~BÜrnSNBAN i>.
Belgie.
Frankrijk.
Spanje.
Engeland.
Japan.
Rijkspostspaarbank.
BINNENLAND.
nopens hetgeen te Bülawayo plaats heeft, met
groote omzichtigheid moet worden opgenomen
want dat hij juist nu berichten ontving aan
gaande het samentrekken van gewapende
benden op de grenzen van den Transvaal.
Chamberlain betuigde in zijn antwoord zijn
vertrouwen in Kruger's grootmoedigheid en
zeide, dat een keizerlijk ambtenaar naar
Buluwayo was gezonden, om de mogelijkheid
van verdere wanordelijkheden te voorkomen.
Dat is alles nogal geruststellend, doch heel
anders is 't met de ontdekking, die te danken
is aan de mededeelingen van Hercules Ro
binson, den gouverneur der Kaapkolonie en
zijn collega van Natal en Zoeloeland, dat
namelijk onder de krijgsgevangen genomen
volgelingen van Jameson, zich bevonden de
opperb:velhebber van de troepen der Zuid-
afrikaansche Compagnie sir John C. Wil-
loughby alsmede kapitein White, majoor Grey
en kapitein Coventrywelke heeren allen
deel uitmaken van het Engelsche leger en
in Zuid-Afrika waren gedetacheerd. Dat is
een feit, waarbij elk commentaar overbodig
is! Er schijnt door de „Uitlanders" te Jo-
hannesberg nog wel een poging te zijn gedaan
om de brave Engelschen die te hunner
„verlossing" oprukten te hulp te komen
doch de boeren waren op hun „qui vive"
de leider Bettington en zijn dertig man zaten
spoedig veilig en wel achter slot en grendel.
Paul Krttger heeft keizer Wilhelm voor
diens bekenden gelukwen.sch dank gezegd
met het volgend telegram
„Ik betuig aan uwe majesteit mijnen zeer
innigen en diepgevoelden dank wegens haar
oprechten gelukwensch. Met Gods hulp hopen
wij verder al het mogelijke te doen voor de
handhaving onzer duur gekochte onathanke-
kelijkheid en de bestendiging onzer geliefde
republiek."
Het is inmiddels gebleken, dat keizer Wil
helm en diens regeering, alvorens te tele-
grapheeren, nog iets meer gedaan hadden.
Blijkens mededeeling in de Kölnische waren
maatregelen genomen en aan de kanonneer-
booten See-Adler en Condor daarop betrek
king hebbende instructies gegeven om des-
gevorderd aan de Üelagoa-baai troepen te
ontschependie dan naar Pretoria zouden
zijn gezonden „tot bescherming van het
Duitsche consulaat", nu ja, en wat zich dan
daar verder zou voordoen. De maatregel
zegt de Kölnischeis onnoodig gebleken
maar de toebereidselen voor de uitvoering
waren zeker genomen.
In verband met het gebeurde heeft Rhodes
als eerste minister van de Kaapkolonie zijn
ontslag genomen en de gouverneur Robinson
heeft het aangenomen.
De opvolger van Rhodes als eerste minister
van de Kaapkolonie is sir John Sprigg.
Zal Baratieri volharden bij zijn defensieve
houding als hij na 15 dezer twintigduizend
man onder zijn bevelen heeft ot zal hij offen
sief optreden tegen de Abyssiniërs Er is
wel kans dat hij aanvallend optreedtmen
meldt zelfs, dat hij 10 dezer reeds in dien
zin wil handelen, doch 't kan heel wel zijn
dat de vijaud dan reeds is afgetrokken or
dat er een vergelijk is getroffen. Twee no
tabelen die Makonnen een bezoek hebben
gebrachtom hem over te halen van den
strijd af te zien, hebben namelijk generaal
Baratieri het antwoord gebracht, dat Makon
nen generaal Baraderi liet groeten en dat
hij volkomen geneigd tot vrede was. Zoo
noodig zou hij persoonlijk naar Adrigat
komen.
