zooals die van Maandag, zagen wij er nog
niet. De tuin, helder met gas verlicht, was
overvuld met feestvierende dames en heeren;
'i was er zoo vol, dat geen plaatsje meer te
krijgen was en, die niet vroegtijdig present
was, had heel wat moeite om nog een ziije
machtig te worden. De heerlijke avond, ge
volgd op een heerlijken dag, verhoogde nog
het genot van het concert; er was geen windje
aan de lucht; geen tochtje werd gevoeld,
geen blad bewoog zich. En in die prachtige
omgeving bracht l'Espérance hare schoonste
nummers ten gehoore, op eene wijze haar en
hiren directeur waardig en dat zegt wat. Met
bijzonder groote aandacht, in ademlooze stilte
werd de uitvoering gevolgd en als soms de
een of andertengevolge van het vele
feestvieren zich een oogenblik vergat en zich
wat luidruchtig aanstelde, wat bij zoo'n ge
legenheid licht kan gebeuren, werd hij da
delijk tot de orde geroepen.
Dat het auditorium dankbaar en hoogst
voldaan was bleek uit de geestdriftige toe
juichingen, die de verschillende nummers ten
deel vielen. Die Mühle im Schwarzwalde,
moest evenals Zondagavond herhaald worden.
Gedurende de pauze werden de gelote
instrumenten ter hand gesteld aan l'Espérance
van Waalwijk en Onze vrije uren van Wa
genberg; daarna werden de herinneringsme
dailles uitgereiktalles door den voorzitter
der feestcommissie.
l'Espérance kreeg de medaille voor het
grootst aantal leden en Kunstliefde Vermag
Alles uit Osch die voor het verst komend
gezelschap.
De voorzitter betuigde verder zijne diepge
voelde erkentelijkheid voor de groote sympa
thie en medewerking in zoo ruime mate bij au
toriteiten,corporaties en afzonderlijke personen
ondervonden en eindigde met een „Lang
leve de koninklijke Oranje doelen Juichend
stemden de aanwezigen daarmede in en een
„Leve de president der feestcommissie" diende
als antwoord en vond evenveel instemming.
De heer Cools, voorzitter van de Sophia's
vereeniging van Loonopzand bracht hulde
aan den Oranje doelen en aan de feestcom
missie vo r de heusche ontvangst, vormde
de beste wenschen voor den bloei van den
doelen en zeide de me lewerking van zijn
gezelschap toe, voor 't geval die in Waalwijk
nog ooit zou gevraagd worden.
Zijne rede werd luide toegejuicht.
Nu werd het programma vervolgd en kregen
we nog eenige prachtige stukken te hooren,
die als 't ware nog accurater werden ten
gehoore gebracht dan die voor de pauze.
Ruim 10 uur werd een prachtig vuurwerk
afgestoken geleverd door den heer John
Loeff, te Alphen a.d. Rijn. Het bestond uit
de volgende nummers
2 vuurpijlen, 1 zwermpot, Bengaalsch vuur
in rood, groen, blauw en witeene rosette
met 3 kleuren, omgeven door gouden regen,
raketten, 1 zwermpot, waaier van staartster
ren een molenwiek met sterrenregen en
knal.verk diverse verlichting in den tuin;
romeinsche kaarsencascade draaiende met
sterrenregen; vuurpijlen zwermpotten; gloria
zilvervuur met kanonnades; raketten; lucht-
zwermen; 2 vuurpijlen; Hongaarsch caroussel
met Chineesch vuur en goudregens; Bengaal-
sche verlichting goudstralen.
SLOT,
ORANJE DOELEN LEVE LANG
omgeven met fonteinen en vuurregens, eindi
gende met kanonuades.
Het publiek betuigde zijne ingenomenheid
met dit schouwspel door luide kreten van
bijvals betuiging.
