Nummer 55.
Donderdag 9 Juli 1896.
19e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
De Bankiersvrouw.
ANTOON TIELEN,
FEUILLETON.
BUITENLAND.
Belgie.
Spanje.
Duitschland.
UITGEVER:
Waalwijk.
fv
Waalwtjksche en Langstraatsche Courant,
.:.v'
Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond.
Abonnementsp rijs per 3 maanden f 1,
Franco per post door het geheele rijk f 1,25.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever
Advertentiën 1 7 regels f0,60; daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing
opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
INBEELDING EN HOOGMOED.
Daar heerscht in onze maatschappij geen
wet, die iemand verplicht om te blijven in
den stand, waarin hij geboren is, hetzelfde
handwerk op te vatteD, dat vader en groot
vader verrichtten. En dat is gelukkig, zeer
zeker! Want groote mannen zijn voortge
komen uit minderen en burgerstand, en
hebben hun nakroost een naam bezorgd,
waarop deze fier zich mochten verheden,
't Was, omdat ze werkelijk groote gaven
bezaten en een innerlijke roeping voelden
om met die gaven te arbeiden voor anderen,
en den lust om met volharding die gaven
te ontwikkelen.
En toch blijft 't waar, dat inbeelding en
hoogm^ad groot is in den menschdat dik-
w'u, jyföt schijnbaar geringe werk veracht
en met begeerig oog wordt uitgezien
naar schitterender, maar moeielijker taak;
dat te groote ingenomenheid van ouders
met hun kinderen maar al te dikwijls ijdel
heid en hoogmoed aankweekt.
Eervol en gewichtig is de stand van den
ambachtsman, even zoowel als die van den
geleerde of koopmanallen zijn onmisbaar
in het groote huishouden der maatschappij,
en, op zichzelf beschouwd, verdient ieder
werkman evenveel achting als zij, die een
andere betrekking bekleeden. Maar is er
niet menige zoon van den ambachtsman, die,
omdat hij een weinig meer weet dan vader,
den neus ophaalt voor vaders eerlijk bedrijf,
die meent, dat hij voor heel wat grooter
dingen in de wieg gelegd is, en een werk
kring kiest, die hem verplicht een ander
kleed te dragen dan vader, maar terwijl
hij eigenlijk veel meer geschikt zou zijn
voor vaders werk.
Zijn er niet vele ouders, die in plaats
van goed en bedaard na te denken en an-
derer welgemeenden, verstandigen raad in
44
Maar hoe, vroeg zij, onder welk voorwend
sel kan ik Raoul ontvangen
Niets eenvoudiger dan dat, antwoordde de
Clameran, u moet hem als een bloedverwant
voorstellen.
En na eenige oogenblikken vervolgde hij
Woont er te Saint-Remy niet een oude
nicht van u, die twee dochters heeft?
Ja mijn nicht Lagors.
Juist dezelfde, hoe is de staat harer financies?
Zij is arm, mijnheer, zeer arm.
En zonder uw ondersteuning zou zij van
de publieke vrijgevigheid afhangen.
Mevrouw Fauvel was ten hoogste verwonderd
dat de markies zoo nauwkeurig ingelicht was.
Wat stamelde zij, u weet dat?
Ja mevrouw, en nog veel meer. Bijvoorbeeld,
dat uw man bijna niemand van uw familie kent
en nauwelijks het bestaan dier nicht vermoedt.
Begint u mijn plan te doorzien.
Zij begreep hem langzamerhand en vroeg zich
af, hoe zij hem kon tegenspreken.
Ik heb het volgende gedacht. Morgen of
overmorgen zult u uit Saint-Remy een brief van
uw nicht ontvangen, waarin zij u de komst van
haar zoon meldt en u verzoekt over hem te wa
ken. Natuurlijk toont u dien brief aan uw man
en eenige dagen later ontvangt hij zijn neef
Raoul de Lagors, een allerliefsten jongenman,
rijk, geestig, innemend, die alles zal doen om
hem te behagen en hem behagen zal.
Nooit mijnheer, riep mevrouw Fauvel, mijn
nicht zal aan zulk een schandelijke komedie nooit
willen meedoen.
De markies glimlachte met zelfvoldoening.
Heb ik u gezegd, vroeg hij, dat wij uwe
nicht in vertrouwen zouden nemen
Dat zou toch wel dienen.