De Armenische quaestie zal welhaast an
dermaal ernstiglijk de aandacht der mogend
heden vragen.
Consulaire berichten bevestigen de moorden
te Orsah. Niet minder dan 900 Christenen
van den vlaszolder 1 Weet ge dan niet dat Aagje
van den smid daar juist bezig is met hekelen
riep de vrouw.
«Alle duivels, ja, dat is waar óók Dat had ik
glad vergeten Aagje van den smid Wat zal
het arme schaap een doodsangsten uitstaan 1*
en de schout maakte beenen.
Onder deze bedrijven hadden Rochus en Aagje
al het volgende gesprek met elkaar gevoerd
«Wel, Aagje ben je niet bang voor me?
Ik ben een dief en een strcatroover. Ik heb den
veekooper Kilian een papiertje van duizend gul
den gestolen.'
„Hahal Wat vertel je mij nu? Ilaha! nu moet
ik toch lachen! Jij een papiertje van duizend?
Klets toch niet j'
«Maar als ik 't je nu toch zeg!"
«Ik geloof je niet. Jij bent geen dief en geen
straairoover. Dat weet ik wel beter. Ik geloof
je niet
Als voor een altaar, zoo knielde de knaap voor
het meisje neer, vouwde zijne vingers in elkander
en zeide
„Dat loone God jeAagje, dat je me niet ge
looft!.... Zij zeggen 't maar. Maar 't is niet waar,
hoorDie portefulje van den veekooper heb ik
eerlijk gevonden en er waren zeven papiertjes
in, één van honderd en zes van één gulden. En
toen heb ik bij mijzelf gedacht: je moet 't hem
teruggeven. En ik ben hem nagèloopen en nu
zegt hij dat er een duizendje mankeert! Maar
ik heb 't niet, Aagje ik heb 't niet! en dat
moet je van me gelooven, hoor! Anders
«Nou? Anders wat?"
«Nee neeAch God, nee!" Hij bedekte het
gelaat met de handen. „Tot gelooven kan men
een mensch niet dwingen, nee! Maar 't is toch
wel erg hard. Want als ik slecht was geweest,
dan zou ik er nu goed aan toe zijn. Geen mensch
kon 't weten, wie die portefulje had. Maar omdat
ik nu eerlijk ben geweest, heet ik een diefJa
ja, dat heb je er nou van, a!s je braaf bent
Maar dit zeg ik je, Aagje als ze me morgen
in de gevangenis zetten, dan ben ik overmorgen
zijn daar de slachtoffers geworden van de
Kurden en Bedouïnen, die er afschuwelijke
wreedheden moeten gepleegd hebben en nog
plegen.
De opstandelingen van Zeitoun verklaren
zich bereid de wapenen neder te leggen, zoo
men hen vergunt uit hun midden een eigen
bestuur te kiezen.
Uit Europeesch Turkije komen ook weinig
stichtelijke berichten. Op de spoorweglijn
naar Saloniki zou de chef der gendarmerie
gepoogd hebben een tiental Italiaansche ar
beiders te vermoorden, terwijl Albaneesche
roovers zich zouden hebben meesier gemaakt
en rantsoen zouden hebben geeischt van
Europeesche reizigers.
De Europeesche kolonie te Constantinopel
is voorts zeer verontwaardigd over eenige
voor haar zeer zeer nadeelige wijzigingen
in de zegelwet, waartegen dan ook met nadruk
is opgekomen.
De plechtigheden bij de begrafenis van
Frère Orban zijn te Brussel begonnen. Maan
dag ochtend werd in tegenwr ordigheid van
een groote menigte het lijk tentoongesteld
op het stadhuis, waar het publiek werd toe
gelaten om er langs te trekken. De ministers,
het corps diplomatique, algevaardigden, sena
toren, de graaf van Vlaanderen, pi ins Albert,
vertegenwoordigers van het huis des konings
en der koningin, de gemeenteraad en vele
deputatien woonden de indrukwekkende
plechtigheid bij.
