Nummer 54.
Zondag 19 Juli 1896.
19e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
De Bankiersvrouw.
ANTOON TIELEN,
Staatkundig overzicht.
FEUILLETON.
BUITENLAND.
Belgie.
UITGEVER:
Waalwijk.
Woalwijbschc en Langstralsthf Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond.
Abonnementsp rijs per 3 maanden f 1,
Franco per post door het geheele rijk f 1,2 5.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever
Advebtentiën 1 7 regels f 0,60daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing
opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau van
Adolf Steineb, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Visconti-Venosta, die Donderdagmorgen te
Rome is aangekomen om mondeliug te
bevestigen wat hij Di Rudini reeds per tele
graaf gemeld had (zijn bereidwilligheid om de
portefeuille van buitenlandsche zaken te aan
vaarden in opvolging van den hertog De
Sermoneta) is wel de meest besproken man
van Europa in de beide laatste etmalen. Met
Sermoneta's uittreding kreeg de kabinetscri
sis onmiddellijk een gansch ander karakter
van een zuiver Iialiaansche aangelegenheid
werd zij een evenement van Europeesche
beteekenis en 't is dus waarlijk geen wonder,
dat hij, die de nalatenschap van den hertog
aanvaardt, bekeken en besproken wordt als
c^e man van den dag. Indien Visconti Venosta
i zich niet in zijn volle kracht had terugge
trokken uit het politieke en publieke leven,
indien hij niet was een onbekend element
voor de jongeren er zou geen reden zijn
hem zoo nauwlettend op den tand te voelen.
Twintig jaren tellen in de wereldgeschiedenis
en al doet zulk een periode een politicus van de
beteekenis van Visconti niet vergeten de
herinneringen aan zijn persoon verflauwen toch
allengs. Zoo is men thaus aan 't oprakelen
gegaan van de meest opvallen-Ie, de meest
interessante voorvallen uit 's ministers verleden
alles met het doel om zich een goed beeld
te vormen van zijn persoon en zijn streven.
'tWas noodig dat men Visconti's verleden
in zijn geheel nam de eerste levensperiode
van dezen diplomaat en politicus was wel
in staat te Berlijn en te Weenen ontstemdheid
te wekken, te Parijs aanleiding te geven tot
hooggespannen verwachtingen, doch de laatste
jaren van zijn politiek beleid zagen hem als
een practisch man Frankrijk was geslagen,
Duitschland had gezegevierd en Visconti
achtte de samenwerking met den overwinnaar
verre weg te verkiezen boven de vriendschap
van den overwonnene! (15 November 1874
heette 't onder zijn beleid als minister van
buitenlandsche zaken, in de troonrede, dat
46
Zwijg, viel Clameran hem in de rede. Weet
hij, of weet hij niet, dat Valentine de vrouw van
den bankier is. Dat beteekent alle9. Als hij het
weet, hebben we niets te doen dan te vluchten.
Weet hij het niet, dan is nog niets verloren.
Hoe kunnen wij dat weten
Eenvoudig, door het te gaan vragen.
Raoul maakte een verbaasde beweging.
Dat is goed, zei hij, maar gevaarlijk.
Het zou nog gevaarlijker zijn, kalm af te
wachten en op een eenvoudig vermoeden vluchten,
zou belachelijk zijn.
En wie zal hem opzoeken
Ik.
O, zei Raoul, gij, gijDe stoutmoedigheid
van Clameran verbaasde hem, en ik
Ge zult mij het genoegen doen, hier te blij
ven. Bij het minste gevaar zal ik u een telegram
zenden en maakt ge u uit de voeten
Zij waren voor het hek van Raouls woning
gekomen.
Dat is das afgesproken, zei Clameran. Gij
blijft hier. Maar pas op, zoolang al9 ik weg ben,
moet ge u voorbeeldig gedragen. Trek partij
voor mij, maar geen domheden. Vraag geen geld.
Nu, adieu, morgen avond zal ik in Oloron zijn
en dien Claraaran gezien hebben.
XVIII.
Nadat Gaston de Clameran Valentine verlaten
had, was hij er slechts met veel gevaar en groote
moeite in geslaagd, te ontvluchten. Zonder de
ondervinding en de toewijding van zijn gids, den
ouden Menoul, had hij zich nooit kunnen in
schepen.
Daar hij de sieraden zijner moeder aan Valen
tine achtergelaten had, bestond zijn geheele be
zitting uit 920 francs, en daarmee kan een arme
vluchteling, die zoo even twee mannen gedood
heeft, zijn overtocht niet betalen.
