Nummer 89. Donderdag 5 November 1896» 19 Jaargang.
Abonné's! Leest dit s,v,p.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
ANTOON TIELEN,
SOLIDITEIT.
FEUILLETON.
UITGEVER:
Waalwijk.
30 cent.
De Echo van het Zuidea
Waalwyiischc en Lugstnitsde Cinrairf,
Dit Blad verschijnt Woensdag en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f 1,
Franco per post door het geheele rijk f 1,25.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
aan den Uitgever
Advertentiën 1 7 regels f0,60; daarboven 8 cent per regel,
groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing
opgegeven worden 2maal berekend. Advertentiën voor Duitsch-
land worden alleen aangenomen door het advertentiebureau van
Adolf Steiner, Hamburg. Reclames 15 cent per regel.
Uitsluitend voor de Abonné's op dit blad
of zij die zich daarop abonneeren, heeft de
uitgever tot 1 Januari 1897 een tot den
laatsten tijd bijgewerkte Landkaart van
Nederlandwaarop alle plaatsen en ge
huchten voorkomenbenevens het plan tot
droogmaking van de Zuiderzee, verkrijgbaar
gesteld tegen den geringen prijs van slechts
Voor niet abonné's is de prijs dezer Land
kaart fl.50. De Landkaart is groot 85
bij 71 cM.
Abonné's, die de Landkaart verlangen
gelieven de Bon op de vierde pagina uit te
knippen en duidelijk ingevuld met naam en
woonplaats aan den looper ter hand te stellen
of aan het Bureau in te zenden.
Zij, die de courant per post ontvangen,
zenden de ingevulde Bon met 35 cent aan
postzegels aan
DEN UITGEVER.
Ziet daar nu eens eene hoedanigheid,
waarvan onze tijd niet veel begrip meer
schijnt te hebben. „Onze tijd", dat is
natuurlijk een beeldspraak, om de menscheu
aan te duiden, die ons de eer hebben aan-
gedaau ongeveer tegelijk met ons het leven
te genieten of te doorworstelen en doorgaans
zijn wij eerlijk genoeg om de beschuldigingen,
die wij tegen hen meenen te moeten in
brengen, ook een weinig op onszelven toe te
passen, als een middel om hen niet al te
zeer te vertoornen.
Echter zij men wel indachtig, dat wij hier
niet als aanklager optreden, maar als de echo
vau hetgeen algemeen beweerd wordt. En,
laten wij erkennen, men overstelpt ons met
zooveel bewijzen ot liever aanwijzingen, dat
wij er stil onder worden en ons den moed
Wat er in die oogenblikken in zijn ziel omging
kon alleen de hemelsche Vader, op wien hij zich
beriep en wiens oog alleen in de geheimen van
zijn gemarteld geweten kon lezen, weten.
Het was allen bekend dat zijn hart gebroken
was en dat hij worstelde met eene zielesmart,
die dreigde zijne lichamelijke kracht te overwel
digen. Hij scheen bewust dat men hem aanzag.
Hij richtte het hoofd op en stond langzaam
en met moeite op, gereed de kamer te verlaten.
Zijn gelaat deed ieder, die hem aanzag, ontstellen.
Zijne stem was gebroken.
Ik kan slechts weinig zeggen, stamelde hij.
Mijne houding in deze tusschen mijn plicht
en de natuurlijke liefde voor mijn zoon is
eene verschrikkelijke en moeielijke. Ik kan niets
doen. Ik kan zelfs niet denken wat het beste in
deze zou zijn.
Ik geef de zaak in uwe handen Melbury. Hij
richtte eer. oogenblik de oogen op het zenuw
achtig gelaat van den baron.
En in de uwe Rutherford.
Hij zag zijn neef aan en die blik gaf nadruk
aan zijne woorden.
Toen wendde hij zich om en ging wankelend
naar dc deur.
HOOFDSTUK XI.
Waarin miss Blake in een nieuw daglicht
GESTELD WORDT EN FRANK ANSON MET
DE VERZOEKING WORSTELT.
Ieder die lord Melbury's gangen toevallig dien
merkwaardigen dag bespied had, zou hem om
streeks vier uur in den namiddag in het Park
hebben kunnen zien slenteren.
Ik zeg ^slenteren" want.inderdaad zijn gar.g
was onzeker. Hij scheen te peinzen. Zijn gerim
peld gelaat had sedert den morgen veel van zijne
frischheid verloren en vertoonde een onaange
name uitdrukking.
Het was wellicht gelukkig dat hij zich toe-
llig omkeerde toen in de naderende schemering
voelen ontzinken, legen de gevolgtrekking op
te komen.
