Nummer 81. Donderdag 8 October 1896. I9e Jaargan n Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen, FETJJLLETON. Staatkundig overzicht. £5 UITGEVER- ANTOON TIELEN Waalwijk. De Echo van het Zuiden, Waalwykscbe en Langstraatsche Courant, Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond. Abonnementsp rijs per 3 maanden f 1, Franco per post door het geheele rijk f 1,25. Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever Advertentiën 1 7 regels f0,60daarboven 8 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch- land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau van Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel. LIJST VAN BRIEVENgeadresseerd aan on bekenden. Verzouden gedurende de 2e helft van Aug. M. Nieuwenhuizen. Haarlemmermeer. ARBEIDSORGANISATIE. De Duitsche kroniekschijver van het Han delsblad schrijft aangaande de plannen en meeningen omtrent de organisatie van den arbeid in Duitschland o.m. het volgende hHet gildewezen begint hoe langer hoe meer voorstanders te krijgen in onzen tijd. Tegenover de inferieure arbeidskrachten, waarmede de markt wordt overstroomd, wil men een beperking stellen; men wil zorgen dat niet, zooals thans het geval is, een ieder, ook zonder de minste bekwaamheden, zich maar in elk vak kan ygooien". In Duitsch land, liet paradijs van verordeningen en wettelijke regelingen, kan men zeker liet gemakkelijkst tot een gedwongen organisatie van den arbeid overgaan, en de minister Von Berlepsch heeft dan ook een wetsontwerp in dien geest nagelaten aan de Duitsche handswerklieden. Die hebben daarover on langs eene conferentie gehouden, en ofschoon deze niet openbaar was, zijn daarover merk waardiger wijze in de conservatieve en anti-semitische organen toch verslagen ver schenen. Uit die verslagen blijkt dat de conferentie (die uit voorstanders van het gildewezen bestond) het in 't algemeen wel met het ontwerp eens is, maar toch op enkele belangrijke punten wijziging wenscht. Zoo wil zij de fabrikanten ook doen bij dragen in de kosten der organisaties en tevens een eugere opvatting vaststellen van het begrip fabriek" zonder te zeggen hoe. Maar het voornaamste punt van verschil ligt in de bevoegdheid der //meesters.77 De handwerkslieden, die voorstanders zijn van een gilde-organisatie, wenschen eigenlijk EEN WOORD VOORAF. Iemand heeft eens gezegd en terecht, dat het ie «het niet verwachte, dat altijd gebeurt,* en de lezer, die nauwkeurig dat verhaal volgt, zal dezen stelregel als eene vaste waarheid aannemen. De geschiedenis der vreemde gebeurtenissen van Andley Court is er eene, die zich van dag tot dag ontwikkelde; zulk een vreemde roman van werkelijk leven zal blijken nooit tevoren geschreven te zijn. Ik wil u even de voornaamste personen uit deze geschiedenis voorstellen, doch het zal slechts eene vluchtige kennismaking zijn, want met allen breng ik u nader in kennis. We worden de weelderig ingerichte conversa tiezaal te Andley Court binnengeleid en maken kennis met het gezelschap, dat er zich bevindt: Lord en lady Melbury van Andley Court, hun twee dochters, Seline enPriscilla Addington, hun zoon Tom Addington en nicht Madeline Harvey. Verder sir Edmund Anson, een zeer bekend rechter, wiens leven door een vreeselijke smart verduisterd wordt. Zijn zoonzijn eenig kindwordt algemeen verdacht schuldig te zijn aan den moord, vier jaren geleden gepleegd op sir William Talbot, lid van het Cabinet, twee dagen na zijne aankomst op Andley Court. Frank Anson, 's rechters zoonwas met hem gekomen als zijn particuliere secretaris en was in den nacht van den moord plotseling verdwenen, zonder ooit iets meer van zich te laten hooren. Hij wordt tevens gehouden voor den dief en verkooper van een belangrijk documenteen staatsgeheim bevattend, dat van het private kan toor van den doode gestolen en voor eenige dui zenden ponden aan een financier verkocht