Maar Menoul wist er als oud matroos wel een
middeltje op.
het nieuw gesloten traktaat met beide landen
kon gelden als een garantie voor den vrede)
doch hij wist Frankrijk elke vernedering door
het woord en door de daad te besparen en
daarin slaagden Depretis en Crispi na hem
niet altijd.
Het streven van Visconti, als opvolger van
Di Sermoneta, zal zijn het bestaande te
handhaven zonder daardoor aanstoot te geven
aan anderen niet alleen, doch onder culti
veering van vriendschappelijke betrekkingen
met die buitengeslotenen.
Visconti Venosta zal wel niet behooren
tot die beklagenswaardigen, wier grootste
„verdienste" is dat zij geen vijanden hebben
doch een man van wien zijn vijanden zoo
weinig M>pbtds weten te zeggen als de oppo-
sitiepe Italië, moet wel een man van
beteeke is zijn alleen de Riforma, Crispi's
lijforgaan, brengt in herinnering zijn houding
in den strijd voor Italie's eenheid in 1870.
't Was in gezelschap van den premier
Minghetti en Visconti als minister van bui
tenlandsche zaken, dat Victor Emanuel in
1874 te Berlijn een bezoek bracht aan keizer
Wiihelm I en 't was bij deze gelegenheid dat
de Italiaansche koning tot zijn gastheer
zeide, wijzende op zijn (Emanuel's) ministers:
Zonder deze beide heeren zou ik Uwe majes
teit in 1870 den oorlog verklaard hebben
Toen ook werden de grondslagen gelegd
voor het latere samengaan der drie rijken.
Het nieuwe bewind, dat acht leden der
kamer telt bij drie leden van den senaat,
zal eerst Dinsdag z ch aan het parlement
presenteeren; er moest nog te veel be
sproken en geregeld worden om nu reeds
met een volledig programma voor den dag
te komen.
Zoo is generaal Pelloux, de nieuwe minister
van oorlog, Donderdag langen tijd in con
ferentie geweest met Luzzatti, Colombo's
opvolger als minister der schatkist, eu over
eengekomen is, dat Luzzatti zal zorgen, dat
de twaalf millioen surplus van het oorlogs
budget er komen, deels door bezuinigingen,
Terwijl Gaston in een boerderij verborgen bleef,
begaf de oude man zich naar de matrozen her
berg, waar hij vernam, dat er een Amerikaansche
driemaster op de reede lag, waarvan de comman
dant, de heer Warht, een zeeman zonder voor
oordeel, zich er een genoegen uit zou maken
een schuilplaats aan een jongeling te verleenen,
zonder naar diens vroeger leven te vragen.
Nadat Menoul het schip bezocht en met den
kapitein een glaasje rum gedronken had, ging
hij naar Gaston en sprakAls het mij te doen
9lond, zou ik dadelijk toehappen, maar u
Wat u aanstaat, zal mij ook bevallen.
Ja maar, weet u, ge zult hard moeten wer
ken, ge zult raatroos zijn. En, om oprecht te zijn
het schip maakt nu juist geeu aangenamen indruk
op mij.
Er valt niet te kiezen, antwoordde Gaston,
laat ons gaan.
Menoul had zich niet vergist. Nadat Gaston
zich achtenveertig uren aan boord van de ,Tom-
Jones" bevond, was hij overtuigd, dat het toeval
hem te raidden eener merkwaardige verzameling
schurken van de grofste soort gevoerd had
De equipage, aie zoowat overal aangenomen
was, leek een staalkaart van boosdoeners uit alle
landen.
Maar wat konden hem die raenschen schelen,
met welke hij slechts weinige maanden behoefde
door te brengen 1 Zijn lichaam alleen werd door
het schip vervoerd, zijn vrije geest ru9tte nog
in de schaduw van het park de la Verberie, aan
de zijde van zijn beminae Valentine.
Wat moest er van haar worden, nu hij haar
niet meer troosten en verdedigen kon
Gelukkig had hij niet veel tijd tot nadenken,
want het aanleeren van het ruwe matrozenwerk
vereischte al zijne krachtsinspanning en dut was
zijn redding. De lichamelijke vermoeienis kal
meerde hem en onthief hem van zedelijke smarten.
Als het hem in de vrije uren toegestaan werd
te rusten, sliep hij in zijn kooi weldra in. Als
hij er soms toe kwam, over de toekomst na te
denken, dan was het des nachts als hij de wacht
had en het weer zoo mooi was, dat hii de zeilen
met rust kon laten. Hij had gezworen binnen
drie jaar terug te komen en dan rijk genoeg te
zijn, om aan de eischen van mevrouw de la Ver
berie te voldoen. Zou hij die belofte kunnen
nakomen. Al heeft het verlangen vleugels, de
deels door belasting hervorming, welke, naar
des ministers mededeelingen, niet al te zwaar
op den belastingplichtige zullen drukken.