Om tien uur is het lijk vervoerd naar Luik
waar het in den familiegrafkelder is bijgezet.
Het blad la Patrie beweert, dat op recht-
streeksch bevel van den minister van justitie
het onderzoek der Panamazaak zal hervat
worden door den rechter van instructieEspinas.
In bijzonder wat betreft het omkoopen van
ambtenaren.
Terwijl der Fransche regeering er door
een deel der pers, die zich zonder eenige
uitzondering bijna, heel gunstig heeft uitge
laten over keizer Wilhelms doen in zake
Transvaal, een verwijt van is gemaakt, dat
zij niet meer energie heeft betoond in deze
aangelegenheid (het voorbeeld van Wilhelm
II wordt beschamend genoemd) heeft minister
Berthelot zijn collega's medegedeeld, dat hij
te Londen heeft doen protesteeren tegen het
optreden Tan Jameson en tot den directeur
der Fransche Zuid-Afrikaansche Bank zeide
hij, dat de regeering waakzaam is en de
belangen niet uit het oog verliest.
Het is merkwaardig zoo sterk als de Temps
de belangen opneemt van Transvaal. De
taal van de Engelsche pers en zelfs die van
Chamberlain laten, zegt het avondblad, veel
te wenschen over, en hoe men ook de hou
ding van Rhodes beschouwt, hij «al èn als
premier der Kaapkolonie èn in zijn betrekking
tot ile Zuid-Afrikaansche Maatschappij zijn
ontslag moeten nemen, terwijl het charter,
dat aan deze Maatschappij is verleend, zal
moeten worden teruggenomen. Tegenover de
bewering der Engelsche pers dat Transvaal
een vazalstaat van Engeland zou zijn, schrijft
de Temps dat, als men al niet door de on
macht van de regeering der koningin om het
grondgebied der Zuid Afrikaansche republiek
tegen een onderneming van Britsche burgers
te beschermen, het verdrag van 1884 ipsofacto
als afgeschaft wil beschouwen, dit document
toch niets bevat, hetwelk die bewering zou
kunnen rechtvaardigen. Het blad tart de
Engelsche juristen om het tegendeel te be
wijzen. Aan Kruger brengt de Temps alle
dood! Daar is mijn kousenband nog goed voor!
Neen, dan wil ik niet langer levenIk heb
toch niks dan ellende in de wereld I"
«Jongen, wil je wel eens stil zijn!" zoo bestrafte
hem het deerntje «Zoo goddeloos te praten!
Als je .t niet gedaan hebt, dan heb je 't immers
niet gedaan!"
«En wat helpt me dat, als ze me tóch niet ge
looven willen?' riep Rochus: «Bij die rechters
hier krijgt een arme jongen toch nooit recht! Ik
ga liever voor een anderen rechter verschijnen
en morgen om dezen tijd zullen ze zien dat
ik voor dien rechter niet bang ben Ze zullen
't zien Aagje, zc zullen 't zien
Zij sprak hem zaeh'jes toe, om hem tot beda
ren te brengen en moed te doen vatten. Doch
hij wierp zich wanhopig op den grond en bleef
daar voorover op de planken liggen, alsof hij
dood ware.
De binnentredende mannen echter, de schout
en de gendarmen, maakten hem straks weer le
vend. «Groet meuje van me en bid een Onze
Vader voor me!" zeide de jongen nog tot het
meisje, terwijl ze hem wegvoerden.
Middelerwijl was de veekooper Kilian naar het
naburig dorp gegaan, waar hij woonde. Zijne
vrouw joeg met haren bezem juist eene stofwolk
op voor de deur, toen hij met lange stappen en
nog langer gezicht kwam aangeloopen.
«Er is een ongeluk gebeurd!" riep hij en
toen had hij al een mondvol stof te pakken.
«Er is een ongeluk gebeurd!' riep hij nog eens
en toen had hij een tweeden mondvol geslikt.