werd. Sir Edmund Anson, zelf van loffelijk en onbe sproken gedrag, wordt nu beschouwd als een man met een gebroken hart en verwoest leven. Hij heeft terstond zijn zoon onterfd. Een jaar na de misdaad is lady Anson van dat niemand tot de uitoefening van een be roep zal worden toegelaten zonder het vereisch- te bewijs van bekwaamheid //(de werkproef).77 Zoo ver nu is het ontwerp van Berlepsch niet gegaan; het heeft „Befahigungsnachweis77 alleen voorgeschreven voor diegenen, die den meestertitel willen voeren. Ben zeer verstandig voorschritt, waardoor niet terstond de boog te strak wordt ge spannen. De handwerkslieden hebben wel begrepen dat zij nier, het onderste uit de kan moesten halen, want dat hun anders het lid op den neus zou vallen, en zij hebben aan het principe niet meer getornd. Wel echter aan de uitvoering. Het ontwerp be paalt namelijk dat alleen hij die den meester titel voert, leerlingeD mag opleiden en voorts en hier schuilt de adder dat personen, die een bedrijf uitoefenen dat verschillende branches omvat, leerlingen in alle branches mogen opleidenook wanneer zij-zei ven slechts in één dier branches den meester titel hebben. De bedoeling is dat bijv. een meubelfabrikant, die wel als meubelmaker maar niet als stoffeerder den meestertitel heeft, zijn leerlingen toch zal mogen onder richten niet alleen in het maken, maar ook in het bekleeden der meubels. Het is deze laatste bepaling vooral, welke de conferentie wenscht te zien geschrapt. Er is ook in Nederland in de laatste jaren een groep van nijverheidsmannen en ambachtslieden ontstaan, die een soort van gilde-organisatie wenschen, en het is daarom dat wij met bizonderen nadruk wijzen op de moeilijkheden waarvoor men nu in Duitschland al komt te staan. Want wat zal er gebeuren als liet ontwerp zonder de be doelde wijziging wordt aangenomen Dat leerlingen groote kans loopeu in een of ander onderdeel van het vak slechts te worden onderricht. Eu als de wijziging, door de verdriet gestorven. Madeleine Harvey, dochter van lord Melbury's meest geliefde zuster, is op het oogenblik dat mijn verhaal begint ten huwelijk gevraagd door Geor ge TaXter van Doveney Mill. Er schijnen omstandigheden in Madeleine's ver leden te zijn, haar geheel onbekend. Ze heeft haar moeder vroeg verloren en werd geheel aan de zorgen van haar vader overgelaten. Toen ze opgroeide had ze de overtuiging ge kregen, dat haar vader een slecht mensch was en dat de plaatsen waar hij haar bracht, plaat sen waren, waar geen goed mensch behoorde te komen. Ze weet niet, dat haar vader nu gevangenis straf ondergaat. Ze denkt dat hij dood is. Haar oom en tante hebben haar dat verteld om hem voor altijd uit haar leven te sluiten. Al wat zij zich herinneren kan is dat eens, lang geleden, haar vader niet thuis kwam en zijn boezemvriend, een zekere kapitein Davidson, die haar met zijne liefde achtervolgde, eensklaps verdwenen was. Toen was onverwacht lord Melbury gekomen en had haar meegenomen naar het zuiden van Frankrijk, waar lady Melbury met hare dochter verblijf hield, en kort daarna hadden ze haar verteld, dat haar vader dood was. Hij was verdronken, zeiden zij, overboord ge vallen toen hij van Holyhead naar Dublin voer. Dit verhaal was verzonnen, omdat er geen graf bestond, doch ze had er nooit aan getwijfeld en twijfelde er nog niet aan. In Engeland teruggekeerd, was ze liefdezuster eeworden en had in de armste buurten \an Lon- aen verkeerd, de armen gesteund en vertroost. Daar had ze een man gezien, wiens gelaat en goedheid haar hadden betooverd. Hij was als dokwerker gekleed en werkte voor zijn dagelijksch brood, doch er was iets in zijn voorkomen, in zijn optreden, dat haar zijn hoo- ge afkomst verried. Ze had niet gedacht hem ooit weer te zien, doch dezen morgen had ze hem in Malliscombe ontmoet in druk gesprek met haar nicht Priscilla. Hij was niet als arbeider gekleed, doch