Sermoneta is niet tot aftreding gedwongen;
hij meende, dat zijn heengaan de oplossing
der crisis gemakkelijker zou maken en hij
ging, kort nadat Di! Rudini besloten had
Colombo te offeren aan Pelloux, wiens eischen
niet overeen te brengen waren met Colombo s
zuinigheid. Sermoneta's bereidwilligheid is
voor een deel ook het uitvloeisel van zijn
persoonlijk verlangen naar rust en kalmte:
de hertog is een rijk man, die zijn lires niet
behoeft na te tellen en de voortdurende aan
vallen der oppositie verdroten hem een
verschijnsel, dat niet alleen staat in de ge
schiedenis der laatste jaren.
Wat den nieuwen bewindvoerders wacht
van de zijde der oppositie is nog niet met
zekerheid te zeggen: gedurende de vacantie
is hun leven veilig, doch de oppositie van
links zal wel weer met nieuwe kracht optreden,
vereeuigd en versterkt door weifelende ele
menten. Cavalloti's berouwvolle terugkeer tot
zijn vroegere vrienden is juist te rechter tijd
gekomen 1
Een bepaald verlies van stemmen zal de
nieuwe formatie wel niet hebben: wat er links
verloren wordt, komt er rechts weer bij
Nadat Spanje's minister president in den
loop der beraadslagingen over het adres van
antwoord op de troonrede gezegd had, dat
't het vaste plan der regeering was om, 'tzij
voor of 'tzij na de pacificatie van Cuba po
litieke en economische hervormingen in te
voeren, werd het adres van antwoord door
de kamer aangenomen met 203 tegen 77
stemmen.
In verband met de voorlezing in't Turksch
van des sultans decreet, ter samenroeping
van den Landdag van Kreta en van den ge-
wapenden aanval van een Turksch oorlogschip
op christenen, waarbij er van deze laatsten
negen gedood werden, zullen de gezanten te
werkelijkheid kruipt langzaam over de aarde.
Na alles wat hij om zich heen hoorde en zag,
was hij niet op den goeden weg, dat fortuin te
▼inden.
Het schip zette misschien koers naar Valpa
raiso, maar om er te komen, nam het stellig den
langsten weg.
Kapitein Warth had zich voorgenomen de golf
van Guinea te bezoeken.
Lachend vertelde hij, dat een zwarte prins, die
eeu vriend van hem was, hem in de buurt
van Badagri opwachtte, om hem, in ruil voor
eenige kruiken rum en een honderdtal slechte
geweren, een geheele lading ebbenhout te geven.
Om de waarheid te zeggen, diende Gaston de
Claraaran, als nieuweling op zoo een soort van
schip, als het vrije Amerika in dien tijd ieder
jaar bij honderden uitrustte voorden slavenhandel.
Die ontdekking vervulde Gaston met woede,
maar hij was verstandig genoeg, zijn indrukken
te verbergen. Al zijn welsprekendheid zou niet
in staat zijn, den kapitein Warth er toe te be
wegen, van dien winstgevenden handel af te
zien.
De equipage had voor Gaston slechts een matig
ontzag, doordat de geschiedenis in het koffiehuis
door Menoul gedaan, uitgelekt was. Indien hij
dus zijn meening zou uitspreken, zou hij zich
onnoodig een moeielijke positie bezorgen Hij
zweeg dus en nam zien voor te ontsnappen, zoo
dra eeu goede gelegenheid zich aanbood.
Het ongeluk was, dat die gelegenheid zooals
gewoonlijk, als er met ongeduld naar verlangd
wordt, achterwege bleef.
Na drie maanden kon kapitein Warth niet meer
zonder Gaston klaar komen. Daar hij in hem een
bijzonder ontwikkeld man had ontdekt, schonk
hij hem zijn geheel vertrouwen. Hij liet hem
aan zijn tafel eten en had er genoegen in met
hem te spreken. Toen dan ook de tweede kapi
tein op het schip stierf, werd Gaston in zijne
plaats gekozen.
In die betrekking deed hij achtereenvolgens
twee reizen naar de golf van Guinea. Hij hielp
tweemaal vijftienhonderd negers opnemen, hen
gedurende een reis van tweeduizend mijlen be
waken, om ze eindelijk heimelijk op de kusten
van Brazilië aan land te zetten.