In de verste verte niet. De brief, dien u
zult ontvangen en toonen, zal door mij aan de
eerste de beste vrouw gedicteerd en door een
vertrouwd persoon in Saint-Remy op de post
ie winnen en op te volgen, door ijdelheid
verblind, werkelijk meenen, dat hun jongen
*veel te goed en veel te knap is, oui te
worden wat zij zijn/ alsof iemand ooit te
knap en te goed zou kunnen wezen voor
eenig eerlijk werk
Zijn er niet voorbeelden te over van
menschen, die door eigen ijdelheid en ou
derlijke dwaasheid op lateren leeftijd onge
schikt blijken voor eenig handwerk en te
weinig ontwikkeld voor den werkkring, dien
ze kozen die alles bederven dat onder hun
handen komt, en numaar helaas! te
laat hun hoogmoed betreuren
Zijii er niet vele dienstbaren, die zich
het eenvoudig, burgerlijk kleed der dienst
baarheid schamen, alsof het een verachtelijk
kleed waredie meenen, dat ze eerst dan
geëerd zullen worden, wanneer ze zich ook
door hun kleeding verplaatsen boven den
stand, waarin ze geplaatst zijn En missen
deze dan niet terstond het recht om zich
te beklagen over weinig verdiensten, wan
neer men ziet, hoe aan kleeding en opschik
zooveel geld wordt besteed Is aan dat
fineer willen schijnen, dan men is^ niet
dikwijls te wijten, dat wat op geen eerlijke
wijze verkregen kan worden, nu genomen
wordt langs andere, slechte wegen Is 't
geen ijdelheid en hoogmoed, dat men tegen
woordig uit den mond van velen hoort, niet,
dat ze zijnwerkmeid of keukenmeid, of
kindermeid, maar dat ze zijn „m betrekking''
bij die of die mevrouw of juffrouwalsof
ze zich schamen als dienstbode te worden
beschouwd.
Schijnbaar een kleinigheid, maar een klei
nigheid die teekentèn wel een groote
mate van ijdelheid en inbeelding.
^Hooger, altijd hooger in eer, in aanzien,
in geld," dat was de leuze van velen, die
veler vertrouwen genoten, die dat vertrou-
gedaan worden.
Toen ik u op de verplichting wees, die uw
nicht aan u had, deed ik ait om u te toonen, hoe
haar eigenbelang, ons in geval van ontdekking
geheimhouding zal verzekeren. Ziet u nog een;
hinderpaal?
Mevrouw Fauvel stond verontwaardigd op.
Mijn wil, mijnheer, mijne toestemming re
kent u die niet mee?
Pardon, zei de markies met spottende be
leefdheid, ik weet zeker, dat u u in mijn wen-
schen zult voegen.
Maar dat is misdaad, mijnheer, waartoe u
mij dwingt, een schandelijke misdaad.
Clameran was ook opgestaan. Hij zag bleek en
zijn slechte hartstochten gaven hem een kwaad
aardige uitdrukking.
Ik geloof, zei nij met ingehouden woede
dat wij het niet eens worden. U waart niet altijd
zoo kiesch. Waar was die kieschheid, toen umet
mijnheer Fauvel trouwde en hem niet bekende,
dat u een ander beminde en hem alleen nam, om
uw positie te verbeteren. Ik bezweer u, dat ik,
zoo u mijn raad niet opvolgt, hem alles zal zeg
gen, zoowel van vroeger, als dat u nu in het
geheim geld aan Raoul gegeven eu hem bezocht
hebt. Wat zal hij daarvan denken?
Ik zal gehoorzamen, prevelde de ongelukkige
overwonnen vrouw en acht dagen later dineerde
Raoul, die nu Raoul de Lagors geworden was,
bij den bankier, tusschen mevrouw Fauvel en
Madeleine gezeten.
XVII.
Het was slechts na hevige tooneelen, dat me
vrouw Fauvel, zich aao den onbuigbaren wil van
den markies de Clameran onderworpen had. Alle
middelen waarmee zij meendehem te kunnen
vermurwen, waren afgestuit. Hij had haar zonder
medelijden aan zijn voeten geknield gezien. Geen
tranen of smeekredenen bewogen dat slechte hart.
Hij dreigde steeds haar man en zelfs de wereld,
alles te zullen vertellen. Met kloppend hart had
Valentine den valschen brief uit Saint-Remy aan
haar echtgenoot getoond, die haar de komst van
den jongen, rijken neef meldde
En nog zenuwachtiger was zij, toen zij Baoul
aan de haren moest voorstellen. De bankier be
groette hem met een glimlach op de lippen en
reikte hem vriendelijk ae hand.