in over eenstemming niet het ambt, dat hij nu bekleedde, dat van secretaris bij een predikant, Rev. Purkiss. Haar hart had sneller geklopt toen ze de plek naderde waar hij met Priscilla stond te praten. werklieden voorgesteld, wet wordt P Dat de leerlingen van den eenen meester naar den anderen moeten loopen om één voorwerp te vervaardigen, zoodat ze nooit eenheid in hun werk zullen leeren brengen, nooit één heel werkstuk leeren maken volgens een bepaald plan en bijgevolg nooit eenige nij verheid als kunstnijverheid leeren opvatten. Zooals in Oostenrijk liet geval is, waar een meubelmaker strafbaar is, die zijn leerlingen een stoel leert politoeren of een bakker, die het waagt onderwijs te geven in het koek bakken. Dat zijn onoverkomelijke bezwaren, voort spruitend uit de verdeeling van den arbeid, die in onzen tijd zóó ver is doorgedreven, dat men onze huidige arbeidstoestanden on mogelijk kan dwingen in liet oude gilde- gareel. (C.) IIMIMIIIynnn»»efwiun»'JB Ruslands Czaar heeft den Franschen bodem reeds betreden Maandag namiddag is Ni- colaas II te Cherbourg aan wal gestapt en heeft 'savonds de reis vervolgd naar Parijs, waar hij Dinsdag tegen 10 uur verwacht werd. Zoo is dus de groote week de „semaine russe" begonnen; de periode, waarin zooal geen nieuwe overeenkomst gesloten, toch de entente tusschen Frankrijk en Rusland zal bezegeld worden. Wat men van den geestes toestand der Parijzenaars iu deze dagen den ken mogede entrée van den drager van het absolute gezag in Rusland, van den autocraat bij uitnemendheid, in de hoofdstad der Fransche Republiek, den zetel van alle revolutien, de kweekplaats van alle omwen telingen, is wel een merkwaardig feit. Daar door wordt met groote duidelijkheid bewezen, dat er een verbond bestaat tusschen Rusland en Frankrijk, waarmede de Franschen zeer zijn ingenomen; niet omdat zij er onmiddellijk voordeel van verwachten. De Franschen zijn Vreugde straalde uit haar geheele wezen, maar toch sloop er een gevoel van jaloezie haar hart binnen toen ze hen samen zag. Zooals zij daar stonden leek het een minnend paartje. Een uur later wachtte zij haar nicht in haar boudoir op. HOOFDSTUK I. ZIJN LEVEN IN GEVAAR. Gij hier, Madeleine Hebt gij op mij gewacht? Ja, reeds een half uur ik wilde u spreken Over den heer Taxter? Madeleine veranderde een weinig van houding. Over den heer Taxter zoo ge wilt, lieve, ik bedoel, zoo ge belang in hem stelt, antwoordde ze zacht. Zeidet ge ja of neen tot hem gister avond? Ik weet dat hij u gevraagd heefi, Made leine, vader heeft het mij verteld. Ik vind het zeer verwaand van hem slechts een oogenblik te veronderstellen, dat ge hem, een weduwnaar van middelbaren leeftijd, zoudt nemen. Hebt ge hem aangenomen of Geen van beiden, antwoordde Madeleine Har vey ernstig. Ik heb hem eenvoudig gezegd, dat ik tijd wilde hebben tot nadenken, Priscilla ze raakte den schouder harer nicht aan hoe kwaumt gij er toe zoo vertrouwelijk met den man te spreken, dien ge als Henry Abbott aan mij voorsteldet dezen morgen Ze had getracht bedaard te spreken, doch het gelukte haar niet volkomen. Verscheidene minuten gingen voorbij en nog antwoordde Priscilla niet. Ze stond, haar handen gevouwen, recht voor zich uit starende, alsof ze bezig was een moeielijk vraagstuk op te lossen. Zonderling genoeg heb ik den heer Abbot vóór dezen in Londen gezien, ging Madeleine voort. Priscilla verschrikte en vroeg snel In Londen Hoe en wanneer Hij werkte aan een dok. En 'smorgens in de vroegte vóór zijn dagelijksch werk begon en 's avonds als het afgloopen was, placht hij de armen en ellendigeu te onderwijzen. Daar zag ik hem zeer dikwijls, doch ik had hem nooit ge sproken vóór van morgen. Ik dacht niet dat hij mij ooit opgemerkt zou gesteld op de vriendschap van den czaar en op een verbond met Rusland uit amour propre. Zij hebben zelf geen monarch, maar willen toch toonsn, dat