Drie jaar, nadat Gaston zich te Marseille inge
scheept had, lag de ,Tom-Jone9" eindelijk in
Konstantinopel zich waarschijnlijk opnieuw
tot de Porte wenden 't een is in strijd met
het verdrag van Halepa, 't ander strookt niet
met den wapenstilstand.
Volgens een depêche uit Cuba heeft de
boot „Antonio Lopez" een vrijbuitersbark
bemachtigd en de bemanning gevangen ge
nomen. Een ander: depêche meldt, dat de
opstandelingen door het leggen van eeu
electrische geleiding een spoortrein bij Ma-
tanzas in de lucht hebben laten vliegen.
Daarbij werden zes personen gedood en
achttien gewond; verscheidene wagens wer
den verbrijzeld.
In het dorpje Woluwe St. Pierre, bij Brussel,
even buiten de stad staat jen eenzaam land
huis, bekend als Het verloren kasteel, en sedert
jaren bewoond door zekeren Royers, boek
houder bij een groot handelshuis te Brussel,
en zijn vijftigjarige vrouw. De menschen
hielden geen meid en woonden het geheele
jaar buiten.
Woensdagavond tegen half negen kwam
Royers als gewoonlijk uit de stad terug. Hij
zag zijn vrouw nergens en zocht een tijd te
vergeefs; maar werd eindelijk door het hondje
van zijn echtgenoote op het denkbeeld ge
bracht in den tuin te gaan kijken. Den
hond volgende, zag hij opeens twee voeten
onder het struikgewas uitsteken, en dichter
bij komende vond hij daar het lijk van zijn
vrouw, onder de struiken verstopt. De on
gelukkige bleek geworgd te zijn.
Hij ging zijn naaste buren roepen, en toen
hij met deze het huis weer binnen was ge
treden, bleek dat overal sporen van plunde
ring te zien waren; maar daar het echtpaar
altijd weinig geld in huis had, was het bedrag
niet aanzienlijk.
De moord moet gepleegd zijn tusschen
Rio Janeiro voor anker en kon Gaston van ka
pitein Warth scheiden, die toch een goed man
was en die zich nooit aan den slavenhandel had
overgegeven, als het niet voor zijn eenig kind,
de kleine Mary ware geweest, welke hij een
grooten bruidschat wilde bezorgen.
Die reizen waren zeer voordeelig voor Gaston
geweest, hij had ongeveer 12,000 gewonnen toen
hij in Brazilië aankwam. Toch was hij niet meer
de edele, fiere en oprechte Gaston, die tot in het
diepst zijner ziel Valentine de la Verberie had
bemind. Te vergeefs ontkent men zich den scha
delijken invloed, dien sommige omstandigheden
op ons hebben. Er bestaat omgang, die lang
zamerhand de beste en edelste karakters bederft.
Evenals de wind, de zee en de zon zijn huid eerst
gebruind en vervolgens verhard hadden, had het
gezelschap en de gesprekken van zijn makkers
zijn edele gevoelens vernietigd.
Hij dacht nog wel aan Valentine en begeerde
haar nog altijd, doch zijne liefde was veel ver
minderd.
Ondertusschen waren de door hem bepaalde
driejaren verloopen. Misschien had Valentine op
hem gewacht en, voor dat hij iets ondernam,
schreef hij aan een zijner vrienden te Beaucaire
wonende, dien hij volkomen vertrouwde. Hij ver
langde naar bericht van zijn land, zijn familie
en zijn vrienden.
Gaston schreef ook aan zijn vader, aan wien
hij bij iedere gelegenheid brieven had cezonden.
Het jaar daarop kreeg hij pas antwoord van zijn
vriend, waarin deze hem meldde, dat zijn vader
dood was, zijn broer Louis het land had verlaten,
dat Valentine getrouwd was en hij, Gaston, als
moordena r tot eenige jaren gevangenisstraf ver
oordeeld was.
Deze brief verpletterde hem.
Hij was dus alleen op de wereld, zonder va
derland, door dat vonnis onteerd; nu Valentine
getrouwd was, had zijn leven geen doel meer.
Hij nam zich voor, niets en niemand meer te
vertrouwen, nn Valentine hem ook vergeten en
verloochend hadnu haar de kracht ontbro
ken had, haar eed te houden, evenals het geduld
op hem te wachten.
Het berouwde hem de Tom Jones verlaten te
hebben. Ja, hij miste nn het schip vol avonturen
en opwinding, de gevaren en overwinningen van
die stoutmoedige zeelieden. Wordt vervolgd.