«Een duizendje" hij proestte «een dui
zendje hebben ze me gestolen
«Wat? Waar? Wie?' en de bezemsteel
ging omhoog, de lucht in, met een onbeschrijfelijk
dreigend gebaar. «Wie? Zeg op!"
«Rochus die kleine schooier RochusHira-
melkaiser", rochelde de man.
«Goddank!" riep de vrouw.
Hij keek haar met knippende oogen aan. Hij
begreep niets van dien uitroep.
«Wel ja immers', hernam de vrouw: „Als je
i hulde, ook voor zijn meesterlijk telegram aan
Chamberlain, dat zoo fier heet en te gelij -
kertijd zoo voortreffelijk ironisch.
De tijdingen uit Cuba worden wat volle
diger, maar blijven ongunstig voor de Span
jaarden, al behoeft de laatste ook niet waar
te zijn. Deze is afkomstig van den corres
pondent van de Bostonsche Globe te Vera
Cruz (in Mexico,) en behelst dat de opstan
delingen de Spaausche troepen hebben ver
slagen en hun zware verliezen toegebracht,
dat zij de Spaansche artillerie hebben veroverd
en den toegang tot Havana beheerschen.
De verkenners van de oproerlingen naderen
de hoofdstad van twee kanten. Den 3 Januaii
zijn ze gezien te San José de Lajas, 29
kilometer, en te Guera, 36 kilometer van
Havana Andere benden hebben de plantages
bij Guines en Melens verbrand. Al de op
standelingen zijn bereden, terwijl de kolonnes
die hen vervolgen, groo'endeels uit voetvolk
bestaan.
Maarschalk Campos heeft strenge maatre
gelen genomen, gaat het telegram uit Madrid
verder, om alle betoogingen te voorkomen.
De pers te Madrid spoort het publiek tot
bedaardheid en geduld, daar er groote ge
beurtenissen op til zijn. Men schijnt in
Madrid te hopen dat de benden van de
oproerlingen in de laagvlakte van Havana
door de Spanjaarden zullen worden achter
haald en verslagen.
De Heraldo zegt te kunnen verzekeren dat
Campos per telegram zijn ontslag aan de
regeering heeft verzocht.
Een telegram uit Havana meldt dat de
vrijwilligers, die de stad Cuara verdedigden,
zich hebben moeten overgeren. Het in brand
steken der suikerplantages houdt aan.
Noch het ministerie van koloniën noch de
Charteied Company heeft tot dusver verder
nieuws uit Transvaal ontvangen dat van be
lang is. Alleen kwam er een nieuwe lijst
van dooden, gewonden en gevangenen, en
een telegram van de regeering in Natal dat
de regeering van Transvaal de telegraaf te
Johannesburg onder censuur heeft gesteld.
Ettelijke telegrammen zouden mitsdien inge
houden of verminkt zijn. Commissarissen der
Chartered Company kwamen in buitengewone
vergadering bijeen; er werd besloten het be
wuste exposé nog niet publiek te maken,
omdat men uit Zuid-Afrika nog niet alle
gevraagde inlichtingen ontvangen heeft.
Ook de Pall Mali geeft hare afkeuring
te kennen van Chamberlain's telegram naar
Pretoria ten bate der gewonden en gevange
nen. Dat telegram is vernederend geweest
voor Engeland en onverstandig. De Pall Mali
vindt verder dat men geen notitie moet
nemen van de aanvallen der Duitsche „rep-
tiliënpers," maar liever Duitschlands daden
moet afwachten. De Engelsche regeering moet
besloten hebben alle officieren, die tot de
bende van Jameson behoord hebben, van de
Engelsche legerlijst te schrappen.
Chamberlain spreekt het gerucht dal
Jameson zoude zijn vrijgelaten tegen. Hij
benoemde Ashburnham Thom, Engelsch ma
gistraat in Khamaland, tot buitengewoon
rijkscommissaris van Boelowajo, waar de
benoemde reeds is aangekomen.
De Engelsche regeering heeft geen bevel
gegeven tot het zenden van extra troepen
naar Zuid Afrika, maar desnoods zoude een
huurboot 1200 man troepen uit Bombay
onderweg te Kaapstad kunnen ontschepen.