de Republiek de gelijke is van een koninkrijk of een keizerrijk. De ware bewerker van het Fransch-Russisch verbond is prins Bismarck, die door het vor men van het DrievoudigVerbond, ter isoleering zoowel van Frankrijk als van Rusland, juist deze beide landen lot elkaar heeft gebracht. Zoo kunnen de verreikende voornemens van den bekwaamsteu staatsman zeer dikwijls hun eigen ondergang ten gevolge hebben. In dit feit kunnen wij weer een reden ont dekken voor de vreugde der Franschen over het bezoek van den czaar. Het is een doorslaand bewijs van de nietig heid van de pogingen des prinsen om Frank rijk en Rusland zwak te houden tegenover Centraal Europa. Maar men zou zich in dat bewijs vergissen wanneer men aan het karakter meer gewicht hechtte dan dit: Aan geen van beide zijden heeft men vijandelijk heden op het oog. De czaar is te Breslau geweest, en, na eenigen tijd te Darmstadt te hebben vertoefd, zal hij een bezoek brengen aan keizer Wilhelm te Berlijn. De eindindruk van des keizers reis zal dus noodzakelijk deze moeten zijn Dat Frankrijk en Rusland goede vrienden zijn; maar dat zijn Rusland en Oostenrijk ook, en Rusland en Duitschland, en Rusland en Italië, en ten slotte Rusland en Engeland ook. De mogendheden welke ernstig den vrede wenschenzullen zich met dit resultaat geluk wenschen. Als er een mogendheid is, welke plannen op het oog heelt, onvereenig- baar met de handhaving van den vrede, dan zal deze de eenige teleurgestelde zijn. Met allen eerbied voor keizers, koningen, presidenten vau Republieken en voor wijze diplomatie, is toch de samenloop der omstan digheden sterker dan zij allen en beslist zij over de internationale betrekkingen, een in ternationaal conflict en internationale vrede met overheerschenden invloed. De verschil lende bezoeken van den czaar zullen, volgens hebben, doch zijn blik overtuigde mij, dat hij mij herkende. Aan een dok werkzaam Priscilla herhaalde deze woorden, alsof ze de rest niet gehoord had. Haar toon was scherp, verontwaardigd. Een dokwerker 1 en ze durfden zeggen ja durfden dat hij leefde als een prins, als een Ze brak af, ze scheen zich iets te [herinneren. Ze was halverwegen de kamer gekomen en een met sits overtrokken gemakstoel genaderd. Ze trok hem dichter bij het vuur en zonk er in neer met bleek gelaathare kleine handen vast ineengesloten. Misschien deed ik beter de waarheid te zeg gen, zei ze als tegen zichzelf. Ik kan het niet langer voor mij alleen houden. De verantwoor delijkheid ervan is meer dan ik verdragen kan. Ik moet het iemand vertellen en gij zijt meer te vertrouwen dan iemand anders. Gij zijt meer te vertrouwen dan ik zelf. Ze boog zich voorover en raakte Madeleine's hand aan. Ge zult beter weten, waarom ik hem ont moette, wanneer ik u vertel wie hij is, zei ze. Haar stem daalde, zoo zacht zelts, dat Made line nauwelijks de woorden kon opvatten Henry Abbott is slechts een aangenomen naam. Hij is Frank Anson Priscilla, is het waar Madeline zonk aan de zijde harer nicht op de knieën. Mijn God, is het waar En toch hebt ge hem gesproken Waarom zou ik hem niet spreken Hij is even onschuldig aan de misdaad uls ik zelf. Hij lieel't mij gezworen, dat hij onschuldig is. Ge gelooft he.u niet? voegde ze er aan toe, ziende dat er een ongeloovige uitdrukking op het marmerwit gelaat van Madeline was gekomen. Ge hebt hem niet lief, de omstandigheden zijn tegen hem, zelfs zijn eigen vader veroordeelt hem, en zou hem morgen aan den dag dooden, even onmeedoogend als hij een dollen hond zou neer schieten, zoo hij wist, dat hij hier was. En toch, indien ge hem in Londen gekend hebt, hem goed habt zien doen onder de armen, moest gij ten minste hem goed en onschuldig gelooven. Soms helpen de inenschen anderen om vree selijke misdaden te boeten. Madeline was opgestaan en liep de kamer op

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1896 | | pagina 1