Die Hollanders van vroeger dagen, voor
ons volk de «smetten" van Fransche wuftheid
en van andere uitheemsche narigheden op zijn
rein gewaad zag kleven, dat waren eerst
door en door solide menschen In hun da-
gelijksch leven zoo regelmatig als een zand-
looper, zonder ooit aanvechtingen te gevoelen
tot buitensporigheden, als daar zijn nachtelijke
braspartijen met of zonder burengerucht
alles precies op zijn tijd en in de juiste maat,
altijd bedaard, zonder overijling, eerst be
sluitende na rustige overweging, maar dan
ook onwrikbaar bij de uitvoering. Hun ver
bintenissen, al waren ze slechts mondeling
aangegaan, onherroepelijk als stonden zij op
zegelhun vriendschapsbetrekkingen, vast als
eene alliantie van twee volken. Wie met
hen handel dreef, kreeg het zelf niet in de
gedachte, eenigen twijfel te koesteren aan
gaande de qualiteit van het geleverde en kon
er op aan dat hij niets meer dan een billijken
prijs betaalde. Aanziet ook de gebouwen, die
zij hebben nagelaten ,voor zooverre de schen
dende hand des sloopers ze nog niet tegen
den grond heeft geworpen dat stond daar,
als ware het bestemd om een ni ruwen zond
vloed te trotseeren. De kleeding, die zij
aanschaften, kon het een geheel menschenle-
ven uithouden en was dan nog stevig genoeg
om er, in gewijzigden vorm, een stamhouder
mede op te knappen de meubelen in hun
eenvoudige maar toch gezellige woonkamers,
de tand des tijds kon er lang aan knagen,
eer eenig teekeu van verval was te bespeuren.
Kortom, alles even solide en degelijk.
Het gewone spraakgebruik hecht aan het
woord „soliditeit", op menschen toegepast,
de beteekenis van „prompt in het betalen".
En dat is een teer plekje om er den vinger
op te Iqggen. Toch veroorloven wij ons een
vraag. In heel vroeger tijden had een schuld-
eischer, die niet aan zijn geld kon komen,
het recht den schuldenaar in zijn dienst te
nemen, ja in sommige gevallen, als er aan
geen afdoening te denken viel, hem als slaaf
eene vrouwelijke gedaante over het gras naar
hem toekwam. Het was eene zeer onbeduidende
vrouw, onbevallig, hoekig en kon in het minst
geen aanspraak maken op schoonheid.
Het was miss Blake, de gouvernante en huis
houdster van Doveney House. Ze naderde lord
Melbury met eene schaamtelooze vertrouwlijklieid,
welke voldoende was om te bewijzen dat liet
onderhoud, hetwelk ze blijkbaar met hem zocht,
niet het eerste was dat zij samen hielden.
Lord Melbnry, riep ze zacht, zich tot hem
wendende.
Hij keerde zich om en zag haar verrast aan.
Miss BlakeHij zweeg een oogenblik.
Ge wildet mij spreken
Ja, ze stond vlak voor hem, ik wilde u
spreken over de verloving van George Taxter
en uwe nicht, miss Harvey. Ik wenschte dat ge
uw gezag liet gelden en dat huwelijk verboodt.
Het verbieden hij zag haar verwonderd
aan. Maar, mijn waarde miss Blake, dat kan
niet, onmogelijk Ik heb reeds mijn toestemming
gegeven. Ik dacht niet ik kon het natuurlijk
niet voorzien dat gij er op tegen zoudt heb
ben. Ik kan niet gemakkelijk mijn woord terug
trekken. Welke reden kunt ge er voor hebben
Vragend zag hij haar aan; ze verdroeg onver
schrokken zijn blik.
Ik dacht niet dat ge mij naar de reden er
van zoudt vragen, zei ze bedaard, op verwon
derden toon.
Gij hebt mij eens gezegd, dat, indien het ooit
in uwe macht was iets voor mij te doen, het u
aangenaam zou wezen. Die gelegenheid is thans
gekomen en ik dacht dat ik op uw woord kon
rekenen.
Hij wendde met eene ongeduldige beweging
het hoofd terzijde en een plotselige blos, deels
van schaamte, deels van woede, steeg naar zijn
gelaat.
Ge hebt gelijk, zei hij met droge stem. Ik,
die zoo goed door u geholpen werd, heb niet
het recht de reden te vragen. Het moest mij
genoeg zijn dat ge iets wensclit, dat gedaan moet
worden. 'Zeer goed. Ik geef u mijn woord, dat
het huwelijk niet zal doorgaan. Dat wil zeggen,
in zooverre ik het verhinderen kan. Meer kan ik
niet beloven.