Ja, zei hij, als men jong en rijk is, moet
wen bitter teleurstelden enal lager en
lager daalden, omdat ze voor die hooge
dingen, de werkelijk allerhoogste uit het
oog verloren.
Op maatschappelijk en zedelijk en gods
dienstig gebied wordt het woord vernomen
//Vooruitaltijd vooruital hooger en hoo
ger maar ook dat andere woord Tracht
niet naar het hooge, maar voegt u tot het
nederige Die beide woorden zijn niet met
elkaar werkelijk in tegenspraak, sluiten el
kaar niet uit. Wie lust heeft tot nadenken,
denke daar eens over na, en hij zal bevin
den, dat 't waarheid is.
(R. N.) J. W. B
Zondag zijn in Belgie voor het eerst sedert
de invoering der nieuwe kieswet, de om de
twee jaren voorgeschreven e verkiezingen
gehouden voor de vernieuwing van de helf-
der Kamer. Van de 152 leden moesten 77
hernieuwing van hun mandaat zoeken, 66
leden der Rechterzijde, 40 liberalen en een
socialist
Met eenige kans op verandering in de be
staande verhouding liep de strijd vooral over
de 18 zetels te Brussel, en daar is de uitslag
Zondag na hardnekkigeD strijd geweest, dat
de 18 aftredende clericalen in herstemming
komen met de vereenigde radicalen en so
cialisten. De clericalen hadden daar gemid
deld 88,000 stemmen, en de radicalen en
socialisten 71,500.
Het zijn dus de gematigd-liberalen, die
gemiddeld 40,500 stemmen verwierven, die
te Brussel den doorslag moeten geven. Men
verwacht evenwei herkiezing der katholieken
en in dat waarschijnlijk geval zal in de
partijverhoudingen in de Kamer weinig of
geen verandering komen.
,mtm. Parijs wel boven Saint-Remy voortrekken.
toonde zich die hartelijke ontvangst
waardig. Al ontbrak hem een verfijnde opvoe
ding, toch bezat hij de bijzondere gave, alles
gauw aan te nemen en het ontbrekende te ver
bergen.
Met bijzonder talent wist hij de karakters der
verschillende menschen te doorgronden, zoodat
hij weldra in ieders gunst was. Na acht dagen
stond hij vooral in die van mijnheer Fauvel, was
intiem met Abel en Lucien en had Prosper Ber-
tomy den kassier, die iederen avond bij zijn chef
aan huis kwam, reeds verleid.
Mevrouw Fauvel wasten gevolge van den
goeden indruk, dien Raoul maakte, haast verzoend
met het denkbeeld, Louis' plan gevolgd te hebben.
Zij zou zich er echter maar korten tijd over ver
heugen.
Sedert Raouldank zij de kennissen zijner
nieuwe vrienden, Abel en Lucien, met rijke jon
gelui in aanraking kwam, begon hij, in plaats
van zich te verbeteren, hoe langer hoe meer geld
uit te geven.
Hij speelde, soupeerde, vertoonde zich bij de
wedrennen en het geld gleed tusschen zijn vingers
als zand weg.
Hij hield dus niet opzijn beschermster om
geld te vragen. Eerst had zij het hem gaarne
gegeven, zonder te tellen, maar mevrouw Fauvel
begon te beseffen, dat zij op moest passen, niet
te veel te geven.
Die rijke vrouw over wier diamanten men
sprak die de mooiste sieraden uit Parijs bezat
leerde het ongelukkigste gebrek kennen: de nood
zakelijkheid een geliefd persoon iets te moeten
weigeren.
Haar man rekende haar uitgaven nooit na.
Den morgen na hun huwelijk had hij haar een
sleutel van zijn schrijftafel gegeven en sinds dien
tijd nam zij er uit, wat zij noodig had, zoowel
voor het huishouden als voor haar persoonlijk
gebruik.
Maar daar zij altijd zeer bescheiden was geweest
zoodat André er haar zelfs mee plaagde, daar
zij het huishouden altijd met bijzondere zuinig
heid gevoerd had, kon zij nu toch op eens veel
grootere sommen gebruiken, zonder aat dit op
zien zou vei wekken, Mijnheer Fauvel de vrijge-
vigste raillionair had zich stellig verheugd, als
zijn vrouw eens een dwaasheid begaan zou,
Volgens de officieele resultaten, die zoo
even bekend worden gemaakt, zal er te
Antwerpen herstemming zijn tusschen de elf
liberale en de elf clericale candidate!».