Groote opgewondenheid was er Maandag
in de Londensche dokken en de oostelijke
r—1 rnriHM-,1 Ijl II, IJIIIW,
maar weet wie 't heeft, dan kan je 't ook weer
om krijgen."
„Mooi gepraat! Maar als hij 't nu niet geven
wil
„Dat is gekker!" hernam zij schamper.
«En als hij 't bij kris en bij kras ontkent? Wat
dan
«Nou en dan kon hij wel eens gelijk hebben
óók riep de vrouw weer.
«VVAt zeg je, wijl? Wat leuter je? Hou je
me nog voor den mal, als me zoo'n ongeluk is
overkomen Een heel duizendje kwijt te zijn?"
„Jou uilskuiken!" riep de vrouw: «Als je dat
duizendje bedoelt, dat je verleden week uit Graz
hebt ontvangen, dat moet ik je maar zeggen dat
ik 't uit je beurs genomen heb. Want ik dacht,
Holzbauer komt zeker om zijn geld voor die twee
ossen, en als jij dan niet thuis ben, dan sta ik
met mijn mond vol tanden zie je! En daarom
ben ik zoo wijs geweest en heb dat papiertje er uit
genomen, begrijp je?"
Of Kilian de veekooper 't begreep? Mooie
vrasg! Hij had van blijschap zijn wijf wel wil
len omhelzen en afranselen tegelijk als de be
zemsteel hem niet tot nadenken had gestemd.
Wijselijk deed hij noch hot een, noch het ander.
„Zoo zoo \u hernam de vrouw. «Dat heb je
weer eens netjes aangelegd En waar zit nou
die arme jongen, die Rochus
«Waar zou die zitten? Waar anders dan inde
kast
„Dan ga je nu dadelijk heen en zegt dat ze
hem losl iten want dat het geld terechtgekomen
is."
"Ik Wat denk je wel Ik, die er een eed
°P. heb gedaan, dat het duizendje in mijne por
tefulje is geweest? -- Mensch, je bent niet wijs!
Dan zouden ze mij nog vastzetten in plaats
van hem
„Omdat je een ezelskop bent!" riep de vrouw.
„Kan dan zoo'n velletje papier niet zijn wegge
kropen tusschen de voering Scheur de voe
ring van je portefulje een beetje open, en laat
hun zien dat het daar achter heeft gezeten. Geen
gedeelten der City, waar Duitsche en Ne-
derlandsche zeelieden het te kwaad gekregen
hebben en achterna gejouwd zijn. De win
kelramen der Duitsche Israëlieten zijn vernield.
Eenige Duitsche clubs in het Eastend en ook
de Nederhndsche Vereeniging zijn gesloten.
Het geheele district ten noorden van
Tamsoei, op Formosa, is sedert 28 December
in opstand. Tienduizend rebellen hebben op
1 Januari Taipeh aangevallen, doch zijn
den zeilden dag nog uiteengejaagd.
Men verwacht dat de opstand zich zal
uitbreiden.
Aan het postkantoor te Waalwijk en de
daaronder ressorteerende hulpkantoren werd
gedurende de maand December
ingelegd f 3587,245;
terugbetaald f 3808,14.
Het laatste, door het kantoor uitgegeven
boekje, draagt het nummer 2150,
In het jaar 1895 werd aan dac kantoor
ingelegd f 54S04.82, terugbet. f 37598.93
terwijl 214 nieuwe boekjes werden uitge
geven.
WAALWIJK, 8 Jan. 1896.
Officieel.
Bij kon. besluit is goedgekeurd het tarief
van „Noord Braband" Maatschappij van ver
zekering op het leven, gevestigd te Waalwijk;
„Netto wekelijksehe premiën voor verzekering
bij overlijden." (Vrije uitkeering voor kin
deren beneden acht jaar).
Buitenkansjes.