En intusschen had Frank Anson een nacht en
te verkoopen. Als dat nu nog kon, zouden
dan wel zooveel menschen met het geld van
een ander goeden sier maken, of zich
dingen aanschaffen, die zij niet betalen kun
nen En als nu de wet den debiteur be
schermt tegen machtsmisbruik, is dan niet
deze aan zichzelven verplicht, de rechten van
den crediteur te eerbiedigen of te maken
dat niemand ooit in deze betrekking tot hem
komt te staan In alle beschaafde landen
heeft men een wetgeving op het faillissement,
en bij ons is men nu zoover, dat zij ook de
personen omvat, die niet tot de handelaars
behooren. Doch zou, als de grondslag van
elke transactie met geldelijke verantwoorde
lijkheid een welgevestigd vertrouwen op el
kanders soliditeit was, de toepassing dier
wetten zoo menigvuldig zijn, als thans het
geval is?
Crediet is voor den handel noodzakelijk
het is het middel om winst te behalen met
geld dat men zelf niet bezit. Bestond het
niet, moest elke levering vergezeld gaan van
contante betaling, de omzet van goederen
zou oneindig geringer zijn,handel en nijverheid
zouden in hun ontwikkeling belemmerd wor
den, en het algemeen belang zou daar zeer
onder lijden. Maar des te meer 90k dringt
de eisch, zorg te dragen dat het vertrouwen
gegrond zij. Tegen ongelukken is niemand
gewaarborgd wanneer men echter de licht
vaardigheid ziet, waarmede soms zaken"
worden ondernomen, en opmerkt, hoe
degenen, die later de slachtoffers worden van
zulk een in de lucht hangend bedrijf, toen het
er op aankwam naar eenige waarborgen te
vragen, dit eenvoudig hebben nagelaten,
ja, dan moet er toch wel iets van aan zijn, dat
soliditeit niet de hoedanigheid is, die met
genoegzame zorg wordt aangekweekt.
En dan als men let op hetgeen wordt
aangeboden, dus op de stoffelijke zijde van
het vraagstuk, gelooven we ook, dat er reden
is tot klacht. Laat het waar zijn, dat we
minder behoefte schijnen te hebben aan de
eeuwen-tartende arbeidsproducten van vroeger;
we zijn bewegelijker geworden, schijnen meer
een dag in zijne enge cel in de stadsgevangenis
te Malliscombe doorgebracht.
Hij had den nacht na zijne inhechtenisneming
niet geslapen, was zelfs niet gaan liggen, doch
had gedurende die vreeselijke uren zijne cel op
en neer gewandeld. Hij was eenige dagen tevoren
zoo volmaakt gelukkig geweest, dat hij bijna
vergeten was dat hij een paria, een vluchteling
was, gedwongen zich te verbergen, wilde hij niet
den dood tegemoet gaan. Het leven had opnieuw
voor hem gebloeid; de zekerheid van Madeline's
liefde, welke hpm eene trilling door de aderen
gejaagd had, bedwelmde hem geheel door de
verleidelijke gedachte van geluk en vrijheid.
In de eerste verrukking van hernieuwde hoop,
had hij zich voorgesteld dat liefde alleen het
bittere verleden kon te niet doen en de muren
omverhalen van datgene wat hem scheidde van
geluk en toekomstige eer.
Hij was dwaas genoeg geweest te denken, dat
die muren, door harde omstandigheden opge
bouwd, weg zouden zinken onder den invloed
van eene reine vrouwenziel.
En op den avond van den gelukkigsten dag
zijns levens was het verraad gekomen. De hand
van het gerecht, welke hij vier jaren lang ont
weken had, was ten laatste toch op zijn schouder
gelegd
Wie had hem verraden?
Madeline niet, noch Priscilla Addington.
Er moest iemand anders zijn.
De een of ander moest hem op straat herkend
hebben. Het scheen hem niet mogelijk; in aan
merking nemende dat zijn uiterlijk zoo zeer
veranderd was, en het feit dat slechts een paar
personen die hij altijd zorgvuldig ontweek
hem wellicht in vroegere dagen ontmoet hadden.
Wellicht was het Rutherford Roper geweest.
Ilonderde malen in onrustige droomen was hij
op deze crisis voorbereid geweest, totdat eindelijk
de slag gevallen was.
Hij had zelfs ingezien dat de vrijwillige op
offering van zijn leven voor dat van zijn vader
om zijn vaders eer te reddenniet volmaakt
zou zijn voor hij het met zijn bloed voltooid had.
In zijn hart had hij het aangenomen, er zich aan
te onderwerpen. Doch thans was de zaak ver
anderd.