Dit is in geen 30 jaar gebeurd.
Spanje's regeering is geenszins geneigd in
te gaan op de invoering van hervormingen
op Cuba en Porto Rico, eerst moet de opstand
bedwongen zijn. De liberalen, maarschalk
Campos en de generaal Calleja meenen, dat
de politieke actie kan samengaan met de
militaire actie en zij heeten een streven
in dezen zin voordeelig en praktisch tevens.
Het rapport der commissie veroordeelt Cam
pos' zienswijze volkomen, doch de minderheid
heeft een contrarapport doen samenstellen
door Silvela en daarin wordt een geheel
hervormingsplan bloot gelegd.
Zaterdagmorgen heeft te Munchen tusschen
een jongen koopman uit Munchen, een re-
ve officier, en een student uit Hamburg
cvhel plaats gehad. De student is dood
geschoten.
De groote keizermanoeurres zullen,
naar men weet, dit jaar plaats hebben van
8 tot 12 September, bij Görlitz en Bautzen.
De vier divisien van het 5e en 6e legerkorps
zullen aangevoerd worden door graaf Wal-
dersee, die zijn hoofdkwartier vestigt in het
dorp Hochkirch, zoo bekend geworden door
de nederlaag van Frederik den Groote al
daar, op 14 October 1758. Hij zal het I2e
(Saksische) legercorps, uit drie divisien be
staande, met nog één divisie van het 4e
corps tegenover zich hebben, onder bevel
van prins George van Saksen. In tegenstelling
met de vroeger jaren getroffen beschikkingen
is nu door den Keizer bepaald, dat de twee
legerkorpsen elk zijn opperbevelhebber en
staf zal behouden voor den geheelen duur
der oefeningen. Er zullen weinig feestelijk-
maar hij had er toch een verklaring voor kunnen
eischen. En door een klein toeval zou de bankier
ontdekken, hoe de uitgaven van zijn huis op
eens stegen.
Wat zou zij moeten antwoorden, als hij naar
de oorzaak vroeg?
En Raoul had in drie maanden een klein ver
mogen verslonden. Had hij zich niet netjes moeten
inrichten Hij bezat niets, evenmin als een schip
breukeling. Hij had een paard willen hebben en
een rijtuig; hoe kon zij hem iets weigeren?
Daarna kwam hij eiken dag met een nieuwe
gril. Als mevrouw Fauvel soms aarzelde, nam
Raoul eene treurige houding aan, vulden zijn
oogen zich met tranen en zij was overwonnen.
Als hij berouw had, beklaagde zij hem.
Hij had ook zooveel ontbeerd, zoodat zij hem
ten slotte troostte en verontschuldigde.
Ach, zei hij dan, wat zijn uw zoons geluk
kig, zij zijn door een gouden poort het leven
binnen getreden. Hun ontbreekt niets, noch de
teederheid van een huisgezin, noch de achting
der wereld, hun behoort de toekomst.
Maar ongelukkige, wat mist ge dan, riep
mevrouw Fauvel wanhopig uic.
Alles 1 oppervlakkig niets, in waarheid alles.
Wat zou er van mijn worden, als ik u niet had,
u mijn weldoenster, mijn goede engel
En in zulke oogenblikken was zij tot alles
bereid.
Het voorjaar naderde en zij verzocht Raoul in
de buurt van haar landgoed Saint Germain te
komen wonen. Zij was op tegenspraak bedacht,
doch deze kwam niet. Dat voorstel scheen hem
te behagen en eenigen tijd daarna zeide hij haar
dat hij een kleine villa iu Vesinet had gehuurd
en er zijn meubelen zou laten brengen.
Zoo zal ik dan dikwijls bij u kunnen komen,
vleide hij.
Zij genoot te meer daar Raouls uitgaven in
den laatsten tijd verminderden, tot dat hij eens
naar de wedrennen ging en 2000 francs verloor.
Nu, zei mijnheer Fauvel, als iemand die
weet, dat zijn geldkast goed gevuld is, mama
Lagors zal het wel betalen, moeders zijn nu een
maal geschapen om voor hunne zonen te betalen
en onbewust van de uitwerking zijner woorden
op zijn vrouw, die doodsbleek werd, vervolgde
hij Maak u niet ongerust, als ge geld noodig hebt,
kom dan maar bij mij, ik zal het u wel leenen.