In de openbare vergadering van den ge
meenteraad gehouden 4 Nov. des vorigen
jaars, is o.a behandeld een verzoekschrift van
den veldwachter Froklage, om eene gratifi
catie voor zijne bemoeiingen in zake den
hoofdelijken omslag. Die bemoeiingen had
den tot gevolg gehad, dat eene aanzienlijke
fora in de gemeentekas gevloeid is, welke
anders, door verzuim van de met het opmaken
van het kohier van den hoofdelijken omslag
belaste ambtenaren, voor de gemeente zou zijn
verloren gegaan.
De begrotingscommissie stelde f 20 voor,
burgemeester en wethouders f 15; maar, zooals
de heer Hoffmans zeide, Froklage heeft nog
verschillende andere postjes en nu hadden
burgemeester en wethouders een lijstje op
gemaakt, waarop al die buitenkansjes staan;
vroeger kreeg Froklage voor die postjes f50;
nu zou hij voor aide op het lijstje vermelde
f 65 krijgen. Da raad stond echter f70 toe,
volgens voorstel der commissie.
De heer Van Schijndel merkte op, dat, als
al die baantjes nauwkeurig' omschreven wer
den, f 70 krap genoeg zou ziju. Dit schijnt
werkelijk 't gev..l te zijn; want, naar wij ver
nemen, heeft Froklage bedankt voor de f 70,
onder de gestelde voorwaarden.
Een gevolg hiervan is, dat de gemeen! eklok
sedert Nieuwjaar stil staat en de secretaris
Zondag als aflezer heeft moeten fungeeren.
Nu, een andere klokkenist en aflezer zal
wel te vinden zijn; niet echter gemakkelijk
iemand, die der gemeentekas; in zake hoof
delijken omslag en hondenbelasting, zoo
veel voordeel aanbrengt.
De bedoeling van den gemeenteraad is
dan ook zeker geweest hem hiervoor te be-
loonen; die goede meening is echter waar
schijnlijk verijdeld door den draai, die men
aan de zaak heeft weten te geven.
mensch kan je bewijzen dat 't niet zoo is ge
weest en dan kunnen ze jou niemandal maken.'
Toen werd 't den veekooper Kilian weer eens
duidelijk, wat een man aan zijne vrouw heeft!
Den volgenden dag is Rochus Hiramelkaiser
weer op vrije voeten gesteld. En toen volgde er
voor hem eene heel aangename, en voor den vee
kooper eene erg onaangename verrassing.
Baas Kilian schrok namelijk niet zuinig, toen
hij hoorde dat er bij de wet tien percent vinder-
loon staat voorgeschreven. Hemelsche goedheidl
dat was bijna zooveel als de prijs van een
heel kalf!
Maar de rechter zong hem nog een ander liedje
voor. Neen neen! zei de rechter: het was wel
zooveel als de prijs van een heelen osWant
niet alleen voor de honderd-en-zes gulden moest
hij betalen, maar ook voorde duizend. Hij
had immers onder eede gezworen dat het dui
zendje in zijne brieventasch was geweest.
Zoo moest hij dan waarachtig vinderloon ge
ven voor iets wat hij niet verloren had Dat
was nu toch verschrikkelijk harden hij had er
ook oprecht berouw van, dat hij de beschuldiging
tegen den jongen herroepen had.
Rochus kreeg ondertusschen honderd-en-tien
gulden in zijne hand, en nog ze3tig kreuzer bo
vendien. Eu dit sommetje was nu zijn eigen
domJa ja, nu stond het toch vast. Hij was
dien ochtend toch wel met zijn rechterbeen uit
bed gestapt
Natuurlijk wilde hij den volgenden dag al gaan
trouwen met Aagje. Maar die verlangde twee
rechterbeenen en een flinken, volwassen kerel
°P den koop toe, met twee knappe handen aan
zij" lijf, die den kost voor haar konden ver
dienen.
Rochus moet dus nog wat geduld oefeoen. Doch
wie weet wat er nog gebeurt? Op het oo-
genblik werkt hij in de ijzergieterij.