Nadat l'Espérance nog een paar nummers
gespeeld had liep dit concert en hiermede
het driedaagsche feest ten einde, waarmede
de Koninklijke Oranje Doelen zijn 50jarig
bestaan op zoo schitterende wijze gevierd
heeft. Want schitterend is zij geweest de
feestviering, dit zulleu allen gaarne getuigen,
die het voorrecht hadden ze bij te wonen.
Waalwijk heeft weder bij deze, evenals bij
vroegere gelegenheden, getoond feest te willen
vieren, maar ook te kunnen. Wellicht zal
men in ons gansche land geen plaats vinden,
waar men zoo spoedig besloten is om een
feest te organiseeren en waar alle corporaties
en particulieren zoo bereid gevonden worden
om medewerking te verleenen.
Geld, al is dat niet direct overal in vol
doende hoeveelheid voorhandenkomt er
altijd en onze lui weten altijd iets oorspron
kelijks te bedenken voor praalwagens, groe
pen enz.
Nu moge de eene of 3ndere Nurks, (in
Waalwijk zijn die gelukkig niet, en als er
soms zijn dan toch maar heel weinig) van
meeuing zijn, dat het zonde en jammer is
voor feesten zooveel geld te besteden, dat
voor nuttiger doeleinden had kunnen worden
aangewend; maar afgezien van de omstandig
heid dat dit bes.eden voor nuttiger doeleinden
gewoonlijk achterwege blijft, is het een feit,
dat er een massa geld in omloop gebracht
wordt, waarvan zeer velen profiteeren, en dat
zoo'n feestje heel prettig werkt op 't gestel
van een mensch.
Daarbij komt nog dat onze wakkere schoen
makersgezellen, als zij eens een dagje verlet
hebben en wat meer geld veiteerd dan hun
budget gewoonlijk toelaat, de geleden schade
in den regel spoedig inhalen door harder
werken en enkele paarkens meer te maken.
Daarom „leve de feestvreugde
Op straat heerschte den ganschen avond
een kolossale levendigheid. Men herinnert
zich niet bij vroegere feestelijke gelegenheden
ooit zoo'n massa menschen te hebben zien
op- en neertrekken. Hiertoe droeg ontwij
felbaar bij de bereidwilligheid van de leden
van Loonopzand's fanfare Sophia's vereeniging
en van de harmonie Kunstliefde Vermag
Alles, van Osch, die op het balcon van de
harmoniezaal der erven Van Riel vroolijke
dansmotieven uitvoerden waarvan het wan
delend publiek gretig gebruik maakte om het
marktplein te herscheppen in danszaal.
Genoemde vereeuigingen kunnen zich ver
zekerd houden dat zij zich bij deze feestelijke
gelegenheid door hare wijze van optreden,
ook dezen avond, de sympathie hebben ver
worven van Waalwijk's ingezetenen.
Alvorens te eindigen bieden ook wij onze
eerbiedige hulde aan den Koninklijken Oranje
Doelen en vormen de beste wenschen voor
zijn voortdurenden bloei.
Na de dankbetuigingen door den burge
meester van Waalwijk en den president der
feestcommissie herhaaldelijk gebracht aan
allen, die op eenigerlei wijze hebben mede
gewerkt tot het welslagen van het feest, kunnen
wij ous veilig van die taak ontheven achten.
We zouden echter vreezen door het publiek
van verzuim beschuldigd te zullen worden
indien wij nalieten hier een woord van hulde
en dank te richten aan de feestcommissie en
aan haren wakkeren voorzitter. Zeker, de
medewerking van alle zijden was zoo groot
als men maar kon wenschen. maar zonder de
onvermoeide werkzaamheid en doortastendheid
van president en leden der feestcommissie,
zou het feest nooit zoo schitterend geweest
zijn. Eer dan aan de feestcommissie, eer
vooral aan hareu voorzitter, den heer D. A.
Kakebeen.
Eer ook aan het damescomité, dat zich zoo
uitstekend heeft beziggehouden met de ver
siering.
Wij voor ons bijzonder kwijten ons bij
deze van een duren plicht door den heer