Liefde had hem toegelachen en zijn eigen leven,
van verandering te houden, offeren gaarne
nu en dan op het altaar der mode Doch,
hoe licht en dicht zijn ook soms de fraaie
zaken, die men aanbiedt en waarmede de
gelukkige bezitters zich opschikken, voor een
maand of wat. „Mooi en goedkoop", zoo
moet het zijn en men koopt meubelen, die
kraken als men er tegen blaast, die ineen
vallen als er niet heel voorzichtig mee wordt
omgesprongen. Voor hetzelfde geld kon men
iets meer „solide" van bewerking krijgen,
maar dan zou het minder schitteren, en om
het laatste is het meest te doen Wij zijn er
niet op gesteld een jas te dragen, tot zij
haar vijf en twintig-jarig jubileum in volle
glorie kan vieren doch, een ander uiterste
zijn die extra-fraaie kleedingstukkendie
voor weinige guldens zijn te bekomen, en bij
de eerste regenbui de eigenschappen van het
cameléon vertoonenkort daarna gevolgd
door die van den kikvorsch der fabel, die
zich overmatig opblies. Ja, zou hetwelbe
schouwd, ook niet een soort van opgeblazen
heid van ons zijn, die ei ons toe brengt het
glimmende en ras vergankelijke te verkiezen
boven hetgeen onder minder fraaie kleuren
en vormen solider eigenschappen bezit
We zouden hier nog veel aan kunnen toe
voegen. Als we gaau spreken van den mo
dernen huizenbouw met muurtjes van nie
mendal, en die slechts door een gelukkigen
samenloop van guostige omstandigheden be
waard blijven voor inzakken vóór zij nog
zijn voltooid als we de aandacht richten
op hetgeen in den export-handel vertoond
wordt, dan waren we het eerste uur nog niet
uitgepraat. Doch we zouden dan slechts be
kende dingen vertellenen hoe solide het
geduld onzer lezers ook zijn moge, het zou
ons misschien toch in den steek laten. Ver
heugen we ons er maar over, dat er krachtige
blijken van een meer gezonde opvatting om
trent menschen en dingen merkbaar zijn; dat
de behoefte aan soliditeit in onze betrek
kingen, van welken aard ook, zoomede in de
voortbrengselen van onzen arbeid, zich meer
en meer doet gevoelen. De ondervinding
vroeger waardeloos in zijn oogen, had zijn
waarde herkregen, hem een doel gegeven in de
toekomst.
Hij liep zijne cel op en neer en de duisternis
en eenzaamheid werden verlicht door twee vi
sioenen, die zijn geestesoog voorbijdreven.
Het eene was Madeline, schoon, beminnelijk,
met zachte oogen, lachende lippen en een hand
die naar hem opgeheven was, als smeekte ze
hem haar lief te hebben; het andere was van
een man een groot rechter, zijn vader
met een edel eerwaardig voorkomeneen
rookende revolver in de hand, terugdeinzende
voor eenlijk.
Een somber tafereel
En terwijl het visioen van vrouwlijke bevallig
heid hem smeekte te spreken en zich vrij te
maken, vroeg het andere moorden afschuw
om stilzwijgen, volharding, ja tot het einde toe.
Telkens 'en telkens weer als in dien verschrik-
kelijkcn nacht had hij berouw dat hij onschuldig
was. Indien hij ir. werkelijkheid de misdadiger
was, wa r men hem voor hield, zou zijn toestand
kalmer, de veroordeeling die hem dreigde, minder
verschrikkelijk zijn geweest.
Doch nu was het de strijd die hem pijnigde
de vreeselijke worsteling tusschen liefde en
het verlangen naar zelfbehoud de twee sterkste
natuurdriften in den mensch en den zichzelf
opgelegden plicht zich voor zijn vader op te
offeren.
Eene korte verklaring, op een half velletje
papier geschreven, zou binnen het uur een om
keer in de omstandigheden brengen.
Slechts eenige woorden konden hem in de sa
menleving doen terugkeeren, hem de liefde in
de armen voeren de liefde waarnaar hij zoo
zeer verlangdeen den zwaren last van
schande en ongenade van zijne schouders nemen,
welks gewicht, van af den dag dat hij vluchtte,
gedreigd had hem te vernietigen. Het zou ook
het vuur dat in zijn binnenste woedde bedaren,
en het Kaïnsmerk, dat hem op het voorhoofd
drukte, wegnemen
O de macht der vertwijfeling
De angst, de strijd om haar te overwinnen.
Ilij zag het gerechtelijk verhoor in tegenwoor
digheid van alle rechters zijn verhoor; de
doodsche stilte in het gerechtshof wanneer het